دانلود پروپوزال حسابداری ارتباط بین حاکمیت شرکتی و مدیریت سود (docx) 26 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 26 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
فرم پيشنهاد تحقيق
پاياننامهی دوره کارشناسی ارشد
عنوان: بررسی ارتباط بین حاکمیت شرکتی و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس
دانشجو:
شماره دانشجویی:نام دانشجو:نام خانوادگی دانشجو:جنسیت:زن مردگروه عمده تحصیلی:پزشکی علوم انسانی علوم پایه فنی و مهندسی کشاورزی و دامپروری هنررشته تحصیلی:حسابداریزمان ورود به مقطع جاری: نیمسال اول نیسمال دوم سال تحصیلی 9- 139زمان اخذ واحد پایان نامه:نیمسال اول نیسمال دوم سال تحصیلی 9- 139شماره تماس مستقیم:مشخصات استاد راهنما:مشخصات استاد مشاور(انتخاب استاد مشاور در شرایط خاص با تأیید شورای پژوهشی) :نام:نام:نام خانوادگی:نام خانوادگی:شماره شناسنامه:شماره شناسنامه:سال صدور:سال صدور:استان محل تولد:استان محل تولد:شهرستان محل تولد:شهرستان محل تولد:کد ملی:کد ملی:مرتبه علمی:مرتبه علمی:
مقدمه:
بی شک یکی از بااهمیت ترین تحولات جهان صنعتی در قرن هجدهم ، ظهور شرکت های سهامی و تفکیک مالکیت از مدیریت بود. در نتیجه این تحولات ، شرکت های سهامی محل تجمع منافع ذی نفعان در شرکت ها شامل سهامداران ، مدیران ، اعتباردهندگان ، کارکنان وسایر ذی نفعان شد ودر پی آن بازار مالی سازمان یافته در اکثر کشور ها به وجود آمد.با این همه تضاد منافع بین ذی نفعان در شرکت ها ، مشکلات متعددی همچون مشکلات نمایندگی را به همراه داشته و بحث های متعددی را موجب شده که موضوع حاکمیت شرکتی از اصلی ترین آنها است .استقرار مناسب سازوکارهای حاکمیت شرکتی ، اقدامی اساسی برای استفاده بهینه ، ارتقای پاسخگویی ، شفافیت ، رعایت انصاف و حقوق همه ذینفعان شرکت ها است.
در اثر وقوع رسوایی های مالی شرکت های بزرگ جهان در آغاز قرن بیست ویکم در آمریکا که خواستگاه رسوایی های مذکور بود. قانون ساربنز آکسلی که براستقلال حسابرسان ، ایجاد هیأت نظارت حسابداری شرکت های سهامی عام ، تغییر در ساختار تدوین استانداردهای حسابداری و تغییر رویکرد استاندارد گذاری از رویکرد استاندارد های مبتنی بر قواعد به رویکرد استانداردهای مبتنی بر اصول تأکید داشت به تصویب رسید.
در پی این تغییرات ، اصول حاکمیت شرکتی با تکیه بر فرهنگ پاسخگویی ، راستی و امانت داری در مدیران و ارتقای شفافیت اطلاعاتی دچار تحولات اساسی شد و شکل جدیدی به خود گرفت . عمده توجه در بحث یاد شده بر این اصل معطوف گشت که وجود یک نظام حاکمیت شرکتی نیرومند و مستحکم در شرکت ها ، رفتار فرصت طلبانه و سودجویانه مدیران را محدودتر می کند وعامل مهمی درکاهش تمایل مدیران برای مدیریت سود می باشد. بنابراین کیفیت و ویژگی قابل اعتماد بودن گزارشگری مالی بهبود خواهد یافت.
حاکمیت شرکتی بر توسعه بازارهای مالی اثرگذار است و همچنین تأثیر قابل ملاحظه ای بر شیوه های تخصیص منابع خواهد گذاشت . همچنین از طریق افزایش پویایی سرمایه و جهانی سازی ، چارچوب ارزشمندی را ارائه می نماید که می تواند اقتصاد و رقابت صنعتی را در کشورهای عضو سازمان همکاری توسعه اقتصادی افزایش دهد.
بیان مسئله:
از مهمترین ویژگی های شرکت های سهامی تفکیک مالکیت ازمدیریت است و گزارش های مالی ، منابع مهم اطلاعاتی برای تصمیم گیری های اقتصادی به شمارمی روند که مدیران ،سرمایه گذاران، اعتباردهندگان و سایر استفاده کنندگان برای رفع نیازهای خود ازآنها استفاده می کنند. ازآنجایی که اطلاعات به صورت یکسان دراختیار استفاده کنندگان قرار نمی گیرد ،بین مدیران و سرمایه گذاران عدم تقارن اطلاعات ایجاد می شود.این عدم تقارن ،امکان دسترسی انحصاری مدیران به بخشی ازاطلاعات را فراهم می نماید. همچنین انگیزه هایی مانند پاداش،هموارسازی سود ومقررات گریزی این امکان رابرای مدیران به وجود می آورد تادرجهت منافع خود دست به اعمال مدیریت سود بزنند.
مدیریت سود اقدامات آگاهانه ای است که توسط مدیریت درباره چگونگی گزارش سود برای رسیدن به اهداف خاص به گونه ای که منطبق بااصول حسابداری باشد،صورت می گیرد.برخی ازاین اهداف عبارتنداز:افزایش قیمت سهام دربازار،کاهش نوسانات قیمت سهام دربازار،پنهان کردن مشکلات مالی شرکت از سهامداران و بازارسرمایه ، کم ریسک نشان دادن وضعیت شرکت به منظورتأمین مالی وبهبودسنجش عملکرد مدیریت دربازارکار مدیریتی و...
