دانلود چارچوب نظری و پیشینه تحقیق هوشمند سازی مدارس (مدارس هوشمند) (docx) 44 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 44 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
فصل دوم:مبانی نظری تحقیق
مقدمه 14
2-1. تاریخچه پیدایش مدارس هوشمند 14
2-2 . تاريخچه آموزش با کمک فناوری در ايران 16
2-3. تعريف مدرسه هوشمند 17
2-4 . اهداف مدرسه هوشمند18
2-5. مفهوم هوشمند سازی 20
2-6. ویژگی های مدارس هوشمند 20
2-7. ضرورت هوشمندسازی مدارس 21
2-8. فواید کلاس هوشمند 24
2-9 . ابزار مدرسه هوشمند..........................................................................................................25
2-10. ساختار مدرسه هوشمند 26
2-11. پیشتازان ایجاد مدرسه هوشمند 27
2-12. معلمین مدارس هوشمند 28
2-13. دانشآموزان مدارس هوشمند29
2-14. ابعاد فناوری در مدارس هوشمند 30
2-15. كاركردهاي عمده مدارس هوشمند 34
2-16. تئوری ومبانی نظری ....35
2-17. نقش فناوری اطلاعات در مدارس هوشمند ....37
2-18. آموزش هوشمند در مدرسه هوشمند ....39
2-19. مسئوليتها و مهارتهاي حرفه اي در مدارس هوشمند..................................................................40
2-20.فناوري مدارس هوشمند...........................................................................................................44
2-21.یادگیری الکترونیکی در مدارس هوشمند................................................................................48
2-22.دلایل عدم شکل گیری مدارس هوشمند..................................................................................51
2-23.پیشینه تحقیق...........................................................................................................................
مقدمه
فناوري اطلاعات و ارتباطات، تحولات گستردهاي را در تمامي عرصههاي اجتماعي بشريت به دنبال داشته و تأثير آن بر جوامع بشري به گونهاي است كه جهان امروز به سرعت در حال تبديل به يك جامعه اطلاعاتي است. جامعهاي كه در آن دانايي و ميزان دسترسي و استفاده مفيد از دانش، داراي نقش محوري و تعيين كننده است. مدرسه هوشمند مدرسهاي فيزيكي است و كنترل و مديريت آن، مبتني بر فناوري كامپيوتر و شبكه انجام ميگيرد و محتواي اكثر دروس آن الكترونيكي و سيستم ارزشيابي و نظارت آن هوشمند است. در چنين مدرسهاي يك دانشآموز هوشمند، با صرف وقت بر روي موضوعات به شكل مستمر، منابع و قابليتهاي اجرايي خود را توسعه و تغيير ميدهد و اين نكتهاي است كه به مسئولان مدرسه اجازه ميدهد تا با توجه به تغييرات به وجود آمده و افزايش سطح اطلاعات دانشآموزان، آنها را براي اخذ اطلاعات جديد آماده نمايند. مدرسه هوشمند مدرسهاي است كه جهت ايجاد محيط ياددهي ـ يادگيري و بهبود نظام مديريتي مدرسه و تربيت دانشآموزان پژوهنده طراحي شده است. مدرسه هوشمند مؤسسه آموزشي است كه در جهت فرآيند يادگيري و بهبود مديريت به صورت سيستمي نظام يافته بازسازي شده تا كودكان را براي عصر اطلاعات آماده سازد(شهیدی،1388: 30).
دراین فصل مبانی نظری وادبیات موضوعی تحقیق ارائه و در پایان تحقیقات انجام شده داخلی و خارجی بیان می شود.
