دانلود پروپوزال بررسی رابطه اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق نوجوانان پسر و دختردر مقطع تحصیلی متوسطه دوم به مدرسه در شهر بندرعباس (docx) 26 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 26 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
بیان مساله
میتوان گفت که محیط خانواده در سن نوجوانی نسبت به محیط همسالان دارای جذابیت کمتری میباشد. در این سن که سن هویتیابی نوجوان است، نوجوانان از محیط خانواده رویگردان شده و به سمت محیط خارج از خانواده و محدویتهای آن، جذب میشوند. از جمله مهمترین محیطهایی که نوجوان به آن گرایش پیدا میکند محیط همسالان است (کارچر، هولکومب و زامبرانو، 2008 ). محیط همسالان چندان محیط سالمی نیست و انحرافات (از قبیل استعمال دخانیات، انحرافات جنسی، مصرف مواد ) در آن به وفور یافت میشود (کارچر، هولکومب و زامبرانو، 2008 ). از جمله جایگزینهایی که برای محیط همسالان در این سن میتوان یافت محیط مدرسه است. محیط مدرسه در صورتی که نیازهای اصلی نوجوان را در این سن بر آورده نماید باعث ایجاد تعلق خاطر یا احساس تعلق به مدرسه در نوجوانان میشود. نیازهای اساسی دانشآموز در مقاطع ابتدایی و دبیرستان عبارتند از ثبات، افزایش موقعیت های استقلال فردی، فرصت هایی برای رقابت، مواظبت وحمایت از دانشآموزان و پذیرفته شدن در جمع دوستان (روا، استوارت و پاترسون، 2007).
حال در اینجا لازم است توضیحاتی را درباره مفهوم احساس تعلق به مدرسه و عوامل موثر بر آن ارایه دهیم. درباره احساس تعلق به مدرسه تعاریف متعددی ذکر شده است که در اینجا به برخی از آنها اشاره شده است.
دستهای از تعاریف مبتنی بر دیدگاه زیست بوم شناسانه یا مبتنی بر بعد اجتماعی است. در این رویکرد احساس تعلق به صورت عمومی عبارت است از توصیف کیفیت ارتباطات در سطح جامعه و به صورت اختصاصی (احساس تعلق به مدرسه) به عنوان دیدگاه افراد که باعث افزایش پیوند آنها با محیط مدرسه می شود تعریف می گردد(لیبی، 2000 به نقل از مک نلی و همکاران، 2002). مک نلی و همکاران(2002) مهمترین عناصر این تعلق را عبارت از ارتباط موثر افراد با اعضای جامعه مدرسه، میزان تعلق افراد به اهداف جمعی و شمول یا میزان دخالت اعضا در فعالیت های اجتماعی میداند. در این رویکرد سعی شده است به مدرسه به عنوان بخشی از جامعه نگاه شود که برای بررسی آن می بایست آنرا در بافت اجتماعی مورد بررسی قرار داد. با توجه به این رویکرد مدرسه می بایست دارای سیستمی باشد که به تمام افراد با عقاید و قومیت های متفاوت احترام گذارد(روا، استوارت و پاترسون،2007).
رویکرد دیگر در تعریف احساس تعلق به مدرسه رویکرد روانشناسی به احساس تعلق به مدرسه است که احساس تعلق به مدرسه را به عنوان یک حالت روانشناسی عنوان میکند که در آن دانشآموزان احساس کنند خود و دیگر دانشآموزان مورد مراقبت و حمایت از طرف مدرسه هستند ( شوچت و اسمایث، 2009 ). براساس این رویکرد هنگامی که دانشآموزان با قوانین سختگیرانه از طرف مدرسه روبرو شوند و با اولین خطا در مدرسه تنبیه یا حتی اخراج شوند دارای احساس تعلق کمتری نسبت به دانشآموزانی هستند که در مدراس آسانگیر می باشند ( لد و دینلا، 2009). کارچر، هولکومب و زامبرانو (2008 ) در این زمینه تعریفی دیگری را بیان کرده اند که احساس تعلق به مدرسه را به عنوان اعمالی میداند که باعث سازگار شدن دانشآموز در انجام یک فعالیت یا مکان خاص می شود. این اعمال باعث افزایش احساس راحتی، خوب بودن و کاهش اضطراب دانشآموز میشود.
در رویکرد دیگر نسبت به احساس تعلق سعی شده است با حاصل و بازده های آن تعریف شود ( جمیرسون ، کمپوس و گریف، 2003) با توجه به این رویکرد فردی دارای احساس تعلق به مدرسه می باشد که نمرات و معدل خوبی در مدرسه داشته باشد در رویکرد دیگر سعی به تعریف و اندازه گیری احساس تعلق به عنوان میزان شمول و فعالیت دانشآموز در تکالیف مدرسه و فعالیت در امور فوق برنامه شده است( نلی وفیکی،2004 ). به طور کلی میتوان به این نکته اشاره کنیم که عنصر مشترک همه تعاریف ارتباط ، احساس امنیت و استقلال است.
درباره عوامل تاثیر گذارنده بر روی احساس تعلق به مدرسه عوامل متعددی ذکر شده است که در اینجا به برخی از آنها اشاره میشود.
