پاورپوینت عوامل مؤثر در تربيت (pptx) 89 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 89 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
عوامل مؤ ثر در تربيت
عوامل مؤ ثر در تربيت ، عواملى اند كه در شكل گيرى شخصيت و حالت انسان و ساختار تربيتى او تاثيرات مستقيم و غيرمستقيم دارند.
آنچه انسان انجام مى دهد بر اساس شاكله تربيتى اش انجام مى دهد.
((قل كل يعمل على شاكلته .))
بگو: هر كس بر حسب شاكله (ساختار) خود عمل مى كند.
مفهوم شاکله در اسلام
وراثت
((وراثت عبارت است از نيرويى طبيعى در موجود زنده كه به وسيله آن صفات از اصل به نسل منتق مى شود، خواه اين صفات مخصوص اين نسل باشد، خواه مشترك ميان تمام افراد اين نوع يا بخشى از آنها باشد.))
در سخنان معصومين (ع ) تاءكيدى بسيار بر اهميت آن شده است ، چنانكه از پيامبر اكرم (ص ) روايت شده است كه فرمود:((انظر فى اى شى ء تضع ولدك فان العرق دساس .))دقت كن كه نطفه خود را در كجا مستقر مى كنى زيرا خصوصيات اجداد به فرزندان منتقل مى شود.در بيان اين امر از امير مؤ منان (ع ) چنين وارد شده است :((حسن الاخلاق برهان كرم الاعراق .))
نيكويى اخلاق دليل پاكى و فضيلت ريشه خانوادگى است .و نيز چنين وارد شده است :((اذا كرم اصل الرجل كرم مغيبه و محضره .))وقتى اصل و ريشه انسان خوب و شريف باشد، نهان و آشكارش خوب و شريف است .
وراثت با همه اهميت و نفوذى كه دارد تحت تاءثير عوامل ديگر قرار مى گيرد و آنچه زمينه اش وجود دارد رشد مى كند و دچار شدت و ضعف يا دگرگونى و تغيير مى شود. در اين باره از رسول خدا(ص ) روايت شده است كه فرمود:
((السعيد قد يشقى و الشقى قد يسعد.))
گاهى خوشبخت بدبخت مى شود و گاهى بدبخت به راه خوشبختى مى رود.
محيط
محيط تربيتى عبارت است از تمام عوامل عادى خارجى كه انسان را احاطه كرده و او را از آغاز رشدش يعنى از زمانى كه به صورت نطفه در رحم منعقد مى شود تا زمان مرگش تحت تاءثير قرار مى دهد.مهمترين عوامل محيطى :
محيط خانه و خانواده
چنانكه پيامبر اكرم (ص ) فرموده است :
((كل مولود يولد على الفطرة ، فابواه يهودانه ، و ينصرانه ، و يمجسانه ))
هر نوزادى بر فطرت الهى به دنيا مى آيد، پس پدر و مادر او را به دين يهود و نصرانى و زرتشتى گرايش مى دهند.
بدين ترتيب خانواده مهمترين محيط تربيتى به نحو اقتضا است و اساس شخصيت فرد از آنجا شكل مى گيرد.
محيط رفاقت و معاشرت
در كلام پيامبر اكرم (ص ) آمده است :((المرء على دين خليله و قرينه ((
انسان بر دين و آيين دوست و همنشين خود است
))مثل الجليس الصالح مثل العطار، ان لم يحذك من عطره علقك من ريحه ، و مثل الجليس السوء مثل الحداد، ان لم يحرقك نالك من شرره (( حكايت همنشين صالح مثل عطار است كه اگر از عطر خود تو را بهره مند نسازد، بوى خوش آن در تو آويزد، و حكايت همنشين بد مثل آهنگر است كه اگر شرار آتش آن تو را نسوزاند، بوى بد آن در تو آويزد.همنشينى و رفاقت با صالحان ، انسان را به كمال سوق مى دهد و همنشينى و رفاقت با تبهكاران ، انسان را به تباهى مى كشاند.دل تو را در كوى اهل دل كشد
امام صادق (ع ) از پدران گرامى اش روايت كرده است كه پيامبر اكرم (ص ) فرمود:((اسعد الناس من خالط كرام الناس ((
سعادتمندترين مردم كسى است كه با مردمى بزرگوار معاشرت و آميزش داشته باشد.
محيط رفاقت و معاشرت
دوست بد و تبهكار ميل به فساد و تباهى را در آدمى تقويت مى كند و انسان را در مسير سقوط و شقاوت يارى مى دهد. خداى متعال به نتايج چنين رفاقت و معاشرتى اشاره مى كند و مى فرمايد:((و يوم يعض الظالم على يديه يقول يا ليتنى اتخذت مع الرسول سبيلا، يا ويلتى ليتنى لم اتخذ فلانا خليلا، لقد اضلنى عن الذكر بعد اذ جاءنى و كان الشيطان للانسان خذولا((
و روزى است كه ستمكار دستهاى خود را مى گزد (و) مى گويد: اى كاش با پيامبر راهى برمى گرفتم . اى واى ، كاش فلانى را دوست (خود) نگرفته بودم . او (بود كه ) مرا به گمراهى كشانيد پس از آنكه ياد حق قرآن به من رسيده بود. و شيطان همواره فروگذارنده انسان است .با توجه به همين تاءثيرگذارى و تاءثيرپذيرى است كه پيشوايان حق ، پيروان خود را با تاءكيد بسيار از رفاقتها و معاشرتهاى نادرست پرهيز داده اند
نامه اى كه امير مؤ منان على (ع ) به ((حارث همدانى (( نوشته ، او را چنين يادآورى كرده است :((و احذر صحابة من يفيل رايه و ينكر عمله ، فان الصاحب معتبر بصاحبه ... و اياك و مصاحبة الفساق فان الشر بالشر ملحق ((
از همنشينى با كسى كه رايش سست و كردارش ناپسند بود بپرهيز، كه هر كس را از آن كه دوست اوست شناسند... و از همنشينى با فاسقان بپرهيز كه شر به شر پيوندد.
