صفحه محصول - دانلود سیر تحول پلاستیک ها و روش های وین در تولید و بازیافت 48 ص

دانلود سیر تحول پلاستیک ها و روش های وین در تولید و بازیافت 48 ص (docx) 48 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 48 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

بنام خدا سیر تحول پلاستیک ها و روش های نوین در تولید و بازیافت فهرست مطلب: عنوان صفحه مقدمه ای بر پلاستیک ها _______________________________ 3 تاریخچه پلاستیک ها ___________________________________ 3 سیر تکاملی پلاستیک ها ________________________________________ 4 پلیمرها __________________________________________________ 6 دسته بندی پلیمر ها _______________________________________ 7 لاستیک __________________________________________________ 7 آزمون‌های پلاستیك ‌ها ______________________________________ 7 ماشینکاری و عملیات پرداخت نهایی روی قطعات پلاستیکی کامپوز ___11 فرآیند های قالبگیری _____________________________________ 12 قالب گیری مواد ترموست دانه ای و صفحه ای __________________ 15  انواع محصولات پلاستیكی اكسترود شده _______________________ 17 اصول پایه در طراحی محصولات پلاستیكی _______________________ 18 فهرست بعضی از اصطلاحات فنی ___________________________21 سازمان‌های مربوط به صنعت پلاستیك _______________________ 23 جدول تاریخچه زمانی پلاستیکها ____________________________24 left-284480 مقدمه ای بر پلاستیک ها واژه پلاستیک دارای ریشه یونانی و مشتق از واژه یونانی Plastikos به معنی "شکل دادن یا جای دادن درون قالب برای قالبگیری" می باشد. انجمن صنعت پلاستیک SPI یک توضیح بسیار دقیق تر و مشخص تری را در این خصوص ارائه می کند. این انجمن پلاستیک ها را به شرح زیر مشخص و تعریف می کند: "هر یک از گروههای بزرگ و متفاوتی از مواد به طور کامل یا در بخشی از ساختار شیمیایی خود شامل ترکیباتی از کربن با اکسیژن، نیتروژن و هیدروژن و یا سایر عناصر آلی و معدنی می باشند به طوری که در حالت نهایی خود، حالت جامد به خود می گیرند و در چند مرحله از فرایند ساخت و تولید خود نیز، شکل مایع به خود می گیرند و درنتیجه قادر به تشکیل اجسامی سه بعدی در شکل های گوناگون می باشند که فرایند شکل دادن آ نها، نتیجه استفاده از گروه های مواد به طور منفرد یا متصل شده به هم در کنار یکدیگر تحت تأ ثیر حرارت و فشار می باشد." ‏یک شیمیدان انگلیسی به نام جوزف پریستلی (Joseph Priestley)، اولین باو واژه لاستیک Rubber ‏را متداول کرد، پس از اینکه او متوجه شد که تکه ای از لاتکس طبیعی بخوبی نوشته های مدادی را پاک می کند. لاستیک طبیعی را در گروه بزرگی از پلیمرها موسوم به "الاستومرها یا کشپارها Elastomers " می توان جای داد. الاستمرها،مواد پلیمری طبیعی یا سنتتیک می باشند که تا حد %200 طول اولیه خود و در دمای اتاق می توانند کشیده شوند و تقریبا به طور سریعی به طول اولیه خود برگردند. تاریخچه پلاستیک ها امروزه تصور زندگی کردن بدون وجود پلاستیک ها بسیار ‏سخت و دشوار می باشد.درفعالیت های روزمره به کالاهای پلاستیکی همانند بطریها، شیشه های عینک، تلفن ها، نایلون ها و بسیاری از اشیا پلاستیکی دیگر وابسته ایم. درهر صورت، بیش از یکصد سال از تاریخچه پلاستیک ها به شکل کنونی در زندگی ما نمی گذرد و صد سال پیش آ نها به صورت امروزی وجود نداشتند. تا مدتها قبل از توسعه پلاستیک های تجاری، برخی از مواد موجود، خواص منحصر به فردی را از خود به نمایش گذارده اند. اگر چه پلاستیک ها قوی، نیمه شفاف، دارای وزن سبک می باشند وقابلیت قالبگیری دار‏ند، فقط تعداد بسیار اندکی از مواد وجود دارند که چنین خواصی را به صورت درهم آمیخته با هم و با کیفیت مطلوب ازخود نشان می دهند. امروزه از این مواد، به عنوان پلاستیک های طبیعی نامبرده می شود.‏پلاستیک های طبیعی در طی قرون متمادی از ترکیب و تلفیق خواص زیر بهره مند شده اند: وزن سبک، استحکام مکانیکی، مقاومت در برابر نفوذ آب، مات بودن و نیم شفافیت و قابلیت قالبگیری. توانایی بالقوه آ نها آ شکار بود ولیکن آ نها موادی بودند که جمع آوری شان دشوار بود یا فقط در حجم ها و یا ابعاد محدود در دسترس بودند. در سرتاسر دنیا، افراد بسیاری تلاش کردند تا پلاستیک های طبیعی را بهبود بخشیده، بهینه سازند و یا اینکه جایگزینها یی را برای آ نها پیدا کنند. ‏در فرایند ساخت و تولید پلاستیک های طبیعی اصلاح شده، مواد خام طبیعی همانند بذرهای پنبه یا کتان یا لاستیک صمغی به شکل های جدید و بهتری مبدل شدند. سلولوئید مزایا و کیفیت افزون تری نسبت به شاخ داشت که برتری آ ن را در عمل نشان می داد. ولیکن مواد اصلاح شده هنوز دو نخستین جزء تشکیل دهنده شان بر پایه منابع طبیعی استوار بودند.تا قبل از توسعه باکلیت امکان ساخت ماده ای که بتواند در کارخانه تهیه و ساخت شود و در عین حال با طبیعت رقابت کند، وجود نداشت. باکلیت، دریچه های توسعه گروهی از پلیمرهای سنتتیک را باز کرد که برای فراهم کردن شرایط خاص، تنظیم و طراحی شدند. ‏کاوش و تحقیق برای مواد بهبود یافته تا به امروز ادامه دارد. بسیاری از الیاف جدید نتیجه تلاش برای ساخت ابریشم مصنوعی(Artificial silk) می باشد. مواد مرکب (Compositematerials) هم اکنون در کلیه کاربردها یی که قبلا مخصوص فلزات بود، مورد استفاده قرار می گیرد. امکانات برای یافتن جانشین های جدید به نظر بی انتها و پایان ناپذیر می ایند. سیر تکاملی پلاستیک ها   پلاستیک های طبیعی  مواد طبیعی اصلاح شده  پلاستیک های سنتتیک یا مصنوعی قدیمی  پلاستیک های سنتتیک تجاری  پلاستیک های طبیعی       • شاخ        • لاک شیشه ای        • گوتاپرشا(نوعی از کائوچوی طبیعی با ساختار ترانس)‏مواد طبیعی اصلاح شده قدیمی        • لاستیک        • ‏سلولوئید پلاستیک های مصنوعی یا ساخته شده قدیمیپلاستیک های مصنوعی تجارتی پلاستیک های طبیعی نقطه شروع این پلاستیک ها در انگلستان قرون وسطی بود.       • شاخ       • لاک شیشه ای یا شلاک (shellac) :در حوا لی سال های 1290 میلادی وقتی که مارکوپولو از سفر خود به آ سیا، به اروپا بازگشت، لاک شیشه ای را با خود به همراه آورد. او لاک شیشه ای را در هندوستان پیدا کرد، جایی که مردم، قرن ها بود که از آن استفاده می کردند. آنها خواص بی نظیر یک پلیمر طبیعی را که از حشرات به جای شاخ گاو به دست می آمد، کشف کرده بودند.حشره ای که پلیمر را تولید می کرد، بچه حشره ساس مانندی بود که Lac ‏نامیده می شد که در نواحی هندوستان و آسیای جنوب شرقی زندگی می کند.      • گوتا وپرشا Gutta percha یا لاستیک طبیعی با ساختار ترانس:گوتا پرشا، یک پلیمر طبیعی با خواص قابل ملاحظه می باشد. آن از طریق درختان گوتا پلاکوئیوم ( Palaquium gutta trees‏) که یک درخت بومی مخصوص منطقه شبه جزیره مالایا می باشد، تهیه می شود. در سال 1843، William montgomeria گزارش کرد که درMalaya، از گوتا پرشا برای ساختن دستگیره های چاقو استفاده می شود. این ماده در آب داغ نرم می شود و تحت فشار با دست به شکل مطلوب خود در می اید. گزارش وی باعث علاقمندی به این ماده گرد ید و منجربه تشکیل و تاسیس کمپانی Gutta percha گرد ید که تا سال 1930 فعالیت خود را حفظ کرد. این شرکت کالاهای قالب گیری شده را ساخته و تولید کرد. ‏ویژگی های گوتا پرشا غیر معمول می باشد. در درجه حرارت اتاق، جامد می باشد و می تواند دندانه دندانه شده و تورفتگی (Dented) پیدا کند ولیکن به آ سانی نمی شکند. در اثر حرارت آ ن را می توان به صورت نوارهای بلند (Long strips‏) در آ ورد که همانند لاستیک دوباره در اثر کشش به حالت اول خود بر نمی گردد. گوتا پرشا تا حد زیادی خنثی و بی اثر می باشد و در برابر ولکانیزاسیون از خود مقاومت نشان می دهد. مقاومت آ ن نسبت به حمله شیمیایی آ ن را به یک عایق عالی برای سیم های الکتریکی و کابل ها در می آورد. هنگامی که نوارهای بلند گوتا پرشای کشیده شده به طرز بسیار محکمی دو امتداد یک سیم بافته و پیچیده (Wound) شوند، کابل به دست آمده انعطاف پذیر و ضد آب ‏(Waterproof) شده و نسبت به حمله شیمیایی تأثیرناپذیر و نفوذ ناپذیر(Impervious) خواهد شد.‏نخستین تلگراف زیرآبی در امتداد کاناله انگلیسی از Dover به Calais ساخته شد. موفقیت آن به واسطه عایق بندی با گوتا پرشا بود. در ایالات متحده ، شرکت تلگراف مورس (Morse) یک کابل عایق بندی شده با گوتا پرشا را در عرض رودخانه Hudson‏ در سال 1849 احداث نمود. گوتا پرشا همچنین نخستین کابل ماورای اقیانوس اطلس و عبور کننده از آن را که در سال 1866 احداث شد، محافظت نمود. مواد طبیعی اصلاح شده       • کازئین:‏کازئین ماده ای است که از شیر دلمه یا شیر بسته شده و منعقد شده ساخته شده است.       • (Caoutchouc or rubber)لاستیک یا کائوچو:‏لاستیک طبیعی که به لاستیک صمغی نیز موسوم است، یک شیره (Latex ‏) طبیعی است که در شیره پرورده گیاهی یا عصاره و شیرابه بسیاری از درختان و گیاهان یافت شده است. در مایع سفید و چسبنده حاصل از گیاه ترشح کننده شیره (Milkweed plant)، در صد بالایی از شیره گیاهی وجود دارد. درخت لاستیک، یک تولید کننده نیرومند و سر شار شیره گیاهی می باشد که در حجم بسیار زیادی در هندوستان و مالزی کاشته و پرورش داده می شود. ‏       • سلولوئید (Celluloid) :‏برای تولید سلولوئید، سلولز در شکل تخمهای پنبه و کتان (Cotton linters)، دستخوش یک سری از اصلاحات شیمیایی می شود. یکی ا‏ز تغییرات، تبدیل کتان به نیتروسلولز می باشد. در سال 1846، یک شیمیدان سوئیسی به نام C.F.Schonbeinکشف کرد که ترکیبی از اسید نیتریک و اسید سولفوریک ، کتان را ‏به ماده منفجره قوی ‏(a high explosive‏) تبدیل می کنند. نیتروسلولز ماده منفجره ای است که تا حد زیادی نیتره شده است. (Moderately nitrated) ماده منفجره نیست ولیکن برای استفاده در روشهای دیگری سودمند می باشد. پلاستیک های سنتتیک یا مصنوعی قدیمی دکتر لئو اچ-.بائکلند (Leo h. Baekeland)، یک شیمیدان تحقیقاتی بود که بر روی پیدا کردن جانشینی برای لاک شیشه ای و روغن جلا ((Varnishکار می کرد. در ژوئن 1907 ، وقتی که وی مشغول کار کردن، مطالعه وتحقیق بر روی واکنش شیمیایی میان فنل و فرمالدئید بود، یک ماده پلاستیکی را کشف کرد و نام آ ن را باکلیت (Bakelit) گذاشت. فنل و فرمالدئید از شرکت های شیمیایی به جای طبیعت تهیه می شدند. در نتیجه ، این امر موجب شد تا تفاوت اصلی و مهمی میان باکلیت و پلاستیک های طبیعی اصلاح شده پدیداید. Baekland در دفترچه یاداشت خود با کمی اصلاح ، بهبود و پیشرفت نوشت که "ماده کشف شده توسط او ممکن است جانشینی برای سلولوئید و لاستیک سخت بوده باشد." در سال 1909، وی کشف خود را به واحد نیویورک انجمن شیمی آمریکا American Chemical Society‏(ACS‏) گزارش و ارسال نمود. وی مدعی بود که توپهای بیلیارد ساخته شده از باکلیت خواص بسیارعالی ای دارند چرا که خاصیت کشسانی آنها بسیار شبیه به عاج فیل بود.شرکت جنرال باکلیت در سال 1911‏تاسیس شد. پلاستیک های سنتتیک تجاری در جریان پیوسته ، مستمر و طویل پلاستیک های جدید، باکلیت نخستین آ نها بود. پیشگامان توسعه پلاستیک های مصنوعی یا سنتتیک تجاری اولیه با دو مشکل اساسی دست و پنجه نرم کردند، یک مشکل نظری و یک مشکل عملی.مشکل یا مسئله نظری آ ن بود که آ نها درک صریح و روشنی از ماهیت شیمیایی و ساختاری پلاستیک ها نداشتند. چنین ابهامی تا سال 1924 ادامه داشت. زمانی هرمن اشتودینگر ادعا کرد که "پلیمرها، ملکول‏ های خطی طویلی مشتمل بربسیاری از واحدهای کوچک می باشند که از طریق پیوندهای شیمیایی در کنار هم‏نگه داشته شده اند." چنین نظریه ای به عنوان نقطه شروع توسعه بسیاری از پلاستیک ها بشمار می رود. 2 ‏مسئله عملی مستلزم خلوص (Purity) مواد شیمیایی مورد نیاز برای واکنش های شیمیایی پشتیبانی شده (Sustained) در ساخت پلاستیک ها بود. پس از تلاش های فراوانی که منجربه شکست گرد ید شیمیدان ها فهمیدند که شرایط خلوص بسیار دور و متجاوز از انتظارات آ نها و بسیار فراتر از کنترل آ نها می باشد. در نتیجه مواد شیمیایی با بالاترین میزان خلوص که به طور تجاری قابل دسترس می باشند، مترادف گشتند .‏در طول دهه 1930 ، راه حل هایی که برای این دو مسئله ارائه گردید،آنها را از حالت ابهام خارج کرده و تا حدودی روشن نمود. نیازهای جنگ جهانی دوم نیز در جریان سریع توسعه پلاستیک های جدید سهیم و مؤثر بود. پلیمرها مولکول های بزرگی هستند که از به هم چسبیدن تعداد زیادی مولکول های کوچکتر تشکیل یافته اند این مولکول های کوچکتر را مونومر و عمل اتصال و پیوند آنها را پلیمر شدن (Polymer insertion)  می گویند. چنانچه واحدهای سازندۀ یک پلیمر (مونومر) از یک نوع باشند آن را همونومر و اگر مونومرهای تشکیل دهندۀ یک پلیمر متفاوت باشند به آن کوپلیمر گفته می شود. وزن مولکولی پلیمرها متناسب با شرایط پلیمرها می باشند اگر تعداد مونومرها کم باشند پلیمرها به حالت گاز و چنانچه بیشتر شود پلیمر به حالت مایع و حتی جامد خواهد بود دسته بندی پلیمر ها در مهمترین تقسیم بندی پلیمرها به دو گروه تقسیم می شوند: الف) پلیمرهای طبیعی: که حاصل فعت و انفعالات طبیعی است؛ مانند: نشاسته، سلولز، کائوچوی طبیعی (لاتکس)، پروتئین ها (مانند نخ ابریشم) و انواع صمغ ها و رزین های طبیعی مثل: کهربا، سقز، کتیرا، مواد نفتی مثل قیر یا پلی ساکارید ها مثل قند. ب)پلیمرهای مصنوعی (سنتزی): یعنی ترکیباتی که توسط انسان به وجود آمده است؛ مثل: الاستومرها، پلاستیک ه و الیاف مصنوعی، پوشش ها و چسب ها و ... الاستومرها (کائوچو): از پلیمرهای بسیار مهم بوده که به دو گروه طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند: الف) کائوچوی طبیعی: جسمی است کاملا کشسان (الاستیک) که از شیرۀ درختی واقع در مناطق گرمسیری بدست می آید (لاتکس). لاتکس مایعی سفید رنگ است که 30 تا 45% کائوچو دارد لذا باید از آن استعمال شود. کائوچوی طبیعی بدست آمده از لاتکس حاوی 93% متیل بوتادی ان یا ایزوپرن است. که در ساخت قطعاتی مانند: دستکش ظرف شویی، پستانک یا سر شیر، که از این ماده به وجود می آیند. ب) کائوچوی مصنوعی: به روش پلیمر شدن تولید می شوند؛ مانند کائوچوی مصنوعی ایزوبوتیلن. لاستیک نوع خاصی از پلاستیک می باشد که مهمترین خصوصیات آن قابلیت کشش، انعطاف پذیری و برگشت به حالت اولیه می باشد برای تهیۀ لاستیک مخلوطی از کائوچو (طبیعی یا مصنوعی) را با گوگرد حرارت داده بنابراین گوگرد در محل اتصال های دو گانه با کائوچو ترکیب شده و خواص ویژه و بسیار مهمی را در کائوچو ایجاد می کند؛ مانند: مقاومت به حرارت، مقاومت در برابر عوامل جوی و شیمیایی و سایش و خاصیت ارتجاعی این اختلاف بسیار مهم گوگرد با کائوچو ، ولگانیزاسیون نام دارد. همچنین علاوه بر گوگرد که مهمترین افزودنی است، نرم کننده (پارافین) و دانه های رنگین (پیگمنت) و تقویت کننده (دوده) و پرکننده ها مثل پودر تالک را هم به لاستیک اضافه می کنند. آزمون‌های پلاستیك ‌ها   خواص مكانیكی   خواص فیزیكی   خواص حرارتی   خواص محیطی   خواص نوری   خواص الكتریكی  هر قسمتی از صنعت پلاستیك بر پایۀ داده‌های حاصل از آزمون‌های فنی استوار است تا بتواند فعالیت‌های خود را جهت بخشد. در طراحی محصول و طراحی فرایند، قالب سازان و تولید كنندگان بسته به عوامل انقباض (Shrinkage factors)، قالب هایی را می‌سازند كه قطعات نهایی با استفاده از این نوع قالب‌ها ساخته و تولید شوند كه شرایط ابعادی لازم را تأمین خواهند كرد.