تعاریف موجودازحاکمیت شرکتی دریک طیف وسیع شامل دیدگاه های محدود دریک سو و دیدگاه های گسترده درسوی دیگرطیف قرار دارند. دردیدگاه محدود، حاکمیت شرکتی به رابطه شرکت و سهامداران محدود می شود.
این یک الگوی قدیمی است که درقالب تئوری نمایندگی مطرح می شود و حاکمیت شرکتی را به عنوان سازوکاری معرفی می نماید که ازطریق آن سهامداران اطمینان حاصل می کنند که آیا مدیران درجهت منافع آنها عمل می کنند یاخیر.درواقع همانطور که آدام اسمیت بیان داشته مدیران همیشه درراستای بیشینه سازی منافع سهامداران عمل نمی نمایند .این مشکل باتکامل تدریجی شرکتهای جدید، وخیم ترشده ومنجر به جدایی مالکیت ازمدیریت وکنترل شده است درواقع دراین دیدگاه،حاکمیت شرکتی به عنوان روش هایی است که تأمین کنندگان سرمایه به وسیله آنها می توانند مدیران را کنترل نمایند.در دیدگاه وسیع، حاکمیت شرکتی را می توان به صورت شبکه ای ازروابط مشاهده کرد که نه تنها بین شرکتها و مالکان آنها ،بلکه بین عده زیادی ازذی نفعان وجوددارد.چنین دیدگاهی درقالب تئوری ذی نفعان بیان می شود.
نکته اصلی این است که روش های متعددی برای مدیریت سود وجود دارد و مدیر، برای مدیریت سود خالص گزارش شده در چارچوب استانداردهای حسابداری آزادی عمل وسیعی دارد. همچنین برای بسیاری ازاقلام تعهدی، کشف مدیریت سود اعمال شده توسط حسابرسان شرکت مشکل خواهد بود یا حتی اگر حسابرسان به این موضوع پی ببرند گاهی نمی توانند مخالفت کنند زیرا بسیاری از روش های مدیریت سود در محدوده ی استاندارد های حسابداری می باشد.
به هر حال شناسایی سازوکارهایی که بتواند در کاهش مدیریت سود اثر بخش باشد حائز اهمیت است. چرا که اگر سرمایه گذاران نگران باشند اطلاعاتی که در اختیار آنها قرار داده شده است، به شیوه ای جانبدارانه تهیه شده ، بیش از اندازه محافظه کارخواهند بود و این امر بر کارایی بازار سرمایه اثر خواهد گذاشت. برای کارایی بازار سرمایه، تشویق مشارکت عمومی و حمایت قانونی از تأمین کنندگان سرمایه ضروری است و این موضوع موجب رونق اقتصادی و گسترش فرهنگ سهامداری در اکثر کشورها شده است.بااین همه ،وجود تضاد منافع بین ذی نفعان درشرکتها مشکلات متعددی همچون مشکلات نمایندگی و مشکلات ذی نفعان رابه همراه داشته و بحث های متعددی را موجب شده که موضوع حاکمیت شرکتی ازاصلی ترین آنهامی باشد. بررسی تعاریف و مفاهیم حاکمیت شرکتی و مرور دیدگاه صاحبنظران ، حکایت ازآن دارد که:
- حاکمیت شرکتی یک مفهوم چند رشته ای (حوزه ای) است
هدف نهایی حاکمیت شرکتی دستیابی به چهار مورد زیردر شرکت ها می باشد:
● پاسخگویی
● شفافیت
● عدالت (انصاف)
● رعایت حقوق ذی نفعان (حساس یگانه ، معیری ، 1387،ص 57)1.
دستیابی به اهداف مذکور با سازو کارهای ذیل حاصل می گردد:
اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش
زمانی که برخی از افراد مانند مدیران و سهامداران عمده بیشتر از سایر سرمایه گذاران از وضعیت حال و چشم انداز آینده شرکت اطلاع دارند ، می توانند ازروش های مختلف از این مزیت اطلاعاتی به نفع خود وبه زیان سایر سرمایه گذاران استفاده کنند . برای مثال آنها می توانند با تحریف ویا مدیریت اطلاعات از موقعیت خود سوء استفاده کنند.
ریسک اخلاقی، ناشی از جدایی مالکیت از مدیریت است. این خطر وجود دارد که مدیران برای کسب سود وخلق ثروت تلاش کافی نکنند وهر نوع ضعف در عملکرد شرکت را برمبنای عواملی که خارج از کنترل آنها می باشد، توجیه کنند یا سهامداران عمده که کنترل شرکت را در دست دارند از طریق انجام معاملات غیر منصفانه با شرکت ها و اشخاص وابسته به خود به زیان سایر سرمایه گذاران عمل کنند .این وضعیت نیز باعث بی اعتمادی سهامداران و اخلال در عملکرد بازارهای سرمایه خواهد شد.
وجود حاکمیت شرکتی به نفع همه ذی نفعان مالی شرکت شامل سرمایه گذاران ، اعتباردهندگان ، اعضای هیأت مدیره، مدیریت و کارکنان و همچنین صنایع گوناگون و بخش های مختلف اقتصادی است . حاکمیت شرکتی مطلوب نقش مهمی دربهبود کارآیی و رشد اقتصادی ودرعین حال افزایش اعتماد سرمایه گذاران ایفا می کند.شرکت ها نیزازیک سیستم حاکمیت صحیح کارا بهره مند می شوند. درصورتی که شرکت سودده باشد انگیزه بیشتری برای اعمال حاکمیت شرکتی دارد ومنافع آن، چه به طور مستقیم (از طریق دسترسی راحتر به منافع مالی و هزینه پایین سرمایه) وچه به طور غیر مستقیم (کسب شهرت و فرصت های تجاری بهتر) عایدش می شود.
از نظرموسسات مالی بین المللی، رویه های اصلاح شده حاکمیت شرکتی ازطریق تقویت توانایی شرکت ها در رقابت برای دستیابی به سرمایه جهانی نقش کلیدی درایجاد رونق اقتصادی و افزایش اشتغال بازی می کند. ( رهبری، 1383 ،ص61)1.