تحقیقات سینلهاف(2009) مک نلی(2002) موریسون(2008) آلن، رابينز وكاسيلاس(2008) و نشان دهنده این مطلب است که عواملی از قبیل 1- تنوع نژادی و قومیتی 2- قوانین سخت گیرانه درمدارس 3- افزایش جمعیت مدارس و کلاسها 4- سو مدیریت در کلاسها 5- افزایش فعالیت های فوق برنامه دارای ارتباط با افزایش یا کاهش احساس تعلق به مدرسه میباشد.کارچر، هولکومب و زامبرانو(2008) عوامل گسترش دهنده احساس تعلق به مدرسه را شامل سه عامل میدانند 1- پذیرش به وسیله دیگران 2- حمایت بین فردی 3- احساس تعلق تجربه شده. استرمان به نقل از بتیو بریو (2005 ) میگویند با اینکه در گذشته وظایف فوق برنامه یکی از بهترین راههای افزایش احساس تعلق به مدرسه بوده است ولی هم اکنون به این نتیجه رسیدهایم که افزایش ارتباط میان معلم و همسالان از جمله مهمترین عوامل تاثیر روی احساس تعلق به مدرسه میباشد. یک مدل که برای احساس تعلق مطرح گشته است مدل درونی کار می باشد. بر اساس این مدل ارتباطات و نحوه ارتباطات کودک با اولین پرستار بچه(والدین) شکل میگیرد. این تعامل تصاویری را از خود و دیگران و محیط اطراف فراهم میآورد که تجربیات فرد و نحوه تعبیر و تفسیر آنرا تحت تاثیر قرار میدهد و در طول حیات تبدیل به مدل پیچیده تر و با ثبات تر میگردد و پایه و اساس روابط با دیگران را فراهم میآورد.( شوچت و اسمایث، 2009).
جامعترین مدل در جهت عوامل موثر بر احساس تعلق به مدرسه از طرف رو، استوارت و پاترسون ( 2007 ) ارایه شده است. بر اساس این مدل افزایش سلامت در مدارس باعث افزایش احساس تعلق در مدارس بوسیله دو راهبرد زیر میگردد:
1-فرایندی که باعث افزایش مشارکت تمامی افراد و ایجاد یک اجتماع میشود. هم چنین فعالیت در جامعه و مشارکت برابر و دمکراتیک میان اعضای جامعه.
2-ساختار سیاستهای مدارس، ترتیبات سازمانی مدارس، محیط فیزیکی، رویکردهای یاددهی و یادگیری و بطور کلی کلیه اموری که منعکس کننده ارزش مشارکت، دموکراسی و دخالت در جریان آموزش میباشد.
در کنار دیدگاههای مطرح شده در زمینه احساس تعلق به مدرسه، میتوان به تئوریهای کلانتر روانشناسی در زمینه احساس تعلق نیز بهره جست. بهطور مثال در تئوری آدلر (1964) از مفاهیمی همچون علاقه اجتماعی و سبک زندگی یاده شده است. در دیدگاه مازلو (1979) از منظر نیازهای فردی که شامل نیازهای فیزیولوژیکی، امنیت، محبت و تعلق، احترام و خودشکوفایی مطرح شده است. در نظریه واقعیت درمانی گلاسر (2008)از نیازهای اساسی انسان که شامل بقاء، محبت و تعلق، آزادی، قدرت و تفریح نام برده شده است. همانگونه که ملاحظه میشود در نظریههای یاد شده همواره از نیاز اساسی انسان به تعلق و محبت بین فردی به عنوان نشانهای از سلامت روان در نظر گرفته شده است.
از دیدگاه جامعه شناسی بنا به اعتقاد دوركيم وقتي حس تعلق به جامعه در افراد وجود داشته باشد، يك حس همانندي و قرابت به وجود خواهد آمد و پيوندهاي عاطفي و دل مشغوليها و منافع مشترك افراد را به هم پيوند ميدهد كه نتيجه آن افزايش و تشديد تماسهاي آنان و گسترش ارتباطات در سطح جامعه است و اين مهمترين ابزار براي يك مديريت خوب بويژه در كشورهاي جهان سوم است( کامر،1989)
از آنجاییکه اضطراب به منزلهي بخشي از زندگاني هر انسان در همه افراد در حدي اعتدالآميز وجود دارد در اين مرحله به عنوان پاسخي سازش يافته تلقي ميشود. به گونهاي كه ميتوان گفت: «اگر اضطراب نبود همه ما پشت ميزهايمان به خواب ميرفتيم.» عصر حاضر را عصر اضطراب مينامند زيرا كه در چنين عصري مظاهر اضطراب بسيار فراوان و گستردهاند. اضطراب در دختران بيشتر از پسران مشاهده ميشود زيرا كه دختران لطيفتر و روحي حساستر دارند و زودتر دچار ترس و دلهره ميشوند و در نتيجه آن، اضطراب بيش از اندازه در دختران يافت ميشود (كامر، 1995).
بعضي از روانشناسان وجود پديدهاي به نام اضطراب را در نوجواني متاثر از اثرات وجودي خاص اين دوره مي دانند و اين دوره را دوره فشار و طوفان مينامند. بعضي ديگر اضطراب را اثرات فرهنگ و محيطي خاص ميدانند، و معتقدنند كه اضطراب در نوجواني متاثر از تربيت آموزشي در فرهنگهاي مختلف ميباشد. در اين عصر بدليل مشغلههاي مختلف ميباشد. در اين عصر بدليل مشغلههاي ذهني كه وجود دارد، مردم همگي هميشه در حال استرس و تنش به سر ميبرند و همچنین استرس شاید عمومی ترین مساله زندگی روزمره انسان باشد، گروهی از صاحب نظران استرس را بیماری شایع قرن نامگذاری کرده اند. دوران ما ، عصر استرس و فشار عصبی است، دوره ای که در آن انسان بیش از هر زمان دیگری در معرض عوامل ایجاد استرس قرار گرفته و مسائل و مشکلات بیشماری از هر طرف او را احاطه کرده است. استرس را می توان جزء لاینفک زندگی بشر و اساس زندگی او دانست. استرس در زندگی افراد به خصوص نوجوانان و جوانان تاثیر مثبت و منفی دارد، به عبارت دیگر وجود استرس لازم و مفید است ولی میزان ان اهمیت دارد، ( دادستان، 1386 ).