2-1.تاریخچه پیدایش مدارس هوشمند
در دهه هاي اخير، گستره فعاليت در زمينه آموزش و يادگيري نيز چون ديگر فعاليت هاي علمي، فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و غيره، از توسعه و پيشرفت سريع فناوري و ظهور پديده هايي چون ماهواره، رايانه، اينترنت و غيره متاثر و دگرگون شده است. پيدايش سيستم هاي پردازشِ داده (رايانه) با سابقه اي بيش از سه دهه و توسعه صنعت نيمه هادي ها، سبب شده است که رايانه از انحصار سازمان ها و مراکز خاص خارج و در بسياري از عرصه هاي کاربردي اجتماعي و فردي وارد شود؛ به گونه اي که در دهه نود، در بسياري از کشورهاي پيشرفته صنعتي، حتي مدارس ابتدايي هم مجهز به امکانات رايانه اي متناسب شدند.اختراع و توسعه رايانه، ايجاد شبکه هاي رايانه اي و پس از آن ظهور پديده اينترنت را در پي داشت. اينترنت که در، ١٩٦٩ در دوران جنگ سرد از درون شبکه معروف پا گرفت، بسيار سريع رشد کرد. هيچ کس گمان نمي کرد اين شبکه اطلاع رساني در سال،2000 صاحب ١٨٠ ميليون کاربر باشد. سرعت و شتاب اين رشد به گونه اي بود که به حدود ٥٠٠ ميليون کاربر در سال ٢٠٠٣ بالغ گرديد.اين توسعه سريع فناوري اطلاع رساني به همراه عوامل ديگري چون تبديل جامعه صنعتي به جامعه اطلاعاتي، تغييرات جمعيتي، جهاني تر شدن فعاليت هاي حرفه اي، گسترش نيروهاي بازار در محدوده آموزش و به عبارت ديگر تجاري شدن مقوله آموزش، همه و همه، تاثيرات شگرف و چشمگيري در امر آموزش داشته اند(یوسف زاده،1387: 40).
دنياي آموزش مبتني بر وب دنياي جديدي است که با دوره هاي مکاتبه اي سال هاي گذشته تفاوت بسيار دارد و فرصت دوباره اي براي کساني که امکان دسترسي به آموزش هاي متعارف را نداشته يا در آنها موفق نبوده اند، فراهم مي سازد. در ابتداي امر، هر چند کشورهاي اروپايي و آمريکايي با ديد وسيع تر و هشيارانه تري بااينترنت برخورد کردند و سرعت توسعه اينترنت در اين کشورها بسيار بيشتر از کشورهاي آسيايي بود، اما بالاخره آسيا نيز در1999با امکانات و توانايي هاي اينترنت بيشتر آشنا شد و در پي توسعه کاربردهاي آن برآمد. افزايش روزافزون فروش رايانه هاي شخصي و نيز تعداد کاربران اينترنت در آسيا مؤيد اين ادعاست.
تفکر استفاده از رایانه ها و شبکه های رایانه ای برای کارهای مدرسه ای و عملی به قرن بیستم و اوائل دهه 1960 بر می گردد. گر چه هدف اصلی طرح آرپانت ایجاد شبکه ای برای تبادل اطلاعات نظامی و حفاظت ایالات متحده امریکا از تبعات جنگ سرد با شوروی سابق بود ولی در عین حال از آنجایی که سه مرکز از چهار مرکزی که برای راه اندازی شبکه های رایانه ای از همان ابتدا در مسیر آموزش های مدرسه ای رشد کردند و از اوایل دهه 70 با به ثمر نشستن این طرح، تبادل اطلاعات و داده های علمی نیز بین مراکز مدرسه های امریکا شروع شده است.البته آموزش به کمک رایانه به شکل امروزی و در این گستره کاربرد در اوایل دهه 1990 با ظهور شبکه جهانی اینترنت شکل گرفت و با توجه به قابلیت های بسیار زیاد وب، آموزش الکترونیکی به سرعت رشد کرد و امروزه جایگاه خود را در ساختار آموزشی بسیاری از کشورها تثبیت کرده است.در سال1998 نیز برای اولین بار یك برنامه نرمافزاری، با نام «استاد دیجیتالی» كه یكی از استفاده های اولیه از كامپیوتر رادرامور آموزشی پیشنهاد میكرد، در آمریكا استفاده شد. از آن زمان تا به امروز، آموزش مجازی تغییرات و پیشرفت های بسیاری داشته است؛ مثلا در سال1995 مراكز علمی ـ آموزشی آمریكا با ایجاد تغییراتی در سیستم خود و بهینه سازی آن،توانستند روش آموزش الكترونیكی را در همه جهان گسترش و اشاعه دهند(حسینی نژاد،1386: 56).