یکی ازدلایل مطرح شدن حاکمیت شرکتی، ازدیاد جرایم وبحران های مالی درسطح جهان می باشد. به هر حال می توان دلایل اهمیت ایجاد حاکمیت شرکتی مناسب را در موارد زیر خلاصه نمود.
در ابتدا می توان گفت که فرآیند خصوصی سازی و سرمایه گذاری مبتنی بر بازار یکی از مهمترین مباحث اقتصادی روز است . خصوصی سازی، حاکمیت شرکتی را در بخش هایی که قبلاً در اختیار دولت بوده است ، افزایش داده و شرکت ها ناچارند که برا ی تأمین سرمایه به بازارمتوسل شود.بنابراین تلاش نموده اند تا دربورس پذیرفته شوند.
دوم،بدلیل پیشرفت های تکنولوژیکی،آزادسازی بازارهای مالی،آزادسازی معاملات وسایر اصلاحات ساختاری بویژه درزمینه مقررات زدایی بخش قیمت گذاری وحذف محدودیت های مربوط به مالکیت نحوه تخصیص سرمایه درمیان شرکتهای ملی وفرا ملی ازپیچیدگیهای خاص خود برخوردارگردیده است.
سوم،حرکت سرمایه ازمالکیت شخصی به سمت مالکیت شرکتی افزایش یافته ونقش واسطه های مالی بیشترشده است. بعبارت دیگرنقش سرمایه گذاران نهادی دربسیاری ازکشورهاپررنگ ترشده است.
چهارم،برنامه های اصلاحی درزمینه مسایل مالی باعث شکل گیری مجدد این بخش ازاقتصاد داخلی وخارجی کشورها شده است.گرچه قوانین فعلی حاکمیت شرکتی جایگزین قوانین پیشین شده است اماازسازگاری لازم برخوردارنبوده وتعارضاتی را ایجاد نموده است.
پنجم،افزایش انسجام مالی درسطح بین المللی وگردش سرمایه گذاری ومعاملات سبب بروزموضوعاتی درزمینه مسائل بین المللی شده است.باتوجه به این موارد مسیرهای که حاکمیت شرکتی می تواندازطریق آن بررشد وتوسعه اقتصادی اثرگذارباشندعبارتنداز:
میزان دسترسی شرکت ها به تأمین مالی ازطریق خارج ازشرکت افزایش یافته است.
حاکمیت شرکتی باعث کاهش هزینه های سرمایه ای شده ودرنتیجه ارزش شرکت را افزایش می دهد.این موضوع،منجربه جذب سرمایه گذاری واشتغال بیشتری رابه همراه دارد.
حاکمیت شرکت،عملکردعملیاتی شرکت رابهبودبخشیده وعلاوه برمدیریت مناسب باعث تخصیص بهینه منابع نیزمی شودکه درنهایت به افزایش ثروت می انجامد.
وجود حاکمیت شرکتی باکاهش ریسک ناشی ازبحران مالی همراه است.این مسئله زمانی ازاهمیت ویژه ای برخورداراست که چنین ریسکی منجربه ایجادهزینه های بالایی شود.
برخورداری ازحاکمیت شرکتی مناسب به معنای ارتباط بهترباذینفعان درجهت روابط کاری واجتماعی شرکت است(رهنمای رودپشتی ،نیکومرام،1385 ،ص537)1.
به نظر می رسد بتوان با شناخت مفهوم حاکمیت شرکتی وبا بکارگیری اصول و قواعد آن به تدوین و اصلاح قانون تجارت ، اصول حسابرسی ، قوانین حاکم بربورس و ... کمک کرد. علاوه براین آنچه که ضرورت پژوهش پیرامون مسئله حاکمیت شرکتی و نقش سازوکارآن درافزایش اعتماد عمومی سهامداران به دنبال کاهش مدیریت سود وافزایش شفافیت و مسئله پاسخگویی را افزایش می دهد روی آوردن گسترده مردم به بورس درسالهای اخیر ورشدآن دراین سالها به همراه توسعه فیزیکی آن ازطریق راه اندازی بورس های منطقه ای است که باعث شده عده زیادی از شهروندان درمعرض منافع و مخاطرات موجود دربازار و شرکتها قرار گیرند.از طرف دیگر تحقیقات تجربی انجام شده درمورد بحران آسیا ن نشان می دهد کشورهایی که از لحاظ استاندارد های حاکمیت شرکتی به خصوص از نظر حقوق سهامداران اقلیت درسطح پایینی قرار داشته اند دچار بیشترین افت نرخ برابری پول و نزول بازارهای سرمایه شده اند.بنابراین ایجاد زیرساخت حاکمیت شرکتی می تواند گامی درجهت سلامت اقتصاد کشور و حفظ حقوق سهامداران باشد.
علاوه براین فرآیند خصوصی سازی یکی از مهمترین مباحث اقتصادی روز در ایران است. به منظور خصوصی سازی لازم است که دولت میزان حاکمیت شرکتی را در بخشهایی که قبلا در اختیار دولت بوده است افزایش دهد، چرا که شرکت ها برای تأمین سرمایه به بازار متوسل می شوند و باید بتوانند از طریق مکانیزم های مطلوب حاکمیت شرکتی، اعتماد عموم را جلب نمایند.
پیشینه تحقیق
پیشینه پژوهش برون کشور
پارک و شین4 در سال 2004 به بررسی ترکیب هیأت مدیره و مدیریت سود در کانادا پرداختند و اثر ترکیب هیأت مدیره را بر رویه مدیریت سود در کانادا مورد بررسی قرار دادند و نتیجه گرفتند که مدیران میانی مالی ، مدیریت سود را به میزان بیشتری کاهش می دهند و نمایندگان سرمایه گذاران نهادی فعال در هیأت مدیره ، نیز آن را به میزان بیشتری کاهش می دهند . نهایتاً یافته ها نشان داد که اضافه شدن مدیران غیر موظف به هیأت مدیره به تنهایی باعث ایجاد بهبود در رویه های حاکمیتی نخواهد شد ، به ویژه وقتی که مالکیت به میزان زیادی متمرکز شده است و بازار کار مدیران غیر موظف به خوبی توسعه پیدا نکرده است .
