پاورپوینت آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها

پاورپوینت آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها (pptx) 16 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 16 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها به تفكيك فصل آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل‌ اول‌ - اهداف، تعاريف و كليات فصل‌ دوم‌ - مقررات مربوط به نحوه طراحي، ساخت و نصب تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني فصل‌ سوم‌ - الزامات قانوني و وظايف كارگر و كارفرما نمونه‌هايي از علايم ايمني هشداردهنده هدف: هدف از تهيه و تدوين اين آيين‌نامه، استاندارد‌سازي و ساماندهي انواع علايم ايمني در قالب تابلوهاي علايم و اتيكتهاي ايمني در كليه كارگاهها و محيطهاي كاري مي‌باشد، به نحوي كه در هر محلي كه اين علايم نصب مي‌شوند، معاني مشابهي را به اذهان القا نمايند. اين آيين‌نامه نحوه طراحي، كاربرد و استفاده از علايم ايمني را مشخص مي‌نمايد. دامنه شمول: دامنه كاربرد آيين‌نامه علايم ايمني، در كارگاههاي مشمول قانون كار مي‌باشد كه در اين مقررات سعي شده كليه علايم ايمني عمومي كاربردي در كارگاهها تحت پوشش قرار گيرد تا با بكارگيري آنها بتوان تا حد امكان خطراتي كه ممكن است در محيطهاي كاري وجود داشته باشد را به كارگران و عموم افرادي كه به نحوي در آن محيط حضور مي‌بابند، گوشزد نمود. تعاريف: مفاهيم و تعاريف برخي از اصطلاحات بكار رفته در متن اين آيين‌نامه به شرح ذيل مي‌باشد: 1- تابلوي علايم ايمني: سطحي است استاندارد متسكل از كلمات، عبارات و تصاويري براي هشدار واعلام خطر به كارگران يا ساير افرادي كه به نحوي در معرض خطرات بالقوه و بالفعل محيط كار مي‌باشند، يا حاوي توضيحاتي در مورد عواقب و پيامد‌هاي حاصل ازآن خطرات و يا بيانگر دستورالعملهاي ايمني به آنان در زمينه چگونگي فرار از موفعيتهاي خطرناك بوده كه اين علايم بصورت موقت در قسمتهاي مختلف كارگاه و در حين پروسه‌هاي كاري نصب مي‌شوند. 2- اتيكت: سطحي است استاندارد عموماً از جنس مقوا، پلاستيك يا ورق نازك فلزي كه معمولاً بر روي قطعه‌اي از تجهيزات يا ماشين آلات چسبانده، آويزان و يا پرچ مي‌شود و براي مشخص‌كردن و هشدار‌خطر موجود يا احتمال وجود شرايط خطرناك بكار مي‌رود. 3- كلمه اعلان: عبارتي است كه براي جلب‌توجه فوري مخاطبين و كارگران بكار رفته، در قسمت بالايي تابلوي علامت يا اتيكت درج شده و معرف ماهيت‌اصلي علامت مربوطه، شدت نسبي خطر و سطح آسيب احتمالي مي‌باشد. 4- نشان ويژه يا سمبل اعلان ايمني: يك مثلث متساوي‌الاضلاع كه در بخش مياني آن يك علامت تعجب بكار رفته است. 5- كادر اعلان خطر: كادر اصلي تابلو يا اتيكت ايمني است كه در قسمت بالاي آن بوده معمولاً متشكل از كلمه اعلان و سمبل اعلان ايمني مي‌باشد و به نحوي رنگ‌اصلي تابلو يااتيكت را نيز در بر مي‌گيرد. 6- كادر پيام نوشتاري: قسمتي از تابلوي علامت يا اتيكت‌ ايمني كه با كلنات يا عباراتي كوتاه، شرايط خطرناك خاصي را گوشزد كرده، عواقب و پيامد‌هاي حاصل از آن را بيان نموده يا به مخاطبان دستورالعملي را ارائه مي‌دهد. آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل‌ اول‌ - اهداف، تعاريف و كليات 7- كادر