در این فصل در مورد آزمون‌های فنی كه انجام می‌شود در تولید پلاستیك‌ها مختصر توضیحی می‌دهیم؛ این آزمونها براساس محصول تعیین می شود.خواص مكانیكی خواص مكانیكی یك ماده، چگونگی پاسخ یا رفتار یك ماده در برابر اعمال نیرو یا قرار گرفتن در معرض بار گذاری را بیان می‌كند. سه نوع از نیروهای مكانیكی كه می‌توانند مواد را تحت تأثیر خود قرار دهند وجود دارند. این نیرو‌ها عبارتند از:1. نیرو‌های فشاری (‍Compression)2. نیرو‌های تنشی (Tension)3. نیرو‌های برشی (Shear)در این قسمت توضیح مختصری در مورد بعضی از آزمون‌های ذكر شده می‌دهیم.  آزمون استحكام كششی (ASTM D-638, ISO527-1) استحكام كششی یكی از مهمترین شاخص‌های قدرت و توانایی یا استحكام یك ماده است. در واقع استحكام كششی، توانایی یك ماده را بری تحمل نیرو هایی كه از دو طرف به سمت بیرون در جهات مخالف هم،نمونه تست را مي‌كشند، تا پدیده شكست اتفاق بیفتد را نشان مي‌دهد.استحكام كششی خارج قسمت بیشترین نیروی اعمال شده بر سطح مقطع قسمت باریك نمونه در اثر كشیده شدن است.  آزمون استحكام فشاری (ASTM D-695,ISO 75-1,75-2) استحكام فشاری، مقدار نیرویی است كه برای گسیختگی یا خرد كردن و فشردن یك ماده لازم مي‌باشد. آزمون استحكام برشی (ASTM D-732) استحكام برشی عبازتست از مقدار بار (تنش) مورد نیاز بری ایجاد یك شكست به طور كامل كه بخش قابل حركت را از بخش ساكن از طریق یك عمل مشترك جدا مي‌كند. برای محاسبۀ این استحكام، نیروی اعمال شده را بر سطح لبۀ برش پیدا كرده (Sheared edge) تقسیم می‌كنیم. آزمون استحكام ضربه‌ای استحكام یا قدرت ضربه،مقدار تنش لازم برای شكستن یك نمونه است. در هر صورت قدرت ضربه، میزان انرژی جذب شده توسط نمونه را قبل از شكست آن نشان می‌دهند. قدرت ضربه را به دو صورت تعیین مي‌كنند:(a) آزمون جرم در حال سقوط و (b) آزمون آونگ آویزان. آزمون استحكام خمشی (D-747.ASTM D-790,ISO 178) استحكام خمشی، میزان تحمل بار یا تنش توسط یك نمونه تست را قبل از وقوع شكست نشان می‌دهد به عبارت دیگر میزان تنش اعمال شده و توانیی تحمل بار را قبل از ینكه نمونه بشكند را بیان می‌كند. هر نوع تنش كششی و فشاری در "فریند خم شدن نمونه" مؤثر می‌باشد. آزمون خستگی(Fatigue) و ابعطاف پذیری(Flexing) (خم شدگی) (ASTM D-813,ASTM D-430,ISO 3358) استحكام خستگی،اصطلاحی است كه برای بیان تعداد چرخه‌هایی كه نمونه می تواند تنش یا بار اعمال شده را تحمل كند قبل از اینكه بشكند، به كار می‌رود. شكست‌های ناشی از خستگی وابسته به درجه حرارت، تنش و نیز فركانس، دامنه و مد اعمال تنش می‌باشند. آزمون میرایش و جذب ارتعاشات (Damping) پلاستیك ها مي‌توانند ارتعاشات را جذب نموده یا پراكنده كنند. چنین ویژگی، میرایش نامیده می‌شود.به طور متوسط، ظریب میرایش در پلاستیك ها ده برابر بیشتر از فولاد است. استفاده از پلاستیك ها در ساخت چرخدنده‌ها، یاتاقان‌ها، لوازم خانگی و كاربرد‌های معماری، كاربرد مؤثر آنها را در این خاصیت كاهش ارتعاش به اثبات می‌رساند. آزمون سختی آزمون مقاومت سایشی (ASTM D-1044) سایش فرایندی است كه طی آن سطح یك ماده از طریق اصطحكاك ساییده می‌شود.ساینده‌ها یا دستگاه‌های سایش مقاومت مواد را در برابر سایش، اندازه می گیرند. خواص فیزیكی  آزمون تعیین جرم حجمی یا دانسیته و دانسیتۀ نسبی (ASTM D-792,D-1505,ISO 1183) دانسیته برابر است با جرم واحد حجم. واحد مناسب و صحیح مشتق شده یا مركب و به دست آمده از واحدهای SI كمیت‌های جرم و حجم بری دانسیته"كیلوگرم بر متر مكعب" می‌باشد ولیكن آن عموما بر حسب واحد گرم بر سانتی‌متر مكعب بیان می‌شود.دانسیته نسبی عبارتست از نسبت جرم حجم معینی از ماده به جرم حجم برابری از آب در23˚ C (73˚ F) دانسیتۀ نسبی یك كمیت بدون بعد است كه در هر سیستم اندازه گیری ثابت باقی خواهند ماند و تغییری نمی‌كند. آزمون انقباض قالب (ASTM D-955,ISO 2577) انقباض خطی قالب بر روی اندازۀ قطعات قالب تأثیر می گذارد. حفره‌های قالب نوعی از قطعات نهایی شدۀ مطلوب بزرگتر می‌باشد. وقتی كه انقباض قطعات كامل باشد، آنها بایستی به مشخصات فنی ابعادی مطلوب برسند. آزمون خزش كششی (ASTM D-2990.ISO 899) وقتی كه وزنه ا‌ی از یك نمونه تست آویزان شده باشد و موجب شود تا پس از گذشت زمان شكل نمونه تغییر كند، تغییر طول یا تغییرات ابعادی و كرنش پدید آمده در اثر چنین پدیده ا‌ی را خزش می‌نامند. وقتی كه خزش در دمای اتاق انجام شود، به جریان سرد (Cold flow) گویند  آزمون اندازه گیری گرانروی یا ویسكوزیته خاصیتی از یك مایع كه مقاومت درونی آن را در برابر جریان یافتن توصیف می‌كند به ویسكوزیته یا گرانروی موسوم می‌باشد. هر چه مایع جنبش كمتری داشته باشد، ویسكوزیتۀ آن بزرگتر است. ویسكوزیته را با واحد پاسكال . ثانیه (Pa×s) اندازه‌گیری می‌كنند كه پوآز (Poises) نامیده می‌شود. خواص حرارتی• آزمون قابلیت هدیت گرمایی (ASTM C-177)• آزمون اندازه گیری گرمای ویژه (ظرفیت گرمیی)• آزمون تعیین ضریب انبساط حرارتی (ASTM D-696,D-864)• آزمون در جه حرارت انحراف (ASTM D-648,ISO 75)• آزمون مقاومت در برابر سرما• قابلیت شعله ور شدن یا اشتعال‌پذیری• آزمون تعیین شاخص ذوب (ASTM D-1238,ISO 1133)• آزمون تعیین درجه حرارت انتقال شیشه‌ی (Tg)• آزمون نقطۀ نرم شدن (ASTM D-1525,ISO 306) خواص محیطی• خواص شیمیایی• آزمون قابلیت فرسایش در برابر آب و هوا و یا تحمل شریط نامساعد جوی• آزمون مقاومت در برابر تابش فرابنفش• آزمون تراویی یا تعیین قابلیت نفوذ‌پذیری• آزمون جذب آب• آزمون تعیین مقاومت بیوشیمیایی• آزمون تركزایی ناشی از تنش خواص نوری• آزمون تابش آئینه‌ی• آزمون تعیین میزان عبور نور• آزمون رنگ• آزمون ضریب شكست خواص الكتریكی• آزمون مقاومت در برابر قوس الكتریكی• آزمون تعیین مقاومت ویژه• آزمون استحكام دي‌الكتریك• آزمون ثابت دي‌الكتریك• آزمون تعیین ضریب اتلاف ماشینکاری و عملیات پرداخت نهایی روی قطعات پلاستیکی و کامپوزیتی در این قسمت شما به طور مختصر با چند روش ماشین كاری آشنا می شوید. قطعات پلاستیكی قالب گیری شده غالبا به عملیات تكمیلی دیگری نظیر زایده گیری، برشكاری و پوشش كاری و آنیلینگ نیاز دارند.  برشكاری با اره (Sawing) تقریبا از همه انواع تیغه اره های Saws می توان برای برشكاری پلاستیك ها استفاده نمود. تیغه اره های پشت دار، اره های فرم بر ( Coping saw) ، اره های دستی معمولی، اره های شمشیری واره های جواهر سازی را می توان برای برشكاری تزیین و محدود پلاستیك ها به كار بردَ، در برشكاری پلاستیك ها با اره،‌فرم دندانه های تیغه اره خیلی با اهمیت است.  سوهان كاری ( Filing) پلاستیك های ترموست كاملا سخت و شكننده هستند و به هنگام سوهان كاری آنها، براده هایی بسیار ریز به صورت پودر نرم ایجاد می شود. برای سوهان كاری این مواد می توان از سوهان های دنده درست آلومینیم ساب با دندانه های برشی عرضی با زاویه 45 درجه استفاده شود. منگنه كاری ( Stamping) ، پولك بری ( Blanking) و برش با قالب تیغه ای (Diecutting ) برای برشكاری قطعات برموست و ترموپلاست نازم می توان از قالبهای منگنه كاری، پولك بری و قالب های تیغه ای نیز استفاده نمود. البته این عملیات صرفا بر روی قطعات تخت نازك تر از6mm [0.23 in] كاربرد دارند. تراشکاری Turning، فرزكاری (Milling)، صفحه تراشی (Planing )، كله زنی (Shaping )و فرم بری (Routing ) برای تراشكاری پلاستیك ها باید از ابزارهای برش Hss و كاربایدی كه برای تراشكاری آلومینیوم و برنج مناسب هستند، استفاده كرد. سرعت برش و پیشروی در تراشكاری پلاستیك ها نیز مشابه آلومینیوم و برنج می باشد. در فرزكاری پلاستیك ها معمولا از روش فلزكاری موافق ( Climb cutting) استفاده می شود این روش سطح خوبی به ما می دهد. در فرزكاری موافق ، قطعه كار هم جهت با گردش تیغه فرز حركت می كند. برشكاری حرارتی( Thermal cutting ) با استفاده از تیغه با سیم داغ می توان پلاستیك صلب و فومها را برشكاری كرد. از تیغه های داغ ، برای برش پلاستیك های صلب و از سیم داغ برای برش فوم و پلاستیك های انبساطی استفاده می شود. این عملیات سطح برش صاف ایجاد كرده و در آن براده ای به وجود نمی آید.  صاف كردن( Smooting ) و پولیش كاری ( Polishing ) عملیات صاف كن و پولیش كاری سطوح پلاستیك ها، مشابه به همین عملیات بر روی چوب،‌فلز و شیشه می باشد. البته با توجه به خواص الاستیك و تحمل حرارتی پایین برمو پلاستیك ها، ایتفاده از روش سنگ زنی برای پرداخت كاری آنه با دشواریهایی روبه رو است در عوض ترمو تها،‌پلاستیك های تقویت شده و اغلب كامپوزیتها را بخوبی می توان سنگ زد. البته سنگ زنی برای اغلب پلاستیك ها توصیه نمی شود. آنیلینگ ( Annealing ) و باز پخت ( Postcuring )در عملیات قالب گیری، ماشینكاری،پرداخت كاری و دیگر عملیات تولیدی كه بر روی پلاستیك‌ها و كامپوزیت‌ها انجام می شود، تنش‌های داخلی در آنها به وجود می‌آید. استفاده از مواد شیمیایی در این عملیات نیز باعث حساس شدن و ترك خوردن قطعات خواهد شد.سرد شدن سریع قطعات پلاستیكی قالب‌گیری شده پس از خروج از قالب یا پس از انجام عملیات بازپخت آنها نیز در آنها تنش‌های داخلی به وجود می‌آورد، زیرا پس از اتمام این عملیات هنوز واكنش‌های شیمیایی پلیمریزاسیون ادامه دارد. قطعات كامپوزیتی را معمولا پس از فرم دادن، درون قالب با جیگ مخصوص قرار می‌دهند تا كلیه عملیات بازپخت بر روی آنها انجام شده و واكنش‌های شیمیایی درون آنها به اتمام برسد و با محیط هم دما شوند. بسیاری از قطعات پلاستیكی و كامپوزیتی را برای رفع تنش‌های داخلی در آنها، می‌توان آنیل كرد. آنیلینگ عبارت است از گرم كردن قطعه كار است از گرم كردن قطعه كار تا دمایی پایین‌تر از دمای ذوب آن و نگهداشتن قطعه كار در این دما برای مدت زمان طولانی و سپس سرد كردن بسیار آرام آنها، كلیه قطعات ماشین‌كاری شده پلاستیكی را باید قبل از چسباندن، آنیل نمود. فرآیند های قالبگیری   قالب‌گیری تزریقی (Injection molding)  واحد تزریق (Injection unit)  واحد قفل كنند قالب ( Clamping unit)  مشخصات ماشینهای تزریق (Clamping tonnage)  مراحل قالب گیری تزریقی  مزایای فرآیند قالب‌گیری تزریقی  معایب قالب‌گیری تزریقی  قالب گیری مواد ترموست دانه ای و صفحه ای  قالب‌گیری فشاری (Compression molding)  قالب‌گیری انتقالی (Tranfer molding)  در فرآیند های قالبگیری ( Molding processes)، رزینها، پودرها و دانه های پلاستیكی را می توان به محصولات مفید تبدیل نمود. نكته مشترك در همه فرآیندها ی قالب گیری این است كه در تمام این فرآیند ها از نیرو Force استفاده می شود. در قالب گیری مواد پلاستیكی پودری و دنه ای باید از نیروی زیادی استفاده كرد. ولی پركردن قالب با رزین مایع احتیاج به نیروی به مراتب كمتر دارد.فرآیند قالب گیری پلاستیك ها بسیار زیاد است به همین دلیل ما درباره سه گروه اصلی این فرآیندها یعنی قالب گیری تزریقی Injection، فشاری Compression و انتقالی Transfer به صورت مختصر مباحثی ارائه داده ایم.  قالب‌گیری تزریقی (Injection molding)قالب‌گیری تزریقی (Injection molding) یكی از رایج‌ترین روش‌های تولید قطعات پلاستیكی است. بدنه تلوزیون‌ها، مانیتور‌ها، دستگاه پخش CDها، عینك‌ها، مسواك‌ها، قطعات خودرو و بسیاری قطعات دیگر با این روش ساخته می‌شوند.قالب‌گیری تزریقی را می‌توان برای همه ترموپلاست‌ها به جز پلی تترافلوروتین (PTFE)، پلی‌ایمید، بعضی پلی استر‌های آروماتیك و بعضی پلاستیك‌های خاص دیگر به كاربرد. ماشین‌های قالب‌گیری تزریقی (IMM) خاص ترموست‌ها را می‌توان برای ساخت قطعاتی از جنس فنولیك، ملامین، اپوكسی، سیلیكون، پلی‌استر و الاستومر‌ها استفاده كرد. در قالب‌گیری تزریقی همه این مواد، گرمای كافی به دانه‌های پلاستیكی اعمال می‌شود تا بتوانند درون قالب و گذرگاه‌های آن " جاری " شوند. پس این ماده به درون یك قالب بسته با فشار تزریق می شود تا همه حفره قالب را پر كرده و فرم مورد نظر را به خود بگیرد. پس از سرد شدن ماده و انجماد كامل آن، قالب باز شده و پیشنهاد بیرون انداز، قطعه كار پلاستیكی را از قالب خارج می كنند.ماشین های تزریق به صورت افقی و عمودی ساخته می شوند كه نشان دهنده جهت باز و بسته شدن قالب می باشد. در ماشینهای تزریق افقی پس از باز شدن قالب قطعه كار به پایین می افتد و از طریق یك كانال یا نوار نقاله از ماشین خارج می شود. در ماشینهای تزریق عمودی این اتفاق نمی افتد. معمولا از ماشین های تزریق عمودی برای كاشت قطعات فلزی در ماده پلاستیكی استفاده می شود. ماشین های تزریق عمودی فضای كمتری نیبت به ماشینهای افقی اشغال می كنند و با توجه به چند ایستگاهی بودن قالب آنها، هزینه استهلاك قالب در آنها پایین تر است در ماشین هاب تزریق پلاستیك د و قسمت مهم وجود دارد: واحد تزریق Injection unit و واحد قفل كننده قالب Clamping unit .  واحد تزریق (Injection unit) وظیفه این واحد، ذول كردن پلاستیك و تزریق آن به داخل قالب است. در این واحد قطعاتی از قبیل قیف تغذیه، پوسته مارپیچ، در وپوش انتهایی پوسته، نازل، مارپیچ، شیر یك طرفه، نوارهای گرم كننده ، موتور گردش مارپیچ و سیلندر هیدرولیكی برای حركت رفت و برگشتی مارپیچ تعبیه شده است.سیستم كنترل ماشین می تواند حرارت اعمالی به پلاستیك، زمان گردش و حركات رفت و برگشتی مارپیچ را كنترل كند.