مقاله میکروسکوپ TEM 30 ص (docx) 31 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 31 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
میکروسکوپ TEM
1038225196850
اساس عملکرد میکروسکوپ انتقال الکترونی (Transmission Electron Microscope) که به اختصار به آن TEM گویند مشابه میکروسکوپ های نوری است با این تفاوت که بجای پرتوی نور در آن از پرتوی الکترون استفاده می شود. آنچه که می توان با کمک میکروسکوپ نوری مشاهده کرده بسیار محدود است در حالی که با استفاده از الکترونها بجای نور، این محدودیت از بین میرود. وضوح تصویر در TEM هزار برابر بیشتر از یک میکروسکوپ نوری است. با استفاده از TEM می توان جسمی به اندازه چند انگستروم (10 -10 متر) را مشاهده کرد. برای مثال میتوانید اجزای موجود در یک سلول یا مواد مختلف در ابعادی نزدیک به اتم را مشاهده کنید. برای بزرگنمایی TEM ابزار مناسبی است که هم در تحقیقات پزشکی، بیولوژیکی و هم در تحقیقات مرتبط با مواد قابل استفاده است.در واقع TEM نوعی پروژکتور نمایش اسلاید در مقیاس نانو است که در آن پرتویی از الکترون ها از تصویر عبور داده می شود. الکترون هایی که از جسم عبور می کنند به پرده فسفرسانس برخورد کرده سبب ایجاد تصویر از جسم بر روی پرده می شوند. قسمت های تاریک تر بیانگر این امر هستند که الکترون های کمتری از این قسمت جسم عبور کرده اند (این بخش از نمونه چگالی بیشتری دارد) و نواحی روشن تر مکانهایی هستند که الکترون از آنها عبور کرده است (بخش های کم چگال تر).وضوح این میکروسکوپ 2/0 نانومتر است که در حد اتم است (بیشتر اتم ها ابعادی تقریبا برابر 2/0 نانومتر دارند). با این نوع میکروسکوپ حتی می توان نحوه قرار گرفتن اتمها در یک ماده را بررسی کرد.
تصویر میکروسکوپی از برش عرضی زنبق
مشخصات گياهشناسى
رنگ گلها نامحدود است. از بنفش تا سفيد، آبى كمرنگ، نارنجى و يا مخلوطى از همه گلها. برگها در زنبقهاى امروزى بلندند و ساقههاى گلدهنده (گلآذين) از ميان آنها خارج مىشود. در زنبقهاى وحشى برگها و ساقهها بسيار كوتاهند.
داشتن ساقههاى زيرزمينى غدهمانند مهمترين خصوصيت خانواده زنبقيان است. ازدياد زنبق نيز به وسيله جدا نمودن همين غدهها و كاشت مجدد آنها صورت مىگيرد.
خاك
زنبق علاقه وافرى به خاكهاى خنثى يا قليايى و سبك و قابل نفوذ دارد. اضافه نمودن قدرى آهك به خاكهاى اسيدى كيفيت خاك را بهبود مىبخشد.
براى كاشت زنبق در گلدان دو قسمت شن و ماسه، يك قسمت خاك باغچه و يك قسمت خاكبرگ را مخلوط نموده و بستر كاشت را آماده كنيد.
كاشت باغچهاى
براى كاشت زنبق قبل از هر چيز علفهاى هرز را از زمين خارج كنيد. قدرى كود پوسيده حيوانى يا خاكبرگ را در زمين ريخته و به وسيله بيل يا بيلچه خاك را زير و رو نموده و بعد از تميز نمودن زمين از سنگها و كلوخهها آن را به صورت صاف يكنواخت در آوريد.
ازدياد زنبق
ابتدا زمين را آبيارى كنيد تا ساقههاى زيرزمينى به آسانى از خاك خارج شوند. سپس غدهها را از خاك بيرون آورده به چند قسمت تقسيم كنيد. هر يك از اين غدهها را در گودالى به عمق هشت سانتىمتر و به فاصله ده سانتىمتر از يكديگر بكاريد.
روى غدهها را با خاك نرم و برگهاى خشك بپوشانيد. بعد از كاشت غدهها باغچه را آبيارى كنيد.
مراقبتهاى لازم
اگر زنبق را در گلدان كاشتهايد آن را در فضاى باز نگهدارى كنيد. در باغچه نيز به مراقبت خاصى احتياج ندارد. علفهاى هرز را وجين كنيد و آبيارى را از اوايل بهار شروع نماييد. فقط زمانى به زنبق آب بدهيد كه خاك خشك باشد.
چيدن گلها
هر بهار شاهد گلهاى زيبايش خواهيد بود. ساقههاى گلدار زنبق را بريده و به دوستان و عزيزان خود هديه بدهيد. در مورد چيدن گلها بايد دقت شود كه اين كار موجب از بين رفتن غنچهها نشود.
