صفحه محصول - مبانی نظری و پیشینه پژوهش سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی (فصل 2)

مبانی نظری و پیشینه پژوهش سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی (فصل 2) (docx) 55 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 55 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

فصل دوم (پیشینه تحقیق) 2-1- مقدمه: ازبهداشت رواني تعاريف بسيار زيادي شده است كه در اين تحقيق به برخي از آنها اشاره مي‌شود. سازمان بهداشت جهاني در تعريف بهداشت رواني يا سلامت فكر گفته است : سلامت فكر عبارتست از قابليت ارتباط موزون و هماهنگ با ديگران، تغيير و اصلاح محيط فردي و اجتماعي و حل تضادها و تمايلات شخصي به طور منطقي، عادلانه و مناسب (ميلاني‌فر، 1370).در اين تعريف اساسي بهداشت رواني سازگاري با ديگران و محيط زندگي است كه فرد مي‌كوشد راه درست يا مناسب زندگي كردن در يك محيط معين و با آنها كه با او زندگي مي‌كنند را كشف و به كار بگيرد. به عبارت ديگر، اين كه چگونه با نيازهاي متفاوت خود كنار بيايد و با تدبير منطقي خود را با محيطي كه الزاما همه عوامل آن به نفع او نيست تطبيق دهد بسيار پراهميت است. اين تطبيق ممكن است از طريق تغيير در خود، در صورت امكان در محيط فيزيكي يا جامعه انجام مي‌گيرد.نمي‌توان آنها را به سهولت آسيب‌هاي جسماني مورد مطالعه قرار داد(ميلاني فر، 1370).كاپلان و بارون(1952) مي‌گويندبهداشت رواني حالت خاصي از روان است كه سبب بهبود، رشد و كمال شخصيت انسان مي‌گردد و به فرد كمك مي‌كند كه با خود وديگران سازگاري داشته باشد (ميلاني فر،1373).كاپلان و بارون، علاوه بر موضوع سازگاري، به جنبه كيفي رشد و كمال شخصيت و به تعادل رسيدن آن توجه مي‌كنند.مزلو بهداشت رواني را حاصل تأمين نيازها و شكوفا شدن استعدادهاي ذاتي انسانها مي‌داند. اريك‌فروم سلامت فكر را نيل به بلوغ بر اساس خصوصيات و قوانین طبعیت آدمی می داند .بهداشت روان بخشي جدائي ناپذير از بهداشت عمومي است که فرد را از عناصر شناختي، عاطفي و همچنين از توانايي های خود در ايجاد رابطه با ديگران آگاه مي گرداند. انسان با داشتن تعادل رواني، بهتر مي تواند بر استرس های زندگي فائق آيد، کارهای روزانه را پربارتر و سودمندتر گرداند و فرد مفيدی برای جامعه باشد.پاردايم غالب قرن گذشته براي ميزان وقوع و سير مشكلات جسمي از منظره زيست پزشكي بوده است. اين ديدگاه اثر مهمي بر پيشگيري و مهار مشكلات جسمي داشته است . در واقع در نيمه اول قرن بيستم نتايج موفقیت آميز زيادي در كاهش بيماري هاي مختلف مرگ و مير به دست آمده است. با اين حال عوامل اصلي به وجود آورنده مرگ و معلوليت در آغاز قرن 20 متفاوت از گذشته است(ولاندر،2000).تمایز بين روان شناختي و جسمي پزشكي را با گسترش مرزهاي دانش امري بيهوده مي دانند و معتقدند تحولات جديد در حوزه ايمني شناسي عصبي رواني يا در حوزه رابطه بين عوامل ژنتيكي و رفتاري تنها بخشي از حقيقت براي روانشناسان است و استفاده از اين اصول براي بيماران با ا ختلال هاي جسماني مختلف الهام بخش بوده است (کپتین و وینمن ،2004).امروز سلامت روان توجه روزافزون محققان شاخه هاي علوم را به خود جلب كرده و به تبع آن شمار قابل توجهي از پژوهش ها را به خود اختصاص داده است . از اين روست كه مي توان در ادبيات سلامت از تعاريف متعدد با روي آوردهايي متكثر سراغ گرفت(چاهن ،2000).شفیع آبادی سلامت روانی را داشتن هدفي انساني در زندگي، سعي در حل عاقلانه مشكلات، سازش با محيط اجتماعي بر اساس موازين علمي و اخلاقي و سرانجام ايمان كار ي و مسئوليت پيروي از اصل نيكوكاري و خيرخواهي می داند(شفیع آبادی وناصری 1365). مفهوم سلامت روان يا سلامت روان شناختي، جنبه اي از مفهوم كلي سلامت جسمي، رواني و اجتماعي است، سلامت رواني علاوه بر بدن سالم، به محيط و شرايط زندگي سالم نياز دارد. (خدا رحیمی،1374). هدف اصلی سلامت روانی کمک به همۀ افراد در رسیدن به زندگی کامل تر، شادتر،هماهنگ تر، شناخت وسیع و پیشگیری از بروز اختلالات خلقی، عاطفی و رفتاری است . مقابله بابیماریهای روانی برای ایجاد جامعه سالم از وظایف اصلی دو لت ها و افراد جامعه است و هر اجتماع که خواستار بهزیستی و شادکامی افراد خود است ، باید مردم سازگار و هماهنگ پرورش دهد(میلانی فر،1378). به عقیدۀ آدلر( 1973 )، سلامت روان یعنی داشتن اهداف مشخص، روابط خانو ادگی و اجتماعی مطلوب، کمک به همنوعان و کنترل عواطف و احساسات خود است. الگوی ر اجرز از شخصیت سالم و سلامت روان ، انسانی است، بسیار کارآمد و با کنش و کارکردکامل که از تمام تواناییها و استعدادهایش بهره می گیرد و دارای ویژگیهایی همچون آمادگی برای کسب تجربه، احساس آزادی و خلاقیت و آفرینندگی است (وردی، 1380). اﻣﺮوزه ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻬﻢ ﺑﺮای ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻈﺎمﻫﺎی آﻣﻮزﺷﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ، ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﻫﻤﻮاره ﺑﺮای ﻣﻌﻠﻤﺎن، داﻧﺶآﻣﻮزان، واﻟﺪﻳﻦ، ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازان، و ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺗﺮﺑﻴﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ. نوجوانی یکی از دوره های حساس زندگی هر شخص می باشد،سلامت روان افراد در این سن بسیار حساس است زیرا تاثیر به سزای در سلامتی او در سنین بزرگسالی دارد.اهمیت دادن به پیشرفت تحصیلی نوجوانان از اهمیت موضوع های مورد توجه هر جامعه است زیرا نوجوانان نیرو های کارآمد وفعال جامعه در آینده هستند.بنابر این توجه به نوجوانان در محیط خانواده امری ضروری وحتمی است واز آنجا که امروزه به دلایل مختلف مادران جذب کار وفعالیت خارج از منزل هستند ووقت کمتری را با فرزند خود سپری می کنند.بنا بر این ضرورت ایجاب می کند که به کیفیت رابط خود با فرزندان بیشتر اهمیت دهند. 2-2بحث نظری: 2-2-1-مفهوم سلامت روان از دیدگاه مکتب های مختلف: مکتب روان کاوی: به عقیده فروید ویژگی خاصی که برای سلامت روانشناختی ضروری است خودآگاهی است.یعنی هر آنچه که ممکن است در نا خودآگاهی موجب مشکل شود بایستی خود آگاه شود به عقیده فروید انسان عادی کسی است که مراحل رشد،روانی جنسی را با موفقیت گذرانده باشد ودر هیچ یک از مراحل،بیش ازحد تثبیت نشده باشدبه نظراوکمترانسانی متعارف به حساب می آیدوهر فردی به شکلی نامتعارف است (خدا رحیمی،1374،هال ولیندزی،1970 ). آلفرد آدلر : به عقیده آدلر (1926)زندگی بودن نیست بلکه شدن است .آدلر به انتخاب مسئولیت ومعناداری مفاهیم در شیوه زندگی اعتقاد دارد وشیوه زندگی افراد را متفاوت می داند. محرک اصلی رفتار بشر هدفها وانتظار او از آینده است.فرد سالم به عقیده آدلر از مفاهیم و اهداف خویش آگاهی دارد و عمل کرد او مبتنی بر نیرنگ و بهانه نیست، او جذاب وشاداب است وروابط اجتماعی سازنده و مثبتی با دیگران دارد.فرد دارای سلامت روان از نظر آدلر، روابط خانوادگی صمیمی ومطلوب دارد وجایگاه خودش را در خانواده وگروه های اجتماعی به درستی می شناسد. همچنین فرد سالم در زدگی هدفمند وغایت مدار است واعمال او مبتنی برتعقیب این اهداف است .غایی ترین هدف شخصیت ،تحقق خویشتن است .از ویژگی های دیگر سلامت روان شناختی این است که فرد سالم مرتباً به بررسی ماهیت اهداف وادراکات خودش می پردازدواشتباه هایش را برطرف می کند .چنین فردی خالق عواطف خودش است نه قربانی آن ها، آفرینش گری وابتکار فیزیکی ،از ویژگیهای دیگر این افراد است. که فرد سالم از اشتبا ههای اساسی پرهیز می کند. اشتباه های اساسی شامل تعمیم مطلق،اهداف نادرست ومحال درک نادرست وتوقع بی مورد از زندگی تقلیل یاانکار ارزشمندی خود ، وارزش ها و باورهای غلط می‌باشد(ساعتچی،1374 وگنجی ،1376). اریک فرام:فرام تصویر روشنی از شخصیت سالم به دست می دهد چنین انسانی عمیقاً عشق می ورزد، آفریننده است،قوه تعقلش را کاملاً پرورانده است ، جهان وخود رابه طور عینی ادراک می کند ، حس هویت پایداری دارد، با جهان در پیوند است. ودر آن ریشه دارد، حاکم وعامل خود و سرنوشت خویش است. فرام شخصیت سالم را دارای جهت گیری بارور می داند. فرام با کار برد واژه جهت گیری این نکته را می گوید که جهت گیری گرایش یا نگرش کلی است که همه جنبه های زندگی، یعنی پاسخ های فکری ،عاطفی وحسی به مردم،و موضوع ها ورویداد ها را، خواه در جهان خواه در خود ، در بر می گیرد (فروم،1362،گنجی،1376). مکتب انسان گرایی: کارل راجرز:به عقیده راجرز، آفرینندگی مهم ترین میل ذاتی انسان سالم است.همچنین شیوه های خاصی که موجب تکامل وسلامت خود می شوند به میزان محبتی بستگی دارند که کودک در شیر خوارگی دریافت کرده است .«ارضای توجه مثبت غیر مشروط »ودریافت غیر مشروط محبت وتأیید دیگران برای رشد وتکامل سلامت روانی فرد با اهمیت است.این ا فراد فاقد نقاب وماسک هستند وبا خودشان رو راست هستند .چنین افرادی آمادگی تجربه را دارند ولذا بسته نیستند،انعطاف پذیرند وحالت تدافعی ندارند واز بقیه انسان ها عاطفی تر هستند .زیرا عواطف مثبت ومنفی وسیع تر رادر مقایسه با انسان های تدافعی تجربه می کنند.به عقیده راجرز اساسی ترین خصوصیت شخصیت سالم ،زندگی هستی دار است یعنی آماده است ودر هر تجربه،ساختاری را می یابدوبراساس مقتضیات،تجربه لحظه بعدی به سادگی دگرگون می شود.انسان سالم به ارگانیزم خویش اعتماد می کند (خدا رحیمی،1374،راجرز،1369،هال ولیندز،1970). آبراهام مزلو: اوانسان سالم راخودشکوفامی نامد واینگونه بیان می کند که خواستاران تحقق خود، نیازهای سطوح پاینتر خود یعنی نیازهای جسمانی،ایمنی،تعلق، محبت واحترام را برآورده ساخته اند.روان پریش وروان نژد نیستند وسایر اختلال های آسیب شناختی را ندارند.آن ها الگو های بلوغ، پختگی وسلامت می باشند. با حد اکثر استفاده از همه قابلیت ها وتوانایی های خود،خویشتن خویش را فعلیت وتحقق می بخشند.می دانند کیستند وچیستند وبه کجا می روند.خواستاران تحقق خود،تکاپونمی کنند، بلکه تکامل می یابند .ویژگی های آن هارا می توان فهرست وار نام برد که عبارتند از :ادراک صحیح واقعیت،پذیرش کلی طبیعت دیگران وخویشتن،خود انگیختگی،سادگی وطبیعی بودن، توجه به مسائل بیرون از خویشتن،نیاز به خلوت واستقلال ، تازگی مداوم تجربه های زندگی،نوع دوستی،کنش مستقل، تجربه های عارفانه،یا تجربه های اوج ، روابط متقابل بادیگران،تمایز میان وسیله وهدف و خیر وشرحس طنز مهربانانه،آفرینندگی،مقاومت در مقابل فرهنگ پذیری(شولتز،1364،مزلو،1372و1968). مکتب رفتار گرایی: بی.اف.