عملكرد میله مارپیچ، تعیین كننده، سرعت و بازدهی ذوب كردن دانه های پلاستیكی می باشد.  واحد قفل كنند قالب ( Clamping unit)وظیفه این واحد باز كردن و بستن قالب و همچنین بیرون انداختن Ejecting قطعه كار از قالب است. دو روش رایج برای تامین نیروی قفل كننده قالب، استفاده از نیروی هیدرولیك به صورت مستقیم و یا استفاده از یك مكانیزم قفل كننده زاتویی Toggle با محركه هیدولیكی می باشد.  مشخصات ماشینهای تزریق (Clamping tonnage)ماشین های قالب گیری تزریق را می توان با ویژگی مهم برای هر ماشین كه نشان دهنده قابلیتهای آن می باشد، عبارتند از ظرفیت تزریقShot size و تناژ قفل كردن قالب (Clamping tonnage).   ظرفیت تزریقظرفیت تزریق عبارت است از حداكثر مقدار مواد پلاستیكی كه ماشین می تواند در هر سیكل به داخل قالب تزریق كند با توجه به اینكه چنگالی پلاستیكها مختلف با هم تفاوت دارد باید یك استاندارد برای مقایسه تعریف شود. پلی استایرین به عنوان پلاستیك استاندارد برای این ارزیابی پذیرفته شده است. ماشینهای تزریق خیلی كوچك آزمایشگاهی ممكن است ظرفیتی معادل حداكثر 20gr[0.70oz] داشته باشند. بعضی ماشینهای تزریق بزرگ نیز می توانند در هر سیكل بیش از 6 kg.   تناژقفل كردن قالب تناژ قفل كردن، حداكثر نیرویی است كه ماشین می تواند به قالب وارد كند. از نظر تناژ می تواند ماشینهای تزریق را به سه گروه كوچك، متوسط و بزرگ دسته بندی كرد. در ماشینهای كوچك تناژ، قفل كردن حداكثر 99 tons است. تناژ ماشینهای متوسط100-2000و تناژ ماشینهای تزریق بزرگ بالاتر از 2000 tons است. ماشینهای تزریق بزرگ كه به صورت استاندارد ساخته می شوند. ممكن است تناژی معادل 10000 tonsنیز داشته باشد.  مراحل قالب گیری تزریقیهر سیكل ار عملیات تزریق پلاستیك پنج مرحله دارد.1- بسته شدن قالب 2- با حركت خطی میله مارپیچ رو به جلو، شیر یك طرفه ای كه در انتهای مارپیچ قرار دارد، به پلاستیك ذوب شده اجازه نمی دهد به عقب برگردد، بنابراین میله مارپیچ با این حركت ، پلاستیك داغ مذاب را به داخل حفره قالب می فرستد.3- میله مارپیچ، اعمال فشار به پلاستیك را آنقدر ادامه می دهد كه پلاستیك داخل تا مواد پلاستیك در روزنه ورودی قالب نیز منجمد شود و بدین ترتیب ارتباط فشار قطع گردد. طولانی شدن بیشتر زمان، باعث اتلاف وقت می شود.4- فشار تزریق قطع شده و میله مارپیچ شروع به گردش می‌كند تا مواد مذاب جدید را از قیف تغذیه نماید. گردش میله ادامه یافته و مواد روبه جلو رانده‌می‌شود تا در سیكل بعدی حجم كافی از مواد پلاستیكی برای تزریق به قالب مهیا گردد. سپس میله اندكی به عقب حركت می‌كند تا مواد پلاستیك مذاب به داخل كانالقالب نریزد.5- قالب باز شده و پین‌های بیرون انداز قطعه كار را بیرون می‌اندازند.  مزایای فرآیند قالب‌گیری تزریقی1- تعداد تولید بالا.2- امكان كاشت قطعات فلزی و غیر فلزی در پلاستیك.3- امكان تولید قطعات كوچك با فرم‌های پیچیده و تلرانس‌های ابعادی دقیق.4- امكان استفاده از بیش از یك نوع ماده پلاستیكی در یك قطعه.5- عدم نیاز اغلب قطعات تولیدی به عملیات تكمیلی.6- امكان استفاده مجدد از ضایعات پلاستیكی تولیدی.7- امكان تولید قطعات سازه‌ای از فوم به روش قالبگیری تزریقی واكنشی.8- قابلیت اتوماسیون كامل فرآیند.  معایب قالب‌گیری تزریقی عدم امكان تولید برای تعداد كم.2- ماشین‌های تزریق گران هستند.3- رقابت در این عرصه تولید زیاد است.4- فرآیندی پیچیده است. قالب گیری مواد ترموست دانه ای و صفحه ای  قالب‌گیری فشاری (Compression molding)یكی از قدیمی‌ترین فرآیند‌های شكل دادن مواد ترموست، قالب‌گیری فشاری (Compression molding) است.در این روش ماده پلاستیكی در حفره قالب قرار داده‌شده‌ و با اعمال حرارت و فشار، شكل می‌گیرد. قاعدتا از این روش برای فرم دادن مواد ترموست استفاده می‌شود، ولی گاهی مواد ترموپلاستیك را نیز می‌تواند با این روش تولید كرد.این روش شبیه روش تولید كلوچه است. با اعمال فشار و حرارت به ماده پلاستیكی، این ماده همه قسمت‌های قالب را پر می‌كند. با اعمال گرما، پلاستیك سخت می‌شود و می‌توان آن را از قالب خارج نمود.عملیات قالب‌گیری فشاری معمولا شش مرحله اصلی دارد:1- تمیز كردن قالب و مالیدن ماده جدا كننده (در صورت نیاز) درون حفره قالب.2- قرار دادن قطعه پیش فرم داخل قالب.3- بسته شدن قالب.4- باز كردن قالب به اندازه كمی تا گاز‌های ایجاد شده بتوانند تخلیه شوند (تنفس قالب).5- اعمال حرارت و فشار برای عمل‌آوری كامل مواد (زمان نگهداری قالب در حالت بسته).6- باز كردن كامل قالب و برداشتن قطعه كار و قرار دادن آن برروی فیكسچر سرد.   مزایای روش قالب‌گیری فشاری1- كاهش مقدار دور ریز مواد.2- هزینه پایین ساخت قالب.3- قابلیت انجام فرآیند به صورت دستی و اتوماتیك.4- امكان تولید قطعات گرد و بزرگ.5- به حداقل رسایدن جریان مواد درون قالب و كاهش ایجاد تنش در قطعه كار و سایش در سطوح قالب.6- در ساخت قالب‌های چند حفره‌ای نیازی به بالانس بودن سیستم تغذیه ماده اولیه نیست.   معایب روش قالب‌گیری فشاری1- عدم امكان تولید قطعات پیچیده.2- قطعات كاشتنی داخلی پلاستیك و پین‌های بیرون انداز ممكن است در این فرآیند آسیب ببینند.3- پیچیدگی‌های فرم قطعه كار را باید حذف كرد.4- زمان سیكل هر قالب‌گیری ممكن است طولانی شود.5- قطعات اسقاط شده و زایدات قالب‌گیری را نمی‌توان مجددا استفاده كرد.6- زایده‌بری قطعات ممكن است دشوار باشد.7- بعضی از قسمت‌های قالب ممكن است پر نشوند و دقت ابعادی قطعه كار ممكن است همیشه تابعی از ابعاد قالب نباشد.8- برای اتوماسیون عملیات شاید لازم باشد از تجهیزات اضافی استفاده شود. قطعاتی كه می‌شود با این روش تولید كرد عبارت است از ظروف غذاخوری، دكمه‌ها، قلاب‌ها، قطعات لوازم خانگی، مخزن‌های بزرگ و بسیاری قطعات الكتریكی.  قالب‌گیری انتقالی (Tranfer molding)این روش از زمان جنگ جهانی دوم شناخته شد. این روش را با نام‌های دیگری نظیر قالب‌گیری پلانجری، قالب‌گیری تزریقی انتقالی، قالب‌گیری ضربه‌ای نیز می‌شناسند.در این روش مواد پلاستیكی ابتدا به یك مخزن در خارج از قالب ریخته شده و در آنجا به صورت یك توده ذوب شده در می‌آید كه در نهایت به داخل قالب رانده می‌شود. با توجه به مایع بودن پلاستیك به هنگام ورود به قالب می‌توان عملیات كاشت قطعات فلزی را نیز با این روش انجام داد. قطعات با شكل پیچیده و دقیق نیز با این روش قابل تولید است.قالب‌های مورد استفاده در این روش، دو نوع هستند.1- قالب‌هایی با كانال واسطه (Pot or Sprue mold) 2- قالب‌های پلانجری (Plunger mold) قالب‌گیری پلانجری از این بابت با قالب‌های دارای كانال واسطه متفاوت است كه در قالب‌های پلانجری، مواد پلاستیكی زیر پلانجر مستقیما به داخل حفره‌های قالب رانده می‌شوند، در صورتی كه در قالب‌های دارای كانال واسطه، مواد از طریق این كانال به حفره‌های اصلی قالب منتقل می‌گردد. قطعات ساخته شده با قالب‌های پلانجری،دورریز كمتری دارند.   مزایای فرآیند قالب‌گیری انتقالی1- ایجاد سایش كمتر در قالب.2- می توان قطعات با فرمهای پیچیده (با دیواره نازك و سوراخ‌های كوچك) را تولید كرد. امكان كاشت قطعات فلزی در ماده پلاستیكی نیز وجود دارد.3- زواید پیرامون قطعه كار در این روش،كمتر از قالب‌گیری فشاری است.4- چگالی قطعات ساخته شده به این روش، بیشتر و یكنواخت‌تر از قالب‌گیری فشاری است.5- چند قطعه كار را می‌توان همزمان قالب‌گیری نمود.6- زمان سیكل قالب‌گیری و شارژ مواد اولیه، كوتاهتر از روش قالب‌گیری فشاری است.   معایب فرآیند قالب‌گیری انتقالی1- زواید چسبیده به قطعه كار از موضع كانال‌های ورود و توضیع مواد به قالب، بیشتر است.2- قالب‌ها و تجهیزات مورد استفاده در قالب‌گیری انتقالی گران هستند.3- باید محل‌هایی برای خروج گاز‌ها و هوای قالب در نظر گرفته شود.4- زواید چسبیده به قطعه كار باید جدا گردد. فرآیند‌های اكستروژن انواع محصولات پلاستیكی اكسترود شده  قالب‌گیری بادی  قالب‌گیری تزریقی بادی  قالب‌گیری اكستروژن بادی  مزیت فرآیند قالب‌گیری بادی  عیوب فرآیند قالب‌گیری بادی لغت اكستروژن (Extrusion) از عبارت لاتین Extruder به معنی خارج (ex) و فشار دادن (Truder) است. در این فرآیند، پودر خشك، دانه‌ها یا پلاستیك‌های تقویت شده را گرم كرده و با فشار از میان یك روزنه فرم‌دار (Orifice) عبور می‌دهند كه در واقع همان قالب اكستروژن است.  انواع محصولات پلاستیكی اكسترود شده  پروفیل‌ها: مقاطع پلاستیكی شكل‌دار طویل هستند كه فرم سطح مقطع آنها گوناگون است. اینگونه قطعات معمولا به صورت افقی اكسترود می‌شوند. لوله‌ها: برای تولید لوله‌های پلاستیكی باید از یك قالب با سوراخ دایره‌ای (برای فرم دادن سطح خارج لوله) و یك ماندرل (برای فرم دادن سطح داخل لوله) استفاده می‌شود. ورق‌ها: طبق استاندارد ASTM،به صفحات پلاستیكی با ضخامت كمتر از 0.25mm "فیلم"و به صفحات پلاستیكی با ضخامت 0.25mm "ورق" اطلاق می‌شود.ورق‌ها معمولا به عنوان ماده اولیه در عملیات فرم دادن حرارتی (Thermo forming) به‌كار می‌روند. اكستروژن فیلم استوانه‌ای: روش اكستروژن بادی فیلم‌های استوانه‌ای، یك فیلم نازك پلاستیكی به صورت استوانه‌ای بزرگ از پلاستیك مذاب اكسترود می‌شود. بدین ترتیب یك فیلم نازك به فرم استوانه‌ای از قالب خارج می‌شود لوله‌های پلاستیكی دیگر نیز به همین روش تولید می‌شوند. فیلم استوانه‌ای نازك پس از خروج از ماتریس توسط دمیدن هوا به داخل آن منبسط می‌شود تا ضخامت فیلم به حد دلخواه برسد. لوله‌های دمنده هوا در خارج از فیلم نیز تعبیه می شوند تا بادمش هوا، فیلم پلاستیكی را سرد كنند. پوشش دادن قطعات با اكستروژن: كاغذ، پارچه، مقوا و فلز را می‌توان به این روش با مواد پلاستیكی پوشش‌دار كرد. در این روش یك لایه نازك از پلاستیك مذاب برروی قطعه كار اصلی نشانده می‌شود، بدون آنكه برای این كار از چسب استفاده گردد. این عمل با عبور قطعه كار اصلی و پوشش پلاستیكی از بین غلتك‌هایی كه آنها را به هم فشرده می‌كند، انجام می‌شود. البته در مواردی احتیاج به چسب وجود دارد كه در اینگونه موارد قطعه كار اصلی گرم شده و چسبناك می‌شود و سپس با پلاستیك پوشش كاری می‌گردد.  قالب‌گیری بادی این فرآیند (Blow molding) را می‌توان در فرآیند‌های قالب‌گیری پلاستیك‌ها نیز طبقه‌بندی كرده زیرا در آن، ماده پلاستیكی داغ با اعمال فشار به بدنه یك قالب فرم‌دار چسبانده شده و فرم قالب را به خود می‌گیرد. ولی از آن جهت كه در قالب‌گیری بادی، یك لوله پلاستیكی داغ به روش اكستروژن ایجاد شده و برای شكل دادن وارد قالب می‌شود، این روش جزء فرآیند‌های اكستروژن پلاستیك‌ها معرفی شده‌است.فرآیند قالب‌گیری بادی، شبیه به روش قالب‌گیری بطری‌ها و دیگر ظروف شیشه‌ای مشابه است كه در آن یك قطعه یا ظرف پلاستیكی تو‌خالی ساخته می‌شود. همانطور كه گفته شد، این روش از سالیان بسیار دور برای ساخت ظرف‌های شیشه‌ای رایج بوده‌است. ولی استفاده از آن برای ظروف پلاستیكی از اواخر دهۀ 1950 میلادی آغاز شد. در سال 1880، دو ورقه سلولزی گرم شده در یك قالب برروی هم قرار داده شده و با اعمال هوای فشرده بین آن دو، یك اسباب بازی كودكانه ساخته می‌شد. این مورد شاید اولین مورد از تولید یك قطعه ترموپلاستیكی به روش قالب‌گیری بادی به شمار می‌رود.در شكل..... نحوۀ كار نشان داده‌شده‌است. یك لوله از جنس پلاستیك مذاب به داخل محفظه قالب اكسترود می‌شود و قالب را در این حالت می‌بندند. سپس هوای فشرده را به داخل لوله پلاستیكی وارد می‌كنند تا منبسط شده و به دیواره‌های قالب بچسبد. پس از خنك شدن قطعه‌كار می‌توان قالب را باز كرده و آن رااز قالب بیرون آورد.قالب‌گیری بادی به روش اصلی انجام می‌شود.1- قالب‌گیری تزریقی بادی.2- قالب‌گیری اكستروژن بادی.   قالب‌گیری تزریقی بادی یك روش دقیق در ساخت قطعات تو خالی پلاستیكی است، به طوری كه می‌توان ضخامت قطعه‌كار در نواحی مختلف را بخوبی كنترل كرد و همه قطعات تولیدی دارای ضخامت یكسانی خواهند بود.عیب مهم این روش این است كه برای تولید قطعه، لازم است دو دست قالب ساخته شود، كه یكی برای تولید پیش فرم (شكل.....) و دیگری برای تولید قطعه‌كار نهایی (شكل.....). قطعه‌كار پیش فرم را گرم كرده و در قالب بادی قرار می‌دهند. سپس هوای فشرده را به درون پیش فرم وارد می‌كنند تا منبسط شده وبه دیواره‌های قالب بچسبد   قالب‌گیری اكستروژن بادی در این روش، یك لوله از پلاستیك مذاب از بالای قالب اكسترود شده و به داخل قالب وارد می‌شود. در این حالت دو‌نیمه قالب بسته شده و انتهای باز لوله نیز بسته می‌شود.   مزیت فرآیند قالب‌گیری بادی1- اغلب ترموپلاستیك‌ها و بسیاری از ترموست‌ها را می‌توان در این فرآیند به‌كار برد.2- هزینه قالب‌های این فرآیند، كمتر از فرآیند قالب‌گیری تزریقی است.3- مواد پلاستیكی در قسمت اكسترودر به خوبی با هم تركیب و یكنواخت می‌شوند.4- مواد پلاستیكی در قسمت اكسترودر به خوبی ذوب و نرم می‌شوند.5- همانند بسیاری از فرآیند قالب‌گیری دیگر، در این روش نیز از اكسترودر به عنوان یك بخش اصلی استفاده می‌شود.6- طول لوله اكسترود شده، عملا می‌تواند خیلی طویل باشد.   عیوب فرآیند قالب‌گیری بادی1- گاهی اوقات لازم است از عملیات تكمیلی پر هزینه‌ای در تولید قطعات استفاده شود.2- هزینه تامین ماشین‌آلات اصلی و جانبی بالاست.3- مقداری زایدات پلاستیكی در این فرآیند تولید می‌شود.4- تنوع شكل محصولات و فرم لوله اكسترود شده محدود است. اصول پایه در طراحی محصولات پلاستیكی  ملاحظات مربوط به مواد  تأثیرات محیطی  خواص الكتریكی  خواص شیمیایی  عوامل مكانیكی  ملاحضات اقتصادی  ملاحظات طراحی (Design Consideration)  وضعیت ظاهری  محدودیت‌های طراحی  ملاحظات مربوط به تولید (Production Considerations)  در نخستین سال‌های توسعه، پلاستیك‌ها غالبا به عنوان جانشینی برای مواد دیگر انتخاب شده‌اند. بعضی از آن محصولات اولیه به واسطه توجه و تفكر ویژه‌ای كه به هنگام انتخاب مواد به عمل آمده بود، بسیار موفقیت آمیز بودند. اما بعضی از این محصولات دچار شكست شدند چرا كه طراحان دربارۀ خواص پلاستیك‌های به كار رفته اطلاعات كافی نداشتند و یا به جای كاربرد عملی ماده فقط به انگیزۀ مادی و بهای كالا می‌اندیشیدند. در این قسمت در مورد قواعد اساسی در طراحی محصولات پلاستیكی بحث كوتاهی می‌كنیم. برای دسترسی به منابع اطلاعاتی بیشتر به سایت‌های مرتبط در شبكه اینترنت می‌توانید مراجعه كنید.  ملاحظات مربوط به مواد مواد با خواص درست بایستی طوری انتخاب شوند كه با شرایط طراحی، اقتصادی و سرویس‌دهی تطابق داشته باشند.