نوجوانان نیز گاهی اوقات همانند بزرگسالان استرس را در زندگی روزمره خود تجربه می کنند، به همبن دلیل آموختن روشهای مقابله با استرس برای آنها سود مند است. اغلب نوجوانان هنگامی که با موقعیت خطرناک ، دشوار یا دردناک روبرو می شوند و امکاناتی برای مقابله ندارند ، استرس زیادی را تجربه می کنند( سعیدی ، 1387).
پژوهشها در زمینه احساس تعلق به مدرسه و عوامل مربوط به آن دارای نتایج متفاوتی بوده است. برای مثال گیوپتا(1982)تاثیرات اضطراب را در مدرسه مورد بررسی قرار داد وی دریافت که اضطراب هیچ تاثیر معنی داری بر تعلق نوجوان به مدرسه ندارد.
مطالعهای در آمریکا نشانههای اضطراب را در بین نوجوانان بررسی کردند. شایعترین علائم اضطرابی در نوجوان، نگران و حساسیت بالا و خلق منفی و انتقاد بوده که ناشی از نگرش دیگران میباشد. در آمریکا احساس خوب بودن درباره خود، رضایت روانی در مورد اهداف، احساسات قابل قبولی هستند. نگرش دیگران موجب بیشترین اضطراب نشده و با علائمی جسمی از جمله سردرد، اختلال معدهای و شکایات عصبی خودر ا نشان میدهد (جان کنت، 2003)
در جمع بندی از پژوهشهای متعدد انجام شده در زمینه احساس تعلق به مدرسه میتوان گفت که در چارچوب مفاهیمی چون تعلق، عضویت، رضایت، تعهد، التزام و ارتباط به عنوان پیش بینی کننده دستاوردهای آموزشی، روانشناختی، رفتاری و اجتماعی دانشآموزان به شمار میآورند (رسنیک و همکاران، 1997 با روزر، الکس و استروبل، 1998)
لذا هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است که آیا بین استرس و اضطراب با احساس تعلق به مدرسه نوجوانان (پسر و دختر ) شهر بندرعباس وجود دارد و اینکه سهم هرکدام از این متغیرها چه میزان می باشد؟
اهمیت پژوهش
شناخت و بررسي دقيق نيازها به موازات مراحل رشد يكي از اساسيترين مباحث روانشناسي تربيتي و رشد است. بر تمام دست اندركاران آمور آموزشي و تربيتي لازم است . كه قبل از هر اقدام علمي در زمينه آموزش و پرورش به مطالعه دقيق تحولات رشد كودكان و نوجوانان و تنوع نيازهاي جسماني و رواني آنان مبادرت ورزند. تمام تلاشهاي دستگاه عظيم و تعليم و تربيت كشور معطوف به رشد رشيد كودكان و نوجوانان و بروز خلاقيت هاي بالقوه آنان است. مسلماً بدون شناخت دقيق از نيازهاي فراگيران هيچ معلمي نخواد توانست به اهداف ترييتي و رفتاري مورد نظر دست يابد .
امیل دورکیم براین باور است که هسته اصلی مشکلات جوانان کمبود ارتباط با مدرسه است(گلد استاین به نقل از پاترسون، 2007).نتحقیقات اخیر از این نظریه حمایت می کند به ویژه در همایشی که در سال 2003 در ایالات متحده آمریکا تحت عنوان کودکان در معرض خطر انجام گرفت ، به عوامل ایجاد کننده و افزایش دهنده ابتلا به مشکلات روانی و ترک تحصیل در نوجوانان پرداخته شد. تحقیقات انجام گرفته دراین همایش ، نشان دهنده افزایش احتمالات رفتاری و ترک تحصیل در دانش آموزان بوده اسست ( اسمایت، 2009).وهمچنین وقتی مدرسه مانند یک مقتدر دانش آموزان را اداره می کند جو عاطفی مدرسه به هیچ وجه برای رشد و تربیت مساعد نیست و دانش آموزان باید دستورات را اجرا کنند و آنان ممکن است به ظاهر ساکت و آرام به نظر رسند اما در هیجان و اضطراب به سر می برند.
فعالترين و پرجمعيت ترين قشر هر جامعه را دانش آموزان تشكيل مي دهند . به لحاظ نقش تأثيري كه در اين گروه بر سرنوشت سياسي و اقتصادي ممالك دارد ، نيازها ، مسائل و مشكلات انان در سر لوحهي كليه برنامه ها و تصميمات دست اندركاران و صاحب نظران توسعه قرار گرفته است . نيازهاي اين قشر ،محورر برنامه ريزيهاي توسعه اعم از اقتصادي سياسي و اجتماعي در غالب كشورها است.
در كشور ایران نيز قسمت عمده جمعيت فعال كشور را دانش آموزان تشكيل مي دهند. بنابراين ضرورت برنامه ريزي براي امور آموزشي، فرهنگي، سياسي و تامين نيازهاي فكري و معنوي آنان بيش از هر زمان ديگر احساس ميشود. لذا یافتههای پژوهش حاضر ضمن مخص ساختن رابطه بین استرس اجتماعی و اضطراب با احساس تعلق به مدرسه را در بین نوجوانان ایرانی مشخص خواهد کرد. این نتایج میتواند مورد استفاده مدیران و معلمان مدارس و همچنین مشاوران مدارس و مشاوران شاغل در مراکز مشاوره، قرار گیرد. از سوی دیگر این یافتهها میتواند مورد استفاده مدیران ادارات آموزش و پرورش قرار گیرد.