اسکینر:سلامت روانی وانسان سالم به عقیده اسکینر معادل با رفتار منطبق با قوانین و ظوابط جامعه است، وچنین انسانی وقتی با مشکلی روبرو شود تا هنگامی که از طریق جامعه به هنجار تلقی شود،از طریق شیوه اصلاح رفتار برای بهبودی وبه هنجار کردن رفتار خود و راطرافیانش به طور متناوب استفاده می جوید .به علاوه انسان سالم باید آزاد بودن خودش را نوعی توهم بپندارد،وبداند که رفتار او تابعی از محیط است و هر رفتار توسط معدودی از عوامل محیطی مشخص می گردد.انسان سالم کسی است که تأییداجتماعی بیشتری به خاطر رفتار های متناسب ،از محیط و اطراقیانش دریافت می کند .شاید معیار تلویحی دیگر در مورد خصوصیات انسان سالم از دیدگاه اسکینر این باشد که انسان باید از علم،نه برای پیش بینی،بلکه برای تسلط بر محیط خویش استفاده کند. در این معنا فرد سالم کسی است که بتواند برای انجام هر روش،بیشتر از اصول علمی استفاده کند وبه نتایج سودمند تری برسد و مفاهیم ذهنی مثل امیال ،هدفمندی، غایت نگری ومانند آن را کنار بگذارد(خدا رحیمی،1374واسکینر،1956). مکتب شناختی: ویلیام گلاسر:انسان سالم بنا به نظریه گلاسر کسی است که دارای این ویزگی ها باشد. 1-واقعیت را انکار نکندودرد ورنج موقعیت ها را با انکار کردن نادیده نگیرد،بلکه با موقعیت ها به صورت واقع گرایانه روبرو شود. 2- هویت موفق داشته باشد یعنی عشق ومحبت بورزد وهم عشق ومحبت دریافت نماید.هم احساس ارزشمندی کند وهم دیکران احساس ارزشمندی او را تأیید کنند. 3- مسئولیت، زندگی ورفتارش را بپذیرد وبه شکل مسئولانه رفتار کند،پذیرش مسئولیت کاملترین نشانه سلامت روانی است . 4-توجه او به لذات دراز مدت تر منطقی ترومنطبق با واقعیت می باشد. 5-بر زمان حال وآینده تأکید نمایدنه برگذشته وتأکید اوبرآینده، نیزجنبه درون گری داشته باشد نه به صورت خیال پردازی باشد(خدا رحیمی،1374وگلاسر،1965). مکتب هستی گرایی: ویکتورفرانکلنگرش فرانکل به سلامت روان تأکید عمده را براراده معطوف به معنا می گذارد.جستجوی معنا مستلزم پذیرفتن مسئولیت شخصی است.هیچ کس وهیچ چیز به زندگی انسان معنا نمی دهد مگر خودش .انسان باید با احساس مسئولیت آزادانه با شرایط هستی وزندگی روبرو شود ومعنایی درآن بیابد .به نظر فرانکل ماهیت وجودی انسان از سه عنصر معنویت ،آزادی ومسئولیت تشکیل شده است وسلامت روان مستلزم تجربه شخصی این 3 عامل است.معیار سنجش معنا دار بودن زندگی کیفیت آن است نه کمیت آن.حصول وکاربرد معنویت ،آزادی ومسئولیت نیز با خود انسان است. بنا به نظریه فرانکل انسان کامل بودن یعنی با کسی یا چیزی فراسوی خود پیوستن،به عقیده فرانکل جستجوی هدف در خود،شکست خویشتن است.لذا وی هدف رشد وتکامل انسانرا تحقق خود نمی داند بلکه چیزی بالاتر از آن می داند. سلامت روان یعنی از مرز توجه به خود گذشتن،از خود فراتر رفتن وجذب معنا ومنظوری شدن. در این صورت خود نیز به طورطبیعی وخود به خود تحقق می یابد. (شولتر،1364وفرانکل،1375). تعریف سلامت روانی از دیدگاه اسلام: بهداشت روانی این است که انسان براساس فطرتش، همیشه در حال تقرب به خداوند بوده و با مردم در صلح و صفا و سازگاری بوده و دارای سلامت جسمی و موفقیت در زندگی، باشد.بهداشت روانی، حالتی است که در آن انسان، احساس رضا و آرامش کند و با حُسن خُلق با خدا و با خود و با مردم تعامل داشته باشد(ویسی،1392). بهداشت رواني در اسلام عبارت از اصول و روش‌هاي مشروعي است كه در وهله اول باعث تأمين ايجاد، حفظ و در وهله دوم تقويت و تكامل سلامت نفس، و در وهله سوم به درمان بيماري‌هاي رواني انسان مسلمان مي‌پردازد، هدف از اين علم هموار كردن راه تكامل و حركت انسان مسلمان تا رسيدن به مرتبه كمال مطلق است(حسینی،1368). مفهوم بهداشت روانی درقرآن: در قرآن کریم مفاهیم متعددی وجود داردکه می توانند نزدیک،ونه معادل با مفهوم بهداشت روانی باشند. در این میان چهار مفهوم وجود داردکه به دلیل بیان توصیفی ومصداقی خود به مقصود نزدیکتر ند.این مفاهیم عبارتند از 1_سکینه2-حیات طیبه3-قلب سلیم4-نفس مطمئنه. درادامه در مورد هر یک توضیحات کوتاهی ارائه می شود. 1-سکینه: واژه سکینه از لحاظ اشتقاق از ماده سکون است ودر اصطلاح قرآن به معنی آرام بودن دل وفقدان هر گونه اضطراب ونگرانی است .این واژه، در شش آیه از قرآن کریم بکار رفته است از مجموع این آیات می توان استنباط کرد که این نوع از آرامش درونی ویا سکون و ثبات قلبی،موهبتی است الهی که تنها پیامبر ومومنان واقعی ازآن بهرمندند. به عنوان نمونه به آیه26 از سوره مبارکه فتح اشاره می کنیم. (فانزل الله سکینة علی رسوله وعلی المؤمنین والزمهم کلمته التقوای وکانوا احق بها واهلها وکان الله به کل شییئ علیما). 2-حیات طیبه:این مفهوم در آیه 97از سوره نحل بکار رفته است.در این آیه خداوندمی فرماید:(من عمل صالحاًمن ذکراو انثی وهو مؤمن فلنحیینه حیوةالطیبه ولنجزینهم اجرهم بااحسن ما کانوا یعملون).از محتوای آیه می توان فهمید که حیات طیبه یا زندگی پاک، نتیجه عمل صالح است واینکه چنین زندگی ای خاص همین جهان است ونه زندگی یا حیات پس از مرگ،چه،قسمت اخیر آیه به طور مشخص به(حیات پس از مرگ)مربوط می شود.بر طبق نظر برخی از مفسران ،حیات طیبه در عمل به معنی تحقق جامعه ای است که در آن امنیت، رفاه وآسایش،عشق وایثار وتعاون وهمدلی وجوددارد واز رذایل وخبائثی چون ظلم وتجاوز،خیانت وفساد،ونگرانی وتشویش به دور است.مفهوم حیات طیبه بدین صورت فراخنای گسترده ای را در بر می گیردو ارتباط آن با مسئله بهداشت روانی از لحاظ نقش تعین کننده ای است که یک جامعه سالم می تواند در ایجاد و رشدسلامت روح یابهداشت روانی ایفا نماید.این نکته نیز قابل توجه است که مفهوم جامعه سالم در مسئله بهداشت روانی از دیدگاه نظام اسلامی دارای اهمیت است. 3- قلب سلیم:این مفهوم از دو مفهوم سکینه وحیات طیبه،به مفهوم بهداشت روانی نزدیکتر است ،چه قلب در مواردی از قرآن کریم به معنی روح وعقل به کار برده شده وبنا براین قلب سلیم می تواندعبارت دیگری برای روح سالم ویا بهداشت رو انی باشد. طبق نظر علامه طبا طبایی،قلب سلیم،قلبی است که از هر گونه بیماری وانحراف اخلاقی واعتقادی به دور باشدوبدان مرحله از سلامت یا اوج رسیده باشد که تمام متعلقات و وابستگی های او تحت الشعاع تعلق به خدا قرار گرفته باشد.یکی از مصادیق بارز این حالت روانی،حالت حضرت ابراهیم (ع) است که خداوند در باره او می فرماید:(وان من شیعته لا ابراهیم اذ جاءربه بقلب سلیم(سوره صافات آیه 84). 4- نفس مطمئنه:این مفهوماز همه مفاهیم دیگر به معنا و مفهوم بهداشت روانی نزدیکتر است ولذا به دو دلیل زیر می توان آن را بر مفاهیم دیگر ترجیح داد.وجود کلمه یا وصف «مطمئنه»دلیل نخست است.زیرا اطمینان به دست آمده در نفس مطمئنه هرگز به معنی سکون ویا قرار وآرامش ناشی از غفلت و بی خبری نیست، بلکه محصول کوشش و حرکت آگا هانه ای است که بر روح و روان صاحب نفس مطمئنه عار ض می شود(حسینی،1368). 2-2-2پیشرفت تحصیلی: یکی از عاملهای بسیار مهم در تکوین شخصیت نوجوان و جوان مدرسه می باشد. مدرسه بعد از خانواده مهمترین نقش را در فرایند اجتماعی کردن نوجوان به عهده دارد. مدرسه از طریق آموزش مهارتهای علمی و فنی و فراهم آوردن زمینه همکاری گروهی و مسئولیت پذیری نوجوان و جوان موجبات رشد همه جانبه و متعادل شخصیت آنان را فراهم می سازد. گرچه مدارس وقت خود را صرف ایجاد آمادگی در نوجوانان و جوانان به منظور کسب مدارج عالی تحصیل می کنند با وجود این بسیاری از نوجوانان بدون دریافت مدارج عالیه مستقیماً به زندگی وارد شده و چون فاقد آمادگی لازم برای ورود به آن می باشند. احساس شکست و درماندگی نموده به بهداشت و سلامت روانی آنان آسیب وارد می شود . جو عاطفی مدرسه در پیشرفت تحصیلی شاگردان تأثیر دارد. تحقیقات نشان داده که دانش آموزان در جوی که فشار روانی کمتری داشته باشد. جوی که در آن راهنمایی شده و احساس امنیت کنند، بیشتر سود می برند. دانش آموزان بیشتر از آنکه به عواملی چون امکانات فیزیکی توجه نمایند. به معلم و جهت گیری آنها به سمت پیشرفت شاگرد، توجه می کنند مطالعه دیدگاههای دانش آموزان گویای این است که برخی خصوصیات معلمین از قبیل همدردی و همفکری- انعطاف پذیر بودن- خوش خلقی- آمادگی برای قبول اظهار نظرها و گوش دادن به پرسش های دانش آموزان و علاقه مند بودن به کار و انضباط و به کارگیری روش تدریس مناسب از ویژگیهای معلم خوب وکارامد است . اهمیت تأثیر پیشرفت تحصیلی در سلامت روانی دانش آموزان به حدی است که برخی از متخصصان آن را حداقل تا نیمه دوم دوره نوجوانی معیار اساسی برای تشخیص عملکرد سالم دانسته اند. به عقیده ایشان نوجوانانی که علی رغم برخورداری از هوشبهر طبیعی کارکرد رضایت بخشی در مدرسه نداشته باشند، مسائل روانی قابل ملاحظه ای نشان خواهند داد. وپیشرفت تحصیلی را به عنوان شاهدی برای سلامت روانی دانش آموزان ارزیابی نموده اند. سیف (۱۳۶۳) به نقل از بلوم می نویسد هنگامی که محیط مدرسه شواهدی حاکی از شایستگی و لیاقت برای دانش آموز در طی چند سال اول فراهم کند و در چهار پنج سال بعد نیز همین تجارب موفقیت آمیز تکرار شود، نوعی مصونیت در برابر بیماریهای روانی برای مدتی نامحدود در فرد ایجاد می شود. چنین فردی قادر خواهد بود که به راحتی بر فشارها و بحرانهای زندگی غلبه کند. باور شکست در امتحان به هر حال موجب تأثر و تألم خاطر کودکان و نوجوانان می گردد. افراد شکست خورده به افسردگی، ناراحتی، ناسازگاری و بیقراری مبتلا می گردند.(رحیمی،عبدالکریم،1393) موفقیت تحصیلی در گرو علل و عوامل متعددی است که نبود و یا نقصان هرکدام از این عوامل موجبات افت تحصیلی را فراهم می سازد . هوش و استعداد تحصیلی یادگیرنده ، عوامل محیطی( نظیر دیدگاه های حاکم برجامعه در خصوص تحصیل ،امکانات ،وضعیت اقتصادی و حتی وضعیت فرهنگی محیط اجتماعی و...) و عوامل خانوادگی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر روند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بر شمرده می شوند.نقش مادر به خصوص در شرایطی که پدران حضور کمتری در خانه دارند در سطح فکری خانواده مهم تر است . این موضوع شاید خلاف تصور عده ای باشد که در مسایل فکری خانواده نقش پدر را مهم تر می دانند. شاید خود مادران هم تصور نکنند که چقدر در سطح فکری و فرهنگی خانواده می توانند موثر باشند.