مواد پلاستیكی با در نظر گرفتن كاربرد محصول نهایی بایستی با احتیاط انتخاب شوند. خواص پلاستیك‌ها نسبت به سایر مواد بیشتر به درجۀ حرارت وابسته است. پلاستیك‌ها نسبت به تغییرات در محیط حساسیت بیشتری دارند.انتخاب مادۀ نهایی برای یك محصول بر مساعدترین، مناسب‌ترین و مطلوب‌یترین تعادل طراحی، ساخت و قیمت كل یا قیمت فروش كالای نهایی استوار است.حال دربارۀ عواملی كه در طراحی یك محصول پلاستیكی باید در نظر گرفته شود به اختصار توضیحی می‌دهیم.   تأثیرات محیطی به هنگام طراحی یك محصول پلاستیكی، در نظر گرفتن محیط‌های فیزیكی، شیمیایی و حرارتی از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد. دامنۀ دمایی مفید بیشتر پلاستیك‌ها بندرت از c˚200 تجاوز می‌كند. بسیاری از قطعات پلاستیكی كه در معرض انرژی تابیده شده و فرابنفش قرار گرفته‌اند خیلی زود دچار شكست در سطح می‌شوند، ترد و شكننده می‌شوند و استحكام مكانیكی خود را از دست می‌دهند. فلوئوروكربن‌ها، سیلیكون‌ها، پلی‌آمیدها و پلاستیك‌های پر شده را بایستی برای محصولاتی مورد استفاده قرار دادكه بالای 230˚c قرار است به كار گرفته‌شوند. فضای خارج از زمین و بدن انسان به مكانی عمومی برای استفاده از مواد پلاستیكی تبدیل شده‌اند. مواد عایق كننده و ساینده در وسایل نقلیۀ فضایی و نیز تقویت كننده‌های سرخرنگ، نخ‌های بخیه زنی تك رشته‌ای، تنظیم كننده‌های قلب و شیر‌ها تنها بخش اندكی از این محصولات جدید می‌باشند.بعضی از پلاستیك‌ها خواص خود را تا درجه حرارت‌های فوق العاده پایین حفظ می‌كنند. به عنوان مثال، بطری‌ها، قوطی‌ها یا مخزن پلاستیكی، یاتاقان‌های خود روان كننده و لوله‌های انعطاف پذیر بایستی در درجه حرارت‌های زیر صفر بدرستی كار كنند.محیط‌های سرد و فوق العاده طاقت‌فرسای فضا و زمین تنها دو مثال از آنها می‌باشد. در هر زمان كه منجمد‌سازی و بسته‌بندی مواد غذایی مد نظر باشد و یا طعم و مزه و بو و رایحه یك مسئله باشد می‌توان از پلاستیك‌ها استفاده كرد.علاوه بر دامنۀ دمایی، رطوبت، تابش، مواد ساینده و عوامل محیطی دیگر، طراح بایستی مقاومت در برابر آتش را مد نظر داشته باشد. هیچ پلاستیكی وجود ندارد كه در برابر آتش كاملا مقاوم باشد.  خواص الكتریكی همۀ پلاستیك‌ها خصوصیات عایق بندی الكتریكی خوبی دارند. اگر چه انتخاب پلاستیك‌ها معمولا بر پایۀ خصوصیات مكانیكی، حرارتی و شیمیایی انجام می‌شود، بیشتر پیشگامان در صنعت پلاستیك به كاربردهای الكتریكی آن توجه داشته‌اند. مسائل عایق‌بندی الكتریكی همانند مشكلات ناشی از محیط‌های مرتفع و محیط‌های فضایی، محیط‌های زیرآبی و زیرزمینی با استفاده از پلاستیك‌ها حل شده‌اند. بدون استفاده از پلاستیك‌ها ساخت رادارهای موثر در تمام شرایط آب و هوایی و سونار زیرآبی امكانپذیر نبود. از این برای عایق‌بندی، پوشش دادن و محافظت از اجزای الكترونیكی استفاده می‌شود..   خواص شیمیایی ماهیت شیمیایی و الكتریكی پلاستیك‌ها به واسطۀ ساختار مولكولی آنها تا حد زیادی نزدیك به یكدیگر بوده و به هم وابسته می‌باشد هیچ قاعدۀ كلی برای مقاومت شیمیایی وجود ندارد. پلاستیك‌ها بایستی در محیط شیمیایی واقعی خود مورد آزمایش قرار گیرند، فلوئوروكربنها، پلی اترهای كلردار و پلی اولفین‌ها از جمله پلیمرهای (پلاستیك) می‌باشند كه بیشترین مقاومت شیمیایی را دارند.نفوذپذیری پلاستیك‌های پلی‌اتلن در بسته‌بندی میوه‌ها و گوشت‌های تازه یك ویژگی مفید به شمار می‌رود. سیلیكون‌ها و پلاستیك‌های دیگر، این اجازه را می‌دهند كه اكسیژن و گازها از خلال یك غشای نازك عبور كنند در حالی كه همزمان از عبور مولكول‌های آب و بسیاری از یون‌ها شیمیایی ممانعت به عمل می‌آورند.   عوامل مكانیكی1- خستگی2- استحكام كششی3- استحكام خمشی4- استحكام فشاری5- استحكام در برابر ضربه6- سختی7- میرایش ارتعاشات8- جریان‌پذیری در حالت سرد9- انبساط حرارتی10- پایداری ابعادیپیش از این دربارۀ این موارد تا حد مختصری توضیح داده‌شده‌است.   ملاحضات اقتصادی در نظر گرفتن مسائل اقتصادی مرحلۀ آخر انتخاب مواد بشمار می‌آید. بهتر آن است كه قیمت‌های مواد در انتخاب مقدماتی مواد كاندید شده،گنجانده نشود.قیمت یا هزینۀ تمام شده، همیشه یك عامل اصلی در مسائل مربوط به طراحی یا انتخاب مواد می‌باشد. نسبت استحكام به جرم یا مقاومت شیمیایی، الكتریكی و مقاومت در برابر رطوبت ممكن است بر عیب قیمت بالا، غلبه می‌كند.  ملاحظات طراحی (Design Consideration) وقتی كه شرایط طراحی كلی قطعه‌ای مورد توجه قرار می‌گیرد، كاربرد یا شرایط كاری قطعۀ مورد نظر، محیط كاری، قابلیت اطمینان و مشخصات فنی آن قطعه بایستی مرور شود.   وضعیت ظاهری مصرف كننده احتمالا بیشتر از همه از وضعیت فیزیكی ظاهری محصول آگاه می‌باشد. این وضعیت ظاهری مدیون پارامترهای مؤثر زیر می‌باشد.1- طراحی، 2- رنگ، 3- خواص اپتیكی، 4- پرداخت سطحی. در طراحی وضعیت ظاهری، چندین خاصیت تأثیر گذار می‌باشد. رنگ، بافت، شكل و ماده می‌توانند در جلب نظر مصرف كننده اثر داشته باشند.تعداد معدودی از ویژگی‌های برجستۀ پلاستیك‌ها عبارتند از اینكه: آنها ممكن است به صافی شیشه شفاف یا رنگی و یا به لطافت و نرمی خز باشند. در بسیاری از حالات، پلاستیك‌ها ممكن است تنها موادی باشند كه تركیب مطلوبی از خواص را برای برآورده ساختن نیازهای خدماتی و در حین سرویس دهی، از خود نشان می‌دهند.   محدودیت‌های طراحی علاوه بر انتخاب مواد، ابزارآلات و فرآیند نیز تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر روی خواص و كیفیت محصولات پلاستیكی برجای می‌گذارد. طراحی محصول و در نهایت قالب به‌كاررفته برای تولید محصول به طور بسیار نزدیكی به تولید بستگی دارند. سرعت‌های خروجی، خطوط جدایش دو‌نیمۀ قالب، نوسانات ابعادی، گاه‌گیرها، پرداخت و انقباض ماده از جمله عواملی می‌باشند كه بایستی توسط سازندگان قالب یا طراحان ابزار مدنظر قرار گیرند و دقت بسیار زیادی را در این خصوص اعمال كنند.  ملاحظات مربوط به تولید (Production Considerations) در هر طراحی محصول، رفتار ماده و قیمت، در تكنیك‌های قالب‌گیری، ساخت، جفت‌كردن وبه هم پیوستن تأثیر می‌گذارد. طراح ابزار و قالب بایستی میزان انقباض ماده، طراحی قالب ، خطوط جدایشدو نیمه قالب، میله‌های بیرون انداز، تزئینات، نوسانات ابعادی، اتصالات، سرعت‌های تولید و عملیات دیگر را مورد توجه قرار دهد. فهرست بعضی از اصطلاحات فنی‌‌ACGIH: كنفرانس امریكایی متخصصین بهداشت صنعتی دولتی-این سازمان خطوط راهنما و توصیه‌هایی را بر روی محدودیت‌های موجود در خصوص قرار گرفتن در معرض تماس با مواد شیمیایی گوناگون چاپ و منتشر می‌كند.Air Slip Forming: فرآیند شكل‌دهی از طریق لغزش هوا- یك فرآیند شكل‌دهی حرارتی است كه در طی آن از فشار هوا برای تشكیل یك حباب استفاده شده‌است و سپس از خلاء برای شكل‌دهی پلاستیك‌ها در برابر قالب استفاده می‌شود. ََAlignment Pins: میله‌های راهنما یا میله‌های همراستا كننده- وسایلی كه انطباق كامل یا همراستاسازی صحیح حفره را همانطور كه قالب بسته می‌شود، تأمین می‌كنند.Allowances: نوسانات ابعادی مجاز- ایجاد تفاوت‌های ابعادی تعمدی و آگاهانه در ابعاد دو قطعه.Alternating Copolymer: كوپلیمر متناوب- نوعی كوپلیمر كه در ساختار شیمیایی آن، دو نوع منومر به طور یك در میان در طول زنجیر پلیمری تكرار شده‌اند. Annealing: انیل كردن (حرارت دادن) - فرآیندی كه در آن ماده در درجه حرارتی نزدیك به نقطۀ ذوب ولی در زیر آن برای مدتی نگهداشته می‌شود تا تنش درونی به‌‌وجود آمده در اثر عملیات فرآیندی بدون تغییر و انحراف در شكل قطعۀ نهایی رها گردد. Antistatic: ضد تجمع بارهای ساكن- افزودنی كه بارهای ساكن را بر روی سطح پلاستیك كاهش می‌دهد.Apparent density: دانسیته ظاهری- جرم واحد حجم یك ماده كه در محاسبۀ آن فضاهای خالی ذاتی موجود در ماده در نظر گرفته می‌شود. Backbone: چهار چوب یا اسكلت- زنجیر اصلی یك مولكول پلاستیكی.Biaxial blow molding: قالب‌گیری بادی دو محوری- یك فرآیند قالب‌گیری بادی كه مادۀ اكسترد شده را در دو جهت می‌كشد.Blowing agents: عوامل بادكننده- نوعا، عوامل بادكننده مواد شیمیایی هستند كه تجزیه می‌شوند تا حباب‌های كوچك نیتروژن یا كربن دی‌اكسید را در پلاستیك‌های مذاب ایجاد كنند. این فرآیند انواع گوناگون فوم‌ها را تولید می‌كند.Calendering: كلندر كردن- فرآیند شكل‌دهی یك ورقۀ پیوسته از طریق فشردن ماده در میان دو یا چند غلتك موازی برای بخشیدن پرداخت نهایی مطلوب به قطعه یا اطمینان از یكنواختی ضخامت آن.Centrifugal casting: ریخته‌گری سانتریفوژی- فرآیندی كه بدان وسیله نوعا لوله‌ها و تیوپ‌های بزرگ تولید می‌شود.Chain growth polymerization: پلیمریزاسیونرشد زنجیر- نوعی از فرآیند پلیمریزاسیون كه در آن زنجیر‌ها از آغاز تاپایان و رسیدن به مرحلۀ تكمیل تقریبا به طور آنی و فوری رشد می‌كنند.Condensation polymerization: پلیمریزاسیون تراكمی- نوعی فرآیند پلیمریزاسیون كه از طریق انجام یك واكنش شیمیایی به وقوع می‌پیوند و طی این واكنش محصول جانبی نیز تولید می‌شود. Crazing: ترك‌دار شدن- ترك‌های كوچكی كه در امتداد خطوط تنش از طریق برش حلال (Solvent cutting) به وجود می‌آیند.Crystallization: بلوری شدن- فرآیند یا حالتی فیزیكی در ساختار مولكولی برخی از پلاستیك‌ها كه بریكنواختی و فشردگی زنجیرهای مولكولی تشكیل دهندۀ پلیمر دلالت می‌كند. معمولا به تشكیل كریستال‌های جامد دارای یك شكل هندسی معین اطلاق می‌گردد.Curing agents: عوامل پخت كننده- مواد شیمیایی كه موجب می‌شوند تا در میان زنجیرهای پلیمری پلاستیك‌های گرماسخت یا ترموست، اتصالات عرضی تشكیل شوند و یا آنها پخت گردند، عوامل پخت گفته می‌شود.Cyanoacrylate: سیانواكریلات- نوعی چسب ترموپلاستیكی كه برپایۀ اكریلیك‌ها ساخته شده‌است.Damping: میرایی یا جذب ارتعاش- تغییرات در خواص كه در نتیجه شرایط بارگذاری دینامیكی (ارتعاشات) نتیجه می‌شود. میرایش مكانیزمی رابرای اتلاف انرژیبدون افزایش درجه حرارت اضافی فراهم می‌سازد و از شكست شكنندۀ زودرس جلوگیری می‌كند و در كارائی خستگی اهمیت دارد.Dry offset: مركب پس دادن یا افست خشك- یك روش چاپ كه در آن از جوهر خمیری استفاده می‌شود.Ebonite: ابونیت- شكل سخت و شكنندای از لاستیك وولكانیزه شده كه درصد بالایی گوگرد دارد.Elutriation: الوتریاسیون- فرآیندی كه در طی آن مواد آلوده‌كننده و ذرات نرم از جویباری از مواد پلاستیكی خرد شده به وسیلۀ خروجی‌های كنترل شده جداسازی می‌شوند.‌Fatigue strength: استحكام یا مقاومت در برابر خستگی- بالاترین تنش چرخه‌ای را یك ماده می‌تواند تحمل كند، قبل از اینكه شكست اتفاق بیفتد.Feed: عمق فرورفتگی- فاصله‌ای را كه ابزار برش در هر چرخش به درون قطعه كار فرو می‌رود.Fixture: گیره نگهدارنده یا فیكسچر- یك وسیلۀ به كار رفته برای نگهداری قطعه كار در حین فرآیند نمودن یا ساخت و تولید.Flame retardant: به تأخیر اندازهای شعله- ماده‌ای كه توانایی یك پلاستیك را برای پشتیبانی از احتراق و سوختن كاهش می‌دهد.Flash: پلیسه- پلاستیك‌های اضافی متصل شده به قالب را در امتداد خط تقسیم كننده گویند. بایستی این زوائد پلاستیكی اضافی زدوده شود تا یك پرداخت از قطعه نهایی به دست آید.Galalith: گالالیت- یك پلاستیك ساخته شده از طریق سخت كردن كازئین با فرمآلدئید.Heat-transfer printing: چاپاز طریق انتقال حرارت- یك روش چاپ كه شبیه به استامپ زدن یا نقش‌زنی فویل داغ می‌باشد.Homopolymer: همو‌پلیمر- پلیمر متشكل از منومرهای یكسان.Hot-leaf stamping: نقش‌زنی ورقۀ داغ- عملیات تزئین كردن برای نشانه‌گذاری پلاستیك‌ها كه در آن یك ورقه یا رنگ فلزی با دایهای فلزی حرارت داده شده برروی سطح پلاستیك استامپ شده‌است. كامپاندهای جوهری را نیز می‌توان مورد استفاده قرار داد.Hydraulics: هیدرولیك- شاخه‌ای از علم كه با مایعات و سیالات در حال حركت، انتقال، كنترل، جریان انرژی از طریق مایعات سروكار دارد.Impact strength: استحكام در برابر ضربه- توانایی یك ماده برای تحمل شوك ناشی از بارگذاری.Insertion bonding: پیوند الحاقی- استفاده از امواج فراصوت یا اولتراسونیك برای قرار دادن اتصالات فلزی در درون پلاستیك‌ها.Isotope: ایزوتوپ- گروهی از اتم‌ها یا نوكلیدها كه دارای عدد اتمی یكسان ولی جرم اتمی متفاوت می‌باشند.Jig: جیگ- وسیله‌ای برای هدایت صحیح و قرار دادن ابزارها برروی.Kerf: كرف- شكاف یا بریدگی ایجاد شده از طریق یك اره یا ابزار برش.Mandrel: ماندرل- شكل قالبی كه دور آن الیاف پیچیده شده و ساختارهای كامپوزیتی پالترود شده شكل‌دهی می‌شوند.MSDS) Material Safety Data Sheet): برگۀ داده‌های مربوط به ایمنی مواد- منبع اطلاعات دربارۀ خطرات سلامتی كه از طریق مواد شیمیایی صنعتی ایجاد شده‌است.MSW) Municipal Solid Waste): یا ضایعات یا تلفات جامد شهری؛ این اصطلاح برای توصیف زباله‌ها و مواد اتلافی كه از خانه‌ها یا كارخانجات و صنایع جمع‌آوری شده‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد. MSW را به درون مكان‌هایی برای دفن كردن هدایت می‌كنند مگر انكه برنامه‌های بازیافت مواد مفید را از زباله‌ها و مسیر‌ها یا جویبار‌های اتلافی خارج سازند.Parison: پاریسون- لولۀ پلاستیكی توخالی كه از آن یك قطعه یا محصول بصورت بادی قالبگیری شده‌است.Parting lines: خطوط تقسیم كننده یا جدا كننده- به علائم یا نشانه‌های روی قالب یا فلز ریخته‌گری شده در جایی كه دو نیمۀ قالب در حین بسته شدن به یكدیگر می‌رسند، گویند.Phenolic: فنولیك- یك رزین سنتتیك كه از طریق تراكم یك الكل‌آروماتیك بایك آلدئید بویژه فنل با فرمآلدئید تهیه و تولید شده‌است.Plasma treating: عملیات پلاسمایی- قرار دادن پلاستیك‌ها در معرض تخلیۀ الكتریكی در یك محفظۀ بسته تحت خلاء.Pneumatics: پنیوماتیك- دستگاه‌هایی كه از طریق هوای كمپرس شده یا فشرده شده، فعال شده و كار می‌كنند.Polymerization: پلیمریزاسیون- فرآیند رشد مولكول‌های بزرگ از مولكول‌های كوچكتر.Pulforming: پالفورمینگ- شكل اصلاح شده و تغییر یافتۀ پالتروژن، در پالفورمینگ از قالب‌ها برای شكل‌دهی شكل‌هایی با "سطح مقطع‌های عرضی گوناگون" استفاده می‌شود. سازمان‌های مربوط به صنعت پلاستیك- انجمن صنعت پلاستیك SPISPI در سال 1937 با عنوان صدای صنعت پلاستیك تأسیس شده بود.