محيط مدرسه
نقش معلم و مربى در شكل گيرى شخصيت انسان و ساختار روحى و رفتارى او نقشى كليدى است ، به گونه اى كه متعلم و متربى ممكن است در تمام حركات و سكنات خود تحت تاءثير قرار گيرد و همه چيز خود را از معلم و مربى نمونه بردارى كند .پس بايد بدين امر توجهى تام داشت .
((فلينظر الانسان الى طعامه ))
پس بايد انسان به خوراك خود بنگرد.و كدام خوراك مهمتر و در خور توجه تر از خوراك روح و تعليم و تربيت است ؟ از اين روست كه در خبر ((زيد شحام )) آمده است كه از امام باقر(ع ) درباره اين آيه پرسش كردم كه معنى خوراك چيست ؟ فرمود:((علمه الذى ياءخذه ، عمن ياءخذه ))علمى كه فرامى گيرد، بنگرد از چه كسى فرامى گيرد.پيام آوران الهى برترين معلمان و مربيان بشر بهترين مدرسه تعليم و تربيت را بنيان گذاشتند. به بيان امام خمينى (ره ):((عالم مدرسه است و معلمين اين مدرسه ، انبيا و اوليا هستند، و مربى اين معلمين ، خداى تبارك و تعالى است . اين مدرسه از چنان اهميت تربيتى برخوردار است كه خداى متعال با آن بر مؤ منان منت نهاده است ، كه هيچ چيز با آن قابل قياس نيست .((لقد من الله على المؤ منين اذ بعث فيهم رسولا من انفسهم يتلوا عليهم آياته و يزكيهم و يعلمهم الكتاب و الحكمة و ان كانوا من قبل لفى ضلال مبين )) بيقين ، خدا بر مؤ منان منت نهاد (كه ) پيامبرى از خودشان در ميان آنان برانگيخت ، تا آياتش را بر ايشان بخوانند و پاكشان گرداند و كتاب و حكمت به آنان بياموزد، قطعا پيش از آن در گمراهى آشكارى بودند.پيامبر اكرم (ص ) رسالت خود را رسالت تعليم و تربيت مى دانست و مى فرمود:((بالتعليم ارسلت ))براى تعليم فرستاده شده ام و رسالت من تعليم است .
محيط اجتماع
فرد بشدت تحت تاءثير اجتماع واقع مى شود . نقش فرهنگ حاكم و آداب پذيرفته شده و متعارف اجتماعى و رسوم معمول و مرسوم ملى نيز بر همين منوال است .از اين روست كه تربيت افراد جز با اهتمام به تربيت اجتماع و ايجاد تحولات اجتماعى در جهت اهداف تربيتى ممكن و ميسر نيست و آنچه در تربيت فردى فارغ از حركتهاى اجتماعى صورت مى پذيرد، آن قدر اندك است كه در مقايسه با عملكرد اجتماع در خور توجه نيست .به همين دليل است كه اسلام بشدت به تربيت اجتماعى اهتمام دارد و مهمترين دستورهاى دينى خود را از قبيل نماز، حج ، انفاق و بالاخره هرگونه تقواى دينى را بر اساس اجتماع بنيانگذارى كرده است.
محيط جغرافيايى و طبيعى
انسان از نظر تربيتى متاثر از محيط جغرافيايى و طبيعى خويش است . آب و هوا، نور و حرارت ، گرما و برودت ، خشكى و بارندگى ، مكان زندگى ، مسكن و نوع خوراك و مانند اينها در ساختار جسمى و روحى انسان در خلق و خوى و رفتار آدمى تاءثير دارند.
بخشى از تفاوتهاى فردى و جمعى به محيط زندگى بازگشت مى كند. محيط كوهستانى ، محيط ساحلى ، محيط كويرى ، محيط جنگلى ، محيط روستايى ، محيط شهرى ، آرامش محيط، ازدحام محيط و جز اينها هر يك تاءثيرى خاص بر روحيات و اخلاقيات انسان دارد.
محيط جغرافيايى و طبيعى
امير مؤ منان (ع ) درباره تاءثير محيط جغرافيايى و طبيعى بر خلق و خوى و رفتار آدمى تعبيرى زيبا و لطيف دارد، آنجا كه از زندگى ساده و سخت خود سخن مى گويد و اينكه گوينده اى اشكال كند كه اگر خوراك پسر ابوطالب اين گونه (ساده و ناگوار) است ، بى گمان ناتوانى بر او چيره گردد و نتواند با همآوردان خود مقابله كند و از نبرد با دلاور مردان بازماند:((الا و ان الشجرة البرية اصلب عودا، و الرواتع الخضرة ارق جلودا، و النباتات البدوية اقوى وقودا و ابطا خمودا)) بدانيد درختى كه در بيابان خشك رويد چوبش سخت تر بود، و سبزه هاى خوشنما پوستش نازكتر، و رستنيهاى صحرايى را آتش افروخته تر بود و خاموشى آن ديرتر.