مادران اعم از شاغل و غیرشاغل حضور بیشتری در خانه دارند. از طرف دیگر مادرها بسیار بیشتر از پدرها پیگیر روند تحصیلی فرزندان شان هستند. در دوره ابتدایی که بنیادی ترین سال های تحصیلی را در برمی گیرد بیشتر مادرها نقش کنترل کننده مستمری دارند. به طور معمول پدرها از دوره های راهنمایی و متوسطه بیشتر وارد عمل می شوند آن هم به عنوان اهرم های فشار خلاصه آنکه حداقل در 10 سال اول زندگی ارتباط مادر با فرزند بیش از هر کسی است و تاثیر مادر در سطح فکری فرزند هم می تواند بیش از هرکسی باشد. 2-2-3-اشتغال مادر: (به نقل از حدادی وهمکاران،2007)در چارچوب مدل هاي نظري نقش در غرب دو رويكرد عمده يكي با ديد مثبت وديگري با ديدگاهي منفي به مسئلة رابطه نقش اشتغال و سلامت در مورد زنان پرداخته است كه در اين جا به اختصار به هر يك از دو ديدگاه اشاره مي شود.در چارچوب رويكرد منفي، گذشته از نظريه پارسونز در مورد تفكيك كاركردي نقش زنان و مردان و تأكيد وي بر لزوم عدم اشتغال زنان خانه دار، مي توان از فرضيه هاي تكثرنقش، تضاد نقش، فشار بار اضافي نقش، فرضيه كم يابي و فرضيه فشار نقش نام برد .هريك از اين فرضيه ها به نوعي حكايت از اين دارند كه زناني كه به كار در ازاي دستمزد مي پردازند، بيش تر احتمال دارد به دلايلي چون حجم بيش تر كار، افزايش انتظارات ومسئوليت هاي بيش تر و استرس ناشي از ايفاي چند نقش توأمان، از نظر سلامت دروضعيت نامطلوب تري نسبت به زناني كه صرفاً به نقش هاي سنتي همسري و مادري مي پردازند، قرار گيرند . در مقابل، در چارچوب مد ل هاي رويكرد مثبت، به فرضية اعتلاي نقش، نظرية بسط نقش و فرضية تجمع نقش مي توان استناد نمودكه طي آن نقش اشتغال كه به عنوان نقش جديدي به نقش هاي سنتي زنان اضافه شده، به عنوان يك امر مثبت و پرفايده در نظر گرفته مي شود. در اينجا مكانيزم تأثير گذاري مثبت نقش اشتغال از طريق عزت نفس افزايش يافته، درآمد بيشتر، كسب حمايت اجتماعي گسترده تر كه با اشتغال در ازاي درآمد همبسته است.در جهت ارتقاي سلامت زنان مورد تأكي می گيرد.آربر(1991) يادآور مي شود كه كه اشتغال به كار زنان مي بايست هم به عنوان نقشي ديگر و هم به عنوان متغيري ساختاري در نظر گرفت. اشتغال به عنوان نقشي اضافه شده مي تواند در بر دارنده تعهدات و مسئوليت هاي بيش تر باشد، اما از سويي ديگر، زنان باجايگاهي كه در بازار كار احراز مي كنند، پاداش مي گيرند و اين امر حكايت بيش ترآن ها رابر منابع مالي در پي دارد و به آن ها اين فرصت را اعطا مي كند كه بتوانند به نحومثبتي برشرايط زندگي خودوخانوادة خود تأثيرگذار باشند(آربر،1991).بنابراین اشتغال مادر مشروط بر این که نیازهای جسمی وروانی کودک رسیدگی شود،مانعی برای تحول کودک محسوب نمی شود. كودكان مادران شاغل درمقايسه با كودكان مادران خانه دار، غالباً از سازگاري شخصيتي اجتماعي بهتري در مدرسه برخوردارند. در مورد مفهوم جنسيت عقايد معقولانه تري دارند و درمورد فعاليتهاي زن و مرد عقايد قالبي كمتر دارند(هافمن،1989). گیل وروبرتز (1996) در پزوهشی ارتباط بین اشتغال مادر وپیشرفت تحصيلي و سازگاري تحصيلي را بررسي نمودهاند، نتايج پژوهش آنها اين بود كه وضعيت اشتغال مادر به تنهايي اثر متفاوتي بر رشد كودكان ندارد، در عوض اشتغال مادر با رشد كودكان از طريق متغيرهاي ميانجي يا واسطه اي مرتبط است. 2-3-پژوهشهای انجام شد در ایران : سيف ( 1372 ) سلامت و عدم سلامت روان را به مقد ار زيادي ناشي از تجارب موفق وناموفق دانش آموزان در دوران تحصيلي مي داند. حناني ( 1383،به نقل پور افکار،1391 ) در پژوهشي با عنوان بررسي رابطه عملكرد خانواده و سلامت عمومي فرزندان انجام دادند. نتايج نشان داد كه بين عملكرد خانواده به طور كلي و سلامت عمومي دانش آموزان رابطه معني داري وجود دارد . از ميان متغيرهاي عملكرد خانواده ، بين ميزان همبستگي خانواده و سلامت عمومي دانش آموزان رابطه مثبت و معني داري به دست مي آمد. کافی(1383)توجه و اهمیت والدین به پیشرفت تحصیلی فرزندان ممکن است در دانش آموزان انگیزه قوی برای یادگیری ایجاد کند.شعاري نژاد(1362 ).اشتغال مادر وعدم حضور تمام وقت وي در خانواده جزء مهمترين عوامل موثر در سازگاري كودكند . حيدرنيا ( 1383 ) در پژوهشي تحت عنوان مقايسه سلامت روان و عزت نفس پسران تحت حضانت پدر، وپسران تحت حضانت مادر، و پسران خانواده هاي عادي از پرسشنامه سلامت عمومي گلدبرگ و عزت نفس كوپر اسميت استفاده كرد. نتايج به دست آمده نشان داد عزت نفس و سلامت عمومي خانواده هاي عادي بالاتر از پسران خانواده هاي طلاق (تحت حضانت مادر يا پدر) است. سلامت روان پسران تحت حضانت مادر بالاتر از پسران تحت حضانت پدربود كه در دو خرده مقياس علائم جسماني و اضطراب و ب يخوابي نيز نسبت به كودكان تحت حضانت پدر نمره بالاتري را كسب كردند. رحيمي نژاد و پاك نژاد ( 1383 ) در پژوهشي با عنوان ارتباط بين سازگاري خانواده باسلامت رواني و سطح ارضاي نيازهاي روانشناختي فرزندان نوجوان انجام دادند. نتايج نشان دادكه عملكرد خانواده در ابعاد شش گانه حل مشكل ، ارتباط نقش همراهي عاطفي و كنترل عاطفي و نيز عملكرد با مشكلات رواني(شكايت جسماني، ناسازگاري اجتماعي ، اضظراب وافسردگي) همبستگي مثبت و معناداري وجود دارد. به صورتي كه هر چه عملكرد خانواده ضعيف تر باشد مشكلات رواني نيز بيشتر خواهد شد . همچنين عملكرد با ميزان احساس نيازهاي رواني، آزادي عمل، شايستگي و ارتباط، همبستگي منفي معناداري داشت. به صورتي كه هر چه عملكرد خانواده ضعيف تر باشد، عدم ارضاي نيازهاي رواني ، ارتباط ، شايستگي وآزادي عمل نيز بيشتر خواهد بود. يافته ديگر نشان داد كه عملكرد كل ، آميزش عاطفي وهمراهي عاطفي خانواده ها با مقياس، تفاوت معني داري نداشت، اما حل مشكل ارتباط كنترل رفتار و نقش ها با جامعه، تفاوت معني داري داشت و ضيعف تر بود. نتايج تحقيق بيانگر اهميت تاثير پذيري فرزندان از ناساگاري والدين و محيط ناآرام خانواده بود و نتايج نشان داد كه چنانچه خانواده به وظايف خود عمل نكند، سلامت رواني روزه مره فرزندان، ارتباط كلامي وغير كلامي اعضاي الگوهاي رفتاري مناسب و نهايتاً تعيين قواعدي براي كنترل رفتار ، داراي عملكرد ضعيف هستند. مروی،علوی رفیعی(1376) بين پيشرفت تحصيلي فرزندان مادران شاغل و خانه دار هيچ گونه تفاوت معنا داري وجود ندارد. از طرفي، بين ميزان وابستگي و اشتياق تحصيلي آنها نيز هيچ تفاوت معنا داري مشاهده نشد. همكاري در خانواده و نحوه گذراندن اوقات فراغت فرزندان در دو گروه مادران شاغل و خانه‌دار نيز يكسان بود. به علاوه، در ميزان تشويق و اهميت تحصيلي فرزندان، بين مادران شاغل و خانه دار نيز تفاوتي مشاهده نشد. محبي نورالدين وند، شهني ييلاق وپاشا ( 1382)درپژوهشي با عنوان رابطة بين جوعاطفي اعضاي خانواده باسازگاري فردي اجتماعی و عملكرد تحصيلي دانش آموزان دبيرستا نهاي پسرانة مسجدسليمان، رابطه معناداري بين متغيرهاي نامبرده به دست آوردند و مشخص شد كه نقش مجموع متغيرهاي جو عاطفي خانواده از نقش تكتك آنها درپيش بيني سازگاري فردي اجتماعي و عملك رد تحصيلي دانش آموزان بيشتر است؛ از بين حيطه هاي جو عاطفي متغيرهاي محبت كردن، تأييد كردن، تجربه هاي مشترك واحساس امنيت با متغير مهارت هاي اجتماعي دانش آموزان به عنوان يكي از مؤلفه هاي سازگاري اجتماعي رابطة معنادار دارند و از بين آنها وجود تجربه هاي مشترك بين فرزندان و والدين بهترين پيش بيني كنندة مهارت هاي اجتماعي دانش آموزان بود.سليمانيان(1375) نشان داد. بين پيشرفت تحصيلي وساخت وارتباط متقابل اعضاي خانواده، شغل پد و مادر، تحصيلات پدرومادررابطه معني دار وجود دارد.احمد خاني(1380)درپژوهشي تحت عنوان مقايسه وبررسي سلامت روان بين سه گروه دانش آموزان پسر مقطع دبيرستان داراي پدروفاقد پدر وشاهد پرداخت نتايج به دست آمده از آزمون فرضي هها عدم معناداري تفاوت بين ميانگين ها را نشان داد. فولاد فرد(1373)روابط ميان زن و شوهر در سلامت رواني ورفتاري آنان تأثير دارد وازسوي ديگرچگونگي روابط ميان همسر ان در سلامت عاطفي فرزندان نقشدارد نابه ساماني هاي خانواده با كجرو يهاي اجتماعي در ارتباط است. نيسي و همكاران(1385به نقل پورافکاری،1391) در پژوهشي با عنوان مقايسه سلامت رواني ، سازگاري فردي،اجتماعي وعملكرد تحصيل دانش آموزان پايه اول فاقد و واجد مادر در دبيرستان هاي اهواز باكنترل حمايت اجتماعي و هوش دانش آموزان انجام داد ه اند. نتايج نشان داده است كه ميانگين سلامت رواني كلي و چهار خرده مقياس آن در گروه واجد مادر بيشتر از گروه فاقد مادر است و اين نتيجه براي پسران و دختران به طور جداگانه صادق است . همچنين ميانگين عملكردتحصيلي گروه فاقد مادر كمتر از گروه واجد مادر است و اين نتيجه براي پسران و دختران نيزبه طور جداگانه صادق است. ميانگين سازگاري فردي ، اجتماعي در دو گروه فاقد و واجدمادر تفاوت چنداني باهم ندارند. نتايج نشان داده است كه بين گروهاي فاقد و واجد مادر(پسران و دختران) حد اقل از لحاظ يكي از متغيرهاي سلامت رواني ، سازگاري فردي ،اجتماعي، عملكرد تحصيلي تفاوت معنادار وجود دارد. دانش پژوه (1373) در پژوهش خود نشان داد كه بين تحصيلات والدين و پيشرفت تحصيلي فرزندان آنان رابطه مستقيم معني داري وجود دارد، در دورة دبيرستان ميزان اين همبستگي كمتر از دورة راهنمايي است.نتیجۀ تحقیق موسوي(1388)نیز نشان داد شاغل بودن مادر تأثیري بر عزت نفس دختران ندارد. . .سلحشور(1382)سلامت روانی همبستگی مثبت و معنا داری با پیشرفت تحصیلی دارد به طوری که هر قدر دانش آموزان از سلامت روان بالاتری برخوردار باشند،پیشرفت تحصیلی بالاتری نیز خواهند داشت. بیابانگرد(1372)به رابطه معنا داری بین اعتماد به نفس بالاوبهداشت روانی،انگیزه پیشرفت تحصیلی وپیشرفت تحصیلی اشاره دارد.دین هابیلی ( 1373به نقل یونسی،1386 )در تحقیق خود،اثر اشتغال بر خانواده با نمونه 120 نفری در مورد زنان شاغل (معلمان) در اهواز نتیجه گرفته است که یکی از اثرات اشتغال زنان(معلمان متاهل )در خانواده این است که چنین مادرانی دارای انگیزه قوی موفقیت وپیشرفت بوده وهمواره تلاش می کنند فرزندان خود به مدارج بالای علمی سوق داده شوند. .یافته‌هاي پژوهشي که علي‌اصغر احمدي،(1380،1381) انجام داده است، نشان مي‌دهد كه دانش‌آموزاني كه مادر شاغل دارند، نسبت به دانش‌آموزاني كه مادر غير شاغل دارند، سازگاري اجتماعي كمتري دارند. همچنين بين رضايت شغلي مادران و سازگاري اجتماعي فرزندان همبستگي وجود دارد و متقابلاً بين تنش شغلي مادران و پيشرفت تحصيلي فرزندان نيز رابطه‌اي منفي وجود دارد.اين بررسي از نوع پژوهش‌هاي غير آزمايشي نوع علي- مقايسه‌اي (پس‌رويدادي) است كه با هدف بررسي پيامدهاي اشتغال، رضايت شغلي و تنش شغلي مادران در رابطه با سازگاري اجتماعي و پيشرفت تحصيلي فرزندان آنها در دوره سني 7 تا 11 سال انجام شده است.