یكی از آشنا ترین فعالیتها، سازمان دهی نمایشگاه پلاستیك‌های ملی NPE و نمایشگاه پلاستیك‌های بین المللی IPE هر سه سال یكبار می‌باشد.www.Plasticsindustry.org - انجمن مهندسین پلاستیك (SPE)در سال 1942، 60 فروشنده و مهندس در نزدیكی‌های دیترویت ایالت میشیگان گرد هم آمدند و SPE را با مأموریت زیر تأسیس كردند:"فعال سازی دانش علمی و مهندسی وابسته به پلاستیك‌ها." www.4spe.org - انستیتوی پلاستیك امریكا PIAدر حال حاضر PIA یك گروه تحقیقاتی و تحصیلی است.www.eng.uml.edu/~PIA/ - انجمن پیشرفت مهندسی مواد و فرایند SAMPE این انجمن اعضایی دارد كه در بسط و توسعۀ مواد و فرایند درگیر می‌باشند.www.Sampe.org - انجمن امریكایی كاربرد پلاستیك در كشاورزی (Plasticulture) ASPاین انجمن بر روی كاربردهای پلاستیك‌ها در كشاورزی تمركز دارد.www.plasticulture.org- انجمن پلی الفین امریكاییwww.apa-polyolefin.com- انجمن بازیابی پلاستیك‌های پس از مصرف APRwww.plasticsrecycling.org - انجمن قالب سازان چرخشی ARM www.rotomolding.org جدول تاریخچه زمانی پلاستیکها تاریخچه پلاستیک ها تا به امروزتاریخمادهمثال و کاربرد1868نیترات سلولزچهار چوب عینک1909فنل- فرمالدئید(PF)دستگاه فرستنده و گیرنده تلفن(گوشی و دهانی در یک قطعه)1909  بطور سرد قالب گیری شده PFدگمه ها و دستگیره ها1919کازئینسوزنهای بافتنی1927استات سلولزمسواک های دندان، بسته بندی1929اره - فرمالئید (UF)گیره ها یا نگهدارنده های روشنایی1935اتیل سلولزCase های چراغ چشمک زن1936اکریلیکپشت قلم موها، نمایشگرهای تصویری1938پلی استایرن یا استایرنظروف آشپزخانه1938پلی وینیل استالمیان لایه شیشه ایمنی1939پلی وینیلیدن کلرایدپوشش های صندلی خودکار1942پلی استر(PES)بدنه قایق ها1942پلی اتیلن(PE) بطری های قابل فشردن1943فلوئورو کرین(FC)بادبان ها، واشرها یا لایه های صنعتی1943سیلیکونعایق موتور1945سلولز پروپیوناتخودنویس ها، خودکارها و مدادهای اتوماتیک1947اپوکسیابزارها و گیره های ابزار1949آلیلیکارتباط دهنده های الکتریکی1957پلی پروپیلن (PP)کلاه خودهای ایمنی1964پلی آیمیدیاتاقان ها 1976پلی فنیل سولفونقطعات و اجزای هوا فضا1985پلی مرهای بلور مایع(LCPs)قطعات الکترونیک1992پلی اتیلن خطی با دانسیته پایین(LLDPE)فیلم های بسته بندی1992پلی استایرین سند یوتاکتیکقطعات الکتریکی با دیواره نازک1992پلی پروپیلن سندیوتاکتیکقطعات داخلی خودرو1992کوپلیمرهای اولفینی حلقویقطعات لوازم خانگی1998کوپلیمرهای اتیلن- استایرناسباب بازی ها1998نانوکامپوزیت ها قطعات بدنه کامیون2001آلیاژهای پلی استر شفاف/ پلی کربناتعینک آفتابی ملاک صنعتی شدن با افزایش روزافزون جمعیت جهان یکی از مشکلات عمده بشر دفع زباله و مواد ضایعاتی است. با توجه به بروز مشکلات عدیده در زمینه دفع مواد ضایعاتی و زباله ، بشر به فکر دفع مواد ضایعاتی از طریق سوزاندن و یا دفع زباله ، ذوب و خرد کردن مواد ضایعاتی (عمده مواد ضایعاتی پلاستیکی) افتاد.امروزه از جمله ملاک های اصلی صنعتی شدن ممالک پیشرفته چگونگی بازیافت مواد است. با توجه به پیشرفت های صورت گرفته از روشهای مختلفی چون روشهای شیمیایی (استفاده از حلال های شیمیایی) و فیزیکی همچون روشهای حرارتی (ذوب و استفاده دوباره) استفاده می شود. به طور نمونه در کشورهای پیشرفته از بطری های ضایعاتی الیاف جدید ریسیده شده و از قوطی های نوشابه چیپس و یا گرانول PP تهیه می شود. از جمله روشهای نوین دیگر بازیابی مواد، روشهای بازیافت بیوشیمیایی است از جمله خواص این روش زیست سازگار بودن مواد به کار رفته و راحتی در دفع مواد به کار رفته است برد بازیافت (PET) بازیافت به معنای جمع آوری و پلیمر کردن مجدد مواد اولیه است تولید ومصرف pet روز به روز در حال افزایش است . انباشته شدن بطریهای پلی اتیلن ترفتالات pet در محیط زیست علاوه بر زیانهای زیست محیطی ، زیانهای ناشی از مصرف منابع را نیز در بر دارد .Pet از پلاستیکهای گرما نرم است که بازیافت آن مشکلاتی متعدد در بر دارد به طوری که در حال حاظر بخش عظیمی از pet با زیافتی به دلیل افت خواص ویژیگیها برای تولید محصولاتی مشابه محصولات ابتدایی مناسب نیست .از خرد کردن بطریهای pet ریز دانه ایی به دست می آیند که به صورت جزء سخت در تولید الوارهای پلاستیکی پلی اولفینی استفاده می شوند . در این میان فرآیند نوین اکستروژن واکنشی ، نوید بخش بازیافت pet با خواص مشابه رزین اولیه آن است که ارزش افزوده بازیافتی را بالا می برد کاربردهای پلی اتیلن ترفتالاتبا جمع آوری و بازیابی این بطریها می توان محصولات بسیار متنوعی تولید کرد . در حال حاظر این روند با سرعت در حال گسترش است . تعداد طرحهای جمع آوری و جداسازی بطریها از زباله های دیگر در حال افزایش است و مصرف کنندگان ، تعداد بیشتری از ظروف مصرف شده را به منظور بازیافت بر می گردانند . همچنین کیفیت و کارایی سیستم های تفکیک زباله در حال بهبود است .و تنوع کاربردهای نهایی بیشتر می شود .بر اساس آمار منتشر شده از سوی سازمان اروپایی بازیافت ظروف ( پلی اتیلن ترفتالات ) ( Petcore ) تعدا ظروف پلاستیکی جمع آوری شده در اروپا از جنس PET ، در سال 1998با یک رکورد تازه رسیده است . طبق بررسی این سازمان ، در این سال حدود 170.000 هزار تن ( معادل 3.4 میلیارد عدد) بطری جمع آوری و بازیافت شدند این مقدار نسبت به سال 1997 ( 62.000 تن ) 57 درصد افزایش یافته و ظرفیت بازیافت نیز در این سال به 190.000 تن رسیده است . دلیل این افزایش ظرفیت ، توسعه و روز تهیه کردن واحدهای موجود و افزایش کارایی بازیافت کنندگان است . در سال 1998 ، سرمایه گذاریهای جدیدی نیز در این زمینه انجام شده است و نتیجه ظرفیت بازیافت بطریهای pet در سال جاری به 200.000 تن رسیده است در سال 1998 ، 77.000 تن بطری pet در جهان بازیابی شده است و در سال 1999 با 14 درصد افزایش به 88.000 تن رسید . بازیافت پلاستیک فرایند بازیابی پلاستیکها در مجموع شامل عملیات و فرآیندهایی است که در آن مواد دست دوم بصورت محصول جدید و یا منومر تشکیل دهنده تبدیل می گردد.امروزه پلاستیک ها و و لاستیک ها که از پلیمرهای مصنوعی به شمار می روند جایگاه خاصی را در صنایع به خود اختصاص داده اندمواد پلاستیکی بعلت خواص منحصر بفرد مانند : سبکی ، شکل پذیری ، استحکام انعطاف پذیری ، سختی مقاومت در برابر عوامل شیمیایی و بسیاری خواص متفاوت دیگر کاربردهای گسترده ای پیدا نمودند فر آوری پلاستیکها انرژی بسیار کمتر و مواد اولیه بسیار ارزانتری نسبت به فلزات و موارد مشابه دیگر نیاز دارند ماده اولیه پلاستیکها نفت یا زغال سنگ است و زمانی که به صورت ضایعات صنعتی و شهری در می آیند ، بازیافت صحیح و اصولی آن می تواند می تواند نقش بسیار مهمی در جلوگیری از آلوده شدن محیط زیست داشته باشد . در گذشته تصور می شد که با دفن ضایعات پلاستیکی ، ضمن انکه می توان از شر آن خلاصی یافت ، در زیر زمین همانند برگ درختان می پوسند و از بین می روند ، اما زمانی که به علت کمبود مجبور به استفاده از از زمینهای دفن زباله شدند ، دریافتند که ضایعات پلاستیکی و لاستیکی بدون تغییر و تخریب بر جای مانده اند و دفن کردن راه حل اساسی برای از بین بردن این ضلیعات پلیمری نیست . متاسفانه با افزایش روز افزون کاربرد وسیع مواد پلاستیکی و لاستیکی در صنایع مختلف بر حجم اینگونه ضایعات نیز افزوده می شود ، بطوری که آمار بدست آمده در سال 1993 نشان می دهد که فقط در اروپای غربی 26 میلیون تن پلاستیک مصرف شده که 14 میلیون تن آن ضایعات بوده است . در ایران نیز در سال 1376 بیش از 600 هزار تن پلاستیک مصرف شده است که از این مقدار 315 هزار تن انواع پلی اتیلن سبک ، سنگین و خطی و 200 تن پلی پروپیلن بوده است که در تهیه که در تهیه لوله ظروف و اتصالات و الیافف مصنوعی به کار گرفته است .مراحل بازیافت ضایعات پلاستیکی شهری :بازیافت ضایعات پلاستیکی شامل مراحل ذیل می باشد :1- جمع آوری ضایعات :جمع آوری ضایعات پلاستیکی بستگی به موقعیت جغرافیایی ، اقتصادی ، اجتماعی و قوانین حاکم بر آن جامعه دارد در شهر اصفهان ضایعات پلاستیکی همراه با سایر مواد جامد ( شیشه ، آهن آلات ، کاغذ و مقوا ) جمع آوری می شوند2- جداسازی ضایعات پلاستیکی از یکدیگر :معمولا" وقتی ضایعات جامد به محل بازیابی انتقال داده می شوند پلاستیکهای مختلف در دو جهت از یکدیگر جداسازی می شوند یکی از لحاظ ماهیت آنها و دیگر حساسیتی که در مقابل حرارت دارند . یعنی پلاستیکهایی که از دسته گرمانرم یا ترمو پلاستیک هستند مثل انواع بطریهای پلی اتیلن ، ظروف و قطعات پلی پروپیلن ، ظروف شیشه ای شفاف و رنگین از انواع دیگر جدا می شوند .دسته دیگر ، پلاستیکهایی هستند که در اثر حرارت خمیر نمی شوند ، مثل ظروف ملامین ، کلید و پریزهای برق و … ، بازیافت این دسته از پلاستیکها بدین صورت است که پس از عملیات جداسازی ، خرد کردن و شستشو و خشک کردن ، آسیاب شده و به عنوان مواد تقویت کننده در لاستیک سازی به کار برده می شودنوع دیگر جداسازی پلاستیکها ، علاوه بر حالت قبلی بر حسب رنگ است . بطوریکه پلاستیکها با رنگهای زرد ، آبی ، قرمز ، سبز از رنگهای سفید و بی رنگ جدا می شود3- خرد کردن و شستشوی ضایعات پلاستیکی :اصولا" هر چه جمع آوری ضایعات انتخابی تر باشد ، درجه خلوص فر آورده های نهایی حاصل از بازیافت دارای کیفیت بهتری است . معمولا پلاستیکهای جمع آوری شده دارای آلودگیهای زیادی هستند . آسانترین روش پاکسازی آنها از آلودگیها ، شستشوی آنها در حوضچه های آب است . معمولا" آلودگی های همراه ضایعات به صورت آلودگیهای محلول و یا نامحلول در آب هستند . الودگیهای نامحلول در آب ، معمولا" در ته حوضچه ته نشین می شوند .در ابتدا و در قسمت میانی حوضچه های شستشو ، خرد کننده های قیفی شکل با تیغه های عمود بر هم وجود دارند که پلاستیکها را داخل دهانه قیفی شکل می ریزند . سپس تکه های خرد شده پلاستیک از سرریز حوضچه ها وارد ظروف خشک کننده می شوند . در این ظروف بر اثر نیروی گریز از مرکز ضایعات پلاستیکی خشک می شو4- آسیاب کردن و مخلوط کردن با مواد نو یا مواد افزودنی :ضایعات آسیاب شده که معمولا" مخلوطی از پلاستیکهای همرنگ می باشند بیشتر برای تهیه فراورده های نامرغوب و کیسه های پلاستیکی به کار می روند و اگر بخواهند از انها مواد مرغوب تری تهیه نمایند بایستی با مواد نو و یا مواد افزودنی مخلوط گردد و عمل فر آوری روی آن انجام شود . میکروب‌هایی که پلاستیک می‌خورند! یک دانش‌آموز دبیرستانی در کانادا راهی برای تجزیه سریع‌تر کیسه‌های پلاستیکی پیدا کرده است.به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران‌(ایسنا) خوزستان، طبق محاسبات دانیل برد، کار تجزیه این کیسه‌ها سه ماه به طول می‌انجامد. وی پس از ماه‌ها قرار دادن باکتری‌های تجزیه‌گر پلاستیک و تمرکز بر عملکرد آنها موثرترین گونه باکتری تجزیه‌گر را کشف کرد.این نوع باکتری سفینگوموناس نام دارد و یک باکتری دیگر به نام سودوموناس در کار تجزیه به آن کمک می‌کند. در یک کاربرد گسترده‌تر که در دمای 37 درجه سانتی‌گراد صورت گرفت مقداری استان سدیم نیز به مورد آزمایش شده اضافه شد. برد 43 درصد تجزیه پلاستیک را در شش هفته مشاهده کرد. او این ایده را از تجربه‌های زندگی روزمره گرفت.برد می‌گوید: من هر هفته باید کارهایی را انجام دهم و هر وقت که در کمد را باز می‌کنم انبوهی از کیسه‌های پلاستیکی بر سرم فرود می‌آیند. کاربرد پلاستيک بازیافتی در تولید چوبهای جدید ...  بازيافت ضايعات چوب پلاستيک دامنه وسيعي از پرکننده ها و تقويت کننده هاي سلولزي شامل پودر و الياف حاصل از مواد چربي و بقاياي محصولات کشاورزي و همچنين ضايعات حاصل از انواع کاغذ قابل استفاده است.ويژگي هاي مواد چوب پلاستيک با ساختار آنها ارتباط مستقيم دارد.در اين مواد پلاستک به صورت لايه نازکي ذرات چوب را مي پوشاند. اين مواد مرکب ، ويژگي هاي هر دو ماده اصلي تشکيل دهنده آنها يعني چوب و پلاستيک را با هم دارند. سختي و مقاومت اين مواد بين سختي چوب و پلاستيک است اما چگالي آن به طور کلي بالاتر از هر دوي آنها خواهد بود.اين مواد در برابر قارچ زدگي و حمله حشرات مقاوم و در شکل هاي پيچيده نيز قابل توليد هستند. گفتني است اين ماده شکل ظاهري بسيار زيبايي دارد و در ساختار، ابعاد و اشکال مختلف قابل عرضه است.مواد مرکب چوب پلاستيک ضايعات بسيار کمي توليد مي کنند و ضايعات توليد شده نيز قابل مصرف مجدد هستند و جالب اين که مي توان از ضايعات چوبي و پسماندهاي کشاورزي و حتي ضايعات پلاستيکي درون زباله ها به عنوان مواد اوليه در توليد اين ماده استفاده کرد. به گفته چهارمحالي ، يکي از عمده ترين مشکلاتي که بر اثر برداشت از طبيعت براي جوامع انساني به وجود آمده مواد زايد است که به عنوان محصول مصرف و توسعه روي دست انسان مانده و رفع آنها تلاش و هزينه هاي گزافي را طلب مي کند. بازيافت مواد موثرترين راه براي جلوگيري از انباشته شدن مواد زايد است که دامنه و ابعاد آن در زندگي امروز انسان ها افزايش يافته است.گستردگي کاربرد مواد پلاستيکي در زندگي کنوني انسان ها و مصرف روزافزون آنها سبب شده است حجم زيادي از اين مواد پس از استفاده به صورت ضايعات دور ريخته شوند. در ايران نيز ضايعات پلاستيکي حجم زيادي از زباله هاي شهري ، روستايي و صنعتي کشور را تشکيل مي دهند. اين ترکيبات قابل تجزيه بيولوژيکي نيستند و زماني که در محيط پراکنده شوند مشکلات زيادي را براي محيط زيست ايجاد خواهند کرد بنابراين بازيافت اين مواد از نظر زيست محيطي و اقتصادي بسيار حائزاهميت است و بازيابي ضايعات پلاستيک از مدتها پيش به عنوان مساله اي مهم توجه کارشناسان را به خود معطوف داشته است.مناسب ترين راه افزايش ، چرخه زندگي مواد است. با توجه به حجم قابل توجه ضايعات پلاستيک و ضايعات مواد ليگنوسلولزي (چوبي) بازيابي و مصرف مجدد اين مواد ضروري خواهد بود ترکيبي از چوب و پلاستيک با توجه به ويژگي هاي بسيار خوب مواد مرکب چوب پلاستيک ، اين مواد در زمينه هاي مختلفي مورد استفاده قرار گرفته اند و استفاده از آنها بسرعت رو به افزايش و گسترش است.تجارت مواد مرکب چوب پلاستيک از سال 1998 رشد 25درصدي داشته است. تقاضا براي توليد اين ماده مرکب در امريکاي شمالي و اروپا از 50 هزار تن در سال 1995 به 70هزار تن در سال 2002 رسيده است.