نتایج پژوهش را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:
مدیریت تعهدات ، برای رسیدن به اهداف مدیریت سود اثبات شد .
شواهدی مبنی بر رابطه بین میزان دستکاری تعهدات و سهم اعضای غیر موظف در هیأت مدیره پیدا نشد ، لذا به نظر می رسد که مدیران غیر موظف در نشان دادن مدیریت سود در شرکت خیلی کمک کننده نیستند .
شواهدی یافت شد که اقلام تعهدی غیر عادی توسط مدیران مالی عضو هیئت مدیره وقتی مورد استفاده قرار می گیرد که سود کمتر از میزان مورد نظر است .
نمایندگان سرمایه گذاران نهادی فعال ، مدیریت سود را به میزان بیشتری کاهش می دهند .
رشیده عبدالرحمن و فیروزانا هنیم محمد علی (2006) در پژوهش خود تحت عنوان "هیأت مدیره کمیته حسابرسی ، فرهنگ ومدیریت سود در مالزی " اثربخشی وظیفه نظارتی هیأت مدیره کمیته حسابرسی و مالکیت نهادی را برکاهش مدیریت سود درمیان 97 شرکت پذیرفته شده دربازار اول بورس مالزی برای دوره زمانی 2002 و2003 آزمون کردند. در این پژوهش که از مدل تعدیل شده جونز استفاده شده ، به بررسی رابطه بین سازو کارهای حاکمیت شرکتی ( تعداد مدیران مستقل درهیأت مدیره ، کفایت اعضای هیأت مدیره ، تفکیک وظایف رئیس هیأت مدیره ازمدیرعامل ، تعداد اعضای هیأت مدیره ، تعداد اعضای مستقل هیأت مدیره ی عضو کمیته حسابرسی ، تناوب جلسات کمیته حسابرسی و مالکیت نهادی ) و فرهنگی ( به عنوان بخشی از سازو کارهای حاکمیت شرکتی شامل تعداد اعضای بومی عضو هیأت مدیره و تعداد اعضای بومی عضو کمیته حسابرسی ) و مدیریت سود پرداخته شده است . نتایج این پژوهش نشان داد که مدیریت سود رابطه مستقیمی با تعداد اعضای هیأت مدیره دارد. همچنین اشاره شده که شاید توضیحی که برای عدم وجود رابطه معنادار میان سایر سازوکارهای حاکمیت شرکتی ( مانند استقلال اعضای هیأت مدیره و کمیته حسابرسی ) و مدیریت سود وجود دارد، عدم تأثیرگذاری اعضای هیأت مدیره نسبت به وظایف نظارتی است که مدیریت توان نفوذ در آنها را دارد. یافته ها نشان می دهد که قومیت برشدت مدیریت سود اثری نداشته است که احتمالاً به خاطر وجود بعضی ویژگی های شخصیتی دیگر در مدیران مورد مطالعه (بومی مالزی) بوده است.
کلین در سال 2006 به بررسی وجود ارتباط میان کمیته حسابرسی ومشخصه های هیأت مدیره با مدیریت سود انجام گرفته توسط 687 شرکت بزرگ وپرمعامله ایالات متحده پرداخت . نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه غیرخطی معکوسی میان استقلال کمیته حسابرسی و دستکاری سود وجود دارد. این رابطه تنها وقتی دیده می شود که کمیته حسابرسی دارای تعداد کمتری از اکثریت مدیران مستقل است . جالب اینکه نتایج این پژوهش برعکس قوانین جدید ، رابطه معنا داری میان مدیریت سود و وجود صددرصدی مدیران مستقل درکمیته حسابرسی پیدا نکرد .
مدیریت سود با یکی بودن سمت های رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل رابطه مستقیم دارد وبا مالکیت مدیران و عضویت سهامدار عمده درکمیته حسابرسی رابطه معکوس دارد. این پژوهش نشان داد که هیأت مدیره های مستقل تر احتمالاً درنظارت برفرآیند حسابداری مالی مؤثرتر خواهند بود.
آتماجا و همکاران در سال 2008 تأثیر اندازه هیأت مدیره و استقلال آن بر مدیریت سود را مورد بررسی قرار دادند.نمونه آنها شامل مجموعه ای از شرکت های خانوادگی و غیر خانوادگی فهرست شده در بازار بورس استرالیا در طول دوره 2000 تا 2004بوده است .
نتایج حاصل از داده های پنل نشان داد که هیأت مدیره مستقل با مدیریت سود رابطه منفی دارد. همچنین، نتایج بیانگروجود اقلام تعهدی اختیاری بیشتردر شرکت های خانوادگی، نسبت به شرکت های غیر خانوادگی بوده است.
سید ذوالفیقارعلیشاه و همکاران در سال 2009 پژوهشی را با عنوان "حاکمیت شرکتی و مدیریت سود در شرکت های لیست شده پاکستانی " انجام دادند .آنها با استفاده از مدل تعدیل شده جونز اقلام تعهدی اختیاری را محاسبه نمودند وبا آزمون فرضیه ها به روش رگرسیونی به این نتیجه رسیدند که کیفیت حاکمیت شرکتی بطور مثبت با مدیریت سود ارتباط دارد.یکی ازدلایل این نتیجه، افشاء شیوه های حاکمیت شرکتی ارائه شده به وسیله شرکتها بیان شده است.