جامعه آماري پژوهش شامل 6هزار و 196نفر از دانش‌آموزان دوره ابتدايي شهردامغان در سال تحصيلي1380 تا1381 است.براساس گزارش‌هاي مركز آمار ايران، 190هزار و 388 نفر از جمعيت استان سمنان را زنان تشكيل مي‌دهند كه از اين تعداد 8 درصد شاغل هستند و بيش از 62 درصد در بخش خدمات مشغول به فعاليت هستند. پژوهشگر، اطلاعات مورد نياز خود را از طريق پرسشنامه راتر، فهرست توصيفي شغل اسميت، كندال و هيولين و پرسشنامه تنش شغلي استاينتز تهيه كرده است.وي در بخشي از تحقيق خود به سبب‌شناسي اشتغال مادران پرداخته و با استناد به يافته‌هاي تحقيقاتي ديگر اظهار نظركرده است كه اكثر زنان شاغل، در وهله اول به جهت نياز خانواده به پول و در درجه دوم به منظور رسيدن به خود شكوفايي كار مي‌كنند. در شرايط اقتصادي كنوني با كاهش درآمدهاي واقعي، خانواده‌ها دريافته‌اند كه، كار كردن زن و مرد هر دو به منظور تأمين نيازهاي خانواده در حدي كه پيش از اين به وسيله يك نان آور به دست مي‌آمد، اساسي است و حتي بسياري از خانواده‌ها به منظور حفظ خود از غلتيدن در ورطه فقر، اين امر را ضروري و حياتي مي‌دانند.اكثرزنان مجرد، مطلقه و مادران بيوه براي اجتناب ازفقرخودرا ناگزير از كاركردن مي‌بينددر هر صورت بيشتر زنان حتي اگر خانواده به پول نياز نداشته باشد نيز، حاضر به رها كردن شغل خود نيستند. روحاني ( 1372)در پژوهشي كه در مورد درجه اضطراب جدايي مادري درزنان شاغلي كه اولين فرزند خود را به مهدكودك وابسته به دانشگاههاي علوم پزشكي شهر تهران ميسپارند انجام داده ، به اين نتايج دست يافته است كه درمجموع اكثر واحدهاي مورد پژوهش از درجه نسبتاً زياد اضطراب جدايي مادري برخوردار بودند. توكلي( 1376،به نقل ملایی،1386) در تحقيق خود دريافت كه ميزان سازگاري اجتماعي كودكان مادران شاغل بيش از كودكان مادران خانه دار است. نتايج پژوهش در اين زمينه حاکي از اين است که والدين با تحصيلات ديپلم و بالاتر، فرزندان آنها اغلب اوقاتشان را در تعطيلات در درجه اول با رفتن به کلاسهاي تقويتي زبان انگليسي و فعاليت هاي ورزشي پر مي کنند و در واقع سعي مي کنند فرزندانشان برنامه صحيحي جهت گذراندن اوقات فراغت خود داشته باشند در صورتي که والدين کم سواد که با سطح اقتصادي پايين تري زندگي مي کنند آنچه مهم است کمک فرزندان به والدين در جهت تأمين معاش خانواده است و کمتر والدين هستند که اوقات فراغت خود را با برنامه هاي تفريحي و عملي پر کنند. (شکاری، 1386) عطاریان ( 1388 ) در تحقیق خود عنوان کرده است اشتغال مادر موجب اختلال در شکلگیري دلبستگی کودك نسبت به مادر میشود. چرا که مراقبت کودك از حالت انفرادي به حالت گروهی درمیآید و در نهایت دلبستگی کودك نسبت به مادر از حالت طبیعی خارج می گردد. نتایج پژوهش افشاری (1375) در موردهوش، عملکرد تحصیلی و سازگاری،که به مقایسه فرزندان زنان شاغل و خانه دار می پردازند نشان می دهد که فرزندان زنان شاغل در موارد مورد تحقیق نسبت به فرزندان زنان خانه دار در وضعیت مطلوب تری قرار دارند. بابای(1381)نيز در پژوهش خود به بررسي و مقايسة رابطة بين مسئوليت پذيري و پيشرفت تحصيلي و عزت نفس و سلامت عمومي و روحية همكاري در دو گروه د انش آموزان مدارس عادي و شبانه روي پرداخته است. بر اساس نتايج اين پژوهش مسئوليت پذيري و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان مدارس شبانه روزي بيش تر است . جامعه ايران به لحاظ فرهنگي جامعه اي جمع گرا مي باشد. خيّر(1365 )در تحقيقي تحت عنوان رابطه شكست تحصيلي با زمينه ها و شرايط خانوادگي درصدد يافتن برخي از عوامل يا ويژگي هاي خانوادگي گروهي ازشكست خوردگان تحصيلي بوده است . نتايج نشان مي دهد كه عواملي چون شغل پدر ، ميزان تحصيلات والدين ، حضور يا نبود يكي از والدين در خانه ، وضعيت اقتصادي واندازه خانواده از جمله عواملي هستند كه با موفقيت و يا شكست تحصيلي دانش آموزان رابطه دارند.کار(1373)مادرانی که به خوبی ازحمایت همسران خود بر خوردارند احساس مثبتی درباره همسروزندگی خود دارند.ازنقطه نظر مادران،کیفیت نقش ها بیش ازتعداد نقش ها ویا تنش زابودن ظاهری آن ها اهمیت دارد.زهراكار (2007 )نتايج حاصل ازاین مطالعه نشان دهنده همبستگي مثبت بين مؤلفه هاي هوش هيجاني و عملكرد تحصيلي دانشجويان مي باشد.نجاتی(1389) دختران مادران شاغل آرزوی تحصیلی عالیتر دارند و احتمال بیشتری دارد که رشته‌های تحصیلی غیرسنتی، نظیر حقوق، طب و فیزیک را انتخاب کنند. براساس برخی پژوهش‌ها ، پسران مادران شاغل نیزدر مقایسه با پسران مادران غیر شاغل از خود‌بسندگی و سازگاری اجتماعی بیشتری برخوردارند اما پیشرفت تحصیلی آنها در مواردی پایین‌تراست.شیخ الاسلامی(1390) هر چه بیشتر نیازهاي روانشناختی افراد یک جامعه تحت حمایت اجتماعی وبه خصوص خانواده قرار بگیرد، آن جامعه از سلامت روانی و بهزیستی بیشتري برخوردار می گردد.ابو طالبی(1388) زن شاغل دارای فرزند، باید هرچه بیشتر از طرف خانواده خود یا خانواده شوهر مورد حمایت قرار گیرد تا در انجام وظایف خود درمانده نشود و احساس خوشبختی و شادکامی خود راحفظ نماید. کاووسی (1382،به نقل آزاد ،1391) در تحقیقی پیرامون تأثیر مطالعه ی والدین بر پیشرفت تحصیلی فرزندان به این نتیجه رسیده است که میزان علایق والدین به مطالعه و توجّه به علم از جمله عوامل انگیزشی مؤثر در پیشرفت تحصیلی فرزندان است ؛ یعنی اگر در خانواده ای والدین به مطالعه بپردازند به مرور علاقه ی دانش آموز به مطالعه نیز افزایش می یابد و این امر باعث می شود فرزندان در امر تحصیل پیشرفت کنند.میرزاجانی،(1368) به مطالعه ی اختلال رفتاری در فرزندان مادران خانه دار نسبت به فرزندان مادران شاغل پرداخت. نتیجه این تحقیق نشان داد که اختلال های رفتاری در فرزندان مادران خانه دار ۶۶% و در مادران شاغل ۳۳% بوده است. احمدی(1388) در پژوهش خود با عنوان«بررسی تاثير اشتغال مادران بر عملكرد رفتاری و آموزشی فرزندان» نشان می دهد اشتغال مادربراي كودكاني كه درسال‌هاي بالاترتحصيلی(پايه‌ هاي چهارم و پنجم) هستند، باعث سازگاری اجتماعي و پيشرفت تحصيلي بيش‌ تر شده است . بستان(1383)بین کودکان متعلق به مادران شاغل و کودکان دیگر تفاوت عمده‌ای دیده نشده است و در موارد خاصی که تفاوت هایی وجود داشته، ریشه آن را باید در عوامل دیگری مانند کیفیت مراقبت جایگزین جستجو کرد، نه در اشتغال مادران.امینی و نحظور (1383) در پژوهشی بر روی 50 دانشجوی دختر بدست آورد که بین روانی و هوش هیجانی رابطه معنی دار وجود دارد همچنین نتایج نشان داد که مجموع خرده مقیاسهای هیجان خواهی مقیاس بار-ان 67 درصد تغیرات سلامت روانی را تبیین می کند.ميثاقي(1374) به اين نتيجه رسيده است كه بين موفقيت تحصيلي دانش آموزان و ميزان اضطراب رابطه منفي وجود دارد. عباس آبادي( 1372) در بررسي بين اضطراب و پيشرفت تحصيلي به اين نتيجه رسيده كه رابطه معني دار و معكوس بين سطح اضطراب و ميزان پيشرفت تحصيلي وجود دارد . همچنين با تفكيك دانش آموزان به دو گروه قوي و ضعيف بر اساس معدل به اين نتيجه رسيده اند كه ميزان سطح اضطراب آشكار بيشتر از اضطراب پنهان بوده است..بیابانگرد(1384)مادران شاغلی که از تحصیلات بیشتری برخوردار هستند می توانند معلم بهتری برای فرزندان خود باشند و تحریک ذهنی گسترده ای برای آن ها فراهم آورند .احمدی(1388)دانش ‌آموزانی كه مادران آن ‌ها در مشاغل رده پايين (خدماتي)فعاليت می‌ كنند، كم‌ ترين سازگاری اجتماعی و پيشرفت تحصيلی و فرزندان مادرانی كه در مشاغل رده‌ بالا(فرهنگی-مديريتی) فعاليت مي‌ كنند، بهترين عملكرد تحصيلی و رفتاری را درخانه و مدرسه از خود نشان مي‌ دهند. طباطبائی یزدی (1364،به نقل آزاد،1391) درتحقیقی پیرامون «رابطه سطح تحصیلات والدین وپیشرفت دانش آموزان درسه مقطه ابتدایی، راهنمایی ودبیرستان» به این نتیجه رسیده است که بین تحصیلات والدین و معدل نمره های درسی دانش آموزان رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.درمقاطع ابتدایی و راهنمایی، تحصیلات مادر به همان اندازه درپیشرفت تحصیلی فرزند موثراست که تحصیلات پدر موثرست، ازاین لحاظ بین این دوتفاوت معنی داری وجود ندارد.كاوياني( 1374به نقل ملای،1386) نشان داد تحصيلات پدر و مادردر انتخاب نظام ارزشي نوجوانان تأثير دارد. بیابانگرد(1386)در پژوهش بيابانگرد در خصوص آثار اشتغال مادر بر رشد اجتماعي وپيشرفت تحصيلي كودكان نمونه ديگري از تحقيقات انجام شده در ايران است كه در تهران انجام پذيرفته است. اين تحقيق از يك نمونه يك صد نفري ازدانش آموزان مختلف دوره سوم ابتدايي كه مادران شاغل و خانه دار داشتند و به گونه اي تصادفي انتخاب شدند و رشد اجتماعي كودكاني كه مادران شاغل داشتند به طور معناداري بالاتر از كودكاني كه داراي مادران خانه دار بوده است.. شعیری(1383) در پژوهشي نشان داد كه سلامت رواني همبستگي مثبت و معناداري با پيشرفت تحصيلي دارد به طوري كه هرقدر دانش آموزان از سلامت رواني بالاتري برخوردار باشند. پيشرفت تحصيلي بالا تری خواهند داشت.وردي در پژوهشي نشان داد كه كمال گرايي با سلامت رواني رابطه ي منفي دارد، اما با عملكرد تحصيلي رابطه اي ندارد. شهيري در پژوهشي نشان داد كه سلامت رواني همبستگي مثبت و معناداري با پيشرفت تحصيلي دارد به طوري كه هرقدر دانش آموزان از سلامت رواني بالاتري برخوردار باشند، پيشرفت تحصيلي بالاتري نيز خواهند داشت. محبی (1377، به نقل آزاد1391) در تحقیقی دیگر پیرامون « سواد والدین و عمل کرد تحصیلی دانش آموزان کلاس پنجم ابتدایی منطقه ی چهار کرج » به این نتیجه رسیده است که بین عملکرد دانش آموزانی که دارای والدینی باسواد هستند و دانش آموزانی که والدین بی سواد دارند تفاوت معناداری وجود دارد،به این معنا که سواد والدین درپیشرفت تحصیلی فرزندان اثرات مثبتی دارد.امین خندقی ، پاک مهر(1390)يافته های اين پژوهش درزمينهي بررسي تفاوت سلامت روان بين دختران و پسران، حاكي از آن بود كه دختران نسبت به پسران از سلامت روان بالاتري برخوردارند( 05/.>p( ميانگين نمرات سلامت روان در پسران 92/26 ودر دختران 88/21 به دست آمد.نجاتی(1389) اگرچه زنان شاغل، به خصوص در شغل‌های خاصی مانند معلمی و پرستاری، به دلیل نقشهای متفاوتی که باید بر عهده گیرند، میزان تنیدگی بیشتری را متحمل می‌شوند و رشد و تحول روان‌شناختی کودکانشان مستقیماً با سلامت آنان ارتباط دارد، ولی نمی‌توان گفت که شغل مادر لزوماً بر سلامت روانشناختی کودک اثر منفی می‌گذارد. اما در صورتی‌که اشتغال فشارهای زیادی بر برنامه‌ریزی مادر وارد کند، کودک او در معرض خطر تربیت ناکارآمد قرار می‌گیرد. ساعات زیاد کارکردن و وقت کمی را با کودک گذراندن با رشد ناسازگاری درآنان ارتباط دارد. درحالیکه اشتغال نیمه وقت مادربه دلیل نقش مثبت آن بر بهداشت روانی زنان به حال کودکان در هرسنی مفید واقع می‌شود.