اهداف تحقيق
هدف کلی: بررسی رابطه بین اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق نوجوانان (پسر و دختر) مدارس شهر بندرعباس.
اهداف جزئی
بررسی رابطه بین اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق در دانش آموزان پسر مدارس شهر بندرعباس.
بررسی رابطه بین اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق در دانش آموزان دختر مدارس شهر بندرعباس
فرضيههاي تحقیق
بین اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق نوجوانان (پسر و دختر) رابطه معنیداری وجود دارد.
بین اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق در دانش آموزان پسر رابطه معنیداری وجود دارد.
بین اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق در دانش آموزان دختر رابطه معنیداری وجود دارد.
تعريف متغیرها
تعاریف مفهومی
احساس تعلق: احساس تعلق فرآيندي است كه به موجب آن، افراد خود را با شخص ديگري يا گروهي از افراد همسان و همانند مي بينند. و مانند يك منبع تأثيرگذار بر روي انگيزش افراد براي اقدام و فعاليت مشترك عمل مي كند. حس يكي بودن با يك جمع و دسته انساني سبب مي شود كه اهداف و منافع شخصي افراد تابع اهداف و منافع جمع و دسته گردد، كه در نتيجه احتمال اقدام جمعي و مشترك براساس فهم و درك مشترك را افزايش مي دهد( کرامر ، 1984).
اضطراب: اضطراب یک احساس منتشر ،بسیار ناخوشایند ،واغلب مبهم دلواپسی است که با یک یا چند تا از احساس های جسمی همراه می گردد. مثل احساس خالی شدن سر دل ،تنگی قفسه ی سینه،تپش قلب،تعدیق،سر درد،یا میل جبری ناگهانی برای دفع ادرار.بی قراری ومیل برای حرکت نیز از علائم شایع است.اضطراب یک علامت هشدار دهنده است،خبر از خطری قریب الوقوع می دهدوشخص را برای مقابله با تهدید آماده می سازد.ترس،علامت هشدار دهنده مشابه از اضطراب با خصوصیات زیر تفکیک می شود:ترس واکنش به تهدیدی معلوم ،خارجی،قطعی واز نظر منشأ بدون تعارض است.اضطراب،واکنش در مقابل خطری نامعلوم،درونی،مبهم واز نظر منشأ همراه با تعارض است.تفکیک بین ترس واضطراب به طور اتفاقی صورت گرفته است.مترجمین اولیه در آثار فرودکلمه آلمانی را که به معنی ترس است،اضطراب ترجمه کردند. فرود خود معمولا این تفکیک را که اضطراب با موضوع سرکوب شده ونا خود آگاه وترس با موضوع معلوم وخارجی مربوط است،نادیده گرفته است.به وضوح،ترس نیز ممکن است به موضوعی ناخودآگاه ،سرکوب شده ودرونی مربوط باشدکه به« شیئی» در دنیای خارج انتقال یافته است.( فرهنگ جامع روان شناشی، 1386)
استرس: استرس به مجموعه واكنشهاي عمومي انسان نسبت به عوامل ناسازگار و پيش بيني نشده داخلي و خارجي اطلاق مي گردد. استرس حالتی است که در آن فرد مجبور به کاری می شود، یعنی هنگامی که فرد نتواند فشار روانی را که بر او واقع گردیده است تحمل نماید، دچار استرس یا تنش می شود.
تعاریف عملیاتی
احساس تعلق: عبارت است از پاسخهای که آزمودنی به پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه (کرامر،1984) میدهد.
اضطراب : عبارت است پاسخی که آزمودنی به مقایس اضطراب پرسشنامه لاویبوند (1952) میدهد.
استرس : عبارت است پاسخی که آزمودنی به به مقیاس استرس پرسشنامه لاویبوند (1952) میدهد.
روش تحقیق
پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای توصیفی است که به شیوه ای پیمایشی اطلاعات جمع آوری شده است.معمولا تحقیق پیمایشی به منظور کشف واقعیتهای موجود یا آن چه که هست انجام می شود.به عبارت دیگر، این روش پژوهش به منظور توصیف یک جامعه تحقیقی در زمینه توزیع یک پدیده معین انجام می شود(دلاور،1385).تحقيق زمينه يابي يا پيمايشي روشي براي بررسي ماهيت ويژگيها وادراك هاي شخصي (نگرشها- باورداشتهاو عقايد ) مردم از طريق تجزيه وتحليل پاسخ به پرسشهايي است كه تدوين شده اند(پاشا شريفي،1386).در اين گونه تحقيقات هدف از انجام پژوهش ،توصيف عيني واقعي ومنظم خصوصيات يك موقعيت يايك موضوع مي باشد؛ به عبارت ديگر پژوهشگر در اينگونه تحقيقات سعي مي كند تا "آنچه هست" را بدون هيچگونه دخالت يا استنتاج ذهنی گزارش دهد(نراقي،1376). به طور کلی روش های تحقیق در علوم رفتاری رامی توان با توجه به دو ملاک الف) هدف تحقیق ب) نحوه گردآوری داده ها تقسیم کرد (سرمد و بازرگان 1387). بر این اساس هدف پژوهش حاضر کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها، توصیفی(غیر آزمایشی) از نوع همبستگی می باشدکه در آن رابطه ی میان متغیرها بر اساس هدف تحقیق تحلیل می گردد. روش همبستگی بدین معناست که پژوهشگر با حداقل دو متغیر سروکار دارد و علاقمند است که رابطه بین آن ها را مورد بررسی قرار دهد. شیوه همبستگی نشان می دهد که تغییر در یک متغیر، تا چه اندازه به تغییر در متغیر دیگر بستگی دارد. بررسی های همبستگی با تعیین رابطه های موجود بین متغیرها سروکار دارد. برای این منظور بر حسب مقیاس های اندازه گیری متغیرها، شاخص های مناسبی اختیار می شود. این شاخص ها در فصل تحلیل داده ها تشریح شده است.