روى گلآذين زنبق معمولاً چند غنچه گل وجود دارد كه به تدريج باز مىشوند. موقعى شاخههاى گلدهنده را جدا كنيد كه غنچهها شكفته شده باشند.
پوستاستوانه مركزي لايه آندودرم مركزي آبكش متاگزيلممغزپروتوگزيلمسلول آندودرم مركزي آبكش متاگزيلممغزپروتوگزيلمسلول معبر سلول معبر ٭٭٭٭
HYPERLINK "http://www.sanru.ac.ir/botany/Primery%20Root.htm" \l "down" Up
خَرزَهره درختچهای سمی و همیشهسبز از راسته گلسپاسیسانان (Gentianales)،تیرهٔ خرزهرگان (Apocynaceae) است
که به طور معمول در پارکها برای اهداف زینتی کاشت میشود.
این گیاه را در فارسی گیش، شبرنگ، جار، پهی و پیخوره نیز مینامند.[۱]
برگ خرزهره به برگ بید شبیهاست ولی از برگ بید ستبرتر و بزرگتر است. گلهای سرخ و سفید دارد و حیوانات اگر برگ آنرا بخورند میمیرند.[۲]
خرزهره دارای ساقه بسیار و برگهای سه تائی و گلهای رنگین که در نقاط گرم و خشک میروید و همه آن بواسطه «گليکوزوئيدهاي قلبي» موجود در آن بويژه اولئاندرين سمی است . وحشی این درختچه در جنوب ایران از جمله در حوالی جهرم و جزایر خلیج فارس و میان عباسی و سیرجان دیده شدهاست
سیب زمینی
تنوع غده ساقهای
غدد ساقهای تقریبا همگی زیر خاک قرار دارند مگر در برخی از گیاهان مانند کلم قمری که غده آن بر اثر تورم بخش انتهایی ساقه هوایی بوجود میآید. در بین غدد ساقهای زیرزمینی ، غده سیب زمینی ترشی ساختاری مشابه با ساختار سیب زمینی معمولی دارد، ولی مواد اندوختهای آن اینولین است. در سطح غده سیب زمینی ترشی فلسهای مشخصی برخلاف غده سیب زمینی معمولی که منفرد هستند به صورت مارپیچی قرار دارند. در غده سیب زمینی ترشی کنارههای فلسهای مجاور هم به یکدیگر رسیده هر دو فلس یک حلقه کامل در پیرامون غده تشکیل میدهند فلسها در غدههای کوچک و خوراکی استاکیس توبری فرا از تیره نعناع نیز بزرگ ، متقابل و به خوبی قابل رویت هستند در ریزوم این استاکیس تورم بیشتر در حد میان گرههاست و ریزوم در محل گرهها فرورفتگی دارد. در انتهای این ریزوم جوانه انتهایی به صورت برجستگی کوچکی قابل دید است.
وقتی جوانهای از یک غده گیاه تازهای را بوجود میآورد، آن غده در جریان رشد ساقه هوایی بر اثر از دست دادن مواد اندوختهای که صرف رشد جوانه میشود تهی شده ، از بین میرود. برخی از غدههای ساقهای مانند غده سیکلامن ، گلایول و زنبقهای غدهدار پایا بوده ، چندین سال دوام آورده ، هر ساله نیز ساقههای هوایی متعدد میدهند. این نوع غدهها معمولا بر اثر تورم یک میان گره که غالبا میان گره ساقه است و بوسیله چند فلس محافظ پوشیده شده است بوجود میآیند. به این غدهها ریزوم غدهای یا غدههای سفت نیز میگویند. جوانه انتهایی در غدههای سفت به خوبی قابل رویت است.
پیدایش و تشکیل غده سیب زمینی
بر اثر رویش غده سیب زمنی ساقههای هوایی با رشد عمودی از آن بوجود آمده ، روی آنها ابتدا برگهایی با رشد محدود ظاهر شده ، سپس تحلیل رفته ، به صورت فلسهای کوچک در میآیند. همزمان با پیدایش این فلسها در قسمت پایین ساقه نیز ریشههای نا به جای زیادی بوجود میآیند. با فرو رفتن این ریشهها در خاک ، برگهای واقعی که پهن و سبزینهدار هستند رویاقه ظاهر شده ، عمل کربنگیری و فتوسنتز را آغاز میکنند موازی با پیدایش برگهای سبز روی ساقههای هوایی ، جوانههای جانبی واقع در کنار فلسها در بخش زیر خاک ساقه نیز شروع به رشد کرده ، ساقه زیرزمینی را بوجود میآورند.