احمدی و تقوی (1382)اشتغال مادران براي فرزندان دوره ابتدایی سازگاري اجتماعی و پیشرفت تحصیلی بیشتري به همراه دارد و چنانچه اشتغال همراه با رضایت خاطر از انجام شغل باشد اثرات مثبت و مطلوبی بر فرزندان به جا می گذارد. عسکری(1390) اشتغال مادران با پیشرفت تحصیلی فرزندان در بین دختران و پسران متفاوت است . به این صورت که دختران بیشتر از پسران از داشتن مادر شاغل بهره می برند . دختران مادران شاغل از پیشرفت و سازگاری اجتماعی استقلال بیشتری برخوردارند و تمایل بیشتری به اشتغال نشان می دهد. 2-4-پژوهشهای انجام شده در خارج از ایران: هافمن(1989)دریافت که مادران شاغل در مقایسه با مادران خانه دار،وقت کمتری را به مراقبت از کودک خود وبچه داری اختصاص می دهند مدت زمانی که مادران شاغل فارغ تحصیل از دانشگاه به مراقبت از فرزندانشان اختصاص می دهند حدود یک سوم زمانی است که یک مادر خانه دار صرف این کار می کند همچنین مادران شاغل وقت کمتری را به تماشای تلویزیون می گذرانند؛یا می خوابیدند. هاروی (1999)در تحقيقي طولي با عنوان تأثيرهاي كوتاه مدت و بلندمدت اشتغال والدين بر كودكان به اين نتيجه رسيده است كه اشتغال والدين حداقل تأثير را در تأخير عملكردهاي كودكان دارد. دليل اصلي نگراني واضطراب مادراني كه خانه داري يا اشتغال رابراي خود انتخاب نموده اند ممكن است اين باشد كه آنها نيازدارند تا جايي كه امكان دارد براي فرزندانشان وقت صرف كنند. اگرچه گالينسكي چنين گزارش ميكند كه فقط 10 %از كودكان مي خواستند وقت بيشتري رابا مادرانشان صرف كنند.کودکان دارای مادرخانه دارمادرانشان راحمايت كننده ترازكودكان مادرشاغل نمي ديدند(نقل از کپلان،2000)فای و هافمن و ولادیس (۱۹۶۳)با استفاده از پژوهش دیگر درکتاب مادران شاغل در آمریکا می نویسند: تحقیقات نشان می دهد که مادرانی که شاغل هستند با توجه به در آمدی که به دست می آورند وبه همسر خود در تهیه ی هزینه های زندگی کمک می کندتنش در خانواده را کاهش می دهند و همچنین در بالا بردن سطح استاندارد خانواده موثر هستند.(به نقل موسوی،1390) هاگمن (1994 ) تحقيقي در زمينة وضوح و گرمي ارتباط دارد. هاگمن والدين فرزندان و پيشرفت تحصيلي و عملكرد روان شناختي كودكان خانواده هاي آفريقايي آمريكايي انجام داد وهمبستگي معنا داري ميان ارتباط خوب والدين با فرزندان وپيشرفت تحصيلي و شايستگي كلي آنها نشان داد. .آکوروگلو ؛والبرگ (1979) ضريب همبستگي بين اندازه هاي انگيزش و پيشرفت تحصيلي حاصل از پژوهش هاي انجام شده را در مورد 637000 دانش آموز کلاس اول تا کلاس 12 بررسي کردند و نشان دادند که ميانگين ضرايب همبستگي موجود برابر 0/34+ است. اين نتيجه بيانگر آن است که بين دو متغير، رابطه مثبت و مستقيم وجود دارد. يعني با افزايش انگيزش دانش آموز، ميزان پيشرفت تحصيلي بالا خواهد رفت (به نقل حسینی طباطبایی،قدیمی مقدم،1386). بلوم (1982) نيز رابطه بين انگيزش (ويژگي هاي ورودي عاطفي) و پيشرفت تحصيلي را با ضريب 0/50+ گزارش داده است (حيدري، 1375).گاتفرید ؛(1998)نوع شغل مادر،ثبات شغلی،ساعت کار مادرومیزان رضایتی که از نقش خود دارد،عامل مهمی در ایجاد سازگاری در فرزندان می داند. .هترینگ تون ( 1373)تعداد افراد خانواده از جمله متغیرهای مهم روانی اجتماعی در محیط خانواده است. همراه با افزایش تعداد فرزندان در خانواده، نگرش والدین در مورد پرورش کودک و شرایطی که در آن کودک پرورش می یابد، تغییر می کند. در خانواده هایی که کودکان زیادی، به ویژه بیش از 6 فرزند دارند، نقش های خانواده با صراحت مشخص نمی شوند، وظیفه هرکس تعیین نمی گردد و انضباط شدیدتر و قدرت طلبانه تر است. هاش چايلد (1997). زنان خانه داري كه خود ثروتمند هستند و يا از نظر اقتصادي و مالي به وسيله شوهرانشان يا ساير وابستگان تامين مي شوند به طريق گوناگون بيش از حددرگير كار كودكانشان مي شوند والگوهاي ضعيفي براي دخترانشان مي باشند.باندوچی؛ هافمن(۱۹۸4)طی مطالعات وتحقیقاتی که انجام دادند دریافتند که دختران بیشتر از پسران ازداشتن یک مادر شاغل بهره می برند(به نقل موسوی،1390).کیوز(1992)در دو مطالعه درس علوم در سالهاي 1971-1970 و 1984-1983 در گروه سني 14 سال نشان داد كه به استثناي كشور تايلند ضرايب همبستگي ميان پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان در درس علوم و وضعيت شغلي پدر آنها از يك سو و ميزان تحصيلات پدر و مادر، به طور مجزا از سوي ديگر، همه مثبت و معنادار است. فارل (1990)نیز به بررسی اثرات نقش های ترجیهی مادر بر میزان ناسازگاری ومشکلات رفتاری کودکان پرداختند. نتایج نشان داد، کودکان مادرانی که شاغل نبودند اما اشتغال دربیرون از منزل را ترجیح می دادند ( زنان خانه دار ناراضی) دارای مشکلات رفتاری بیشتری بودند. نتیجه تعجب آور دیگر آنکه فرزندان مادرانی که شاغل بودند اما خانه داری راترجیح می دادند(زنان شاغل ناراضی) مشکلات رفتاری زیادی نشان ندادند. احتمال دارد این گروه از کودکان در معرض اظهار نارضایتی دائم مادر قرار نداشته اند.دیگر این که کودکان اوقات خاصی را با مادر به سر برده اند که در آن اوقات نارضایتی مادر جبران شده است (زیرا موقعیت مورد دلخواه مادر است).همچنین احتمالا پیام منتقل شده مادران شاغل پذیرفتن و مجاورت با کودک است در حالی که پیام مادران خانه دار ناراضی، طرد و دوری از کودک است. در مورد تفاوت بین سبک فرزندپروری و مشکلات رفتاری مادران شاغل و خانه دار پژوهش های متعددی صورت گرفته است که هریک از منظر متفاوتی به آن پرداخته اند و نتایج متفاوت و گاه متناقضی نیز به دست آورده اند.به عنوان مثال برطبق برخی از مطالعات نقش نظارتی مادر شاغل (به ویژه مادرانی که ساعات طولانی در طی روز در خارج از منزل هستند). بر روی ابعاد مختلفی از زندگی کودک نسبت به مادران غیرشاغل بسیار کاهش می یابد و به واسطه این نظارت کمتر احتمال افزایش مشکلات رفتاری و تفاوت در سبک های فرزندپروری، بیشتر می شود(کالیل ؛دیونی فون،2007). . بارنت(1996) در يك تحقيق وسيع 300زوج ازدواج كرده كه همه خارج از خانه مشغول بوده اند را مورد مطالعه قرار داد. نتيجه اين تحقيق اين بود خانم هايي كه شغلهاي چالش برانگيز و رضايت بخش داشتند، بهتربامشكلات خانه كنارآمدند.درگزا شي نيز توسط نورمطرح گرديده: خانم هايي كه داراي شغلهاي نامناسب بودند و رضايت شغلي نداشتند، به طور كلي ازرضايتمندي كمتري در زندگي و فشار در سطوح بالاتري داشته اند.جان بالبی (1990-1907)در این زمینه معتقد است که جدایی طولانی‌مدت مادر و کودک منجر به ایجاد اضطراب در کودک ­گردیده و در نتیجه بر ساخت عاطفی آینده کودک تأثیر گذاشته و توانایی وی را در ایجاد روابط باثبات کاهش دهد. (لیوکاس ،تامپسون،گلدبرگ و همکاران 2010 ) نیز با مرور مجدد 69 پژوهش که در آن اثرات استخدام مادر را بردو بعد مهم زندگی کودک یعنی پیشرفت تحصیلی و مشکلات رفتاری بررسی کرده بودند، نشان دادندکه ارتباط معنی داری بین اشتغال مادر با مشکلات برونی سازی و درونی سازی دوره کودکی و پیشرفت تحصیلی وجود ندارد.همچنین نتایج تحقیق رپتی(1984) درباره خانواده هایی که زن و شوهر هر دو در آن شاغل هستند نشان داد زنانی که رضایت شغلی بالاتری دارند بیشتر از زنان خانه دار از زندگی زناشویی خود لذت می برند و احساس بهتری نسبت به فرزندان خود دارند. ولی این زنان معمولا استرس ها و گرفتاری های کاری خود را به منزل می برند( به نقل از ابوطالبی،1388). کوپر اسمیت (1967) با انجام پژوهشی دریافت که شغل مادر در صورتی که وی احساس مثبتی به کارش داشته باشد، با اعتماد به نفس کودکش همبستگی دارد (به نقل کرمی،1384). ﺳﺎﻛﻮ( 1993، به نقل ابو طالبی،1388) از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺧﻮد ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ: زﻧﺎن ﺷﺎﻏﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﻴﻤﻪ وﻗﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر اﺷﺘﻐﺎل دارﻧﺪ از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان رﺿﺎﻣﻨﺪی زﻧﺎﺷﻮﻳی درﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﺗﺮی از زﻧﺎن ﺧﺎﻧﻪدار ﻗﺮار دارﻧﺪ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﺎن شاغلی که به طور شیفتی و ﺷﺐ ﻫﺎ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﻛﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻧﺎن ﺷﺎﻏﻞ دﻳﮕﺮ رﺿﺎﻣﻨﺪی زﻧﺎﺷﻮیی ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮی دارﻧد.هافمن(1984) به بازنگری پژوهش‌های پنجاه ساله مربوط به اشتغال مادران پرداخت، اکثر این پژوهش‌ها بر مبنای این فرضیه قرار داشت که اشتغال مادران بر رشد کودک اثرات منفی دارد. ارزیابی‌ هافمن نشان داد که دختران مادران شاغل، در مقایسه با دختران مادران غیر شاغل، اعتماد به نفس بیشتر، نمرات درسی بهتر و آینده شغلی روشن‌تری دارند.این محقق همچنین اشاره کرد که اشتغال مادر می‌تواند از رهگذر افزایش درآمد خانواده موجب عزت نفس بالاتر مادر، تمایز اندک بین نقش‌های زن و مرد و ایجاد یک الگوی مثبت به سود پسران و دختران‌شان درزندگی آینده آنها باشد. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد در بین خانواده‌هایی که کودک پیش‌دبستانی دارند،‌ از نظر وقتی که پدران صرف مراقبت ازکودک یا کارهای مربوط به منزل می‌کنند، میان خانواده‌هایی که درآن زن و شوهر هردو شاغل هستند، با خانواده‌هایی که فقط مرد شاغل است، اختلاف معنا‌داری وجود ندارد. در واقع مادران شاغل نیز ساعات کار مربوط به وظایف خانه‌داری‌شان را کاهش می‌دهند، ولی از مراقبت از کودک نمی‌کاهند،‌ از این رو هنگامی که پدر و مادر کودک پیش‌دبستانی شاغل‌اند، هر دو تقریباً به اندازه‌ خانواده‌هایی که در آنها تنها پدر شاغل است وقت صرف تعامل مستقیم با فرزندشان می‌کنند. بی یر (1995)مطرح می کند که شغل مادر بیشتر بر روی سبک فرزندپروری تاثیر می گذارد و این سبک نیز به نوبه خود به عنوان یک متغیر واسطه ای روی پیشرفت تحصیلی فرزندان تاثیر دارد (به نقل خانجانی ومحمود زاده 1392).