2-2.تاريخچه آموزش با کمک فناوری در ايران
به زمان بهره گيري از ابزارهاي کمک آموزشي سمعي بصري شامل نمايش اسلايد و فيلم هاي آموزشي در کلاس درس باز مي گردد. پس از آن، تلويزيون به عنوان رسانه آموزشي مورد توجه قرار گرفت و تلويزيون آموزشي ملي ايران به طور رسمي به امر آموزش همگاني در سراسر کشور پرداخت.پس از ورودصنعت رايانه به ايران و رشد و نفوذ رايانه هاي شخصي در ميان اقشار مختلف فرهنگي اجتماعي، فعاليت در زمينه آموزش مبتني بر رايانه نيز آغاز شد و بيش از ده سال است که در اين زمينه فعاليت مي شود و اين امر با توليد لوح هاي فشرده آموزشي آغاز شده است.در حال حاضر، صدها شرکت در زمينه آموزش مبتني بر رايانه فعاليت مي کنند که کيفيت محصولات بيشتر آنهاتقريباً در حد استانداردهاي جهاني است. برخي از توليدکنندگان در نمايشگاه هاي بين المللي غرفه دارند و حتي فروش آنها در خارج از کشور بيش از داخل است.به علت مشکلات زيرساختي و اينترنتي در کشور، هنوز اقدام جدي در مورد آموزش مبتني بر وب صورت نگرفته است(یوسف زاده،1387: 40).
به طور کلي، از نيمه دوم سال ١٣٨٠ به بعد، رويکرد به اين مقوله جدي تر و فعاليت هاي عملياتي در زمينه آموزش اينترنتي وبهره گيري از پهناي باند مخابراتي براي ارائه دوره هاي آموزشي در گوشه و کنار کشور آغاز شده است. در اين زمينه، جمعي از استادان و کارشناسان دانشگاه هاي مختلف کشور در شهرهاي تهران، اصفهان، مشهد، شيراز و ديگر شهرها گام هايي برداشته اند.دانشگاه بينالمللي ايران که ترکيبي از امکانات موجود و بالقوه دانشگاهيان و فناوران ايراني در خارج از کشور است با همکاري مراکز دانشگاهي ايران، ترکيبي را به وجود آوردند که پيشنياز آموزش الکترونيکي در ايران در سطح دانشگاه فراهم گردد. در سال 2002 ميلادي اين دانشگاه نيروهاي خود را ساماندهي کرد و در پي همايش آموزش مجازي اين دانشگاه در اوت 2002، به عنوان اولين دانشگاه مجازي ايران ظاهر شد. پس از آن دانشگاههاي مختلف مانند صنعتي شريف، اصفهان، شيراز، تهران، دانشگاه آزاد منطقه جنوب تهران، دانشگاه علوم حديث، و دانشگاه اينترنتي ايران نيز طرح آموزش الکترونيکي را اجرا کردند(یوسف زاده،1387: 41).