پيش بيني مي شود WPCها تا سال 2010 از رشد سالانه 14درصدي برخوردار باشند. تجارت اين ماده که ترکيبي از 2ماده شناخته شده است ، بيشترين رشد را در بخشهاي مختلف صنعت پلاستيک داشته است. يکي از مزاياي مهم مواد مرکب چوب پلاستيک اين است که مي توان در توليد آنها از ضايعات پلاستيک و الياف طبيعي بازيافتي استفاده کرد که مي تواند تامين کننده منبع فراوان و ارزاني در ساخت موادي باشد که بدون استفاده از مواد اوليه خام تهيه مي شوند. با استفاده از اين ضايعات و افزايش تقاضا براي آنها اين مواد به نوعي ارزش مادي دست مي يابند که عاملي براي ايجاد انگيزه در جمع آوري اين مواد خواهد بود. از اين ماده در ساخت کفپوش و ديوارپوش بخشهاي داخلي و خارجي ساختمان و پوشش هاي عايق صوتي مي توان استفاده کرد. همچنين از چوب پلاستيک مي توان در ساخت مبلمان شهري و خانگي ، کابينت و قسمتهاي داخلي ساختمان نيز استفاده کرد. با توجه به بررسي هاي انجام شده تجهيزات پارک بازي کودکان و چارچوب در و پنجره ساختمان ها نيز مي توانند از چوب پلاستيک تهيه شوند جايگزيني مناسب به گفته چهارمحالي ، براي توليد مواد مرکب چوب پلاستيک با در نظر گرفتن خلوص و کاربرد متفاوتي که براي محصول توليدي مطرح شده است ، از روشهاي مختلفي استفاده مي شود. با استفاده از روش پرس گرم مي توان تخته هايي با ابعاد بزرگ توليد کرد و همچنين امکان استفاده از حجم بالاي الياف که از قابليت تجزيه بيولوژيکي برخوردارند سازگاري آنها را با محيط افزايش مي دهد. تخته هاي ساخته شده به اين روش رقيب جدي تخته هاي ام دي اف هستند زيرا يکي از مهمترين معايب اين محصولات انتشار گاز فرمالدهيد است که با استفاده از تخته هاي چوب پلاستيک اين مشکل از ميان برداشته خواهد شد. علاوه بر اين ، در ساخت تخته هاي چوب پلاستيک مي توان از ضايعات ليگنوسلولزي مانند ذرات ريز حاصل از سمباده زني که در ساخت تخته هاي ام دي اف قابل استفاده نيستند، استفاده کرد.با توجه به ويژگي هاي ماده مرکب چوب پلاستيک و در نظر گرفتن اين که پرکننده هاي آلي و طبيعي مي توانند تا حدود 80درصد وزني ماده مرکب را تشکيل دهند ، تقاضا براي الياف چوب و ديگر الياف طبيعي به عنوان تقويت کننده و پرکننده در سال 2000 نسبت به سال 1999 از رشد 135 درصدي برخوردار بوده و در مقايسه با 5سال گذشته بيشترين مقدار را داشته است بنابراين با ورود الياف و پرکننده هاي طبيعي به صنعت پلاستيک ، مواد مرکب چوب پلاستيک که ترکيبي از الياف چوب يا ديگر مواد ليگنوسلولزي به عنوان پرکننده يا تقويت کننده است توليد شده است.در واقع اين ماده مرکب از نوادگان 2 ماده کاملا متفاوت يعني چوب و پلاستيک محسوب مي شود. چهارمحالي در پايان خاطرنشان کرد اين مواد کاربردهاي زيادي دارند و مي توانند براحتي در بيشتر موارد جايگزين توليدات چوبي و پلاستيکي شوند. ساختمان سازي ، دکوراسيون داخلي و خارجي ساختمان ها و خودروسازي از مهمترين زمينه هاي کاربرد اين مواد هستند. اين در حالي است که بزرگترين و سريع ترين رشد بازار براي ماده مرکب چوب پلاستيک به استفاده از اين ماده در دکوراسيون خارجي و توليد مواد ساختماني اختصاص دارد که حدود 70درصد کل توليد اين ماده را شامل مي شود و جالب اين که تاکنون هيچ يک از مواد ساختماني به چنين بازار تقاضايي نرسيده است. پلاستیک های زیست تخریب پذیر  یکی از مواد مصنوعی که تولید آن در انواع و کاربردهای مختلف روز به روزدر حال افزایش است ، پلاستیک و ترکیبات پلاستیکی است . اطرافمان انباشته از پلاستیک شده است،هر کاری که انجام می دهیم و هر محصولی را که مصرف می کنیم ، از غذایی که می خوریم تا لوازم برقی به نحوی با پلاستیک سر و کار داشته و حداقل در بسته بندی آن از این مواد استفاده شده است پلاستیک که یکی از عمده ترین الاینده های محیط زیست و بهترین مصنوعات بشری محسوب می گردد هم اکنون به معضل بزرگی برای محیط زیست و بشر امروزی تبدیل شده و زباله های پلاستیکی به جا مانده از محصولات غذایی همواره در قالب یک معضل بزرگ مطرح بوده است . این پلاستیک های دور ریخته شده که در واقع زمانی بسته بندی مواد خوراکی و بهداشتی را تشکیل می داده اند ، در عین حالی که کم خطر می باشند آلودگی های زیست محیطی و مشکلاتی وسیعی ایجاد می کنند که بارزترین آنها آلودگی های بصری و زیست محیطی و خسارت های جبران ناپذیر بر آب ، خاک ، هوا و جانداران است،پلاستیک با ماندگاری حدود 300 سال یک ماده تجزیه ناپذیر محسوب می شود . ازدیاد مصرف این ماده طی دو دهه اخیر به طور فزاینده ای در جهان محسوس است . بر اساس برآورد های صورت گرفته همه ساله بیش از یکصد میلیون تن پلاستیک در دنیا تولید می شود ؛علت آن نیز توسعه صنایع پتروشیمی و نفت و تغییر در الگوهای مصرف بشر است؛ برای مثال : در کشوری مثل استرالیا سالانه حدود یک میلیون تن پلاستیک تولید می شود که 40 درصد آن صرف مصارف داخلی می شود . در همین کشور هر ساله حدود 6 میلیون بسته یا کیسه پلاستیکی مصرف می شود . کشور ما ایران هم نیز سالیانه مقادیر زیادی لوازم پلاستیکی تولید می کند واین به خاطر داشتن منابع نفتی و تولیدات پتروشیمی فراوان است وبه خاطر همین امر کشور ما یکی از عمده تولید کنندگان مواد پلاستیکی به شمار می رود . خبر تولید پلاستیک های خوراکی شاید موجبات تعجب بسیاری از افراد را بر انگیزد اما واقعیت این است که هم اکنون دنیا به سمت تولید و استفاده از پلاستیک های زیست تخریب پذیر و خوراکی پیش می رود . در همین راستا محققان کشورمان با تلاش شبانه روزی به دستاوردهای مهمی در تولید این نوع پلاستیک ها دست یافته اند. تعریف پلاستیک« پلاستیک » واژه ای است به معنای شکل پذیر، یا چیزی (مناسب برای قالب گیری). پلاستیک ها بر اثر حرارت، نرم می شوند و مانند خمیر بازی کودکان، به هر شکلی در می آیند. پس پلاستیک ها را می توان حرارت داده و به اشکال گوناگونی در آورد البته پس از سرد شدن، سخت می شوند و به شکلی که یافته اند، باقی می مانند. پلاستیک محصولی است که به منظورهای مختلفی بکار می رود.پلاستیک ممکن است سخت یا نرم باشد شفاف یا مات باشد.می تواند شبیه چوب یا چرم یا ابریشم بنظر آید .در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰۰ نوع پلاستیک مختلف وجود دارد.بعضی از انواع پلاستیک ها قابل بازیافت هستند و برخی غیرقابل بازیافت میباشند.از نظر بعضی ها که پلاستیک ها پسماندهایی هستند که در نهایت غیر قابل تبدیل هستند یا از آنجا که سوختهای فسیلی را مصرف می کنند آنها را انرژی خوار می نامند درصورتی که این چنین نیست وپلاستیکها از لحاظ انرژی و مصرف آن بسیار با صرفه عمل می کنند .یعنی انرژی خیلی کمتری برای ساخت یک بطری پلاستیکی نسبت به ساخت بطری شیشه ای مصرف می شود.همچنین از آنجایی که پلاستیکها وزن سبکی دارند انرژی کمتری برای حمل آنها مصرف می شود.گرچه پلاستیکها به طور کلی سبک هستند ولی دفع آنها در محلهای دفن زمینی گزینه ی خوبی نیست بلکه دو راه دیگر هم وجود دارد بازیافت و زباله سوزی .کاربری این روش ها موجب بازپس گیری برخی ارزشهای پلاستیک می شود که میتواند در ساخت دوباره اقلام پلاستیکی به کار آید.زباله سوزی موجب بازیابی انرژی شیمیایی می شود که می توان از ان به منظور تولید بخار و الکتریسیته بکار برد .در صورتی که دفن زمینی پلاستیکها هیچ کدام از این مزایا را ندارد و بعلاوه دفن بهداشتی پلاستیک به معنی دفن همیشگی است چرا که این نوع پسماند تجزیه هم نمی شود 279336594615-43942094615 مضرات کاربرد پلاستیکها.... نگرانی راجع به بطری‌های پلاستیکی که از یک ماده شیمیایی هورمون مانند ساخته شده باعث شد در ماه دسامبر گذشته این بطری‌ها از ویترین بسیاری از مغازه‌های کانادا جمع آوری شود.عده‌ای از دانشمندان معتقدند این بطری‌ها که در آن از پلی کربنات‌ها استفاده شده، ممکن است بتواند باعث اختلال در سیستم هورمونی بدن شود اما اختلاف بر سر این است که چگونه ممکن است مقادیر بسیار کم این ماده در غذا و نوشیدنی‌هایی که در این ظروف نگهداری می‌شوند، راه یافته و موجب ضرر شوند.البته سازمان غذا و داروی آمریکا و صنعت پلاستیک‌سازی‌ آن معتقدند این محصولات خطری ندارد. با این‌حال گروهی از متخصصان این کشور در کنفرانسی خطرات احتمالی BPA ( بیسفنول آ) برای سلامت انسان را مورد توجه قرار داده و خواهان مطالعات بیشتر در این زمینه شده‌اند.آنها به شواهدی استناد کرده‌اند که نشان می‌دهد میزان این ماده در بدن آمریکایی‌ها بیش از چیزی است که در حیوانات آزمایشگاهی توانسته آسیب برساند. حتی همین شبهات باعث شده که از اواخر سال 2005 در مناطقی دیگرکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای مواد غذایی ارگانیک ارائه می‌کنند، فروش شیشه شیر بچه یا لیوان‌هایی که جنس پلی کربنات دارند، متوقف شود.بعضی از انجمن‌های محیط زیست در آمریکا و کانادا انتظار دارند بقیه هم از این روش پیروی کنند.آیا حقیقت قربانی تجارت می‌شود؟این اختلاف باعث روشن شدن چراغ مؤسسه بین‌المللی NNI، منشعب از مؤسسه والتهام شد که 900 نفر را استخدام کرد تا از بازار فروش منطقه روچستر در پنفیلد پشتیبانی کنند. مدیر مرکز تحقیق NNI تام کامینز می‌گوید: به ندرت یک ماده شیمیایی سوژه چنین بررسی‌های دقیق و موشکافانه علمی قرار گرفته و هنوز آژانس‌های مهم و قدرتمندی هستند که از به‌کارگیری بطری‌های پلی کربنات حمایت کرده و آن را برای سلامت افراد مضر نمی‌دانند.در سال 2000 بعد از گذشت حدود 50 سال از تأسیس این مؤسسه بطری‌های نالژن در رنگ‌های مختلف قرمز، آبی و زرد تولید شد که به سرعت در دبیرستان‌ها و دانشگا‌ه‌ها رایج شد.بطری‌های سبک، بادوام و مقاوم در برابر تغییر رنگ و بو که درهای آن قابل پیچ شدن هم بود و برای نگهداری آب سرد و گرم استفاده می‌شد؛ جانشین بطری‌های یکبار مصرف آب شدند. این نوآوری‌ها کارو بار این شرکت را حسابی گرم کرده و در آمد زیادی را برای سهام‌داران رقم زده‌است.انسان مقاوم‌تر است یا جوندگان؟بد نیست بدانید بیسفنول آ در ماده پرکننده دندان، قوطی‌های غذا، سی دی و دی‌وی‌دی، عینک و بسیاری از لوازم خانگی هم بکار گرفته می‌شود. به استناد مطالعات متعددی که در آمریکا، اروپا و ژاپن انجام شده، بطری‌های پلی کربنات حاوی کمی بیسفنول‌آ (BPA) هستند و البته مقدار آن به قدری کم است که ضرر آن برای سلامت انسان و محیط زیست بسیارناچیز به نظر می‌رسد.اما نکته در این است که بعضی از مطالعات که بر روی حیوانات انجام شده نشان داده که مقادیر بسیار کم هم ممکن است بتواند درایجاد بیماری‌های مزمنی مانند سرطان سینه و پروستات، چاقی و بیش فعالی کودکان، بلوغ زودرس، سقط خودبه‌خود و سایر مشکلات باروری نقش داشته باشد.علاوه بر این، تحقیق دیگری درباره ناهنجاری‌های کروموزومی که توسط دکتر پاتریشیا هانت و تیمی از محققان دانشگاه کیس وسترن در کلیو لند انجام شده نشان داده که بیسفنول آ که از بطری‌های پلی کربنات در آب یا ماده غذایی داخل ظرف آزاد می‌شود می‌تواند در موش‌های آزمایشگاهی موجب یک اشتباه در روند تقسیم سلول به نام آناپلوئیدی شود. (اگر چه طرفداران این بطری‌ها معتقدند این تحقیق استاندارد‌سازی‌ صحیحی نداشته و معتبر نیست.) به نظر می‌رسد این اشتباه به علت نامرتب چیده‌شدن کروموزوم‌ها در یک مرحله مهم تقسیم سلول باشد. این مشکل در انسان می‌تواند باعث سقط و ناهنجاری‌های تولد از جمله سندرم داون شود. لازم است بدانید در سال 2003 هم تحقیقی درمجله دورنمای سلامت محیط به چاپ رسید که نشان می‌داد شست‌وشوی مکرر و سابیدن این بطری‌ها باعث آزاد شدن مقادیر بیشتری از بیسفنول آ می‌شود.به عبارت دیگر هرچه ظرف پلاستیکی کهنه‌تر باشد، بیسفنول‌آ سریعتر از آن آزاد می‌شود. علاوه بر این گرما هم می‌تواند این روند را تشدید کند.چه کسی راست می‌گوید؟هیات 38 نفره محققان آموزشی و دولتی در مؤسسه ملی حامیان سلامت، نیز چندی پیش اعلام کردند لازم است اثرات بالقوه بیسفنول آ بر سلامت انسان مورد توجه قرار گرفته و در آینده بیشتر راجع به آن تحقیق شود. به گفته ووم سال پروفسور زیست شناس دانشگاه میسوری در این پانل بیش از 700 عنوان تحقیق راجع به BPA بررسی شده به‌خصوص آنهایی که در ده سال گذشته منتشر شده‌اند.او معتقد است با این حال مسئولان سلامت و محیط زیست آمریکا وانمود می‌کنند هنوز در این باره نکات تاریکی وجود دارد. جایگاه پلاستیک های زیستی در حفاظت از محیط زیست هر چند به نظر می رسد جانشین شدن «پلاستیک های زیستی» (Bioplastics) به جای پلاستیک های ساخته شده از مشتقات نفتی (به دلیل مشکلات اقتصادی بر سر راه تولید و استفاده انبوه از آنها) چیزی بیش از یک حرکت نمادین نباشد، اما استفاده گسترده از این پلاستیک ها طی ماه اکتبر سال جاری میلادی نشان داد پلاستیک های زیستی می توانند به زودی جایگزین پلاستیک های کنونی شوند.ماده اصلی تولید پلاستیک های زیستی ذرت و برخی دیگر از گیاهان است، اما غلات در تولید این پلاستیک ها رتبه نخست را به خود اختصاص داده اند. پلاستیک های زیستی که تاکنون به صورت محدود مورد استفاده قرار می گرفتند، قرار است به طور گسترده در صنعت غذا به عنوان روکش های مواد غذایی، روکش میوه ها و سبزی ها، بسته بندی انواع مواد غذایی و میوه و سبزی و تیوپ برای بسته بندی لوازم آرایشی - بهداشتی مورد استفاده قرار بگیرند. اکنون بسیاری از کارت های اعتباری با همین روکش ها تولید می شوند.پژوهشگران معتقدند تولید انبوه پلاستیک های زیستی یا قابل تجزیه و بازیافت در طبیعت نه تنها می تواند محیط زیست را از آسیب های شدید ناشی از انباشت پلاستیک های غیرقابل تجزیه حفظ کند، بلکه می تواند وابستگی بسیاری از کشورها را به نفت و سایر مشتقات آن کاهش بدهد.به این ترتیب می توان گفت مشکلات اقتصادی تولیدکنندگان مواد اولیه پلاستیک های زیستی و شرکت های سازنده این پلاستیک ها دلیل اصلی عدم تولید انبوه پلاستیک های زیستی است. در حقیقت با وجودی که سرمایه گذاری هایی برای تولید پلاستیک های زیستی انجام شده است، اما هنوز کافی نیست. خاستگاه پلاستیک های زیستیخاستگاه اصلی پلاستیک های زیستی، گیاهان به ویژه غلات هستند. در حال حاضر انواع ذرت، گیاهان علفی، نیشکر و سیب زمینی شیرین به عنوان مواد اولیه ساخت پلاستیک های زیستی در سطح وسیع کشت می شوند. برخی پژوهشگران نگران کشت و استفاده از گیاهان اصلاح شده ژنتیکی برای تولید پلاستیک های زیستی هستند. آنها نگرانند که این گیاهان جانشین انواع طبیعی شوند. از سوی دیگر استفاده از مخمرهای شیمیایی برای تخمیر سریع این گیاهان برای ساخت پلاستیک های زیستی، تهدیدی جدی برای محیط زیست محسوب می شود.