تصويري: بخشي از تابلوي علامت يا اتيكت‌ ايمني كه متشكل از توصيف و نمايش تصويري از خطرمربوطه بوده و براي مشخص كردن شرايط خطرناك بكار مي‌رود يا روشهاي اجتناب از قرارگيري در معرض خطر را به تصوير مي‌كشد، الزام به انجام عمل يا اقدام خاصي را بيان مي‌كند و يا حاوي يك دستورالعمل ايمني مي‌باشد. 8- فاصله مشاهده ايمن: حداكثر فاصله‌اي كه فرد بتواند تابلوي علامت يا اتيكت ايمني مدنظر را با دقت لازم خوانده و فرصت انجام عكس‌العمل مناسب و يا پيروي از پيام ايمني موجود در آن را داشته باشد. تقسيم‌بندي مي‌شوند: 1- علايم خطر 2- علايم هشدار دهنده 3- علايم احتياط 4- علايم دستورالعملهاي ايمني 5- علايم آگاه كننده 6- ساير علايم كاربردي ازجمله: علايم خطرات بيولوژيكي، علايم خطرات تشعشعي، علايم نشاندهنده جهت، علايم‌ ايمني حريق، علايم ترافيكي و راهنمايي ورانندگي و علايم خروج اضطراري. تقسيم‌بندي اتيكت‌هاي ايمني: اتيكتهاي ايمني به پنج گروه اصلي زير تقسيم‌بندي مي‌شوند: 1- اتيكت‌هاي خطر 2- اتيكت‌هاي احتياط 3- اتيكت‌هاي هشدار دهنده 4- اتيكت‌هاي خطرات بيولوژيكي 5- اتيكت‌هاي خطرات تشعشعي آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل‌ اول‌ - اهداف، تعاريف و كليات ماده 1- تابلوي علايم واتيكت‌هاي ايمني ابزاري است براي پيشگيري از حوادث، آسيبها يا بيماري‌هاي ناگهاني و غيرمترقبه براي كارگران يا افرادي كه در معرض خطرات يا شرايط، تجهيزات و عمليات خطرناك محيط‌هاي كاري قرار دارند كه مي‌بايست طبق مقررات اين آيين‌نامه طراحي، ساخت و نصب شده و بر اساس موارد زير بكار روند (نمونه‌هايي از اين علايم در بخش ضمايم آورده شده است): الف- در علايم خطر بايد از كلمه اعلان «خطر» در بالاي علامت ايمني استفاده شود و اين علايم بايستي در مواقعي كه خطر بسيار جدي افراد را تهديد مي‌كند، بكار روند كه بيانگر موقعيتي است كه بصورت بالفعل خطرناك بوده و بطورآني و غيرمنتظره منجر به مرگ يا صدمات شديد و بسيار جدي به افراد خواهد شد. اين علايم نشان‌دهنده يك خطر قطعي مي‌باشد. ب- در علايم هشدار دهنده بايد از كلمه اعلان «هشدار» در بالاي علامت ايمني استفاده شود كه بيانگر موقعيتي است كه بصورت بالقوه خطرناك بوده و در صورت عدم اجتناب مي‌تواند منجر به مرگ يا آسيب‌ديدگي جدي به افراد شود. بطور كلي هرگاه احتمال وقوع خطري مابين سطوح «خطر» و «احتياط» باشد، بايد علامت ايمني «هشدار» بكار گرفته شود. پ- در علايم هشدار دهنده بايد از كلمه اعلان «هشدار» در بالاي علامت ايمني استفاده شو كه بيانگر موقعيتي است كه بصوت بالقوه خطرناك بوده و در صورت عدم اجتناب مي‌تواند منجر به مرگ يا آسيب‌ديدگي جدي به افراد شود. بطور كلي هرگاه احتمال وقوع خطري ما بين سطوح «خطر» و «احتياط» باشد، بايد علامت ايمني «هشدار» بكار گرفته شود. پ- در علايم احتياط بايد از كلمه اعلان «احتياط» در بالاي علامت ايمني استفاده شود كه بيانگر موقعيتي است كه بصورت بالقوه خطرناك بوده و در صورت عدم پيشگيري، ممكن است منجر به ايجاد آسيبهاي جزئي، خفيف و نه چندان جدي به افراد شود. ت- در علايم آگاه كننده بايد از كلمه اعلان «توجه» در بالاي علامت استفاده شود. اين علايم بايستي بيانگر خط‌مشي ايمني كارگاه براي حفاظت از منابع انساني و مادي بوده