پیشینه پژوهش درون کشور
عظیم اصلانی درسال 1385 در دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم وتحقیقات ، پژوهشی را با عنوان "حاکمیت شرکتی وروش های تأمین مالی در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران " انجام داد.در این پژوهش ، چگونگی کنترل ، اداره ونحوه تأمین مالی شرکت های مذکور مورد بررسی قرارگرفت. همچنین وجود سهامدارعمده درساختارمالکیت شرکتها، تنها سازو کاری ازحاکمیت شرکتی بود که بررسی شد. میزان تمرکز مالکیت در شرکت های ایرانی و سطوح مختلف آن محاسبه شده و میانگین سرمایه درطی این دوره به عنوان اندازه شرکتها در نظر گرفته شد. سه سطح بالا ، متوسط و پایین برای اندازه و همچنین تمرکز مالکیت درنظر گرفته شد. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که ایجاد بدهی با میانگین نسبت 6/0 مهمترین شیوه تأمین مالی درشرکت های ایرانی می باشد و انتشار سهام و سود انباشته به ترتیب با میانگین های 3/0 و 1/0 به عنوان دیگر شیوه های مورد استفاده جهت تأمین مالی درنظر گرفته می شود.
میزان تمرکز مالکیت (سهامدار عمده) در شرکت های ایرانی با میانگین 1/50 درمقایسه با دیگرکشورها بسیاربالا می باشد. تمرکزمالکیت درشرکت های با اندازه پایین بیشتر است . با افزایش اندازه ازمیزان اتکای آنان به تأمین مالی ازطریق ایجاد بدهی کاسته وبرمقدار انتشار سهام به میزان اندکی افزوده می گردد. همچنین با افزایش تمرکز مالکیت برمیزان اتکا به تأمین مالی ازطریق ایجاد بدهی به مقدار قابل توجهی افزوده می شود.
محمد مرفوع درسال 1385 دردانشگاه علامه طباطبایی ، پژوهشی رابا عنوان "رابطه اعضای غیر موظف هیأت مدیره وسرمایه گذاران نهادی با پیش بینی سود شرکت ها" انجام داد. در این پژوهش رابطه اعضای غیر موظف هیأت مدیره و سرمایه گذاران نهادی با دقت، سوءگیری ،به موقع بودن و دفعات تجدیدنظر درپیش بینی سود مورد بررسی قرار گرفت.
نمونه پژوهش ازمیان شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران ، طی سال های 82 تا 84 انتخاب شد ودرمجموع شامل 330مشاهده بود. برای آزمون فرضیه های مربوط به رابطه مدیران غیر موظف و سرمایه گذاران نهادی با به موقع بودن و دفعات تجدید نظر پیش بینی ازروش لاجیت دوتایی و برای آزمون فرضیه های مربوط به رابطه مدیران غیر موظف و سرمایه گذاران نهادی با دقت و سوءگیری پیش بینی از روش رگرسیون استفاده گردید. همچنین پنج متغیر کنترلی اندازه شرکت، حسابرس شرکت ، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام ، تعداد روزهای بین تاریخ پیش بینی وتاریخ پایان دوره مالی ونوع خبر(خوب یا بد بودن آن) نیزمدنظر قرارگرفتند. یافته ها، بیانگر نقش بسیارضعیف مدیران غیرموظف وسرمایه گذاران نهادی دراثرگذاری بر ویژگی های پیش بینی سود شرکت است.
زهرا پور زمانی (1385) ،دردانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات ، دررساله دکتری خود با عنوان " رابطه حاکمیت شرکتی وپیش بینی ورشکستگی شرکت ها" به بررسی تأثیر مالکیت متمرکز وویژگی های هیأت مدیره براحتمال وقوع بحران مالی پرداخت.در این پژوهش تمامی فرضیات ازطریق برآورد چهار الگویی لاجیت ، شامل الگوی اول ( الگویی که صرفاً شامل متغیرهای مالی بوده است) ، الگوی دوم ( الگویی که شامل متغیرهای مالی و ساختار مالکیت بوده است)، الگوی سوم (الگویی که شامل متغیرهای مالی ، ساختارمالکیت و استقلال هیأت مدیره بوده است) والگوی چهارم (الگویی که شامل متغیرهای مالی ، ساختار مالکیت ، استقلال هیأت مدیره واظهار نظر حسابرسی بوده است) مورد آزمون قرار گرفتند. بعد از بکارگیری آزمون های تحلیل رگرسیون لاجیت مشخص شد که هیچ گونه نتیجه معنا داری درمورد ارتباط متغیرهای ساختارمالکیت ، ویژگی های هیأت مدیره واظهارنظرحسابرس با احتمال وقوع بحران مالی و ورشکستگی شرکت وجود ندارد.
درحالی که یافته های پژوهش نشان دادند که نسبت های مالی ( نسبت سودآوری ونسبت نقدینگی) می توانند درمتمایزساختن شرکت موفق وشرکت ورشکسته مفید واقع شوند.
نرگس یزدانیان )1385( در پایان نامه کارشناسی ارشد خود اثر مکانیزم های حاکمیت شرکتی را بر کاهش مدیریت سود مورد بررسی قرار داد . در این تحقیق از اقلام تعهدی اختیاری با استفاده از مدل تعدیل شده جونز به عنوان شاخصی برای تعیین مدیریت سود استفاده گردیده است . بدین منظور اطلاعات 177 شرکت طی سال های 1382 تا 1384 به کار گرفته شده است. واکاوی داده ها به صورت مقطعی (بررسی سال به سال ) صورت گرفت. نتایج بیانگر این مطلب است که وجود مدیران غیر موظف ، عدم وجود مدیر عامل به عنوان رئیس یا نائب رئیس هیئت مدیره و وجود حسایرسان داخلی روابط معناداری با مدیریت سود ندارند .