هزینه بالای تولید پلاستیک های زیستی یکی دیگر از نکات مورد بحث است. برآوردها نشان می دهد هزینه تولید این پلاستیک ها، سه برابر پلاستیک های تولید شده از مشتقات نفتی است. این مساله سرمایه گذاری برای تولید انبوه پلاستیک های زیستی را با مشکل مواجه کرده است. از طرفی تولید اندک پلاستیک های زیستی مانع از سرشکن شدن هزینه ها می شود. این امر نیز یکی از دلایل بی میلی تولیدکنندگان به تولید پلاستیک های قابل تجزیه است.«دیوید کورنرل» رئیس انجمن بازیافت و تبدیل مواد پلاستیکی امریکا در این باره می گوید؛ «هنوز جامعه جهانی نیاز مبرم به پلاستیک های زیستی را درک نکرده است. زمانی این نیاز را باور می کنیم که با انبوهی از پلاستیک های غیرقابل بازیافت روبه رو بشویم. باور نکرده ایم که پلاستیک های غیرقابل بازیافت یکی از بزرگ ترین منابع آلوده کننده محیط زیست است.»برآوردهای دولت امریکا نشان می دهد تنها در این کشور جایگزین شدن پلاستیک های زیستی به جای پلاستیک های کنونی می تواند تا 10 درصد نیاز این کشور را به نفت کاهش بدهد. علاوه بر این مشکل انهدام پلاستیک های غیرقابل بازیافت برطرف خواهد شد. براساس آمار سازمان محیط زیست امریکا، در سال 2005 میلادی فقط 6 درصد از پلاستیک های غیرقابل بازیافت منهدم و بقیه در طبیعت رها شدند،بررسی ها نشان می دهد جایگزین شدن پلاستیک های زیستی به جای پلاستیک های تولیدشده از مشتقات نفتی باعث کاهش چشمگیر آلاینده های سمی چون «پلی وینیل کلراید» (PVC) می شود که یکی از عوامل اصلی ایجاد انواع سرطان ها است. از سوی دیگر با این جانشینی میزان سرب موجود در هوای تنفسی به شدت کاهش می یابد. از طرفی مانع از بروز بیماری های مختلف در کودکان می شود؛ چرا که بسیاری از اسباب بازی های کودکان یا برخی وسایل مورد استفاده آنها از همین پلاستیک های تهیه شده از مشتقات نفتی ساخته می شود. موانع اقتصادیشاید بتوان یکی از بزرگ ترین موانع تولید انبوه پلاستیک های زیستی را مسائل اقتصادی دانست. براساس برآورد های انجام شده، برای تولید پلاستیک های زیستی سالانه به رقمی برابر 360 میلیارد پوند هزینه نیاز است. اما پرسش مطرح شده این است که مشکلات اقتصادی یا بهتر بگوییم بهانه مشکلات اقتصادی، بهانه خوبی برای توقف یا کاهش تولید پلاستیک های زیستی است؟بررسی های انجام شده نشان می دهد پلاستیک های زیستی «میرل» به راحتی و بدون هیچ گونه آسیب به طبیعت، طی دو ماه در کمپوست و اندکی طولانی تر در خاک، آب رودخانه ها، دریاها و اقیانوس ها تجزیه شده و مواد اولیه آن به طبیعت بازمی گردند. این مدت زمان تجزیه در مقایسه با بازیافت مجدد بسیاری از کمپوست های مورد استفاده برای گیاهان و حتی کاغذ زمان بسیار کمتری است. علاوه بر این تولیدکنندگان غلات مورد استفاده برای تولید پلاستیک های زیستی معتقدند هزینه تولید، فرآوری، انبار کردن، بسته بندی و در نهایت ارائه غلات باکیفیت برای مصرف مردم به مراتب بالاتر از افزایش سطح زیر کشت غلات برای تهیه پلاستیک های زیستی است اما دولت ها برای گسترش سطح زیر کشت غلات مورد استفاده برای تولید پلاستیک های زیستی هزینه یی را اختصاص نمی دهند.هزینه بالای تهیه مواد اولیه برای مراکز تولید پلاستیک های زیستی یکی دیگر از موانع موجود بر سر راه تولید انبوه پلاستیک های زیستی است.برآوردها نشان می دهد برای تولید پلاستیک زیستی «میرل» شرکت سازنده باید برای هر پوند ماده اولیه (ذرت)، هزینه یی معادل 5/2 دلار پرداخت کند. در حالی که برای یک شرکت سازنده پلاستیک از مشتقات نفتی، هزینه خرید همین مقدار ماده اولیه (رزین) تنها 70 تا 90 سنت است. بنابراین با یک مقایسه ساده می توان نتیجه گرفت شرکت های تولیدکننده پلاستیک های زیستی در مقایسه با تولیدکنندگان پلاستیک های مشتق شده از مواد نفتی، 10 تا 20 درصد هزینه بالاتری برای خرید مواد اولیه پرداخت می کنند.بنابراین در یک جمع بندی کلی می توان اصلی ترین دلیل به تعویق افتادن تولید انبوه پلاستیک های زیستی را مشکلات اقتصادی تولیدکنندگان مواد اولیه این پلاستیک ها یعنی کشاورزان و هزینه بالای خرید این مواد اولیه برای شرکت های سازنده پلاستیک های زیستی دانست. نظرسنجی انجام شده از مردم امریکا و برخی کشورهای اروپایی نشان می دهد مردم این کشورها از پرداخت اندکی هزینه بیشتر برای حفظ سلامت محیط زیست و در نتیجه سلامتی خودشان استقبال می کنند. آنها پرداخت 5/2 دلار برای نوشیدن یک فنجان قهوه در فنجان هایی با روکش پلاستیکی زیستی را به نوشیدن قهوه دو دلاری در فنجان هایی با روکش های پلاستیکی حاصل از مشتقات نفتی ترجیح می دهند. به عقیده آنها حفظ سلامتی و محیط زیست بهایی دارد که باید پرداخت   تامين انرژي براي توليد پلاستيك گياهي   انرژي لازم براي توليد پلاستيك هاي گياهي دومين و حتي اولين مشكل زيست محيطي اين فرايند است.     نفت اولين منبع براي توليد پلاستيك هاي معمول است، اما ساخت پلاستيك از گياهان عمدتا بر زغال و گاز طبيعي تكيه دارد كه براي راه انداختن مزارع ذرت و صنايع فرآوري ذرت مصرف مي شود. به همين دليل تعدادي از روش هاي گياهي از سوخت هاي كمياب (نفت) به سوخت هاي فراوان (زغال) تغيير سوخت داده اند. بعضي متخصصان معتقدند اين تغيير سوخت گامي به سمت توسعه پايدار است. موضوع فراموش شده در اين منطق، اين حقيقت است كه تمامي سوخت فسيلي مصرف شده براي ساخت پلاستيك ها از مواد خام تجديدپذير (ذرت) مي بايست سوخته شوند تا انرژي توليد كنند، در حالي كه در فرايندهاي پتروشيميايي قسمت عمده اي از سوخت به محصول نهايي تبديل مي شود.      سوزاندن سوخت بيشتر باعث وخيم تر كردن مشكل ديگري مي شود كه آن افزايش انتشار گازهاي گلخانه اي مثل دي اكسيدكربن است. همچنين به طور طبيعي ديگر انتشارات مرتبط با احتراق سوخت فسيلي، مثل دي اكسيد گوگود نيز افزايش مي يابد. اين گاز باعث توليد باران اسيدي مي شود كه موجب نگراني است. بايد توجه داشت كه هر فرايندي كه انتشار چنين گازهايي را افزايش دهد، در تقابل با پروتكل كيوتو قرار مي گيرد. اين قرارداد ناشي از كوشش بين المللي است كه توسط سازمان ملل به منظور تصحيح كيفيت هوا و محدود كردن گرم شدن جهاني از طريق كاهش دي اكسيدكربن و ديگر گازهاي مسوول در اتمسفر برقرار شده است.     چنين نتيجه گيري از تحليل هاي ارايه شده، اجتناب ناپذير است. مزيت زيست محيطي رشد پلاستيك ها در گياهان در سايه مضراتي چون افزايش مصرف انرژي و افزايش انتشار گازها قرار گرفته است. به نظر مي آيد PLA تنها پلاستيك گياهي باشد كه بتواند در اين زمينه رقابت كند، گرچه اين راه حل به اندازه ساخت PHA در گياه مناسب نيست، اما داراي مزايايي است كه يك فرايند را با بازده جلوه گر مي كند. يعني نياز به انرژي كم و درصد بالاي تبديل (بيش از 80 درصد ار هر كيلوگرم از شكر گياهي در محصول نهايي ظاهر مي شود). اما به رغم PLA بر پلاستيك گياهي، حين توليد اين پلاستيك به ناچار مقادير بيشتري گاز گلخانه اي نسبت به فرايندهاي پتروشيميايي مشابه منتشر مي شود تازه واردها و قدیمی ترهاشرکت کمبریج متابولیکس به تازگی پلاستیکی زیستی با نام «میرل» تولید کرده است. این پلاستیک زیستی بسیار سریع تر از انواع قبلی تجزیه می شود. حتی تولیدات تهیه شده از این پلاستیک زیستی در منازل، همراه با کمپوست قابل تجزیه است. پلاستیک زیستی «میرل» برای نخستین بار، به صورت آزمایشی توسط شرکت تارگت برای روکش کارت های اعتباری مورد استفاده قرار گرفت و در 129 مرکز خرید به عموم عرضه شد. اکنون شرکت تولیدکننده پلاستیک زیستی میرل درصدد است تا برای روکش داخلی و بیرونی فنجان های مورد استفاده برای نوشیدن قهوه از این پلاستیک زیستی استفاده کند. این طرح با همکاری شرکت تولید فرآورده های کشاورزی «آرچردانیل میدلند» اجرا می شود. کشت انبوه ذرت برای تولید پلاستیک زیستی «میرل» به عهده این شرکت است. شرکت آرچردانیل میدلند قرار است برای تخمیر ذرت از باکتری های اصلاح شده ژنتیکی استفاده کند تا تخمیر ذرت برای تولید پلاستیک زیستی میرل به محیط زیست منطقه آسیب نرساند.در حال حاضر علاوه بر پلاستیک زیستی «میرل» تولیدی شرکت کمبریج متابولیکس، «نیچر ورکز» ساخته کمپانی مینه سوتا کارگیل نیز مورد استفاده قرار می گیرد.پلاستیک زیستی «نیچر ورکز» از ذرت تهیه می شود و برای تخمیر ذرت برای تولید این پلاستیک زیستی از باکتری های اصلاح شده ژنتیکی استفاده می کنند تا به محیط زیست آسیب نرسد. از طرفی پس از تخمیر ذرت، پروتئین آن در مراحل مختلف فرآیند از بین می رود تا پروتئین حاصل از تخمیر ذرت به طبیعت آسیب وارد نکند. از پلاستیک زیستی «نیچر ورکز» در تولید بطری های ویژه آب معدنی استفاده می شود.از پلاستیک های زیستی ساخت کشورهای مختلف جهان می توان به «اکو فلکس» پلاستیک زیستی ساخت کمپانی BAFSAG آلمان؛ «متربی» کمپانی نوامونت اس پی ای ایتالیا و «متربی»کمپانی هاتورن کالیفرنیا اشاره کرد.در بین کشورهای امریکای لاتین نیز برزیل توسط دو شرکت خود به نام های «دو پونت کمپانی» و «براسکم اس.آ» پلاستیک زیستی قابل بازیافت تولید می کند. شرکت نخست از ذرت و دومی از نیشکر برای تولید پلاستیک زیستی بازیافتی استفاده می کند. پلاستیک های زیستی ساخت کشور برزیل خود به خود قابل تجزیه نیست اما به راحتی قابل بازیافت در مراکز بازیافت وسایل پلاستیکی است. پلاستیک سازگار با محیط زیست تولید می‌شود هر سال بیش از ۳۰‬میلیارد بطری آب به گورستان‌های دفع زباله آمریکا سرازیر می‌شود و کوه‌هایی از مشکلات زیست محیطی ایجاد می‌کند.به گزارش ساینس دیلی اما درصورتی که تحقیقات علوم و فناوری دانشگاه میسوری با موفقیت رو به رو شود، بطری‌های پلاستیکی آینده، واقعا چهار ماه پس از دور انداخته شدن، از بین می‌روند.گروه تحقیقاتی علم و فناوری میسوری در تلاش برای کاهش هزاران کیلوگرم زایدات پلاستیکی که هرساله به گورستان‌های دفع زباله منتقل میشوند، دست به کار تولید نوع جدیدی از لاستیک‌های زیست تجزیه پذیر و زیست دسترس( )bioavailabe‬شده اند.پلاستیک‌های زیست دسترس حاوی موادی هستند که سیستم‌های زنده آنها را در توسط عملکرد فیزیولوژیکی طبیعی شان جذب می‌کنند.این گروه تحقیقاتی با ترکیب و اصلاح نوعی پلیمرهای زیستی، طبیعی و بر پایه نفت قصد دارند ترکیب بهینه‌ای بسازند که در تولید پوشش‌های نازک کشاورزی، بطری و وسایل انتقال دارو و زیست پزشکی و موارد دیگر، استفاده شود.این گروه تحقیقاتی تحت سرپرستی دکتر کی.بی. لی استاد مهندسی شیمی در میسوری در حال بهبود ویژگی‌های پلاستیک‌های زیست تجزیه پذیر برای محصولات واقعی هستند.اگرچه شرکت‌ها هم اکنون پلیمرهای زیست تجزیه پذیر را به فروش می‌رسانند اما این محصولات اغلب گران هستند و برای استفاده در کاربردهای خاص کیفیت پایینی دارند.به همین دلیل، این گروه از پژوهشگران در حال بررسی چگونگی استفاده از افزودنی‌های زیستی مانند نشاسته و سلولز ، بمنظور کاهش هزینه‌های انواع کاربردهای تجاری هستند.این پژوهشگران علاقمند به استفاده از گلیسرول هستند که یک محصول فرعی مهم فرایند بیودیزل در پلاستیک‌های جدید است.برخی پلیمرهای جدید این گروه شامل منابع تجدیدپذیر مانند اسید پلی لاکتیک هستند که توسط مخمر نشاسته تولید می‌شوند.مهین شهلاری دانشجوی دکتری مهندسی شیمی در گروه تحقیقاتی علم و فناوری میسوری می‌گوید مکانیسم‌های شیمیایی و زیستی مختلف در تجزیه پذیری پلیمرها دخیل هستند.به عنوان مثال در صورتی که اسید پلی لاکتیک در دمایی بین ۱۲۲‬تا ۱۴۰‬درجه فارنهایت کامپوست شود، طی ۴۵‬تا ۶۰‬روز تجزیه می‌شود.همانطور که اسید پلی لاکتیک تجزیه می‌شود مواد آن با آب واکنش نشان می دهند و به مولکول‌های کوچک که آب و دی اکسید کربن هستند تجزیه می‌شوند.شهلاری افزود در کل محصول اصلی نهایی تجزیه پلیمر، آب و دی اکسید کربن هستند. اسید پلی لاکتیک بالقوه می‌تواند جایگزین بطری‌های معمولی آب شود و انتظار می‌رود که این تحقیق به این هدف کمک کند. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ توليد پلاستيك از گياهان اگر در گذشته صنعت پتروشيمي با توليد انواع كودهاي شيميايي براي مزارع به مدد كشاورزي مي آمد، امروزه با محدوديت و حتي تفكر حذف مصرف كودهاي شيميايي، بشر روز به روز به دنبال نيل به كشاورزي ارگانيك و طبيعي است و دانشمندان اخيرا به دنبال استفاده از مزاياي كشاورزي در صنايع و حفظ محيط زيست هستند. گزارش ذيل به توليد پلاستيك از ذرت در كشور آمريكا مي پردازد كه به نظر راهكاري جالب توجه براي ايجاد ارزش افزوده سرشار از بخش كشاورزي و استفاده از محصولات كشاورزي جهت حفظ محيط زيست است.         ***    در انتهاي جاده اي سنگلاخي در ايالت آيواي مركزي، يك كشاورز در افق به جايي خيره شده است كه تا چشم كار مي كند گياهان بلند و برگ دار ذرت قرار دارند و در زير نسيم موج مي زنند. او لبخندي مي زند زيرا چيزي در مورد كشتزارش مي داند كه كمتر كسي از آن آگاه است. چون نه فقط دانه هاي ذرت در سنبله ي آن رشد مي كنند، بلكه گرانول هاي پلاستيك نيز در سابقه و برگ هاي آن توليد مي شوند.     به نظر مي رسد كه ايده ي رشد دادن پلاستيك «كه در آينده نزديك قابل حصول است» جالب تر از ساخت پلاستيك ها در كارخانجات پتروشيمي باشد. در اين كارخانجات هر ساله حدود 270 ميليون تن نفت و گاز مصرف مي شود. در واقع سوخت هاي فسيلي علاوه بر انرژي، مواد اوليه را نيز براي تبديل نفت خام به پلاستيك هاي معمولي از قبيل پلي استايرن، پلي اتيلن و پلي پروپيلن فراهم مي كنند. كاربرد پلاستيك ها در تمام شئونات زندگي، گسترده شده است و نمي توان روزي، زندگي بدون پلاستيك را تصور كرد؛ چون از بطري هاي شير و نوشابه گرفته تا لباس و قطعات خودرو از پلاستيك هستند. گرچه توليد زياد پلاستيك ها اساسا زير سوال رفته است، انتظار مي رود منابع شناخته شده ذخيره جهاني نفت تا 80 سال ديگر تمام شوند ولي در مورد گاز طبيعي 70 سال و براي زغال 700 سال است، اما تاثيرات اقتصادي كاهش اين صنايع خيلي زودتر فراخواهد رسيد. وقتي منابع كاهش يابد، قيمت ها هر روز بالا خواهد رفت و اين واقعيتي است كه نمي تواند از كانون توجه سياست گذاران خارج شود. چند سال قبل كلينتون، رييس جمهور آمريكا در سال 1999 يك دستورالعمل اجرايي صادر كرد و طي آن تاكيد كرد كه بايد كار محققين به سمت جايگزيني سوخت هاي فسيلي با مواد گياهي به عنوان سوخت و نيز به عنوان مواد خام جهت گيري شود. با توجه به اين نگراني ها، تلاش مهندسين بيوشيمي براي كشف چگونگي رشد پلاستيك گياهي از دو جهت سبز است: يكي اينكه قابل ساخت از منابع تجديد پذير است و ديگر اينكه اساسا پلاستيك توليدي پس از دور ريختن قابل تجزيه بيولوژيكي است. اما تحقيقات اخير ترديدهايي در مورد صحت اين ديدگاه ها به وجود آورده است. اول اينكه، توانايي تجزيه بيولوژيكي داراي «هزينه پنهاني» است. بدين معني كه با تجزيه پلاستيك ها، دي اكسيد كربن و متان تشكيل و متصاعد مي شود كه اين گازها، جزء گازهاي به دام افكننده ي گرما يا گازهاي گلخانه اي هستند كه كوشش هاي امروزه جهاني در جهت كاهش آنها است. علاوه بر اين، هنوز به سوخت هاي فسيلي براي ايجاد انرژي مورد نياز فرايند استخراج پلاستيك از گياهان، نياز است. بر اساس محاسبات، اين نياز به انرژي بسيار بيشتر از آن چيزي بود كه فكر مي شد. در اين جا است كه بايد گفت توليد موفقيت آميز پلاستيك هاي سبز در گرو اين است كه محققان بتوانند با روش هاي باصرفه، بر موانع مصرف انرژي غلبه كرده، در عين حال نيز هيچ باري بر محيط زيست اضافه نكنند. توليد سنتي پلاستيك ها متضمن مصرف بسيار زياد سوخت فسيلي است. خودروها، كاميون ها، هواپيماها و نيروگاه ها بيشتر از 90 درصد از مواد توليدي پالايشگاه ها را مي بلعند، اما پلاستيك ها از بقيه آن استفاده مي كنند كه اين مقدار تنها در آمريكا حدود 80 ميليون تن در سال است.     