با توجه به توضیحات فوق در این پژوهش به بررسی رابطه بین اضطراب و استرس اجتماعی با احساس تعلق به مدرسه در بین نوجوانان دبیرستانی شهر بندرعباس پرداخته شد. در اين پژوهش، اضطراب و استرس اجتماعی به عنوان متغيرهای پيش بين، و احساس تعلق به مدرسه به عنوان متغير ملاک در نظر گرفته شدند.
جامعه آماری و حجم نمونه
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر بندرعباس در سال تحصیلی 94-93 بود. روش نمونهگیری پژوهش حاضر نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای بود. ابتدا از دو ناحیه آموزش و پرورش شهر بندرعباس هر ناحیه چهار مدرسه (دو مدرسه دخترانه دو مدرسه پسرانه) انتخاب شدند که جماً شامل هشت مدرسه شد. سپس به مدارس مراجعه شد و پرسشنامه به صورت تصادفی در اختیار دانشآموزان قرار گرفت. روش برآورد حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران صورت گرفت که در ذیل ارائه شده است.
n= حجم نمونه
N= 7800
Z= 96/1
P= 5/0
q= (p-1)
d= 05/0
n= NZ2*pq/Nd2*Z2pq=
n= 7800(1.962)*.50/7800(.062)* (1.962)*.50=277
با توجه اطلاعات دریافتی از ادارات ناحیه یک دو شهر بندرعباس کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهر بندرعباس در مجموع 7800 هستند. که با استفاده از فرمول کوکران در فوق حجم نمونه 277 نفر محاسبه گردید. با توجه با احتمال افت نمونه 320 پرسشنامه توزیع گردید که از مجموع 300 پرسشنامه که به صورت صحیح تکمیل شده بودند به عنوان نمونه پژوهش برگزیده شدند. لذا حجم نمونه پژوهش حاضر 300 نفر بود.
ابزار تحقیق
ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از: مقیاس احساس تعلق به مدرسه براون و ایوانز (2002)، و افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) (لاویبوند 1995).
روایی و پایایی ابزار پژوهش
مقیاس احساس تعلق به مدرسه
برای سنجش متغیر تعلق به مدرسه از مقیاس احساس تعلق به مدرسه، ساخته ی براون و ایوانز (2002)، استفاده شد. این پرسشنامه دارای 16 ماده است که بر اساس یک مقیاس چهار درجهای (طیف لیکرت)، از کاملاً مخالفم (1)، مخالفم (2)، موافقم (3) و کاملاً موافقم (4) درجه بندی شده است. حداقل نمره در این پرسشنامه 16 و حداکثر آن 64 می باشد. نمرهی بالاتر، در این مقیاس، نشان دهندهی تعلق به مدرسه بالاتر است. نمره کلی این مقیاس از جمع تمام سئولات به دست میآید حداکثر نمره 64 و حداقل نمره 16 است.
براون و ایوانز (2002)، ضریب پایایی این مقیاس را با استفاده از روش آلفای کرونباخ برابر با 86/0 ذکر کرده اند. ساختار عاملی این مقیاس، با به کارگیری روش تحلیل عاملی، مورد تایید قرار گرفته است. لوکاس، روالسون و هررا (2010) ضریب پایایی این مقیاس را برابر با 76/0 و ضرایب پایایی خرده مقیاسهای آن را بین 76/0 تا 77/0 گزارش کردند. به علاوه، تامسون و همکاران (2006) نیز ضریب پایایی این مقیاس را برابر با 77/0گزارش کردند و ساختار عاملی آن را تایید کردند. در پژوهش حاضر برای بررسی همسانی درونی این ابزار از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. که مقدار ضریب آلفای کرونباخ برابر 84/0 به دست آمد.
مقیاس اضطراب و استرس (DASS)
برای مطالعهی اضطراب از مقیاس اضطراب و استرس فرم 21 سئوالی استفاده شد. این مقیاس توسط لاویبوند (1952) تهیه شده است. این مقیاس در مقایسه با دیگر مقیاسها، امکان بیشتری برای تمیز سه سازه افسردگی، اضطراب و استرس فراهم میآورد. این مقیاس همان طور که از نامش پیداست دارای سه عامل افسردگی، اضطراب و استرس میباشد. عامل افسردگی در این مقیاس شامل نشانگان رفتاری توأم با حالتهای ملالآور، عامل اضطراب شامل نشانگانی از قبیل برانگیختگیهای بدنی، هراس و ترس و نهایتا عامل استرس در برگیرنده نشانگان احساس فشار روانی و احساس تنگنا میباشد (آنتونی و همکارانش، 1998 و لاویبوند و لاویبوند، 1995). این مقیاس دارای از نوع پنج گزینه (کاملا موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم، کاملا مخالفم) در زمینه سه عامل افسردگی، اضطراب و فشار روانی میباشد. در ضمن نمرهگذاری از صفر تا چهار میباشد. کاملا مخالفم صفر و کاملا موافقم چهار میباشد. در این مقیاس از هر هفت پرسش یک عامل را میسنجد. برای بررسی ساختار عاملی مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس نیز همانند در مقیاس همبستگی با خانواده و استقلال عاطفی از روش تحلیل عامل به شیوهی مؤلفههای اصلی استفاده شد. در این خصوص نسبت KMO برابر با 90/0 و مقدار آزمون کرویت باریکت برابر با 93/3092 بود که در سطح 00001/0 معنیدار بود. ضریب آلفا برای عوامل اضطراب، افسردگی و استرس در این مقیاس به ترتیب 78/0، 74/0، 81/0 بود. همچنین ضریب پایایی این عوامل به شیوه بازآزمایی برابر 77/0، 76/0، 80/0 میباشد. و همچنین ضریب محاسبه همبستگی میان عوامل در مطالعه آنتونی و همکاران (1998) حاکی از ضریب همبستگی 48/0 میان دو عامل افسردگی و تنیدگی، ضریب همبستگی 53/0 بین اضطراب و تنیدگی و ضریب همبستگی 28/0 بین اضطراب و افسردگی بود.