رضا رجبی (1385) دردانشگاه آزاداسلامی واحد علوم وتحقیقات پژوهشی با عنوان "بررسی تأثیر حاکمیت شرکتی برهزینه سرمایه شرکت" انجام داد که درآن تأثیربرخی از مکانیزم های حاکمیت شرکتی مانند ساختارهیأت مدیره ، ساختارمالکیت وکیفیت اطلاعات مالی برهزینه سرمایه شرکت مورد بررسی قرارگرفت . دراین پژوهش شرکت هایی که ازسال 81 وقبل از آن دربورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بودند به عنوان جامعه آماری مورد مطالعه انتخاب شد. آزمون ها وتحلیل های مرتبط با فرضیه ها مؤید این مطلب بود که درجامعه مورد مطالعه بین ویژگی های حاکمیت شرکتی و میزان سرمایه شرکت هیچ گونه رابطه معنادار وجود ندارد.
فرحناز قنبری درسال 1386 دردانشگاه الزهرا درپایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان "بررسی تأثیر مکانیزم های حاکمیت شرکتی برعملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران" به بررسی رابطه بین مکانیزم های حاکمیت شرکتی وعملکرد شرکت پرداخت. نسبت حضور اعضای غیرموظف درترکیب هیأت مدیره ، حسابرس داخلی وشفافیت اطلاعاتی مکانیزم های درونی و سرمایه گذاری نهادی به عنوان مکانیزم بیرونی دراین پژوهش درنظر گرفته شده است.
با نمونه ای مشتمل بر73 شرکت پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران وبا استفاده داده های سال های 1382 تا 1384 وبا کمک روش های آماری (ضریب همبستگی ، تحلیل ضرایب رگرسیون و آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل ) فرضیه های پژوهش مورد واکاوی قرارگرفت. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از این مطلب بود که نسبت حضور اعضای غیرموظف درترکیب هیأت مدیره برعملکرد تأثیری ندارد ، وجود حسابرس داخلی رابطه ای مستتقیم با عملکرد دارد، شفافیت اطلاعاتی رابطه ای با عملکرد شرکت ندارد وبالاخره سرمایه گذار نهادی با عملکرد رابطه مستقیم دارد.
سید عزیز سیدی (1386) در دانشگاه تهران درپایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان "بررسی رابطه بین مشخصه های خود هیأت مدیره با مدیریت سود درشرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران" با استفاده از روش رگرسیون به بررسی نمونه 71 شرکتی خود پرداخت. نتایج آزمون های آماری درخصوص فرضیه های این پژوهش نشان داد که بین تعداد جلسات هیأت مدیره و وجود مدیران غیرموظف درهیأت مدیره با اقلام تعهدی اختیاری رابطه معناداری وجود ندارد، اما بین سطح دانش مالی اعضای هیأت مدیره واقلام تعهدی اختیاری رابطه معنادار مستقیمی برقراراست .
مریم فعلی (1387) در دانشگاه تهران درپایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان "بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی وارزش شرکت" ، هدف انجام پژوهش را بررسی نقش سهامداران نهادی ودرصد مدیران غیرموظف برارزش شرکت دراطلاعات چهارساله 97 شرکت بیان کرد. نتایج نشان داد با توجه به آن که میزان مالکیت نهادی در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار زیاد می باشد،رابطه معناداری بین سهامداران نهادی وارزش شرکت وجود ندارد. همچنین با توجه به این که درکلیه شرکت های نمونه حداقل یک عضو غیرموظف درهیأت مدیره وجود دارد رابطه معناداری بین وجود مدیران غیرموظف وارزش شرکت وجود دارد.
اهداف پژوهش
هدف نخست:
ارزیابی تأثیر حاکمیت شرکتی بر مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1384 تا 1387 می باشد.
اهداف بعدی:
ایجاد اطمینان و افزایش اعتماد سرمایه گذاران خرد:چنانچه اثربخشی حاکمیت شرکتی برمدیریت سود مورد تأیید قرار گیرد ، با برقراری سامانه های نظارتی و مقرراتی کارا در بازار سرمایه ، ریسک سرمایه گذاری کاهش می یابد . درنتیجه سرمایه گذاران خرد با اطمینان بیشتر اقدام به تحصیل سهام شرکت هایی می نمایندکه درآنها ساز و کارهای حاکمیت شرکتی بیشتری بکار رفته است.
کمک به هیأت های تدوین کننده استاندارد و ومراجع تدوین کننده قوانین و مقررات :این مراجع با توجه به نتایج پژوهش ، باید استانداردها و مقرراتی را وضع کنند که امکان مدیریت سود را به مدیران ندهد.به طور مثال استاندارد نویسان باید در ارتباط با اقلام تعهدی اختیاری استانداردهایی راوضع کنند که اعمال مدیریت سود با دستکاری این اقلام توسط مدیریت امکان پذیر نباشد.
سوالات پژوهش
آیا بین ساختار هیأت مدیره و مدیریت سود درشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران همبستگی وجود دارد؟
آیا بین ساختارمالکیت و مدیریت سود درشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران همبستگی وجود دارد؟
آیا بین سرمایه گذاران نهادی و مدیریت سود درشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران همبستگی وجود دارد؟
فرضیه های پژوهش
بین ساختار هیأت مدیره و مدیریت سود درشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران همبستگی وجود دارد.
بین ساختارمالکیت و مدیریت سود درشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران همبستگی وجود دارد.
بین سرمایه گذاران نهادی و مدیریت سود درشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران همبستگی وجود دارد.
روش پژوهش
پژوهش ازلحاظ هدف جزء پژوهش های کاربردی است. وروش پژوهش به صورت همبستگی می باشد.اجرای پژوهش به صورت قیاسی – استقرایی انجام گرفته است . قیاسی به لحاظ تبیین فرضیه های پژوهش به کمک تئوریهای موجود، و استقرایی به دلیل آزمون فرضیه ها.