تا به امروز كوشش صنايع بيوتكنولوژي و كشاورزي در مورد جايگزيني پلاستيك هاي معمولي با پلاستيك هاي گياهي به سه ديدگاه منجر شده است كه عبارتند از: تبديل شكرهاي گياهي به پلاستيك، توليد پلاستيك در داخل بدن ميكروارگانيسم هاي گياهي، رشد پلاستيك در ذرت و ديگر غلات.     شركت كارگيل (Cargill) يكي از غول هاي صنايع كشاورزي به همراه شركت داو (Daw) برترين شركت شيميايي جهان، چند سال پيش به توسعه ديدگاه اول همت گماشتند كه به تبديل قند حاصل از ذرت و ديگر گياهان پلاستيكي به نام پلي لاكتيد (PLA) منجر شد. در مرحله ي اول ميكروارگانيسم ها شكر را به اسيد لاكتيك تبديل مي كنند و در مرحله بعدي، به طور شيميايي مولكول هاي اسيد لاكتيك به يكديگر متصل مي شوند تا زنجيره اي مشابه زنجيره پلي اتيلن ترفنالات (PET) كه پلاستيكي پتروشيميايي است و در بطري نوشابه هاي خانواده و در الياف لباس ها استفاده مي شود، به دست آيد. در واقع جست وجوي محصولات جديد از قند ذرت، جزيي از فعاليت هاي طبيعي شركت كارگيل بود كه با استفاده از كارخانه هاي آسيابي مرطوب، دانه هاي ذرت را به محصولاتي از قبيل شربت با فروكتوز بالاي ذرت، اسيد سيتريك، روغن نباتي، بيواتاول و غذاهاي حيوانات تبديل مي كند. در سال 1999 كارخانه هاي اين شركت 39 ميليون تن ذرت را فرايند كردند كه اين مقدار تقريبا 15 درصد كل برداشت ذرت آمريكا در آن سال بود. در ابتداي سال 2000 مجموعه كارگيل- داو طرحي با سرمايه 300 ميليون دلار به منظور توليد انبوه پلاستيك جديدشان راه اندازي كرد. اين طرح با نام تجاري Nature Works و براي توليد انبوه PLA ارايه شد. ساخت اولین پلاستیک زیستی از چغندر قند ... اولین و تنها پلاستیک زیستی که از چغندر قند تولید شده است توانست گواهینامه سازمان بین المللی "وینکوت" بلژیک را دریافت کند. به گزارش مهر، "ماینروفا" نام اولین و تنها پلیمر زیستی دنیا است که از چغندر قند تولید شده است. این پلاستیک زیستی که محصولCo.Pro.B، شرکت ایتالیایی فعال در بخش بیوتکنولوژی های مدرن است توانست گواهینامهOk Biodegradabile Water سازمان بین المللی "وینکوت" بلژیک رابه عنوان اولین پلاستیک تجدید پذیر زیستی دریافت کند.این پلاستیک زیستی در سال 2007 و با اجرای یک پروژه تحقیقاتی شکل گرفت. هدف از اجرای این پروژه تولید پلاستیک تجدید پذیر زیستی از چغندر قند بود. در حقیقت تاکنون از چغندر قند تنها برای تهیه قند و شکر استفاده می شد اما برای اولین بار در دنیا این دانشمندان توانستند مادهPha ( پلی هیدروکسی آلکانوات) را ازاین گیاه و مشتقات آن به دست آورند. تاکنون این ماده از روغن ها و آمیدهای غلات تولید می شد و بیشترین پلیمرهای زیستی که امروزه در بازار وجود دارند از این مواد روغنی غلات هستند. براساس این گزارش، این گواهینامه نشان می دهد که این پلاستیک در آب و دمای محیط کاملاتجدید پذیر زیستی است. این ماده جدید می تواند در ساخت اشیای پلاستیکی سخت یا انعطاف پذیر مورد استفاده قرار گیرد و جایگزین پلاستیک های نفتی مثل "PVC"، "PP" و "PET" آلاینده محیط زیست شود. توليد پلاستيكي كه با درجه حرارت پائين بازيافت مي شود محققان موسسه فناوري ماساچوست (ام اي تي ) موفق به توليد نوعي پلاستيك شده اند كه در درجه حرارت پايين بازيافت شده مي شود.به گفته محققان براي قالب گيري و تغيير شكل پلاستيكهاي رايج كنوني بايد با استفاده از حرارت 200 درجه سانتيگراد (392 درجه فارنهايت ) يا بيشتر , آنرا نرم كرده و سپس به فرم جديد قالب گيري نمود.فرايند بازيافت و تغيير شكل اشيا و وسايل ساخته شده از پلاستيك علاوه بر مصرف انرژي و عوارض منفي محيط زيستي موجب تضعيف زنجيره هاي ميكروسكوپي پليمر پلاستيك شده و نهايتا باز يافت را غير ممكن مي كند.محققان اين موسسه با ادغام يك نوع پلاستيك سخت به نام « پليسترين » و يك نوع پلاستيك نرم به نام « پاليبوتيل استيت » تركيبي يافته اند كه براي بازيافت آن نيازي به حرارت زياد نيست .به گفته محققان اين تركيب جديد با 340 درجه فشار اتمسفريك (ميزان فشاري كه براي تغيير شكل پلاستيكهاي كنوني لازم است ) و حرارت معمولي اتاق نرم شده و به صورت پلاستيك شفاف در مي آيد كه مي توان آن را به اشكال مختلف قالب گيري كرد.بازيافت را مي توان تا ده بار با اين پلاستيك جديد تكرار كرد , بدون اينكه از استقامت آن كاسته شود.استفاده ازاين پلاستيك جديد در سطح توليدات كارخانه اي مشكل بزرگ انباشت زباله هاي پلاستيكي را كه بسياري از كشورها با آن دست به گريبان هستند تا حدودي حل خواهد كرد.پلاستيك هاي معمولي به دليل غيرقابل تجزيه شدن توسط باكتريها تحليل نمي روند و ساليان سال باقي مي مانند.با اينحال اين پلاستيك جديد قابل جايگزين شدن در همه وسايل پلاستيكي نيست و پاره اي از مواد پلاستيكي بايد با پلاستيكهاي رايج كنوني ساخته شود كه براي بازيافت آن به حرارت زياد نياز است . توليد پلاستيک از آب پنير (محققان ايراني)ضايعات و زباله هاي پلاستيکي به جا مانده از محصولات غذايي همواره در قالب يک معضل بزرگ مطرح بوده است. اين پلاستيک هاي دورريخته شده که در واقع زماني بسته بندي مواد خوراکي و بهداشتي را تشکيل مي داده اند، آلودگي هاي محيط زيستي وسيعي ايجاد مي کنند. پلاستيک با ماندگاري حدود 300 سال يک ماده تجزيه ناپذير محسوب مي شود. خبر توليد پلاستيک هاي خوراکي شايد موجبات تعجب بسياري از افراد را برانگيزد اما واقعيت اين است که هم اکنون دنيا به سمت توليد و استفاده از پلاستيک هاي زيست تخريب پذير و خوراکي پيش مي رود. به همين دليل در کشورهاي صنعتي و پيشرفته تحقيقات گسترده اي روي ساخت پلاستيک هاي زيست تخريب پذير آغاز شده است. اين پلاستيک ها پس از دور ريخته شدن ظرف يک تا دو هفته تبديل به Co2 و (H2O دي اکسيد کربن و آب) مي شود و در نتيجه از بين مي رود. در همين راستا محققان کشورمان با تلاش شبانه روزي به دستاوردهاي مهمي در توليد اين نوع پلاستيک ها دست يافته اند. به طور کلي دو نوع پلاستيک تخريب پذير داريم ، يک نوع مخلوطي از پلاستيک هاي طبيعي و سنتزي (مصنوعي) است مانند تهيه فيلم از مخلوطي از نشاسته و پلي اتيلن که بعد از مدتي از دور انداخته شدن ، تخريب و تجزيه مي شود و از بين مي رود.نوع ديگر پلاستيک هاي زيست تخريب پذير خوراکي است که از نشاسته ذرت ، آب پنير و پوست ميگو تهيه مي شود. اين پلاستيک ها پروتئيني هستند که هم به عنوان پوششي روي ميوه جات ، گوشت و مواد خوراکي يا دارويي استفاده مي شوند و هم به عنوان مکمل غذايي قابل خوردن هستند. به عنوان مثال پوشش روي بعضي قرص ها و کپسول ها، خوراکي است و پس از مصرف در بدن تجزيه مي شود و از بين مي رود. تيم تحقيقات ايراني روي هر دو نوع پلاستيک هاي زيست تخريب پذير کار مي کند. اين تيم با مخلوط نشاسته و پلي اتيلن (پليمر طبيعي و سنتزي) فيلمي تخريب پذير تهيه کرده است که پس از مدتي از بين مي رود. از آنجايي که اين فيلم هاي بسته بندي صددرصد تخريب نمي شود تحقيقات را متوجه ساخت ورقه ها و فيلم هاي خوراکي بسته بندي کرده اند، که صددرصد هم تخريب مي شوند. اين نوع بسته بندي ها توسط ميکروب ها، باکتري ها و آنزيم هاي موجود در خاک يا در مجاورت نور خورشيد به آب و دي اکسيد کربن تبديل مي شود و از بين مي رود. در حال حاضر تحقيقات اين تيم روي توليد پلاستيک از آب پنير متمرکز شده است.آب پنير حاوي حدود 30 تا 60 درصد پروتئين است که دور ريخته مي شود و يا در ساخت چيپس و پفک کاربرد دارد. از پروتئين آب پنير و زئين موجود در گلوتين (ضايعات به جا مانده از ذرت پس از استخراج نشاسته) ورقه بسته بندي خوراکي و زيست تخريب پذير ساخته اند که هرچند به مرحله توليد انبوه صنعتي نرسيده است ولي قابليت تجاري شدن را دارد. از اين بسته بندي هاي خوراکي مي توان به عنوان پوششي روي شکلات ها، کيک ها، ميوه جات ، ورقه زير پيتزا و شيريني ها استفاده کرد. توليد پلاستيک از پوست پرتقال دانشمندان امريکايي توانسته اند به وسيله پوست پرتقال و دي اکسيدکربن ، يک نوع پلاستيک جديد بسازند؛ اين شيوه در آينده ممکن است جايگزين استفاده از نفت به عنوان ماده اصلي براي توليد مواد پلاستيکي شود.پژوهشگران دانشگاه کورنل با ترکيب دي اکسيدکربن که عمده ترين گاز گلخانه اي است و يک نوع روغن موجود در پوست پرتقال يک پليمر تازه ساخته اند. ليمونين يک نوع ترکيب کربني است که 95 درصد روغن موجود در پوست پرتقال را تشکيل مي دهد و از آن براي خوشبو کردن مواد پاک کننده استفاده مي شود.جفري کوتس ، استاد شيمي در دانشگاه کورنل در ايتاليا در ايالت نيويورک امريکا و همکارانش از يکي از مشتقات اين روغن به نام اکسيد ليمونين به عنوان يکي از مصالح توليد پليمر استفاده کردند. محققان از يک کمکي يا کاتاليزور استفاده کردند تا اکسيد ليمونين را وادار کنند طي فعل و انفعالي شيميايي با دي اکسيدکربن ، پليمر تازه اي به نام «کربنات پلي ليمونين» تشکيل دهد.منبع قابل تجديد اين پليمر داراي بسياري از خصوصيات پلي استيدين است که در بسياري از محصولات پلاستيکي يک بار مصرف استفاده مي شود.پروفسور کوتس گفت: تقريبا تمامي پلاستيک هاي موجود، از پلي استيرين در لباس گرفته تا پلاستيک هايي که براي بسته بندي مواد غذايي و محصولات الکترونيکي استفاده مي شود، با استفاده از نفت ، به عنوان يک ماده اصلي تشکيل دهنده ، ساخته شده است. اگر بتوان مصرف نفت را کنار گذاشت و در عوض از منابع فراوان ، قابل تجديد و ارزان استفاده کرد، در آن صورت بايد درباره آن تحقيق کنيم.نکته هيجان انگيز در مورد اين مطالعه اين است که ما با استفاده از منابع کاملا قابل تجديد قادريم پلاستيکي با کيفيت خيلي خوب بسازيم. تيم تحقيقاتي کوتس علاقه مند است از دي اکسيدکربن نيز به عنوان جايگزيني براي مصالح سازنده پليمرها استفاده کند. اين گاز را مي توان جدا کرده و از آن براي توليد پلاستيک هايي مانند اکسيد پلي ليمونين استفاده کرد.ماوس هاي بازيافتي گوگلبه تازگي ماوس هاي رايانه اي جديدي از پلاستيك هاي بازيافتي توليد شده اند كه نظر بسياري را به خود جلب كرده اند.     ماوس هاي جديد گوگل از لحاظ اندازه بسيار كوچك بوده و در دو رنگ آبي و قرمز وارد بازار شده اند. اين محصولات كه مجهز به سيستم بي سيم WiFi هستند، از پلاستيك هاي بازيافتي ساخته شده اند. در بسته بندي اين ماوس هاي نيز از كيسه هاي پلاستيكي بازيافتي استفاده شده است.    اين ماوس هاي نوري بي سيم سبك وزن به سادگي قابل حمل هستند و با هر نوع رايانه روميزي و نوت بوك سازگاري دارند.3 نکته طلایی برای استفاده از بطری پلاستیکی1)هنگامی که نیاز به ظروف قابل حمل دارید، بخصوص برای حمل نوشابه‌های اسیدی و داغ، بهتر است به جای ظروف پلاستیکی از ظروف استیل، سرامیکی یا شیشه‌ای استفاده کنید. اگر چه هنگام پیاده روی حمل ظروف سرامیکی یا شیشه‌ای مشکل است اما برای مسافرت یا هنگامی که ماشین دارید، این ظروف مناسب‌تر است.2) اگر مجبورید از ظروف پلاستیکی استفاده کنید، از پلاستیک های پلی اتیلن وپلی پروپیلن استفاده کنید. اما ترجیحا از ظروف پلی استیرن، پلی وینیل کلراید و پلی کربنات استفاده نکنید. در ضمن ظرف‌هایی که از جنس پلی اتیلن ترفتالات (PET) ساخته شده‌اند، یک بار مصرف هستند و نباید مجددا استفاده شوند.3) اگر از ظرف‌های پلاستیکی استفاده می‌کنید، آنها را از معرض گرما دور نگه‌دارید و تنها آب سرد را در آن ذخیره کنید. وقتی می‌خواهید از این ظروف استفاده کنید، ابتدا آنها را خودتان با مایع ظرفشویی ملایم بشویید و خوب و کامل آبکشی کنید.منظور این است که از ماشین ظرفشویی و سفید کننده‌ها برای پاک کردن آن استفاده نکنید. سپس بگذارید ظرف در دمای اتاق خشک شود. حتی به مدت طولانی آنها را در معرض نور خورشید قرار ندهید. بهتر است هر 6 ماه یکبار ظروف را تعویض کرده و هر گاه ظروف پلاستیکی غذا رنگ گرفته و یا خراشیده شد، آنها را دور بیندازید. 7نکته بسیارمهم در مورد استفاده از ظروف پلاستیکی: 1-از ظروف پلاستیکی در مایکروویو استفاده نشود 2_ بطری های آب پلاستیکی را در فریزر قرار ندهیم 3- از لفافه و پوشش پلاستیکی در مایکروویو استفاده نشود زیرا ماده شیمیایی Dioxin باعث بروز سرطان خصوصاً سرطان سینه می شود. دیوکسین یک سم بسیار قوی برای سلول های بدن است. لفافه های پلاستیکی فقط وقتی خطرناک هستند که برای پخت غذا در مایکروویو استفاده شوند 4-نباید غذاهای سرد را در ظروف پلاستیکی در مایکروویو گرم کنیم، مخصوصاً در مورد غذاهای حاوی روغن و چربی زیرا«چربی و حرارت بالا و پلاستیک» باعث آزادسازی دیوکسین به داخل غذا و در نهایت به درون سلول های بدن ما می شود. 5- بطری های پلاستیکی آب را در فریزر برای انجماد قرار ندهیم، چون این کار باعث آزادسازی سم دیوکسین از ظروف پلاستیکی می شود 6-غذاهای فوری (Fast Food) و سوپ ها باید از ظرف یک بار مصرف تخلیه و در ظرف دیگری گرم شوند. 7- فرآوری غذاها در حرارت خیلی بالا باعث حل شدن و آزاد شدن دیوکسین از پلاستیک و تزریق آن به داخل غذا می شود. به عنوان جایگزین، پوشاندن غذا با یک لفاف کاغذی توصیه می شود. منابع: موسسه تحقیقاتی رویانwww.royan.com 2-خبر گذاری آفتاب http://aftab.ir/lifestyle 3-سایت تحقیقاتی نانو www.nano.ir 4-www.honaretarrahi.com 5- http://www.tebyan.net/Weblog/lplnkhidndnhghi/post.aspx?PostID=43487 6- کتاب سیر تکاملی پلیمرها 7-و....