(لوپز و همکاران، 2009، گیلمن و همکاران 2006)شواهد علمی مختلف مؤید مزایای کودکانی که دارای سطح بالای امید، رضایت از زندگی و خود ارج نهادن هستند بر تکامل و پیشرفت تحصیلی و رفتاری آنان می باشند. بطور مثال امتیازات بالای امیدواری در دانش آموزان نوجوان با عزت نفس بالاتر، رضایت کلی از زندگی، سازگاری فردی و زمان و بهزیستی روانشناختی همبستگی داشت. مك فارلين(2005 به نقل از رضايي و ديگران، 1386 ) در يك پژوهش بين المللي دريافت كه جوعاطفي خانوادگي، پايگاه اجتماعي اقتصادي، توانايي شناختي مادر، رضايت شغلي و تحصيلات او در دانشگاه و ترجيحات اوليه براي شكل گيري خانواده با عملكرد مدرسه اي فرزندان رابطه دارند و اگر معلمان به نقش والدين در عملكرد مدرسه حساس باشند، مي توانند از آنها براي بهبود عملكرددانش آموزان استفاده كنند(به نقل محبی نور الدین ون وهمکاران،1390). (سیگلمن ،رایدر، 2009 ) نوجوانانی که در دوران کودکی از روابط ایمن با والدینشان بهره مند بوده اند،داراي رفتارهاي سازگارانه می باشند این نوجوانان از اعتماد به نفس برخوردارند ودر مدرسه عملکرد تحصیلی مطلوبی دارند.(هابنر و همکاران، 2000، سیدنر و همکاران، 1997) براساس مطالعات گذشته که نشان دادند ارتباط مثبت و معنی دار بین پیشرفت تحصیلی سلامت روان و متغیرهای مثبت روانشناختی وجود دارد گيل و روبرتز(1999 ) در پژوهشي، ارتباط بين اشتغال مادر و پيشرفت تحصيلي سازگاري تحصيلي را بررسي نموده اند، نتايج پژوهش آنها اين بودكه وضعيت اشتغال مادربه تنهايي اثرمتفاوتي بررشد كودكان ندارد،درعوض اشتغال مادربا رشد كودكان ازطريق متغيرهاي ميانجي يا واسطه اي مرتبط است. (اسکیتا 2002) .بوسارد (1960) نشان می دهد که افزایش تعداد فرزندان از برقراری ارتباط نزدیک بین والد و کودک جلوگیری می کند. هترینگتون (به نقل از همان منبع) بیان می کند که والدین خانواده های پرجمعیت به جای برقراری ارتباط با فرزندان خود، سعی می کنند آنها را بیشتر تحت کنترل خود قرار دهند و کنترل ها شدید و خصمانه است. .جوزف( 1985 )در برسي مطالعات انجام شده 17 ساله در مورد عوامل مؤثر عاطفي بر پيشرفت تحصيلي در درس علوم انگيزش ، اضطراب و حمايت معلم مهم ترين عوامل گزارش شده اند. فارل (1980 به نقل حسینی نسب،خضر لوی مقدم،1388) بنا به نتایج پژوهش خود اعتقاد دارد مادراني كه نگرشي همخوان با كار خويش دارند،داراي كودكان با كفايت بيشتر و سازگاري بهتري در مدرسه هستند نسبت به كودكاني كه نگرش مادران آنها به كار با رفتاركاريشان ناهمخوان است. همچنين شواهد زيادي نشان داده است كه مادران شاغل ديدگاه سنتي كمتري نسبت به بچه داري دارند. (مك كارتي،1984)آنها اضطراب جدايي كمتري از كودكانشان دارند (دامون1977)آن ها به شغل و حرفه شان بيشتر علاقه مند و متعهد هستند. (گرين برگر و گلد برگ،1989)به هر حال به نظر اتكينسون و همكاران ( 1373) احتمال دارد كمبود تحريك فكري كه از اشتغال مادر ناشي مي شود، اثر معكوسي هم بر دختران و هم پسران داشته باشد.دينگ، لهرر، روزن كويست و آدوراين -مك گوورن (2009) در پژوهشي نشان دادندكه سلامت رواني پايينتر با پيشرفت تحصيلي ضعيف مرتبط است. سيگفوس دوتير،آلگرانت(،2006) و اسپرناك، اسكاتربائر و رامي ( 2007 )، داتر و استوروم كريست جاننسو آلگرانت(2006)نشان دادند كه دانش آموزان داراي بهداشت روانی ضعيف نمرات پيشرفت تحصيلي پايين تري دارند. در مقابل نتایج پژوهشهای رادزیزوسکا و همکاران(1996)ریچارد سون (1993)کئدل ودیوس(1986) نشان داده است که میان سلامت روانی پایین و پیشرفت تحصیلی پایین، ارتباط وجود دارد. رابطه سلامت رواني وپيشرفت تحصيلي مورد توجه محققان زيادي قرار گرفته است. تئلول، لان و وتسون (2007)درپژوهشي نشان دادند كه حالات خلقي مثبت، خودكارآمدي و اهداف مرتبط با خود، 20 درصد واريانس عملكرد تحصيلي را پيش بيني مي كنند. در صورتي كه شعيري و عطري فرد( 1385 ) درپژوهشي بر روي دانشجويان، بين سلام ترواني و پيشرفت تحصيلي رابط هي معني داري به دست نياوردند(ابوالقاسمی؛جوانمردی،1391).پاتن،گلدنبرگ(1999 ) در پژوهشي نشان دادند كه اضطراب و افسردگي مي توانند موفقيت تحصيلي را تحت تأثير قرار دهند. اشتغال زنان در چگونگی توزیع قدرت در خانواده نقش مهمی دارد که خود رضایت مندی از زندگی خانوادگی را به دنبال خواهد داشت، تحقيقی كه درسال 1966 توسط ميشل انجام شد نوعی همبستگی را بين اشتغال زنان و توزيع عادلانه ترنقش ها و وظایفشان مي داد. با بررسي دقيقترنحوه ی توزيع وظايف خانگی،كه امورخانه داری ورسيدگی به دخل وخرج،خريد لباس،مراجعه به فروشندگان وتدوين ورقه مالياتی راشامل می شود. ميشل نشان داده است كه در مورد زنان شاغل اين وظايف به نحوی عادلانه تر بين زوجين تقسيم می شوند. زنانی كه درمشاغل مديريتی كار مي كردند بيشترين ميزان كمك را از شوهران خود دريافت می كردند (سگالين، 1370).نتایج پژوهش ولز،کارت رایت وهات( 2004 )نشان می دهد که بیمارانی که دارای اختلال اضطرابتعمیم یافته و اختلال وسواس فکری - عملی هستند در مقایسه با افراد غیربیمار از نظر توانش شناختی درسطحی پائین تر قرار دارند. لوینسون ( 1993به نقل ،محمد امینی؛1386 ) داشتن تصویری مطلوب از خود وآینده،زمینه ساز تلاش های سودمند وپیشرفت گرا است.وموجب بهبودمؤ لفه های سلامت روانشناختی می شود. به اعتقاد لاگاردیا، ریان، کوچمن و دسی(2002 ) والدینی که محیط امن و همراه با صمیمیت براي فرزندان خود فراهم می کنند، ارضاي نیازهاي روانشناختی آنها را تسهیل خواهند نمود و از این طریق به بهزیستی و سلامت روانی آنها کمک می نمایند. (کریگ و بیت من، 2008) مطالعات از آثار منفی اشتغال مادر بر وضعیت روان شناختی فراتر رفته اند و نشان داده اند، از آنجایی که مادران شاغل زمان کمتری برای نظارت بر فعالیت های روزانه کودک خود دارند و چون در خانه نیستند فرزندان آنها بیش از کودکان مادران خانه دار از تلویزیون استفاده می کنند ودارای تمرکز کمتر بوده و از غذاهای فست فود که سریع تر آماده می شوند بیشتراستفاده می کنند، در نتیجه در صد بالاتری از آنان نسبت به فرزندان مادران خانه دار از وزن اضافی و در نتیجه مشکلات ارتباطی با دیگران و عزت نفس پایین تر برخوردارند(براون،بوروم،نیچولسون و همکاران، 2010).اما نتایج برخی از مطالعات دیگر نه تنها این پیامدهای منفی را به دست نیاورده اند بلکه حتی از پیامدهای مثبت اشتغال مادر نسبت به عدم اشتغال صحبت می کنندبرای مثال مطالعات(کنوکس، میلر وگنتین،2000) موید آن بود که فرزندان زنانی که وضعیت مالی ضعیفی دارند و شاغل نیستند یا دارای مشاغل زودگذر هستند نسبت به زنان شاغل دائمی مشکلات رفتاری بیشتری دارند. پژوهش ها آشکار ساخته انددرآمد اضافی که از اشتغال مادران به دست می آید باعث کاهش سطح استرس می شود و احتمال ابتلا به افسردگی مادر و به تبع آن مشکلات رفتاری کودک را کاهش می دهد (برگر، بروکس،گان، پاکسون و فوگل ،007 2). در پژوهشي كه هوسن (1967) در انجمن بين المللي ارزشيابي پيشرفت تحصيلي در درس رياضيات انجام داد، يك رابطة مثبت بين پيشرفت تحصيلي با وضعيت اقتصادي – اجتماعي خانواده ديده شد. .هالت (2008)كودكي كه در كنار بزرگسالان تحصيلكرده واهل مطالعه وبا حوصله پرورش يافته و بزرگ مي شود مسلما پيشرفت تحصيلي او از ساير كودكاني كه ازچنين محيط مساعدي بي بهره اند به مراتب بالاتر است.پاتن و گلدنبرگ (1999)در پژوهشی نشان دادکه اضضطراب وافسردگي مي توانند موفقيت تحصيلي را تحت تأثير قرار دهند.سلیگمن ورایدر (2009)از طرف دیگر، نتایج برخی تحقیقات نشان می دهند که کمیت ارتباط والد- فرزند مهم نیست، بلکه کیفیت این رابطه است که در شکل گیري دلبستگی ایمن و مرتفع نمودن نیازهاي کودك مؤثر است.گلد و اندرسون (1979، به نقل بیابانگرد، 1376) در پژوهشی دریافتند که نوجوانان دارای مادران شاغل درمقایسه با نوجوانی که مادران آنها خانه دار هستند، از احساس خود ارزشمندی، سازگاری، تعلق خاطر به خانواده و حمایت اجتماعی بیشتری برخوردار هستند. 2-5-جمع بندی پژوهشهای انجام شده درایران وخارج از کشور نشان دهنده این است که سلامت روانی دختران نوجوان که مشغول به تحصیل در مقطع راهنمای می باشند ارتباط با اشتغال مادران آن ها ندارد.همچنین تحقیقات نشان دهنده این است که سلامت روان بر پیشرفت تحصیلی تاثیر مثبت داردو دخترانی که دارای سلامت روان هستند پیشرفت تحصیلی آن ها در سطح بالا می باشد.دیگر نتایج تحقیقات حاکی از این است که اشتغال مادران نه تنها مانع پیشرفت فرزندش نیست بلکه به او کمک می کند تا در انجام امور شخصی خود دارای استقلال باشد واز پیشرفت تحصیلی مناسبی بر خوردار باشد. فرضیه های که در این پژوهش مطرح شده است سعی بر این دارد تا این موضوع را مورد بررسی قرار دهد. منابع منابع فارسی ـ آزاد ،جلال،(1391)،بررسی تاثیرسطح سوادوالدین برپیشرفت تحصیلی دانش آموزان، دانشگاه فرهنگیان ،زنجان، ـابوالقاسمی،عباس ،جوانمردی،لیلا(1391)،نقش مطلوبيت اجتماعي،سلامت رواني وخودكآرمدي در پيش بيني پيشرفتت حصيلي دانش آموزان دختر، مجله ي روان شناسي مدرسه،دوره ي1 ،شماره ي 2/20-6، ـ ابوطالبی،حمیرا،روحانی،عباس،(1388) رابطه رضایت زناشویی و شادکامی با نوع اشتغال زنان، فصلنامه تازه های روان شناسی صنعتی،سازمانی،سال نخست ،شماره اول، ـاتكينسون ريتا،ل.وهمكاران، (1373)،زمينه روانشناسي. ترجمه محمدتقي براهني وهمكاران تهران:نتشارات:رشد. ـ احدی،حسن، محسنی،نیک چهره(1376)،روانشناسی رشد(مفاهیم بنیادی در روانشناسی نوجوانی وجوانی)تهران ،انتشارات بنیاد، ـ احمدی،علی اضغر ،تقوی،سیدحسن،(1382)تاثیر اشتغال مادر بر عملکرد رفتاری وآموزشی فرزندان،فصلنامه پژوهش زنان دوره 1شماره 5 ص 124-105 ـ احمد خاني،محمدرضا،(1380)مقايسه وبرسي سلامت روان بين سه گروه دانش آموز، پسر مقطع دبيرستان ،داراري پدر،فاقد پدر و شاهد، رساله دکتری ،دانشگاه تربيت معلم. ـ اديبي، حسن،انصاري، عبد المعبود،(1383)، نظريه هاي جامعه شناسی، تهران،نشر دانژه،ص 89 ـ استيپك،ديبورا،جي،(1385)؛انگيزش براي يادگيري(از نظريه تا عمل)،ترجمه دكتر رمضان حسن زاده و دكتر نرجس عمويي، ـافشاری،م(،1375)،مقایسه عملکرد تحصیلی وسازگاری عاطفی-اجتماعی دانش آموزان دختروپسرپایه اول راهنمایی زنان شاغل وغیر شاغل با منترل هوش درشهر شوشتر،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اهواز ـآقا محمدیان،حمید رضا،(1384)،بررسی خصوصیات روانی نوجوانان دختردانش آموز شهرستان مشهد، مجله علوم تربیتی و روانشناسی ،دانشگاه سیستان و بلوچستان ، شماره 2، ص 163-143 ـ اميدوار ،هدایت، اميدوار،خسرو، اميدوار،عظیم،( 1392)،تعيين اثربخشي آموزش راهبردهاي مديريت زمان برسلامت رواني وانگيزش پيشرفت تحصيلي دانش آموزان، مجله ي روان شناسي مدرسه،دوره 2 شماره3/22-6 ـ امین خندقی،مقصود؛ پاک مهر،حمیده،(1390)؛ارتباط بین سلامت روان وتفکر انتقادی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، فصلنامه علمی – پژوهش اصول بهداشت روانی ،شماره 50 ،ص123-114 ـ انیسی،جعفر؛ سلیمی،حسن؛ میرزمانی،محبوبه؛رئیسی،فاطمه؛ نیکنام،مژگان،( 1386)بررسی مشکلات رفتاری نوجوانان،مجله علمی -پژوهشی علوم رفتاری، شماره 2 ، ص از 163 تا 170 -ایازی نیا،علی رضا،(1383)،مقایسه بهداشت روانی وپیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی ومهندسی دانشگاه شیراز فارغ تحصیل از مراکز تیز هوشان با مدارس عادی ، پایان نامه منتشرنشده جهت اخذ درجه کار شناسی، ـ بابايي، غلامرضا،(1381)بررسي و مقايسه عزت نفس ومسوولیت پذري وروحيه همكاري و سلامت عمومي وپيشرفت تحصيلي دانش آموزان راهنمايي ومتوسطه مدارس شبانه روزي با دانش آموزان مدارس عادي استان آذربايجان غربي . پايان نامه كارشناسي ارشد منتشر نشده، دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي،. دانشگاه اروميه.