ریشه این ساقههای زیر خاکی در جهت افقی است و در حقیقت یک نوع استولون زیرزمینی هستند. در انتهای این استولونها ، تعداد زیادی از میان گرهها متراکم و متورم شده ، ایجاد تعدادی غده را به آن سیب زمینی میگوییم میکنند. روی غدههای سیب زمینی در همان ابتدای تشکیل به خوبی میتوان محل گرههای استولون را به علت وجود فلسها به خوبی مشاهده کرد. فلسهای روی غدهها غالبا پس از رشد و کامل شدن آنها ریخته ، فقط جای زخم آنها روی غده باقی میماند. بخش خارجی غده سیب زمینی را معمولا لایهای از چوب پنبه که ضخامت آن در غدههای مختلف است و روی آن عدسکها را به خوبی میتوان مشاهده کرد میپوشاند.
اختصاصات یک غده سیب زمینی
یکی از دو انتهای غده به استلن که باریک و رشد نکرده است ختم شده ، در انتهای دیگر آن جوانه راسی قرار دارد.
در سطح غده سیب زمینی آثار فلسهای مربوط به گرههای استلن که در جریان رشد غده از بین رفتهاند دیده میشوند. آثار باقی مانده از فلسهای مزبور با آنکه روی غده ظاهرا از هم فواصل نامرتب دارند. (به علت رشد قطری و قطبی غده) ولی در اصل از نظم فیلوتاکسی مارپیچی پنج پنجی پیروی میکنند.
در کنار فلسها فرورفتگیهای ناشی از محل جوانههای جانبی که به آنها چشم سیب زمینی میگویند دیده میشود.
ساختار تشریحی غده
ساختار کلی تشریحی غده سیب زمینی را که در برش عرضی آن به آسانی میتوان دید شامل پارانشیم مغزی ، اشعه وسطی و پارانشیم پوستی یا سلولهای درشت محتوی نشاسته فراوان است.
!!جوانهها در غده
در بررسی دقیق چشمهای سیب زمینی متوجه سه جوانه در کنار هر فلس آن میشویم. یکی از این فلسها در وسط و دوتای دیگر در طرفین آن قرار دارند. آزمایش دقیق نشان میدهد که دو جوانه طرفی در کنار دو برگ α و β که در حقیقت پیش برگهای جوانه وسطی هستند به علت قطور شدن و غدهای شدن ساقه اصلی از هم دور شدهاند. دو جوانه جانبی نیز در واقع انشعابی از جوانه وسطی به شمار میآیند.
علت واقع شدن جوانههای جانبی در بغل دو پیش برگ جوانه مرکزی در حقیقت ناشی از کشیدگی سطح غده بر اثر تورم آن است.
چشمهای نزدیک به انتهای غده سیب زمینی فقط از یک جوانه تشکیل مییابند و در این بخش تراکم مواد ذخیرهای نیز نسبتا کم است.
سلول گیاهی
سلول گياهي نسبت به سلول جانوري داراي اشکال متنوعتري است و علاوه بر آن سلولهاي گياهي در غشاء اسکلتي نسبتا سختي محصور هستند . در يک توده سلول همگن سازنده يک بافت , همه سلولهاي داراي يک اندازه , يک شکل و معمولا چند وجهي هستند . در گياهان عالي اندازه سلولها متناسب با کار آنهاست و حسب ماهيت بافتي و نقشي که در گياه دارند اندازه آن متفاوت است .براي مثال درازي سلولهاي فيبر همراه با بافت چوبي متقاوت با درازي سلولهاي فيبر همراه بافت آبکش( غربالي) هستند . به بيان ديگر: اندازه و طول هر سلولهاي عادي پيکره گياه به ماهيت و ويژگي آن سلول بستگي دارد و به طول مولکولهاي پروتوئين هاي موجود در آن سلول و همچنين ميزان فعاليت هسته سلول و دوره استراحت آن در ارتباط است.