روش اجرا
پس از اخذ مجوز از آموزش و پرورش شهر بندرعباس با هماهنگی مدیر و پرسنل آموزشگاه اقدام به توزیع پرسشنامه شد. لازم به ذکر است که هر دو پرسشنامه به یکدیگر الصاق گردید و در اختیار دانشآموزان قرار گرفت. برای آزمودنیها محیطی آرام و عاری از فشار و استرس فراهم گردید تا آنها به نحو مطلوب به پرسش نامهها پاسخ دهند.
در ضمن به آنها اطمینان خاطر داده شد که تمامی اطلاعات به صورت محرمانه حفظ خواهد شد. در ادامه نیز آزمونگر ناظر بر تکمیل پرسشنامهها بود و چنان چه ابهامی در پرسشنامهها از طرف دانشآموزان مطرح میشد به آن پاسخ داده میشد.
روش تجزیه و تحلیل دادهها
برای تجزیه و تحلیل یافتههای در بخش آمار توصیفی بر اساس شاخصهای تمایل مرکزی از قبیل میانگین، میانه، نما و شاخصهای پراکندگی از قبیل انحراف استاندارد، واریانس و دامنه تغییرات به توصیف اطلاعات پرداخته شده است. در بخش آمار استنباطی به منظور بررسی رابطه بین متغیرها از همبستگی پیرسون استفاده شد. همچنین برای تعیین سهم هر متغیر در پیش بینی متغیر ملاک (احساس تعلق به مدرسه) از رگرسیون چند متغیره خطی به روش همزمان استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS 19 استفاده شد.
منابع
الف: منابع فارسی
آقایی.ا،آتش پور.ح،(1380)استرس وبهداشت روانی.اصفهان:انتشارات پردژ.
اتکینسون،ریتاال. ؛اتکینسون،ریچاردسی.؛اسمیت، ادوارداي.؛بم،داریلج.وهوکسما،سوزان نولن (1385). زمینه روانشناسی هیلگارد. ترجمه ،براهنی، محمدنقی ؛بیرشک، بهروز ؛بیک، مهرداد؛زمانی، رضا؛شاملو، سعید؛شهرآرايف مهرناز؛کریمی، یوسف؛گاهان، نیسان؛ محی الدین،مهدی؛هاشمیان، کیانوش،تهران،رشد.
افروز، غلامعلی و زهره، قربان خانی. (1381). پیوندهای دوستی در کودکی و نوجوانی. تهران: انتشارات اولیاء و مربیان، چاپ اول.
اینلندر.م،و همکاران (1378) راه مقابله با تنش و سالم ماندن، ترجمه مهریار، حسین. تهران:انتشارات حکایت.
استورا.ب(1991) تنیدگی یا استرس، ترجمه دادستان.پ(1377) چاپ اول.تهران:انتشارات رشد.
پاول .ه(1998) کنترل اضطراب و استرس. ترجمه کمال پور.ن(1376) ،تهران:انتشارات مرندیر.
پیفر.ب،(1953) .اصول کنترل استرس. ترجمه ابوک(1388) ،تهران:انتشارات نسل نو اندیش
جان بزرگی.م،نوری.ن،(1382) شیوه های درمان گری اضطراب و تنیدگی.تهران:انتشارات سمت.
دادستان.پ(1378)روان شناسی مرضی تحولی،جلد اول،تهران:انتشارات سمت.
راس و التمایر،(1385). استرس شغلی. ترجمه خواجه پور.غ.ر ،تهران:انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
رفیع پور، فرامز. (1377). آناتومی جامعه. شرکت سهامی انتشار
ریو.ج.م(2005) انگیزش و هیجان، ترجمه یحیی سید محمدی(1384). ،تهران:انتشارات ویرایش.
روزنمنان.د،سلیگمن.م،(1995)؛آسیب شناسی روانی. ترجمه یحیی سید محمدی. چاپ اول،تهران:انتشارات فرهنگ اسلامی.
سادوک.ب،سادوک.ج( 1999 ) خلاصه روان پزشکی و علوم پزشکی و روان پزشکی بالینی. ترجمه:رفیعی پور.خ(1387) ،تهران:انتشارات ارجمند.
سعید.ا(1385).بررسی فشار های روانی-اجتماعی وراهبرد های مقابله ای و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر،فصلنامه مطالعات روان شناختی،دوره دوم،شماره3و4صفحه53-60.
سلطانی.ا،(1381)بررسی غیبت مکرر دانش آموزان مدارس از دیدگاه روان شناسی،فصلنامه بهورز،نشریه پزشکی،سال سیزدهم،شماره 3،صفحه53-60.