2-3.تعريف مدرسه هوشمند
مدرسه هوشمند مدرسه يي است كه علاوه بر استفاده از امكانات فيزيكي مدرسه و برنامه هايي مانند ساير مدارس ابتدایی تلاش دارد تا با تجهيز به امكانات رايانه يي و فناوري هاي مربوطه كنترل و مديريت خود را بر اين اساس مبتني كند و محتواي اكثر دورس را الكترونيكي كرده و ارزشيابي و نظارت سيستم را هوشمند گرداند . در اين گونه مدارس ابتدایی سيستم بر روي كامپيوتر مركزي مدرسه نصب مي شود و با اتصال به تعداد زيادي از خطوط تلفن در طول شبانه روز آماده ارايه خدمات است . اين سيستم امكاني را فراهم مي آورد تا دانش آموزان ، اوليا و معلمين و كادر مدرسه در تعامل هميشگي و پويا برنامه خود را به پيش برند . امكان اطلاع رساني صوتي و تصويري ، ارتباط با مربيان ، ارايه انتقادات و پيشنهادات ، پرسش و پاسخ و ساير موارد ضروري از جمله كاركردهاي مدارس ابتدایی هوشمند است . در اين مدارس ابتدایی دانش آموزان با داشتن يك كامپيوتر در منزل هميشه با سيستم مدرسه خود در ارتباط خواهند بود لذا مي توان گفت مدارس ابتدایی هوشمند هيچ وقت تعطيل نخواهد بود . البته لازم است اين نكته يادآوري شود كه مدارس ابتدایی هوشمند بستر لازم براي مدارس ابتدایی مجازي نيز فراهم شود . از جمله مهمترين ويژگي هاي مدارس ابتدایی هوشمند اين است كه دانش آموزان با تفكر مستقل و ابراز خلاقيت توانمندي خود را به كار مي گيرند و فضاي حاكم موجب به كارگيري توانمندي هاي مربيان ، معلمان و اوليا براي تقويت آموزش و پرورش مي گردد و بطور كلي محيط مدرسه مشوق يادگيري و باعث ايجاد انگيزه و رغبت در مجموعه مي شود . اصول مدارس هوشمند برای تعلیم و تربیت صحیح توسط دیوید پرکینز و همکارانش در پروژه زیرو دانشگاه ها دارد بر اساس دو عقیده رهنمون توسعه یافت(توما،1370: 101).
- یادگیری نتیجه فکر کردن می باشد و فکر کردن صحیح برای دانش آموزان قابل یادگیریست.
- یادگیری باید شامل درک عمیق قابل انعطاف و فعال که کاربرد در دانش دارد، باشد.
این اصول ساختاری را برای مدارسی که مظهر یادگیری ارتباطی که غرق در درک عمیقی که منشأ احترام برای تمام اعضاء می باشد پیش بینی های لازم را کرده است و کردار دانش آموزان در آستانه روبرویی با جهانی است که شامل افراد متفکر و مسئولیت پذیر جوامع مختلف می باشد. این تصور از آموزش صحیح به عنوان اساس برای ارتباطات مشاوره ایی بین پروژه زیر و سیستم های مدرسه با اهداف مشابه بکار می رود(توما،1370: 102).