مشاهده سلول گياهي:
چيزي که مشخص است اينست که سلول عنصري بسيار کوچک است که با چشم غيرمسلح قابل روئيت نمي باشد( جز در موارد نادر! ) ساده ترين راه مشاهده سلول گياهي مطالعه سلولهاي بشره پياز است که به صورت پوسته نازکي هنگام شکستن پياز از آن جدا مي شود . بشره (اپيدرم) پياز در زير ميکروسکوپ به صورت سلولهاي چند وجهي کشيده اي ديده مي شود که به طور منظم در کنار يکديگر قرار گرفته و فاقد فضاي بين سلولي هستند . هسته در اپيدرم پياز به خوبي قابل مشاهده است
1085850115570
نعناع
نعناع سبز دارای اسانس و طعم مخصوص بوده بسيار خوشبو ميباشد، اين گياه دارای برگ های بيضوی دندانه دار و ساقه های بلند و گلهای آن ريز و برنگ سرخ يا بنفش جزو سبزيهای خوردنيست. در دری آن را پونه باغی، نانا و نانه هم گفته اند.نعناع برای درد سر بيماری های مختلف مجاری تنفس و قلبی مفيد است، دم كرده نعنا ضد تشنج مسكن اعصاب، محرك اعمال هاضمه، ضد اسهال، دافع درد معده است، و هم جويدن كمی نعناع هكك را رفع ميكند. كمپرس جوشانده نعنا با محلول مانتول برای دفع خارش جلد مفيد ثابت ميشود. مانتول جوهر نعنا است، الكول مانتولی را برای استنشاق بكار ميبرند. آب و شربت نعنا برای معطر كردن شربتهای طبی استعمال ميشود. : نسج های عضلاتی معده و روده ها توسط روغن مايع معطر نعنا تحريك ميشوند، و در نتيجه گاز و نفخی كه در معده و روده ها جمع شده اند به حركت آمده دفع ميشوند. نعناع سبز مقوی اعصاب، معالج سرفه، دافع استفراغ و آسان كننده هضم غذا است همچنين برای كسانيكه دچار تشنجات عصبی هستند و يا مبتلا به زكام، نزله و برونشيت شده اند بسيار مفيد است. نعناع خشك را علاوه بر اينكه برای درمان امراض متذكره بكار ميبرند بصورت پودر اگر بالای غذا انداخته شود غذا را خوشبو و خوشمزه ميسازد و هم معده را تقويت ميكند. دم كرده نعناع مقدار يك قاشق فرنی خوری در يك گيلاس آب برای ده دقيقه دم داده روزانه سه پياله صرف ميشود. گياهان خانواده نعناع در ميان گياهان داروئی ممتاز اند. در سال 1696 طب عصری به خواص اين گياه پی برده و بيشتر نوع (Poivre) آن را برای تهيه مانتول و جوهر نعناع كشت ميكنند. يك پياله دم داده نعناع برای رفع گوارش مناسب بوده عمل هضم را آسان ميسازد.
نعناع ضد عفونی بوده و اخيراً ثابت شده كه نعناع اثر مكروب كش دارد. در بيماری های گوارش مثل گريب معده، حيضه، بيماری های پوستی از قبيل اكزما، خارش های گوناگون، سوختگی و غيره نيز مفيد است.
گل اختر
گل اختر يا کانا از خانواده کاناسل است که يک گياه تابستانه با گلهاي بسيار زيبا به رنگهاي متنوع ميباشد. بدليل اينکه برگهاي بزرگ و متراکم توليد ميکند در زماني که گياه روي گل نيست براي فضاي سبز مناسب است. بخش تکثيري اين گياه، يک ريزوم بسيار جوان، فعال و مرتب در حال جوانه زدن است بنابراين ميتوان با قطعه کردن ريزوم اين گياه را تکثير کرد. همچنين ريزومهاي برخي از بگونياها و اخترها نمونه بارز اين دسته از گياهان ميباشند.
عامل تکثير در گياهان پيازي (بعنوان مثال گلايول)، پيازچههاي بسيار کوچک هستند که در کنار پياز مادري رشد ميکنند. پيازچهها را چند سال متوالي (3 تا 4 سال) در زمين مرغوب ميکارند و زماني که پيازها به اندازه معين رسيدند، گل ميدهند.
تک لپهایها
از اختصاصات کلی گیاهان تک لپه ها آن است که دارای لپه منفردی هستند که بر اثر عدم رشد در یکی از جوانب رأس جنین بوجود می آید. در تشکیل جنین تک لپه ایها ابتدا در رأس جنین اولیه برجستگی گردی بوجود می آید. سپس شکافی که ناشی از توقف رشد جنین در همان جهت است بوجود آمده، در دنبال آن سلولهای نهادی محور زیر لپه ای در پائین شکاف ظاهر شده سریع شروع به رشد می کنند و روی آن نیز محور جنین اولیه دراز میشود و لپه را بوجود می آورد و از این پس محور ساقه چه بتدریج از محور جنین مقدماتی که دارای یک لپه است متمایز می گردد. در موقع رویش دانه انتهای فوقانی لپه معمولاً در پوشش دانه باقی مانده، انتهای پائینی آن دراز شده، با فرورفتن محور زیر لپه ای به درون خاک آنرا به زیر خاک فرو می برد. رشد ریشه اصلی حاصل از رشد ریشه چه در تک لپه ایها محدود بوده ، بزودی جای آنرا ریشه های فرعی می گیرند. این ریشه ها نیز زد از بین رفته جای خود را به ریشه های نابجا واگذار می کند ریشه های نابجای تک لپه ایها فاقد انشعاب یا دارای انشعاب کم هستند به علت نداشتن ساختمان پسین قطر آنها همیشه ثابت باقی می مانند. دوران فعالیت ریشه های نابجا محدود بوده بزودی تجدید می شوند ساقه در تک لپه ایها از جوانه جانبی رأس جنین بوجود می آید و محور زیر لپه ای در جریان رویش دانه هیچگاه رشد نکرده تقریباً ثابت باقی می ماند این نحوه رشد که حالت منو سمپودیک (Monosympodique) را نشان می دهد عامل اصلی تشکیل ساقه ریزومی یا سا قه های غده ای سفت و یا ساقه های کپه ای شکل پوشیده از فلسها در تک لپه ای ها است.