شولتز، دوان پی وشولتز، سیدنی الن؛ (1384) تاریخ روان شناسی نوین، علی اکبر سیف و همکاران، تهران، نشر دوران، ، چاپ سوم.
شفیعآبادی، عبدالله و ناصری، غلامرضا (1386). نظریههای مشاوره و رواندرمانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ سیزدهم.
کوری، جرالد. (2005). نظریه و کاربست مشاوره و روان درمانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی (1390). تهران. نشر ارسبارن. چاپ ششم.
طهماسبی.ش،(1381) بررسی کارایی درمان شناختی-هیپنوتیزمی در ایجاد تصویر ذهنی مثبت از خود و تاثیر آن بر علایم هراس اجتماعی دانشجویان مبتلا به هراس، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی،دانشگاه شهید بهشتی.
کالات.ج،(2007) روان شناسی فیریولوژیک، ترجمه یحیی سید محمدی(1387). تهران:انتشارات روان.
کران ول.ج.( 2003) غلبه بر استرس، ترجمه مهرآیین.ب،(1382). ،تهران:انتشارات جاودانه خرد.
لارنس پروين؛ اليور جان؛ (1386). شخصیت نظریه و پژوهش. مترجم: محمدجعفر جوادي و پروین کدیور، نشر، آييژ، چاپ دوم.
لو.ه، (1371) استرس داًیمی، ترجمه حسین قریب، تهران:انتشارات درخشش.
لوتانز.ف( 1989 ) رفتار سازمانی ترجمه سرد.غ(1372) ،تهران:انتشارات بانک مرکزی ایران.
نجاریان، بهمن. (1381) بررسی ساده چندگانه متغیر های عزت نفس،اضطراب ،کمال گرایی با ابراز وجود دانشجویان(1381).مجله علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران،دوره سوم شماره 3،4
نور بالا.ع،(1383).مبانی نوروایمونولوژی(روان-عصب-ایمن شناسی)تهران:انتشارات دانشگاه علوم پزشکی.
ماسن.پ،پاول.ه( 1998 )، رشد وشخصیت کودک ، ترجمه: مهشید یاسایی (1384) ،چاپ چهارم، تهران: نشر مرکز.
ملانی کینگ، د(1388)راه های شناخت و مقابله با استرس شغلی،ترجمه فرهمند. تهران:انتشارات دانژه.
ملکوتی.ک،بجشایی.م،بابایی.غ،(1376)رتبه بندی رویدادهای استرس زا و ارتباط آن به اختلالات روانی در جمعیت عمومی زاهدان. فصلنامه اندیشه و رفتار،سال سوم،شماره 3،صفحه 18.
Refences
Adler, A.. (1956). The individual psychology of Alfred Adler:New York:: Basic Books
Adler, A. (1964). The individual psychology of Alfred Adler. In H.L. Ansbacher & R.R. Ansbacher (Eds
Altemeyer,t( 1977 )enemies of freedom understanding right-wing outhorianism.san Francisco:jossey-boss.
Ansburg, P. I. & Dominowski, R. L. (2000). Implementation and outcome of training problem- solving for adolescents with depression. Journal of Adolescence, 58, 678-690.
Baker.l&mednick.b.r(1990 )protecting the high school environment as am island of saftely children environment quarterly.
Battistch.V&Solomon.D&Kim.D&Watson.M&schnaps.E(1995)schools as communicaties,poverty leves of student populations and students attitudes,motivation and performance;multilevel analysis.american educational research journal,32,62-76.
Battin-pearson.S&Newcomb.M.D&Abbot.R.D(2000)predoction of early high school dropoyt: attest of five theories.journal of educational psychology,92,568-582.
Baumeister,r.e(1995 )role of self-presention and choic in cognitive dissonanfrced complianc:journal of personality and social psychology,48,838-852.
Broun.b.c(2002 )treatment of multiple personality disorder Washington.d.c:American psychiatric press
Broderick , C. P. (2005). Minfulness and Coping With Dysphoric Mood. Contrasts With Rumination and Distraction. Cognitive Therapy and Research, 29, 501-210.
Bernard,p(1860 )le development de la personalitie,paris.masson.
Barlow.D.H &liebowitz.M.D(2005)specificphobia and social phobia.
Brown.R&EVANS.w.p(2002)extracurricular acvity and ethnicity:crea greater school connection among divers student populations,37,41-58.
Bowlby.j( 1960 )attachment and loss.vol 1.attachment basic book.new York.
Boynton,r.m(1956 )human color vision new York:holf,rinehaf&witson.
Cart wight,( 2005 )masochism in dreaming and ita relatin to depress in dreaming,2,71-84.
cramer.r(1989 )maria Montessori. A biography art.new York:intenational university press.
Connon,w(1935 )the jam-lang theory of emotion;acritical axmination and alternative theory:American journal of psychology,39,106-124.
Connell.J.P&Spencer.M.B&Aber.J.L(1994)educational risk and resilience in Africa- American youth:context,self,action,and autonomy in school child development,64,493-506.
Eccles.J.S&Early.D&Frasier.K&belansky.E&MC carthy.K(1997)the relation of connecting.regulation, and support for autonomy to adolescents functioning. Journal of adolescent research,12,26-32.
Goodnow.C(1992)strengthening the linke between aducational psychology and the study of social contex. Educational psychology,27,177-196.
Goodnow.C&Gray.K.E(1993)the relationship of school belonging and friends values ti academic motivation among urbon adolescent atudents. Journal of experimental education,p.p,60-70.
Gupta.v.k(1982 )the relationship among self on-cept socioeconomic status and mathematics achibement.