، ـ بستان، حسین؛(1383)،اسلام وجامعه­شناسی خانواده، قم، پژوهشگاه حوزه ودانشگاه، ص 95-75 ـ بفخم، محمد،(1387)،رابطه هوش هیجانی با انگیزه پیشرفت و خلاقیت در بین دانش‌آموزان سال سوم راهنمایی شهرستان دزفول،پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی؛ دانشگاه آزاد واحد اهواز. ـ بیابانگرد، اسماعیل(1373)روش‌های افزایش عزت نفس کودکان و نوجوانان، تهران، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان، چاپ اول، ـ بیابانگرد، اسماعیل(1380)روش های افزایش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان،. _ بیابانگرد ،اسماعیل(1386)روش های پیشگیری از افت تحصیلی ،فروست تهران : انتشارات انجمن اولیا و مربیان ، شماره انتشار 115، چاپ پنجم، _ تاجری،بیوک( 1389)تاثیر اشتغال مادران بر عملکردرفتاری وآموزشی فرزندان، ـ پاول، جي ،تروور، جي، سيمون،(1377)، فشار رواني ، اضطراب و اههاي مقابله با آن . ترجمه : عباسي بخشي پور ود سر و صبوري مقدم ، حسن . مشهد . آستان قدس. ـ پرويزراد،پیمان، يزداني چراتي ،جمشید، صادقي ،محمد رضا،محمدی،اکبر،حسینی،هادی(1392)ارتباط سلامت روان با پيشرفت تحصيلي و متغيرهاي دموگرافيك دانشجويان علوم پزشكي، مجله دانشگاه علوم پزشكي مازندران دوره بيست و سوم شماره 109 ص246-241 ـ پور افکار،نصراله(1391)بررسي نقش رابطه سلامت رواني بر رشد تحصيلي دانشجويان، مطالعه موردي دانشجويان دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه اصفهان،فصلنامه علمی – پژوهشی تخصصي علوم اجتماعي دانشگاه آزاد اسلامي- واحد شوشترسال ششم، شماره 19 ، ص 116-95 - پور شافعی ، هادی،(1370) بررسی رابطه ی عزت نفس با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال سوم دوره ی متوسطه شهرستان قائن ، پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم. ـ پور قاز،عبدالوهاب، رقیبی،مهوش( 1384)بررسی مقایسه ای سلامت روان دانش آموزان مقطع متوسطه شهرزاهدان،مجله علوم تربیتی وروانشناسی دانشگاه سیستان وبلوچستان ،سال دوم، ص 84-69 ـ تمنایی فر،محمدرضا.سلامی محمد آبادی،فاطمه، دشتبان زاده،سمیه،(1390)رابطه سلامت روان و شادکامی با موفقیت تحصیلی دانشجویان فصلنامه علمی- ترویجی، مطالعات معرفتی دردانشگاه اسلامی،شماره 47، ص63-46 ـ توكلي، محمدباقر ،( 1376)بررسي رابطه اشتغال مادران بر سازگاري اجتماعي عملكرد تحصيلي فرزندان آنان در مقطع ابتدايي شهرستان سنندج،پايان نامه كارشناسي ارشد ،دانشگاه علامه طباطبايي. ـ ثنائی،باقر(1375)آسیب شناسی و سلامت روان از نظر مازلو ،فصلنامه علمی –پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، شماره20 ، ص 34-13 ـ حافظی، عشرت،( 1381)رابطه بین انگیزش تحصیلی و شیوههای رویارویی با تنیدگی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سمپاد، پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشکد ه ی روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تربیت معلم تهران. ـ حدادي، مهدی، كلدي،علیرضا،سجادي، حمیرا، صالحي،م.سعود، (1390)،ارتباط ردة شغلي و سلامت روان در زنان شاغل، فصلنامه علمي پژوهشي رفاه اجتماعي، سال يازدهم، شماره 40. ـ حسن زاده؛رمضان،ایمانی فر ،پریسا(1389)رابطه خلاقیت وعزت نفس با پیشرفت تحصیلی جوانان ونوجوانان،مجله تخصصی ،جامعه شناسی،سال اول پیش شماره سوم، ـ حسینی،سیدعلی اکبر(، 1376)مقدمه ای بر بهداشت روانی از دیدگاه اسلام ،مجله پژوهشهای تربیتی وروانشناختی دانشگاه اصفهان دوره جدید،سال اول،شماره 1، ص24تا 12 ـ حسینی طباطبایی،فوزیه، قدیمی مقدم،ملک محمد( 1386)بررسی علل پیشرفت تحصیلی دختران در مقایسه با پسران در استانهای خراسان رضوی،شمالی و جنوبی،فصلنامه علمی –پژوهشی، پژوهش در برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحدخوراسگان اصفهان،شماره 15،ص 147-119 ـ حسيني نسب،سیدداود، خضرلوي اقدم،لیدا(1388)بررسي مقايسه اي ميزان سازگاري دختران مدارس ابتدايي تبريز داراي مادران شاغل و غيرشاغل، فصلنامه زن و مطالعات خانواده دانشگاه تبریز سال اول- شماره چهارم، ص 114-99 - حيدر نيا، احمد(1383)،مشاور خانواده، مقايسه سلامت روان و عزت نفس پسران تحت حضانت پدر،پسران تحت حضانت مادر و پسران عادي مدرسه راهنمايي اسلام شهر،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي تهران. ـ حیدریان،معصومه،حق نظری،ناهید،صالحی،رضا،(1385)بررسی سطح سلامت روان در دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج. مجله پزوهشی دانشگاه آزاد سسندج. ـ خانجانی،زینب،محمود زاده،رقیه(1392)مقایسه شیوه های فرزند پروری و اختلالات رفتاری کودکان مادران شاغل و غیرشاغل، فصلنامه علمی پژوهشی زن و فرهنگ سال چهارم. شماره شانزدهم، ص52 -37 ـخدابخش،روشنک،جعفری،مصطفی(1388)مقایسه سبک های فرزند پروری زنان شاغل وخانه دار،فصلنامه فرهنگی-دفاعی زنان وخانواده سال 5 شماره 15 ،ص42-27 ـخدارحیمی،سیامک(1374)،مفهوم سلامت روان شناختی،چاپ اول،مشهد، انتشارات جاودان خرد . -خسروی،زهره،آقاجانی،مریم( 1381)بررسی رابطه بین سلامت روان،منبع کنترل وشیوه های مقابله ای دانش آموزان دختر سال اول متوسطه شهر تهران، فصلنامه مطالعات اجنماعی روانشناختی زنان دانشگاه الزهرا،دوره1،شماره 1 ـ خسروی،زهره،چراغی، ملایی،(1391)،بررسی مقایسه ای تعهداجتماعی،شادکامی وسلامت روان در دانش آموزان ودانشجویان با تاکید بر عامل جنسیت، فصلنامه مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دانشگاه الزهرا سال 10 شماره 1،ص 36-7 ـ خیر،محمد،( 1365)،رابطه شکست تحصیلی با زمینه ها وشرایط خانوادگی،نشریه علوم اجتماعی وانسانی، دانشگاه شیراز،شماره 2 ص 85-73 - دادستان،پریرخ،منصور،محمد،(1378)روانشناسی ژنتیک،2،ژرف،چاپ5 ،ص 49 ـ دانش پژوه، زهرا،( 1388،)ويژگي دانش‌آموزان ممتاز و عوامل مؤثر در پيشرفت تحصيلي آنان در مناطق نوزده گانه تهران، پژوهشنامة آموزشي شمارة 18. فصلنامة خبري آموزش و پرورش. - درویزه،زهرا(1384) بررسی رفتار هم دلانه ی دختران نوجوان دبیرستانی با مادران شان و رابطه ی آن با مهارت فراشناخت و پیش رفت تحصیلی در شهر تهران،فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، شماره 8 ، ص82-67 - دودانگه، محمد( 1376)بررسي رابطه اضطراب و منبع كنترل و پيشرفت تحصيلي در دانش آموزان پسر شهر قزوين در سال تحصيلي76-75 ،پایان نامه كارشناسي ارشد منتشر نشده . دانشكده رواشناسي و علوم تربيتي، دانشگاه علامه طباطبايي. - دیو، جان مارشال(2001) انگیزش و هیجان، ترجمه: سیدمحمدی، یحیی ،1383 ،تهران: موسسه نشر ویرایش، چاپ ششم. -رحيمي نژاد،عباس، پاك نژاد،محسن( 1383)ارتباط بين سازگاري خانواده باسلامت رواني وسطح ارضاء نيازهاي روانشناختي فرزندان ونوجوانان، خلاصه مقالات كنگره آسيب شناسي خانواده در ايران، تهران، دانشگاه شهيدبهشتی. - رضوی،عبدالحمید ،محمودی،میترا،رحیمی،محبوبه(1387)بررسي رابطة رضايت زناشويي و سبك هاي فرزندپروري والدين با مشكلات رفتاري فرزندان در دوره ابتدايي شهر ارسنجان، فصلنامه خانواده و پژوهش سال دوم، شماره 4 ، - رفعتي ،فوزیه، شمسي، افضل، پيله ورزاده ،مطهره، رفعتي،شیده،( 1391)سلامت روان و عوامل مرتبط با آن در دانشجويان پرستاري دانشگاه علوم پزشكي جيرفت، فصلنامه علمي دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند دوره 9، شماره 2، - راجرز،کارل،(1369)درآمدی بر انسان شدن،چاپ اول؛ترجمه قاسم قاضی،تهران ،مرکز انتشارات علمی دانشکاه آزاد اسلامی . ـ روحاني، كاملیا( 1372)بررسي درجه اضطراب جدايي مادري در زنان شاغلي كه اولين فرزند خود را به مهد كودك وابسته به دانشگاههاي علوم پزشكي تهران مي سپارند. پايان نامه كارشناسي ارشد، دانشگاه علوم پزشكي ايران. -زندی، شا.هپور( 1382)بررسی رابطه خلاقیت، انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر مرکز آموزش عالی ـ ضمن خدمت فرهنگیان اهواز و مقایسه آن با دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال تحصیلی 82- 81، پایان نامه کارشاسی ارشد، روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. ـ ساعتچی،محمود( 1374)مشاوره وروان درمانی-نظریه ها وراهبرد ها،چاپ اول،تهران ،انتشارات ویرایش. ـ ساموئل ، بال( 1373)انگيزش در آموزش وپرورش ،ترجمه دكتر سيد علي اصغر مسدد،، انتشارات دانشگاه شيراز. ـ سلحلشور،ماندانا(1382)الفبای بهداشت روانی،نشریه پیوند،شماره؛291 ،ص 41-40 ـ سليمانيان، محمد،(1375)رابطة پيشرفت تحصيلي نوجوانان پسر دبيرستاني و ويژگيهاي خانوادگي آنان در شهرستان نهاوند. كارشناسي ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن. ـ سگالین،مارتین(1375)جامعه شناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، چاپ دوم، نشر مرکز، تهران. ـ سیدی،سید فاطمه،جعفری،فاطمه(1391) آيا اشتغال مادربرپيشرفت تحصيلی دانش آموزان دختر دوره راهنمايی تأثير دارد؟سایت امید های زندگی. - سیف؛علی اکبر(1365) اندازه گیری و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی؛ تهران انتشارات آگاه. ـ سیف،علی اکبر(1379)روانشناسی پرورشی، روانشناسی یادگیری و آموزش، چاپ دوم، تهران: انتشارات آگاه. ـ سیف؛ علی اکبر(1384)روانشناسی پرورشی روانشناسی یادگیری و آموزش، چاپ سیزدهم،تهران: انتشارات آگاه. ـ سیف، علی اکبر(1385) روانشناسی پرورشی و روانشناسی یادگیری و آموزش ،تهران، انتشارات آگاه ، -شاه حسینی،زهره ،سیمبر،معصومه ،رمضانخانی،علی(1391) نيازهاي سلامت دختران نوجوان: تبيين نقش واهميت خانواده،فصلنامه پایش، سال يازدهم شماره سوم ص ٣٥9-351 ـ شكاري، عباس(1386) مسائل آموزش و پرورش و راهكارهاي آن،نشر عابد تهران، چاپ اول. -شعاري نژاد، علی اکبر (1362)روان شناسي يادگيري. تهران: نشر: توس. ـ شعیری،محمدرضا،چترچی،نوشین( 1383)حرمت خود،ابعاد سلامت روان وموفقیت تحصیلی ، دوماهنامه علمی- پژوهشی دانشگاه شاهد سال یادزدهم-دوره جدید شماره 7 . ـ شعيري، محمدرضا،عطري فرد،مهدیه(1385)بررسي رابطه نستوهي، سلامت رواني و پيشرفت تحصيلي، مجله علوم شناختي،2 ص106-114 ـ شفیع آبادی ،عبدا....