گیاهان تک لپه ای عموماً علفی و غالباً پایا هستند ساقه هوایی آنها معمولاً بدون انشعاب و برگی است و به جز در بخش تولید مثل (گل آذین) که ممکن است انشعاباتی داشته باشد در تمام طول بی انشعاب باقی می مانند برگهای تک لپه ای ها دمبرگ ندارند و غالباً به وسیله نیامی طویل ساقه را احاطه می کنند اشکال کلی برگها تقریباً دراز و کشیده بوده، دارای رگبرگهای موازی و مویرگهای بسیار ظریف ارتباط دهنده آنها هستند گلها در تک لپه ایها سه پر (تری مر) و هر حلقه پوششی یا زایای آن از سه قطعه تشکیل می شود.
نهاندانگان (Angiosperms) گروه بزرگی از گیاهان دانهدار را تشکیل میدهند که تاکنون بیش از 350 هزار گونه از آنها شناخته شده است و هر ساله نیز تعداد زیادی گونههای تازه شناخته شده بر این مقدار افزوده میشود. قدیمیترین آثاری که از نهاندانگان در کاوشهای زمین شناسی بدست آمده موید تنوع آنها در نیمه دوم ژوراسیک است. نهاندانگان به دو گروه تک لپهایها و دو لپهایها ، تقسیم بندی میشوند
صفات عمومی تک لپهایها
یاخته تخم با تقسیمات مکرر خود پیش جنینی را ایجاد میکند منطقه توقف نمو جنین جانبی است و رشد بعدی جنین از نقطه مقابل آن انجام میشود و یک لپه را که نسبت به محور پیش جنین جانبی است را تشکیل میدهد.
تشکیل بافت آلبومن در دانه تک لپهایها از نوع هستهای یا حالت حد واسط است. یعنی بعد از تقسیم یاخته مادر آلبومن دیوارهای بین یاختههای حاصل از تقسیم ایجاد نمیشود.
در تک لپهایها ، ریشه اصلی بعد از مدتی از بین میرود و ریشههای نابجا که از قسمتهای زیرین ساقه بوجود میآیند، جانشین آن میگردند.
در تک لپهایها ، ساقه منشعب نمیشود و آنچه انشعاب حاصل میکند، محور گل آذین است نه ساقه.
برگ دارای رگبندی موازی است و تعداد اجزای گل 3 یا مضربی از 3 میباشد
دستجات آوندی در برش عرضی ساقه متعدند و در روی دوایر متحدالمرکز قرار میگیرند.
ساختمان چوب و آبکش ثانویه که در دو لپهایها دیده میشود در تک لپهایها وجود ندارد.
تکامل و فیلوژنی تک لپهایها
تشابه کامل دستگاه تولید مثل در تک لپهایها و دو لپهایها نشان میدهد که نهاندانگان شاخه متشابهی از گیاهان گلدار را تشکیل میدهند که ممکن است دارای منشا مشترک باشند. اموزه اکثر گیاهشناسان بر این عقیده استوار هستند که تک لپهایها از دو لپهایهای جدا برچه یعنی آلالهگان (Ranales) منشا گرفتهاند. وجود یک لپه واحد در انواع متعدد آلالهگان ، پراکندگی دستجات آوندی در ساقه انواع مختلفی از آلالهگان مانند نیلوفر آبی و وجود گلهای سه قسمتی در گونههای متعددی از آلالهگان ، نظریه فوق را تائید میکنند.
رده بندی تک لپه ایها
1) راسته Helobiales یا Apocarpales :
گیاهانی هستند آبزی ، دارای برچههای فراوان و جدا از هم ، پرچمهای زیاد با استقرار مارپیچی ، گلهای ناقص ، دانه فاقد آلبومن و تخمدان فوقانی که شامل تیرههای زیر است
تیره تیر کمان آبی alismaceae: گیاه معروف این تیره sagittaria sagitifolia است
تیره هزارنی Butomaceae: گونه معروف آن هزارنی یا Buttomus است
تیره Iuncaginaceae: گونه معروفش Triglochin است
2) راسته spadiciflorales:
گل آذین از نوع سنبله یا از نوع اسپادیس است که بوسیله یک یا چند براکته محافظ به نام اسپات پوشیده شده است. دانه دارای آلبومن ، گلهای ناقص و تخمدان فوقانی که شامل تیرههای زیر است.