2-4.اهداف مدرسه هوشمند
مهمترین دلایل تاسیس مدارس هوشمند عبارتند از :
الف) امروزه به علت رشد فناوریهای رایانه ای، سرعت نقل و انتقالات اطلاعاتی و مسأله انفجار دانش، اطلاعات و دانش به سهولت و سرعت می تواند در اختیار همگان قرار گیرد و دیگر مانند گذشته مدرسه تنها چهار چوبی نیست که معلم بخواهد دانش، مهارت و ارزشها را در آن به دانش آموزان منتقل کند بلکه چهارچوبهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و وسائل ارتباط جمعی در شکل پذیری پنداره های دانش آموزان نقشی تعیین کننده دارند. یکی از تبعات این امر بالا رفتن سطح دانش متعارف دانش آموزان است که هماهنگی با دوره های آموزشی را بر هم می زند. در چنین شرایطی استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و انفورماتیکی در مدارس هوشمند، امکان به روز نمودن اطلاعات علمی معلمان و ارتقاء مهارتهای تدریس ایشان را فراهم می آورد به طوریکه آنها می توانند با استفاده از امکانات موجود در این مدارس برآورد صحیحتر و دقیقتری از دانش متعارف دانش آموزان کسب نموده و دوره های آموزشی و مطالب درسی را با دانش متعارف دانش آموزانشان هماهنگ سازند.(کامران،54:1389)
ب) از سوی دیگر برنامه های آموزشی در مدارس سنتی، اکثراً به صورت معلم محور بوده و با استعدادها، تواناییها، نیازها و شیوه های یادگیری دانش آموزان که هر یک آهنگ مخصوص خود را دارد، متناسب نیستند. (کامران،54:1389)
مدارس هوشمند به دلیل برنامه های درسی انعطاف پذیر، امکان تدریس با شیوه های نوین، داشتن طیف وسیعی از برنامه ها و روشهای آموزشی و محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز (با در نظر گرفتن تفاوتهای فردی و توجه بیشتر به نیازها، علائق و استعدادهای آنان) میتوانند در جهت از بین بردن و یا کاهش دادن این شکاف آموزشی مؤثر و مفید فایده باشند ودرواقع هر دانش آموز بسته به استعداد خود می تواند آموزش ببیند و یا به عبارت دیگر سیستم آموزش نسبت به استعداد دانش آموزان متغیر است . ج) جامعه اطلاعاتی آینده نیازمند افرادی است که بتوانند فناوری اطلاعات را خلاقانه در جهت رشد و توسعه به کار برند، در این عصر بی بهره مانده از دانش، بینش و مهارتهای روز، به بیکاری، نابرابریهای اجتماعی و در نتیجه پیدایش نارضایتی و تنش می انجامد و مدارس هوشمند نیز عمدتاً در جهت تأمین این نیازها برنامه ریزی شده اند چرا که در این مدارس دانش آموزان میآموزند که چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق شبکه های اطلاعاتی استخراج نمایند، چگونه در مورد آنها بیندیشند و چگونه حاصل یافته های خود را در جهت حل مسائل و مشکلات خود و توسعه و پیشرفت جوامعشان به کار گیرند.مطابق جدول2-1 ارتباط اهداف کلی با نقش مدارس هوشمند بیان شده است.
جدول2-1.ارتباط اهداف کلی با نقش مدارس هوشمند
نقش مدارس هوشمنداهداف کلیاستقرار پور تالهای مدارس و توسعه ی کانال های الکترونیکی بین ذینفعان مدارس :افزایش روابط دوستانه بین مدرسه با سایر نهادها و بخش های فرهنگی ،اجتماعی،اقتصادی و سیاسی،منطقه ای،ملی و جهانی تولید و توزیع و انتشار دانش مدارس و اشتراک دانش با سایر ارکان جامعه ی دانش بنیان :افزایش تاثیر گذاری نقش مدرسه در فرایند های توسعه جامعه دانش بنیان وهویت ساز پایدار فراهم نمودن بستر های ذخیره سازی دانش و ایجاد پایگاههای دانشی در مدارس توسعه دانش زمینه ای،ذخیره ی اطلاعاتی و سرمایه ی فرهنگی نیروی انسانی مدرسه در ابعاد گوناگون اعتقادی فرهنگی، علمی،آموزشی،پژوهشی و ........ توسعه کانال های الکترونیکی بین ارکان مدرسه با محیط بیرونی از جمله اداره، اداره کل ، اولیاء :افزایش شبکه های ارتباطی،تعاطفی و تعاملاتی بین مدیران و کارکنان مدارس توانمند سازی دانش آموزان و معلمان و ارتقای مهارتهای آنها با تحول در محیط یاد دهی- یادگیری :توسعه مهارتهای ادراکی، کلامی ، اجتماعی ،حرفه ای تخصصی نیروی انسانی برای دستیابی به اهداف انقلاب اسلامی توسعه سیستم های یکپارچه ی مدیریت مدرسه و یکپارچه سازی این سیستم ها در سطح ادارات بهبودفرایند های گردش و کاربرد اطلاعات با عنایت به اتخاذ رویکرد جامعه دانش بنیان برای ارتقای جایگاه و منزلت مدرسه
منبع(کامران،1389: 38)
2-5.مفهوم هوشمند سازی
یکی از بزرگترین تحولاتی که در قرن اخیر شاهد آن هستیم، تغییری است که در آموزش کشور رخ داده است. همراهی تکنولوژی روز و صنعت IT و همچنین علوم روانشناسی گامی موثر در امر آموزش می باشد. این امر موجبات تحولی شگرف در فراگیری دانش آموزان و شیوه تدریس را فراهم آورده است که بسیاری از کاستی های موجود در روش های سنتی آموزش را پوشش می دهد.در مدارس هوشمند معلمان براي تدريس مطالب درسي و افزايش ميزان درك دانش آموزان از مطالب ارائه شده و تشويق ايشان به فراگيري دروس از اسلايدهاي آموزشي، نرم افزارهاي آموزشي، بازي هاي رايانه اي، انيميشن و ديگر محتواهاي چندرسانه اي در كلاس هاي درس بهره مي برند. در كنار اين سيستم ها، معلمان مي توانند از نرم افزارهاي آموزش الكترونيك نيز بهره گيري نمايند و محتواي چندرسانه اي ايجاد شده را بر روي بستر اينترنت براي استفاده دانش آموزان در محيط خارج از مدرسه نيز فراهم كنند. توليد محتواي چندرسانه اي در مدارس به كمك معلمان و دانش آموزان صورت مي پذيرد و در دوره هاي زماني مشخص مرور شده و مورد بازبيني قرار مي گيرد. محتواي آموزشي توليد شده در مدارس هوشمند مي تواند از طريق پورتال هاي الكترونيكي با مدارس ديگر نيز به اشتراك گذاشته شود و معلمان مدارس مختلف، دانش خود را با ديگران به اشتراك بگذارند. بدين روي يكي از جنبه هاي مدرسه هوشمند را مي توان استفاده از فناوري هاي نوين به صورت گسترده براي تسهيل فرآيند يادگيري و ياددهي دانش آموزان عنوان نمود(سلیمانی،1382: 21).
2-6.ویژگی های مدارس هوشمند
در مدرسه هوشمند، برنامه درسي محدود كننده نيست و به دانش آموزان اجازه داده مي شود از برنامه درسي خود فراتر گام بردارند. در اين مدرسه، روش تدريس براساس دانش آموز محوري است.تأكيد بر مهارت هاي فكر كردن و فراهم ساختن محيط ياددهي ـ يادگيري، از راهبردها و خط مشي هاي مدرسه هوشمند است.هفت اصل كليدي در مدارس هوشمند، عبارتند از: ۱ـ دانش خلاق، ۲ـ استعداد يادگيري، ۳ـ توجه به فهم مطالب، ۴ـ آموختن با هدف تسلط و انتقال آن، ۵ـ ارزيابي آموخته ها به شكل متمركز، ۶ـ غلبه بر مشكلات، ۷ـ مدرسه به عنوان يك سازمان آموزشي
مدرسه هوشمند مدرسه اي است كه كنترل و مديريت آن مبتني بر فن آوري رايانه اي و شبكه اي انجام مي شود و محتواي اكثر دروس آن الكترونيكي و سيستم ارزشيابي و نظارت آن هم هوشمند است.در مدارس هوشمند، كامپيوتر جايگزين تخته سياه و سي.دي جاي دفتر مشق را مي گيرد. دانش آموزان مي توانند از طريق اينترنت اطلاعات بسياري درباره هر موضوع كه بخواهند به دست آورند. در اين سيستم، معلم و شاگرد هر دو توليد محتواي الكترونيكي و درس را بصورت سي.دي ارائه مي كنند.در مدارس هوشمند آموزش منحصر به معلم نيست، بلكه ياددهي و يادگيري كاملاً تعاملي است و دانش آموزان نقش اساسي در آموختن مباحث علمي دارند(جلالی،1389: 33).