و حاوي اطلاعاتي عمومي براي افراد باشد تا دچار سردرگمي و سوءتفاهم در برخي از موقعيتها نشوند. آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل دوم - مقررات مربوط به نحوه طراحي، ساخت و نصب تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني ث- محتواي علايم دستورالعملهاي ايمني بايد بيانگر و يادآور آموزش و دستورالعملهاي عمومي مرتبط با كار ايمن بوده، روند انجام صحيح كار را به افراد گوشزد نموده و موقعيت و محل تجهيزات و ابزار ايمني و كمكهاي اوليه را نشان دهد. اين علايم بايستي در محلهايي كه نياز به دستورالعملها و پيشنهادات عمومي در ارتباط با معيارهاي ايمني باشد، بكار گرفته شود. ج- نصب علايم خطرات بيولوژيكي براي نشان‌دادن حضور بالقوه يا بالفل خطر مواد و عوامل زيست محيطي كه قابليت به مخاطره انداختن سلامتي افراد و شيوع بيماريهاي مسري را دارند و بر روي وسايل تجهيزات، ظروف، اماكن و مواد آلوده به اين عوامل، الزامي است. چ- نصب علايم خطرات امواج تشعشعي در موقعيتهايي كه خطرات حاصل از تابش امواج ايكس، آلفا، بتا، گاما و يا ساير پرتوهاي يونيزان كه بر سلامت بدن اثر سوء و مرگبار دارند، وجود دارد و نيز بر روي تجهيزات، محتويات، محلها و وسايل و ابزاري كه با اين پرتوها آلوده شده‌اند، ضروري است. ح- علايم نشان‌دهنده جهت مجزاي از علايم راهنمايي و رانندگي بوده و بايد براي نشان دادن جهت مكانهاي مختلف در كارگاه بكار روند. خ- علايم ايمني حريق بايد حاوي اطلاعاتي مربوط به امكانات و تجهيزات اطفاء حريق، نحوه كاربرد آنها در مواقع لزوم و راههاي خروج اضطراري در زمان وقوع آتش‌سوزي باشند. در صورت استفاده از كلمه «حريق» به عنوان كلمه اعلان، بايستي در قسمت بالاي تابلو بكار رود. علايم ايمني حريق شامل علايم تركيبي كه كلمه اعلان آنها يكي از عبارات خطر، هشدار، احتياط، توجه و يا ساير كلمات اعلان خطر، به همراه عبارات يا اشكال ايمني مربوط به پيشگيري از آتش‌سوزي و حريق در پايين كادر اصلي مي‌باشد، مي‌شود. د- علايم ترافيكي ورراهنمايي و رانندگي بايستي در كارگاههايي كه در آنها وسايل نقليه جابجا مي‌شوند (طبق ضوابط مربوط به مقررات راهنمايي و رانندگي)، براي جابجاي ايمن اين وسايل و حفظ سلامتي افراد پياده‌رو در تمامي محلهاي مورد نياز استفاده شوند. ذ- علايم خروج اضطراري بايد به منظور راهنمايي و خروج سريع افراد در هنگام وقوع سوانح و حوادث در كارگاه‌ها به سمت مكانهاي منتهي به مسيرها و دربهاي خروج اضطراري از محل وقوع حادثه بكار روند. آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل دوم - مقررات مربوط به نحوه طراحي، ساخت و نصب تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني تبصره 1- كاربرد اتيكتهاي ايمني پنج‌گانه مذكور در فصل اول مشابه علايم ايمني هم‌نامشان مي‌باشد. تبصره 2- استفاده از هر يك علايم فوق‌الذكر به جاي ديگري ممنوع مي‌باشد. ماده 2- رنگهاي بكاررفته در يك علامت‌ايمني، معرف ماهيت اصلي علامت مربوطه و شدت و نوع خطري كه افراد در معرض آن هستند، بوده و بايستي هر يك از رنگهاي مشخص‌شده زير بعنوان رنگ اصلي در تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني مربوط بكار روند: الف- قرمز: به عنوان رنگ اصلي براي مشخص كردن تابلوي