روش جمع آوری اطلاعات
جمع آوری اطلاعات از صورت های مالی و یادداشت های پیوست انجام گرفته است.
جامعه آماری
ازآنجا که پذیرفته شدن شرکتها وادامه حضورآنها در بورس اوراق بهادار، مستلزم ارائه ودردسترس عموم قراردادن اطلاعاتی است که درمطالعات عملکرد شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد، بنابراین آسانترین و مطمئن ترین منبع اطلاعاتی دراین مورد ، اطلاعات شرکت ها در سازمان بورس اوراق بهاداراست. ازاین رو جامعه آماری اولیه پژوهش از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل شده است.
در پایان سال 1387تعداد شرکت های بورسی 349شرکت بود که در این پژوهش با در نظر گرفتن پیش فرض های زیرجامعه آماری اولیه به 228 شرکت کاهش یافت.
شرکت هایی که پایان سال مالی آنها به29 اسفندختم نمی شود (85شرکت) زیرااطلاعات این شرکت ها مربوط به دو سال می باشد و برای یکنواخت بودن سال مالی ،از جامعه آماری حذف می شوند.
شرکت هایی که طی قلمرو زمانی 1384 تا 1387 در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده اند. (17شرکت)
شرکت هایی که سرمایه گذار و واسطه گرمالی هستند (19شرکت)
زیرا این شرکت ها کمتر ازطریق اقلام تعهدی اختیاری به مدیریت سود می پردازند.( ابراهیمی کردلر، حسنی آذرداریانی، 1385، 10)
محاسبه حجم نمونه وروش نمونه گیری
دربسیاری اززمینه های کاربردی،محققان درصدد تعیین پارامترهای جامعه هستند ، ولی دسترسی به آنها بطورمستقیم با سرشماری جامعه آماری امکان پذیرنیست.درچنین موقعیت هایی ،محققان ناچارند به نمونه هایی ازجوامع آماری برای استنباط پارامترهای مورد نظر اکتفا کنند (مؤمنی،1380،ص1)1.
برای نمونه گیری از فرمول کوکران با 228=N استفاده می شود.
در این فرمول
N: جامعه آماری
Z: متغیر استاندارد توزیع نرمال ، که درسطح اطمینان 95٪ برابربا 96/1 می باشد.
P: نسبت موفقیت.
q : نسبت شکست که همان P-1 می باشد.
d: حداکثر اشتباه یا خطای برآورد که برابر 08/0 درنظر گرفته شده است.
بر اساس محاسبات انجام شده تعداد نمونه، 91= n شرکت می باشد که نمونه ها بطور تصادفی از بین صنایع مختلف انتخاب شدند.
تجزیه و تحلیل داده ها
آزمون کولموگوروف – اسمیرنوف (KS)
این آزمون جهت بررسی ادعای مطرح شده در مورد توزیع داده های یک متغیر کمی مورد استفاده قرار می گیرد.برای انجام تحلیل رگرسیونی ابتدا نرمال بودن متغیرها را به وسیله آزمون K-S مورد بررسی قرار می دهیم
-76200-2413000داده ها از توزیع نرمال پیروی می کنندH0:
داده ها از توزیع نرمال پیروی نمی کنند H1:
نحوه داوری : چنانچه سطح معنی داری ( Sig) بزرگ تر از 05/0 باشد نشان دهنده آن است که توزیع مشاهده شده با توزیع نظری مربوط است . به سخن دیگر فرض H1 رد و فرض H0 پذیرفته می شود، یعنی داده ها از توزیع نرمال پیروی می کنند . در صورتی که مقدار sig محاسبه شده از 05/0 کوچکتر باشد فرض H0 رد و فرض H1 پذیرفته می شود ، یعنی داد ها از توزیع نرمال پیروی نمی کنند.
تحلیل رگرسیون
تحلیل رگرسیون ، فن و تکنیکی آماری برای بررسی وبه مدل درآوردن ارتباط بین متغیرها است. به عبارت دیگر در رگرسیون به دنبال برآورد رابطه ای ریاضی و تحلیل آن هستیم ،به طوری که بتوان به کمک آن کمیت یک متغیر را با استفاده از متغیر یا متغیرهای دیگر تعیین کرد.شیوه کار به این صورت است که ابتدا باید معنی داری کل مدل رگرسیون مورد آزمون قرار گیرد که این کار توسط جدول ANOVAصورت می گیرد . سپس باید معنی داری تک تک ضرایب متغیرهای مستقل بررسی شود.
دیاگرام پراکنش
نمودار پراکنش توزیع همزمان دو متغیر کمی را نشان می دهد . این نمودار به طور معمول قبل از محاسبه همبستگی استفاده می شود.
معادله خط
با فرض آنکه رابطه علت و معلولی بین دو متغیر کمی وجود داشته باشد و این رابطه به صورت خطی باشد ،مدل رگرسیونی خطی ساده به صورت زیر است:
y = β0 + β1X + ε
به عبارت دیگر متغیر وابسته به کمک مقدار متغیر مستقل برآورد می شود.
ضریب همبستگی پیرسون
ضریب همبستگی یکی از معیارهای مورد استفاده درتعیین همبستگی دومتغیر می باشد و شدت رابطه و همچنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس ) را نشان می دهد. این ضریب بین 1تا 1- است ودر صورت عدم وجود رابطه بین دو متغیر برابر صفر می باشد.
ضریب همبستگی پیرسون ، روشی پارامتری است و برای داده هایی با توزیع نرمال و یا تعداد داده های زیاد استفاده می شود. این ضریب از رابطه زیر محاسبه می شود:
برنامه زمانبندی شده انجام پایان نامه:
ردیفمراحل انجام پژوهشمدت زمان لازم بر حسب ماهتاریخ شروع این مرحلهتاریخ اتمام این مرحله1 FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT 2 FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT 3 FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT 4 FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT 5 FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT 6 FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT FORMTEXT
تاریخ احتمالی دفاع از پایان نامه:
منابع فارسي:
1- آذر.ع و منصور مؤمنی ،1380،" آمار وکاربرد آن درمدیریت " ،انتشارات سمت ،جلد دوم.