(1368)مبانی روانشناسی رشد،تهران ،انتشارات چهره. ـ شفیع آبادي، عبدا...، ناصري، غلام رضا(1382) نظریه هاي مشاوره و روان درمانی،تهران، انتشارات مرکزنشر دانشگاهی. ـ شفیع آبادی، عبدا...(1383) اشتغال زن،محاسن و محدودیت ها. چکیده مقالات پنجمین سمینار انجمن مشاوره ایران. ـ شیخ الاسلامی، راضیه(1390)نقش رابطه اي رضایت از زندگی در رابطه بین خودتعیینی و بهداشت روانی؛ مجله روانشناسی،ص 76 - 57 ـ صالحی حسینی،مرتضی(1371)جو آموزشی و پیشرفت تحصیلی،فصلنامه علمی –پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، شماره 9 و10 ص 129 -116 ـ طباطبای نفیسه، طباطبایی،سید شهاب الدین،کاکایی،یزدان،محمدی آریا،علی زضا(1391) رابطه سبک های هویت و مسئولیت پذیری باپیشرفت تحصیلی نوجوانان 15 تا 18ساله شهر تهران،فصلنامه علمی-پژوهشیISC/، شماره 44، ص 42-23 - طهرانی، حسین،کرمی ،طیبه،کبیر،ناهید،چراغی،فاطمه،بکائیان،مهدی،یعقوبی،یاسمن(1391)بررسي ارتباط هوش هيجاني با سلامت روان وپيشرفت تحصيلي دردانشجويان پرستاري دانشكده نيشابور،مجله علمي دانشكده پرستاري و مامايي همدان،دوره بيستم ، شماره 3، شماره مسلسل 39 ، ص42-35 - عابدی،احمد،میرزایی،پریوش(1385)مقایسه اثر بخشی روش شناختی-رفتاری فوردایس و روش آموزش مهارت اجتماعی در افزایش میزان شادی دانش آموزان دبیرستان های اصفهان،فصلنامه اندیشه های نوین تربیتی ،دوره 2،شماره 4و3 - عطاریان، مریم( 1388)اثرات مثبت و منفی اشتغال زنان، بازیابی شده در1389 از http://www.banoo.net/thread-29704.html ـ عظیمی، سیروس(1373) روانشناسی عمومی، تهران؛ انتشارات صفا، چاپ سوم. ـ عمرانیان،معصومه،شییخ الاسلامی،راضیه(1391)نقش سبکهاي دلبستگی در ارضاي نیازهاي اساسی روانشناختی فرزندان با توجه به وضعیت اشتغال مادر،فصلنامه زن در فرهنگ و هنر، دوره 4، شماره 2، ص 61-45 ـ عنايت، حلیمه(1367)تاثير اشتغال مادران بر ابعاد مختلف خانواده. در استان فارس. كميسيون امور بانوان وزارت كشور. ـ فدای،ندا(1388)رابطه بين اشتغال مادران و رشد اجتماعي فرزندان،مجله زن و مطالعات خانواده سال دوم- شماره 5 ص86-67 - فرانکل،ویکتور( 1375)انسان در جستجوی معنا،ترجمه،علی اکبر معارفی،تهران انتشارات دانشگاه، تهران. ـ فروم، ااریک(1362) عشق ورزیدن،چاپ نهم ؛ترجمه ،پور سلطانی،تهران،انتشارات مروارید. ـ فضل اللهی قمشی،سیف اله،ملکی توانا،منصور( 1391)رابطه بین رشد اعتقادی وسلامت روانی دانشجویان، فصلنامه علمی –پژوهشی،مطالعات اسلام وروانشناختی سری6شماره 10، ص 117-105 ـ فولادفر، فرهاد(1373)ميزان سازگاري زناشوي ي در دانشجويان ساكن خوابگاه، فصل نامه انديشه و رفتار، سال دهم، 1383 ـ فیاض،ایراندخت،کیانی،ژاله(1390)بررسي سلامت رواني نوجوانان پرورشگاه شهيد دستغيب و نمازي شهرشيراز،فصلنامه روان شناسي افراد استثنايي، شماره 2، سال اول، ص 48-20 ـ فیدر،اسلون(1377)بار سنگین زنان شاغل ،ترجمه مینا اعظامی،تهران، نشر البرز . ـ قائدی،محسن،یعقوبی،حمدی،امیدی،عبدا..،ظفر،مسعود،بخشی،شهربانو (1386)مقایسه سلامت روان ،مکانیزم های مقابله ای،حمایت اجنماعی واحتمال خودکشی وسوءمصرف مواد مخدر در دانشجویان ورودی جدید دانشگاه شاهددر،مجموعه مقالات چهارمین سمینار سراسری بهداشت روان دانشجویان، مرکز مشاوره دانشجوی دانشگاه شیراز،1387 ،ص350-347 ـ قرقانی،مریم(1389)خلاقیت د رکوکان،سایت انجمن علمی بخش آموزش وپرورش کودکان استثنائی دانشگاه شیراز. ـ کار، مهر انگیز(1378)زنان در بازارکار ایران. تهران: روشنگران و مطالعات زنان، - کافی،طاهر( 1383)بررسی عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر،پایان نامه کارشناسی ارشد،سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان خراسان. ـ کرمی،ابوالفضل(1384)بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستان،فصلنامه تربیتی پژوهشنامه تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد ،شماره 4 ،ص 118 -103 ـ كرمي نوري , رضا(1372)روان شناسي رشد ،مراكز تربيت معلم، ـ کیانی،قمر، کاکاوند،علی رضا(1392) اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر سال اول متوسطه شهر زنجان،فصلنامه علمی-پژوهشی/ ISC مطالعات روان شناختی دانشکده علوم تربیتی دانشگان الزهرا(س)دوره 9 شماره 2 ،ص171-153 ـ كيوز، جان پی(1998)دنياي يادگيري در مدرسه. ترجمة لقاء رئيس دانا،‌ فرخ. پژوهشكدة تعليم و تربيت. - گلاسر،ویلیام(1989 )مدارس بدون شكست، ترجمه ساده حمزه ،مژده. حمزه تبريزي ،1384،تهران، انتشارات آشيان. - گنجی،حمزه(1376)بهداشت روانی،چاپ اول،تهران،انتشارات ارسباران. ـ لطﯿﻔﯽ،زهره(1377) ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺷﺎﻏﻞ ﺑﻮدن ﺑﺎﻧﻮان ﺑﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي رواﻧﯽآﻧﺎن در ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪSCL 90 ،ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣﻪ دوره ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، رﺷـﺘﻪ رواﻧﺸﻨﺎﺳـﯽ ﻋﻤـﻮﻣﯽ، داﻧﺸـﮕﺎه اﺻﻔﻬﺎن. ـ مازلو آبراهام(1372)انگیزش وشخصیت،ترجمه احمد رضوانی؛مشهد انتشارات آستان قدس رضوی. ـ محبی نور الدین وند،محمد حسین،مشتاقی،سعید،شهبازی،مسعود(1390)رابطه بين جو عاطفي خانواده با رشدمهارت هاي اجتماعي و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان پسر و دختر پايه هاي چهارم و پنجم ابتدايي شهرستان مسجد سليمان،پژوهش در برنامه ریزی درسی سال هشتم دوره دوم شماره 30 ـ محمدزاده ادملایی، رجبعلی(1384)مقایسه دانشجویان پسر دانشگاه شهید چمران اهواز با سبک های یادگیری متفاوت از لحاظ ویژگی های شخصیتی، انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز. ـ مرادي , علی رضا( 1372)روان شناسي ،مراكز تربيت معلم. ـ ملایی،علی رضا(1386) بررسي عوامل خانوادگي مؤثر بر تكرار پاية دانش آموزان دختر پاية سوم راهنمايي آموزش و پرورش منطقة 18 تهران، فصلنامه دانشگاه آزاد اسلامی واحد فراهان. ـ موسوی، سیدرفیع(1390)تاثیر اشتغال مادران بر عزت نفس فرزندان دختر ،سایت آفتاب. ـ موسوي سیدمحمود،عدلي، مهردا، نيكويي، پویه(1377) شيوع افسردگي در دانش آموزان 15 تا 17ساله دبيرستا نهاي ناحيه بندر عباس، مجله پزشكي هرمزگان، سال سوم شماره دوم، ص 19-16. ـ مهرافروز، حجت اله(1378) بررسي رابطه نگرش نسبت به شيوه هاي فرزندپروري مادر (اقتدار منطقي ، استبدادي، آزادگذار ) با مكان كنترل وپيشرفت تحصيلي در دان ش آموزان پسر پايه چهارم ابتدايي،پايان نامه كارشناسي ارشد منتشر نشده، دانشكده رواشناسي و علوم تربيتي، دانشگاه تربيت معلم تهران. -میر کمالی،سیدمحمد(،1375)روابط انسانی در دانشگاه،چاپ دوم ،نشریه یسطرون. _میشل،آندره (1374)جامعه شناسی خانواده و ازدواج، ترجمه اردلان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.. -ميلاني فر، بهروز(1374) روانشناسي كودكان و نوجوانان استثنايي، تهران، نشر قومس. -میلانی فر، بهروز(1382) بهداشت روانی. تهران انتشارات قومس. چاپ هشتم. ـ ناطقی،فائزه،سیفی،محمد،فیجانی،نفیسه(1391)تاثير ارزشيابي توصيفي برپيشرفت تحصيلي و سلامت روان دانش آموزان پسرپايه چهارم ابتدايي، فصلنامه علمي پژوهشي رهيافتي نو در مديريت آموزشي –دانشگاه آزاد اسلامي واحد مرودشت – سال سوم شماره 4 ، ص146-129 -نجات؛حمید(1378) مفهوم سلامت روان در مکاتب روان شناسی،فصلنامه علمی - پزوهشی، اصول بهداشت روانی ، شماره 3 ،ص 166 تا160 ـ نوابی نژاد،شکوه( 1374)رفتار بهنجار ونابهنجار در کودکان ونوجوانان،تهران انجمن اولیاءومربیان. ـ وردی، مینا(1380)رابطه کمال گرایی و سرسختی روا نشناختی با سلامت روانی و عملکرد تحصیلی دردانش آموزان دختر مرکز پیش دانشگاهی اهواز، پایان نامه ی کارشناسی ارشد رشته ی روان شناسی،دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روان شناختی . ـ ویسی،مختار(1392)سلامت روان از دیدگاه اسلام ،سایت رسمی جماعت دعوت واصلاح ایران. -هترینگتون، ايمیویس، پارك، راس دی(1373)روان شناسی کودك از دیدگاه معاصر،ترجمه ،طهوریـان،جواد و همکـاران جلد دوم ،آستان قدس رضوي. -هرمزی؛ممعصومه،شهنی ییلاق،منیجه،نجاریان،بهمن(1379)رابطه ساد وچندگانه متغیر های عزت نفس اضطراب-اجتماعی وکمال گرای با ابراز وجود دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز،مجله علوم تربیتی وروانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ، دوره سوم سال هفتم شماره 3و2 ص 50-29 ـ یزدانی،محمد حسین،بررسی دیدگاه زنان شاغل درباره تأثیر اشتغال زنان بر استحکام خانواده،فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات علوم اجتماعی ایران ،دانشگاه آزاد واحد خلخال، پیش شماره 5 ص 150-131 ـ یونسی ، مهرداد(1386)مقایسه بهداشت روانی فرزندان دختر(سال دوم راهنمایی)مادران شاغل در آموزش وپرورش وغیر شاغل در شهر مرودشت ،مقاله منتشر نشده. Reference - Adler. A. (1926). The Neurotic Constitution. New york Dood mead Burden. R. L(1980) measuring the effects of sters on the mother of handicapped imfamts: mast depression always follow? - Alexander, Karl L., Doris R. Entwisle, and Susan L. Dauber. 1993. “First Grade Classroom Behavior: Its Short- and Long-Term Consequences for School Performance.” Child Development 64:801–14. - Bakhshi Surshjani L. [The relationship between emotionalintelligence and mental health and academic performance of male and female students of IslamicAzaduniversityBehbahan].J.KhowledgeResSciEdun curriculum2008;22(19):97-116. (Persian) -Bandura,A (1982)."Self-efficacy Mechanism IN HumanAgencAmerican .J.Psychologist (37)(2),122-147 Bernett, R. C & Rivers. C (1996). She works he works. Sanfransisco: Harper Ssanfransisco. - Baruch, G.K. (1972). Maternal influence upon College Women’s attitudes toward women and work. Developmental Psychology; No.6, 32-37. .Bowlby,John,1973,Attachmentandloss,Vol,2;Separation:Anxiety,and,Anger. New york:BasicBooks.