تیره خرما palmae: گیاهانی هستند درختی یا علفی با ساقه راست و استوانهای. خرما (phoenix) و نارگیل (cocos) از گیاهان معروف این تیره هستند.
تیره گل شیپوری Araceae: از گیاهان این تیره ، گل شیپوری (Arum) دارای نمونههای خودرو در ایران میباشد.
تیره عدسک آبی lemnaceae: از گیاهان این تیره عدسک آبی (Lemna minor) در شمال ایران دیده میشود.
تیره گرز Typhaceae: گیاهان معروف این تیره نی لوئی sparganium و Typha میباشد.
3) راسته glumales
گل آذینها از نوع سنبله ، گلها ناقص ، دانه دارای آلبومن آردی شکل و تخمدان فوقانی که شامل تیرههای زیر است.
تیره گندم Gramineae: تیرهای شامل 600 جنس و 2000 گونه. ارزن ، ذرت ، برنج ، نیشکر ، جو و چاودار از گیاهان معروف این تیره است.
تیره جگن cyperaceae: نی بوریا cyperus و جگن carex از گیاهان معروف این تیره است.
4) راسته Liliales
گلها منظم و کامل ، دانه دارای آلبومن ، تخمدان فوقانی که شامل تیرههای زیر است.
تیره آلاله LiLiaceaee: پیاز (Allium) ، لاله (Tulipa) ، گل حسرت (colchicum) و مارچوبه (Asparagus) از گیاهان معروف این تیره است.
تیره برگ بیدی commelinaceae: برگ بیدی Tradescantia در ایران به صورت زینتی پرورش مییابد.
تیره سازو Juncaceae: گیاه سازو juncos در این تیره قرار دارد.
5) راسته Albominales
دانه دارای آلبومن ، گلها منظم یا نامنظم و تخمدان تحتانی. موز ، زنجبیل ، گل نرگس ، هل ، زنبق و آناناس از تیرههای معروف این راسته هستند.
6) راسته Exalbominales
دانه فاقد آلبومن گلها نامنظم و تخمدان تحتانی. تیره معروف این راسته ، ثعلب یا ارکیده است که دارای گونههای فراوانی در ایران میباشد.
گیاهان دو لپه
سلسله گیاهان (Metaphyta) در 4 شاخه قرار میگیرند. شاخه تالوفیتها یا ریسه داران که شامل جلبکها و قارچها هستند. شاخه خزهایها ، شاخه نهانزادان آوندی و شاخه گیاهان دانهدار. سه شاخه اخیر تحت عنوان کروموفیتها یا گیاهان تنهدار ، نامیده میشوند. شاخه گیاهان دانهدار به دو زیر شاخه بازدانگان و نهاندانگان تقسیم میشود. زیر شاخه نهاندانگان شامل دو رده تک لپهایها و دو لپهایها میباشد. دو لپهایها خود شامل دو لپهایهای بیگلبرگ ، دو لپهایهای جدا گلبرگ و دو لپهایهای پیوسته گلبرگ میباشد که تعداد زیادی از گیاهان دانهدار را در خود جای دادهاند.
دو لپهایهای جدا گلبرگ Dialypetalae
گیاهانی هستند با گلهای کامل و دو جنسه که پوشش گل آنها به صورت کاسبرگ و گلبرگ تمایز یافته و اجزای گل در چرخههای متوالی و به صورت متناوب باهم قرار دارند و گرده افشانی در آنها بوسیله حشرات صورت میگیرد. جدا گلبرگها بالغ بر 70 هزار گونه گیاهی هستند و براساس ساختمان نهنج و نحوه قرار گرفتن اجزای گل در سه گروه فرعی قرار میگیرند.
تالامیفلورها
كه در آنها نهنج گل برآمده یا گنبدی شکل است و اجزای گل مستقیما بر روی نهنج استقرار یافتهاند و شامل 5 راسته است.
1) راسته آلالهگان (Ranales): که برچهها جدا از هم و اجزای گل غالبا در روی یک خط مارپیچی در سطح نهنج قرار دارند.
2) راسته پاریتال (parietals): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها جانبی است.
3) راسته گوتیفرال (Gutti ferales): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری و کاسبرگها در داخل غنچه گل ، همپوشان هستند.
4) راسته ختمی (Malvales): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری و کاسبرگها در داخل گل به صورت کفهای قرار دارند.
5) راسته فرفیون (Euphorbiales): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری ، گلها یک جنسه و غالبا فاقد گلبرگ هستند.