2- احدی سرکانی . ی ،1385، " ارزیابی روابط متقابل رشد اقتصادی با ساختار مالی و ساختار مالکیت شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران" ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات.
3- اصلانی .ع ، 1385، " حاکمیت شرکتی وروش های تأمین مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات.
4- برادران خسرو شاهی. ن ، 1387،" اثر ساختار مالکیت از نظر میزان پراکندگی و تمرکز مالکیت برعملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علامه طباطبایی.
5- بهاری مقدم . م، 1385 ،"محرک های مؤثر برمدیریت سود" ، رساله دکتری ، دانشگاه علامه طباطبایی.
6- پورزمانی، زهرا، 1385، " حاکمیت شرکتی و پیش بینی ورشکستگی شرکت ها " ، رساله دکتری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات.
7- جلالی . ف ، 1387، " حاکمیت شرکتی و حرفه حسابداری" ، حسابدار، شماره 196.
8- حساس یگانه . ی ، 1384، " فلسفه حسابرسی" انتشارات علمی فرهنگی
9- حساس یگانه. ی و امیر پوریانسب،1384، " نقش سرمایه گذاران نهادی درحاکمیت شرکتی " ، حسابدار، شماره 164
10- حساس یگانه . ی ، 1384، " سیستم های حاکمیت شرکتی " حسابدار ، شماره 169
11- حساس یگانه . ی و رافیک باغومیان ، 1385، " نقش هیأت مدیره در حاکمیت شرکتی" ، حسابدار، 173.
12- حساس یگانه. ی و مرتضی معیری ، 1387، " حاکمیت شرکتی ، حسابرسی و کمیته حسابرسی"، حسابدار ،شماره200
13- حساس یگانه. ی و هادی هاشمی ، 1387،"مرور مبانی و مدل های مختلف حاکمیت شرکتی" ، حسابدار،شماره 201
14- حساس یگانه . ی و همكاران ،1387، " بررسی رابطه بین سرمایه گذاران نهادی وارزش شرکت " ، بررسی های حسابداری و حسابرسی ، شماره 52.
15- خاکی .غ ، 1386،"روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی" ،انتشارات بازتاب
16- خسرونژاد. ح، 1388،"رابطه نسبت بدهی ها واندازه شرکت با مدیریت سود" ،پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علامه طباطبایی.
17- داداشی .ا ، 1388، " تأثیر حاکمیت شرکتی برتصمیمات حسابرسان درباره ریسک و برنامه ریزی " ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علامه طباطبایی.
18- رجبی . ر ، 1385، " بررسی حاکمیت شرکتی برهزینه سرمایه شرکت" ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات.
19- رئیسی. ز ، 1387، " بررسی رابطه بین کیفیت حاکمیت شرکتی و عملکرد شرکت" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علامه طباطبایی.
20- رهبری . م ، 1383، " مطالعه و شناخت وضعیت حاکمیت شرکتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و مقایسه آن با کشورهای جهان" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علامه طباطبایی.
21- رهنمای رودپشتی . ف و هاشم نیکومرام ، 1385، " مدیریت مالی راهبردی" ،انتشارات آگاه
22- سیدی .ع ، 1386، " بررسی رابطه بین مشخصه های هیأت مدیره با مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران " ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
23- فعلی . م ،1387، "بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی وارزش شرکت" ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
24- قالیباف اصل. ح و فاطمه رضایی ،1386، "بررسی تأثیر ترکیب هیأت مدیره برعملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" ، تحقیقات مالی ، شماره 23
25- قنبری . ف ، 1386،" بررسی تأثیر مکانیزم های حاکمیت شرکتی برعملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه الزهرا.
26- مشایخی . ب و مریم صفری ،1385، " وجه نقد ناشی از عملیات و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران " ، بررسی های حسابداری و حسابرسی ، شماره 44
27- مهرآذین . ع ، 1387، " ارزیابی مدل های مبتنی براقلام تعهدی در کشف مدیریت سود" ، رساله دکتری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات.
28- مهرانی . ک و زهره عارف منش ، 1387، " بررسی هموارسازی سود در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران " ، بررسی های حسابداری و حسابرسی ، شماره 51.
29- نوروش . ا و محمدرضا نیک بخت ، 1384، " بررسی مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران" ، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شماره 43.
منابع لاتین:
1- Abdul Rahman ,R. and Heneem, F., 2006, "Board , audit committee , culture and earning manamement Malaysian evidence", Managerial AuditingJournal.
2- Abu Tapanjeh ,M. ,2008 , " Corporate governance from the Islamic prespective:Acomparative analysis with OECD principales" , critical prespective on accounting.
3- Alishah,S. and AliButt , S.;hasan ,A. ,2009, "corporate governance and earnings management empirical evidence from Pakistani listed companies" , Euro journal of scientific research , Euro journals publishing
4- Beasley ,M. ,1996, "An empirical analysis of the relation between the board of director composition and financial statement fraud" ,the accounting review, No.71
5- Chung,H. and Hsiang,L. ,2007, "earnings management and corporate governance in Asias emerging markets" , Tiwan
6-Hill,C. and Jones ,T. , 1992, "Stakeholder- agency theory" , Jornal of management studies.
7- Jones,J. ,1991, "Earning management during import relief investigation ", Journal of accounting research .
8- Klein , A., 2006, "Audit committee ,board of director characteristics and earnings management " , Law and economics research paper series working paper,No 06-42
9- Park,Y. and Shin,H. ,2004," Board composition and earnings management in Canada", Journal of corporate governance
10-Yu,F., 2006, "corporate governance and earnings management" , Chicago.