Hains. A. A., & Ellman, S. W. (1994). stress inoculation training program as a preventative intervention for high school youths. Journal of Cognitive Psychotherapy, 8, 219-232.
Hang.T.T&blomhoff.S&hellstrom.K&holme.l&wold J.E(2008)exposuretherapy and sertraline in social phobia:year fllow-up of a randomized controlled trial,the british hournal of psychiatry,182,312-318.
Hawkind.J.D&Guo.J&hill.K.G&Battin-pearson.S&Abbo.R.D(2001)long-term effects of the seattle social development intervention on school bonding trajectiories applied developmental science,5,225-236.
Holmes,t.h( 1979 )the social readjustment rating scale.journal of psychosomatic research,11,213.
Holdstein.a( 2007 )addiction:from biology to dry policy.new York:freeman.
Ferguson, E.D. (1992). Adlerian theory: An introduction. Vancouver, BC: Adlerian Psychology Association of British Columbia.
Fredricks.J.A&Blumenfeld.P.C&PARIS.a.h(2004)school engagement:potential of the concept, state of evidence, review of educational research,74,59-109.
Freud anna( 1972 )infans without families and reports on the hampstead nurseries karnac books.london.19-74.
Freud,s(1926)the standard edition of the complete psychological works of Sigmund freud.londo:press.
Johnson,d.w( 2000 )motivational processes in cooperation, and individualistic.learning situation.research on motivation in education:the classroom milieu vol.2.pp.249-286.
Jakson,p(1961)life in the classroom,newyork.mc graw-hill.
Jenkis.P.H(1997)school delinguency and the school social bond.journal of research in crime and delinguency,34,337-367.
Johnson.M.K&crosnoe.R&elder.G.H(2001)student a achment and academic engagement:the role of race and ethnicity sociology of education,74,318-340.
Glasser W.(2003). Reality therapy. The Glasser Institute. [Cited 2003]. Available from: http://www.wglasser.com/index.php?option=com_content&task=view&id=13&Itemid=28
Glasser W.(2008).station of the mind : new direction for reality therapy. International journal of reality therapy, fall. 3(1).
Karcher ,david; Holcomb,j.m; zambrano, (2008)school attachment .newyork; mcgraw-hil.
Kris.e( 1950 )psychoanalytic expolations in art karnac book.london.
Kaplan.p.s( 2003 )the human odyssey:life span development.pacific grove,ca:books.
Klin,p( 1984 )fact and fancy in Freudian theory London:methues.
King,m(1989)self-report of panicattachs and anxiety in adolescent behavior research,31,111-116.
Kia-keating.M&Heidi-ellis.B(2007)belonging and connection to school in resettlement:young refugees,school belongning,and psychosocialadjustment.clinical child psychology and psychiatry,12,29-43.
Lazarus.r.s( 1991 )emotion and adaotation new york:oxford university press.
Ladd,W. Gary; Dinella,M. Lisa(2009) Continuity and Change in Early School Engagement: Predictive of Children's Achievement Trajectories From First to Eighth Grade?, Journal of Educational Psychology, Volume 101, Issue 1, Pages 190-206.
Leff,j.p(1995)the role of maintenance therapy and relatives expressed emotion in relaps:british journal of psychiatry,139,102-104.
Marcus.R.F&sanders-reio.J(2001).the influence of a achment on social comple on school psychology quarterly,16.42-7444.
Moutom.S.G&howkins.J(1996).school a achment:perspec ves of low a ched high school student.education psychology,16,29-37.
Mc grath,m(1976 )woman and depression risk factor and treatment issues Washington,d,c:American psychologist sociation.
Morrison, gale. (2008) change in Latino student perception of school belonging measure of adolescent connectedness, Asia pacific education vol3 no 1 95-114.
Mcdonald, A, S. (2001). The prevalence and effects of test anxiety in school children. Educational psychology, March; 21: 89-101.
Maslow, A. H. (1987). Motivation and personality. New York: Harper & Row.
Pinner.s( 1940 )rules of language.science,253,530-555.218.
Pinter,r.g.j( 1942 )worries of school children pedagogical seminary,56,67-76.Patterson,g()the education of kok. New York a developmental behayior.american psychologist,44,329-335.
Polivy,j(2000 )dieting and bingeing a causal analysis.americab psychologist,40,139-20.
Resnicke.M.D&bearman.P.S&blum.R.W&bauman.K.E(1997)protectingadolescentsfrom harm:finding from the national longitudinal study of adolescent health. Journal of the American medical associa on,278,38-82.
Roeser.R&medhley.C&urdan.T(1996) perceptions of the school psychological environment and early adolescents psychological and behavior functioning in school:the mediating role of goals and belonging journal of educational psychology,3,408-422.
Shochet,m.lan.smyth,Tanya(2009)the Impact parental attachment on adolescent perception of the school connectedness, journal of clinical child and adolescent psychology ,car saline qld 4034.
Schachter,s(2002)cognitive,social and psychological determinants of emotional stat,69,379-399.
Skinner.f( 1993 )beyond freedom and dignity.new York:knopf.
Smith.g.r( 2004 )adolescent with gender identity disorder who were accepted for sex reassignment journal of the American academiy of chid and adolescent pshychiatry,40,472-481.
Spitz.r.a( 1950 )hospitalism an inquiry into the psychiatric conditions in early childhood the psychiatric study of the child,1,35-74.
Wittchen.H.U&stein.m.b&Kessler.R.C&(1999)social fear and social phobia in a community sample of adolescents and young adult:prevalence,risk factors and comorbidity.journal of psychological medicine,29,309-323.