علايم و اتيكت‌هاي خطر و نيز در مواقع لزوم بعنوان رنگ زمينه علايم ايمني حريق ب- نارنجي: به عنوان رنگ اصلي براي مشخص كردن تابلوي علايم و اتيكت‌هاي هشدار دهنده و نيز علايم ايمني خطرات بيولوژيكي پ- زرد: به عنوان رنگ اصلي براي مشخص كردن تابلوي علايم و اتيكت‌هاي احتياط ت- سبز: به عنوان رنگ اصلي در علايم دستورالعملهاي ايمني، علايم مربوط به نشان‌دادن محل تجهيزات و امكانات كمكهاي اوليه و علايم نشان‌دهنده جهت خروج اضطراري ث- آبي: به عنوان رنگ اصلي در علايم آگاه كننده ج- ارغواني: براي مشخص‌كردن علايم خطرات تشعشعي و تابشي تبصره- در مواردي كه در قسمت كادر تصويري علايم ايمني فوق‌الذكر از اشكال هندسي دايره و مثلث با رنگهاي قرمز، آبي و زرد استفاده مي‌شود (كه ممكن است در برخي مواقع رنگ آنها با رنگ اصلي تابلوي علامت يا اتيكت ايمني هم تفاوت داشته باشد)، در اينصورت: الف- اگر ممنوعيت از انجام عملي مدنظر باشد بايستي نشانه تصويري عمل مربوطه به رنگ سياه روي يك دايره بازمينه سفيد و حاشيه و خط مورب (از چپ به راست) به رنگ قرمز استفاده شود. ب- اگر الزام به انجام عملي مدنظر باشد بايستي نشانه تصويري عمل مربوطه به رنگ سفيد روي يك دايره با زمينه آبي بكار گرفته شود. ج- در صورت نشان‌دادن وجود يك خطر خاص بايستي نشانه تصويري خطر مربوطه به رنگ سياه روي يك مثلث با زمينه زرد و حاشيه سياه استفاده شود. بخش اول- مقررات مربوط به نحوه طراحي تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني ماده 3- تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني بايد حاوي اطلاعات دقيق، كافي و آموزنده بوده و به‌راحتي قابل درك باشد. همچنين لازم است كلمه اعلان و كلمات و عبارات كادر پيام نوشتاري به زبان فارسي باشد. آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل دوم - مقررات مربوط به نحوه طراحي، ساخت و نصب تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني تبصره- در صورت لزوم استفاده از زبان و خط بيگانه بسته به تشخيص مسئولين اجراي اين مقررات خواهد بود، ليكن رعايت اولويت خط‌ فارسي بر خط بيگانه در كليه تابلو‌هاي علايم ايمني الزامي است. ماده 4- پيام نوشتاري روي تابلو‌هاي علايم و اتيكتهاي ايمني بايد بيانگر محتواي علامت ايمني و حتي‌الامكان كوتاه و مختصر و فقط حاوي جزئيات ضروري بوده و از چند كلمه محدود و كليدي نيز تجاوز نكند. اين پيام بايستي ساده، گويا، صريح و روشن بوده. به آساني قابل خواندن باشد و به‌سهولت و به‌موقع به مخاطبين منتقل گردد. تبصره- عبارات كادر پيام نوشتاري علايم ايمني بايد حتي‌الامكان معرف و بيانگر پيشنهادات و راهكارهايي با جملات مثبت باشد تا جملات منفي. ماده 5- دوباره نويسي وتكرار مطالب كادر نوشتاري تابلوي علايم ايمني ممنوع است. ماده 6- به جهت اينكه ممكن است در برخي مواقع كارگران يا افرادي كه در معرض خطرات قرار مي‌گيرند بي‌سواد بوده و يا با زبان كاربردي بر روي علايم آشنايي نداشته باشند، استفاده از تصاوير در كنار متون و كلمات الزامي است، مگر در موارديكه به تشخيص مسئولين مربوطه، ضرورتي در بكار‌گيري تصوير وجود نداشته باشد. ماده 7- تصاوير بكاررفته بايد به شكل ساده، قابل درك و سازگار با بقيه قسمتهاي تابلوي علامت يا اتيكت رسم