دیسیفلورها
که در آنها نهنج گل برآمده یا گنبدی شکل است و اجزای گل در سطح دستگاه مولد شهد و یا به حالت فررفته در آن قرار دارند
1) راسته شمعدانی (Geraniales): نافه شامل دو ردیف پرچم و دستگاه ترشحی به صورت غدههایی در پای پرچمها قرار دارد.
2) راسته افرا (Sapindales): نافه شامل دو ردیف پرچم و دستگاه مولد شهد به صورت یک صفحه در محوطه خارجی پرچمها قرار دارند.
3) راسته شمشاد (Celastrales): نافه شامل یک ردیف پرچم و دستگاه مولد شهد در داخل پرچمها و خارج پرچمها قرار دارد.
کالسیفلورها
سه جزء خارجی اجزای گل یعنی کاسبرگها ، گلبرگها و پرچمها از قسمت زیرین خود بهم پیوستهاند و نهنج پیاله مانند یا کوزهای شکل را در انتهای دمگل بوجود آوردهاند. این گروه شامل 5 راسته است
1) راسته گل سرخ( (Rosales
2) راسته چتریان (Umbellales)
3) راسته مورد( (Myrtales
4) راسته گل ساعتی( (Passiflorales
5) راسته کاکتوسها (Cactales)
دو لپهایهای پیوسته گلبرگ Sympetalae
این گیاهان بالغ بر 50 هزار گونه هستند. گلبرگها در این گیاهان بهم پیوسته هستند. در اغلب پیوسته گلبرگها پرچمها به قسمت داخلی جام گل پیوستهاند. این گروه از گیاهان شامل 11 راسته هستند که در سه گروه قرار میگیرند.
گروه اول
پیوسته گلبرگهای 5 پیرامونی ، با تخمدان فوقانی و 5 برچه.
1) راسته اریکال (Ericales): ابتداییترین راسته هستند، جام گل گاهی ناپیوسته ، نافه 10 پرچمی و پرچمها غیر متصل به گلبرگها
2) راسته پامچال (Primulales): جام گل پیوسته ، پرچمها به قسمت داخلی جام گل پیوستهاند
3) راسته خرمالو( (Ebenales
4) راسته( (Plumbaginales
گروه دوم
پیوسته گلبرگهای 4 پیرامونی ، با تخمدان فوقانی و 2 برچه
1) راسته Gentianales: که از این راسته میتوان به زیتون ، زبان گنجشک و یاسمن اشاره کرد.
2) راسته Polemoniales: که از این راسته میتوان به گاو زبان ، سیب زمینی و گوجه فرنگی اشاره کرد
3) راسته Personales: که از این راسته میتوان به گل میمون ، گل جالیز و کنجد اشاره کرد
4) راسته Lamiales: که از این راسته میتوان به نعنا، بارهنگ و شاه پسند اشاره کرد
گروه سوم
پیوسته گلبرگهای 4 پیرامونی ، با تخمدان تحتانی و 2 برچه
1) راسته گل استکانی (Campanulales): که شامل گل استکانی و کدو است.
2) راسته روناس (Rubiales): که شامل تیره روناس و بداغ است.
3) راسته گل مینا (Asterales): که شامل تیره گل مینا ، تیره سنبلالطیب و تیره خواجه باشی میباشد.
دو لپهایهای بیگلبرگ Monochlamideae
1) راسته کازوآرینال (Casuarinales): گیاهانی هستند درختی با ظاهری شبیه دم اسبیان و گلها یک جنسه میباشد.
2) راسته آمنتال (Amentales): در این راسته تیرههای بید ، راش ، فندق و گردو قرار دارد.
3) راسته گزنه (Urticales): در این راسته تیرههای گزنه ، توت ، نارون و شاهدانه قرار دارد.
4) راسته دانه مرکزیان (Centrospermales): در این راسته تیرههای اسفناج ، گل میخک ، چغندر و لاله عباسی قرار دارد.
5) راسته علف هفت بند (Polygonales): در این راسته تیرههای ترشک ، علف هفت بند و ریواس قرار دارد.
6) راسته Santalales: که در این راسته تیره معروف دارواش قرار دارد.
محورهای برگی
محور هوایی اکثر گیاهان تک لپهای از نظر وضع و مسیر آوندها نوعی ساقه برگی به شمار میآید. زیرا تمام دستجات آوند این نوع ساقهها ، ناشی از کامبیوم خارج آوندی است که در حاشیه بخش پوستی ساقه قرار دارد. آوندهای حاصل از کامبیوم مزبور پس از طی چند میان گره متوجه بخش داخلی محور ساقه شده ، پس با یک انحراف سریع گریز از مرکز ، از آن خارج و وارد برگ میگردند به عبارت دیگر ساقه هوایی گیاهان تک لپهای ناشی از اجتماع دستجات آوندی برگها هستند.