شوند. تبصره 1- به منظور درك بهتر علايم واتيكتها بايد حتي الامكان اشكال گرافيكي مشابه بدن و دست و پاي انسان، اشياء، قسمتهايي از ماشين‌آلات و يا شماي كلي ماشين مربوطه را بكار برد. تبصره 2- در نمايش تصويري بخشي از بدن انسان، بايد حتي‌المقدور عضو يا اعضايي كه در معرض خطر بوده يا در‌گير انجام‌كار و يا خطر خاصي مي‌باشند، نشان داده شوند. تبصره 8- در تمامي مواردي كه لازم است در يك علامت ايمني بيش از يك تصوير انساني بكار برده شود، براي تمركز بر روي تصويري كه در موقعيت خطرناكتري مي‌باشد و به منظور جلب توجه مخاطبين، بايد آن را بصورت توپر ترسيم نمود. تبصره 1- براي ترسيم فردي كه حضور وي براي تكميل تصوير ضروري بوده ولي مستقيماً با خطر سروكار ندارد، بايد از همان فرمت تو خالي استفاده شود. آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل دوم - مقررات مربوط به نحوه طراحي، ساخت و نصب تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني تبصره 2- در مواقعي كه هر دو تصوير انساني بكاررفته در علامت ايمني در معرض خطرات يكساني مي‌باشند، بايد با استفاده از تصاوير گرافيكي مناسب به گونه‌اي آنها را طراحي نمود كه قابل تميز و تشخيص از يكديگر باشند. ماده 9- براي نمايش ماشين‌آلات يا اجزاي آنها به منظور نشان‌دادن كامل جزئيات گرافيكي بايد از تصاوير توخالي استفاده كرد، بخصوص در مواقعي‌كه نمايي از تصوير انساني در مجاورت ماشين‌آلات رسم شده باشد. همچنين براي نشان‌دادن اهميت بيشتر يك جزء و يا برجسته نمودن خطرات خاص آن، بايد در طراحي ماشين، جزء مدنظر را با خطوط ضخيم‌تري نسبت به بقيه خطوط ترسيم نمود. ماده 10- در مواقعي كه يك خطر كلي توسط ماشين‌آلات موجود مي‌باشد و يا كل بدن در معرص خطر خاصي قرار مي‌‌گيرد، لازم است كليات ماشين مربوطه يا شماي كلي بدن انسان به تصوير كشيده شود. در ساير موارد، در نمايش تصويري بدن انسان وماشين‌آلات بايد تا حد ممكن وارد جزئيات گرديد تا مخاطبان بتوانند عضو در معرض خطر در بدن انسان و يا جزء توليدكننده خطر در ماشين‌آلات را به سهولت تشخيص دهند، بخصوص در موارديكه نمايش كلي ماشين‌آلات يا شماي بدن انسان بوضوح بيانگر موقعيت و طبيعت خطر مربوطه نباشد. ماده 11- دركليه علايم و اتيكتهاي ايمني بايد از توضيح متني در قسمت كادر پيام نوشتاري استفاده شود، مگر اينكه تصوير بكار رفته به اندازه كافي گويا و بيانگر خطر ويا پيام مربوطه باشد.در هر صورت عبارات توضيحي ارائه شده بر روي تابلوي علايم و اتيكتها بايستي در كاردي جداگانه قرار گيرد، به گونه‌اي كه روي سمبل و نشانه تصويري را نپوشاند. ماده 12- در طراحي تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني بايستي سعي شود هر تصوير نشان‌دهنده يك خطر بوده و از اشاره به چند خطر در قالب تصوير اجتناب گردد، مگر در موارديكه خطرات، بسيار مشابه و در ارتباط با يكديگر باشند. بخش دوم- مقررات مربوط به نحوه ساخت تابلوي علايم واتيكتهاي ايمني ماده 13- كليه تابلوهاي علايم ايمني، بايستي داراي گوشه‌هاي گرد و ضخيم بوده و فاقد لبه‌هاي تيز، تراشه، گره و يا ساير برآمدگي‌هاي برنده باشند. آيين نامه علائم ايمني در كارگاه ها فصل دوم - مقررات مربوط به نحوه طراحي، ساخت و نصب تابلوي علايم و اتيكتهاي ايمني