محورهای ساقهای
در گیاهان دو لپهای ، آوندهایی که از محور (ساقه) وارد برگ میشوند خود انشعاباتی از دستجات آوندی ساقهاند. در برش عرضی ساقه دو لپهایها بطور کلی دو بخش پوست و استوانه آوندی که در آن دستجات آوندی روی یک حلقه قرار دارند دیده میشود و در مقایسه با مقطع ساقه گیاهان تک لپهای که در آن آوندهای بیشماری روی حلقههای متعدد هم مرکز قرار دارند متفاوت است. بنابراین با یک نظر ساده میتوان هر حلقه آوندی را در ساقه تک لپهایها به یک برگ ارتباط داد.اطلاعات ديگردر عدهای از گیاهان تک لپهای حتی محور برگی نیز به صورت اشاره شده وجود ندارد و آنچه به ظاهر ساقه هوایی به نظر میآید نیام پیوسته برگهاست که لفاف مانند روی هم قرار دارند و مانند ساقه موز در مقایسه برش عرضی ساقه دو لپهایها و محور هوایی تک لپهایها گاهی حالات حد واسط نیز دیده میشود مانند ساقه اختری از تک لپهایها که در مقطع عرضی ساختاری شبیه برخی از دو لپهایها مانند شقایق دارند.
از اختصاصات عمومی گیاهان دو لپه ای آن است که دانه در این گروه گیاهی از دانه گیاهان تک لپه ای در وضع رشد رأس جنین که بسرعت متوقف شده دو نقطه جانبی آن بر اثر رشد ایجاد دو لپه متورم را می کند متفاوت بوده، همچنین ریشه اصلی در دو لپه ایها (برخلاف تک لپه هایها که وجود ندارد) از رشد ریشه چه جنین ایجاد میشود. فقط در دولپه ایهای دارای ریزوم ریشه های نابجا (که کار ریشه اصلی را انجام می دهند) مانند تک لپه ایها دیده میشود.
ساقه و ریشه در دو لپه ایها (بر خلاف تک لپه ایها) دارای ساختار پسین و رشد قطری است تعداد قطعات گل در این گروه در هر حلقه چهارتایی یا پنج تایی بوده، در بعضی از خانواده ها استثنائا ممکن است 3 تا 6 قطعه باشد.
تشابه کامل دستگاه تولید مثل در تک لپهایها و دو لپهایها نشان میدهد که نهاندانگان شاخه متشابهی از گیاهان گلدار را تشکیل میدهند که ممکن است دارای منشا مشترک باشند. اموزه اکثر گیاهشناسان بر این عقیده استوار هستند که تک لپهایها از دو لپهایهای جدا برچه یعنی آلالهگان (Ranales) منشا گرفتهاند. وجود یک لپه واحد در انواع متعدد آلالهگان ، پراکندگی دستجات آوندی در ساقه انواع مختلفی از آلالهگان مانند نیلوفر آبی و وجود گلهای سه قسمتی در گونههای متعددی از آلالهگان ، نظریه فوق را تائید میکنند.
امروزه در حدود 450 گونه گياه حشره خوار در جهان وجود دارد که همگي از گياهان دو لپه اي هستند.
سیستم های ریشه ای:
سیستم های ریشهای که در واقع همان شکل های اصلی یا متداول ریشه را نشان می دهند متنوع هستند که با کمی دقت می توان آنها را در دو نظام مختلف رده بندی نمود از این نظامها به سیستم های ریشه ای اشاره شده است .
دو سيستم ريشه اي وجود دارد :
1)سيستم ريشه راست (Tap Root System ):
در بيشتر دولپه اي ها (Dicotyledons ) ديده مي شود در اين سيستم گياه داراي يک ريشه اصلي است که در روي آن چند ريشه فرعي ( Lateral Roots )توليد مي شود .
چیرگی راسی مربوط به ریشه اولیه باعث رشد برتر ریشه اولیه می شود . مریستم انتهایی این ریشه سرعت و جهت رشد ریشه های فرعی را کنترل می نماید.
2-سيستم ريشه افشان ( Fibrous Root System ) :
در بيشتر تک لپه اي ها (Monocotyledons ) وجود دارد . در اين سيستم ريشه اوليه بزودي از رشد باز مي ماند و چندين ريشه ديگر که منشا آنها غير از ريشه چه جنيني ( Radicle ) است جايگزين آن مي شوند لذا گياه داراي چندين ريشه بوده که هر کدام داراي ريشه هاي فرعي فراوان مي باشند .
تمام ریشه های موجود در تک لپه ایها ریشه نابجا هستند.
برش عرضی ریشه گیاه تک لپه ای
80962536830333375093980
تیپ های روزنه های هوایی در تک لپه ای ها
تیپ های روزنه های هوایی در دو لپه ای ها
برش عرضی یک برگ
180975151130