در مدارس هوشمند، دبيران با استفاده از محتواي درسي الكترونيكي موجب تفهيم بهتر مطالب درسي و صرفه جويي در وقت مي شوند و دانش آموزان هم اين فرصت را دارند كه توانايي و قابليت هاي خود را آشكار و به توليد محتوا بپردازند.در اين گونه مدارس، كسب موفقيت دست يافتني است و ميزان آن به تلاش و پيگيري دانش آموزان و هدايت صحيح و جهت دار بستگي دارد. در اين روش روح پژوهش و جست و جوگري قطعاً جايگزين روحيه بي هدف دانش آموزان خواهد شد.در اين سيستم، ركن اصلي براي هرگونه تغيير، تغيير در فكر است و ابزار و امكانات تنها وسيله اي براي جامه عمل پوشاندن به افكار هستند.در مدارس هوشمند معلمان مى توانند به جاى اينكه تلاش كنند خودشان پاسخى براى پرسشهاى دانش آموزان پيدا كنند، از آنها بخواهند پاسخ پرسش هايشان را در رايانه پيدا كنند و براى بقيه بازگو كنند.مدرسه هوشمند مدرسه اى است كه با كمك فناوريهاى نوين سيستمهاى آموزشى و ديجيتالى هوشمند درصدد سرعت بخشى به فرآيند ياددهى، يادگيرى و بهبود مديريت به صورت كاملاً نظام يافته باشد تا انسان عصر اطلاعات قادر به پردازش و دسته بندى و استفاده بهينه از منابع فنى دانش روز با توجه به طيف گسترده آن براى كشف استعداد خود و بروز خلاقيت ها باشد(جلالی،1389: 33).
مدارس هوشمند مدارسي هستند که مباني توسعه آنها استفاده از فناوريهاي نوين اطلاعات و ارتباطات ميباشد و تفاوت آن با مدارس مجازي اين است که معمولا به مدارس از راه دور گفته ميشوند مدرسه هوشمند که با مدرسه مجازي فرق دارد، مدرسه هوشمند اگر بخواهد مطلوب باشد بايد دانشآموزان در آن دانشآموز و معلمان ميتوانند کيلومترها از هم فاصله داشته باشند. (جلالی،1389: 33).
معلمين مدارس هوشمند الزامي به متخصص بودن در حوزه IT ندارند بلکه بايد بتوانند از سيستم اين مدرسه مطلع باشند و از امکانات آن خوب استفاده کنند. به عنوان مثال يک معلم اين نوع مدارس بايد خوب بداند که منابع در کجاها وجود دارند که وقتي دانشآموز سوالي مطرح کرد وي را به منابع مورد نظر راهنمايي کند.مدرسه هوشمند مدرسهاي فيزيکي است که کنترل و مديريت آن، مبتنيبر فناوري رايانه و شبکه انجام ميگيرد و محتواي اکثر دروس آن الکترونيکي و سيستم ارزشيابي و نظارت آن هوشمند است.مدرسه هوشمند در واقع مرحله برتري در كاربري فناوري اطلاعات در نظام آموزش كشور است . مدرسه هوشمند ، مدرسه اي است كه مديريت و كنترل آن مبتني بر فناوري شبكه و رايانه است و محتواي بيشتر درسهاي آن الكترونيكي است ، و نظام ارزشيابي و نظارت آن نيز هوشمند ( الكترونيكي) است. در چنین مدرسهای یک دانشآموز هوشمند، با صرف وقت بر روی موضوعات به شکل مستمر، منابع و قابلیتهای اجرایی خود را توسعه و تغییر میدهد و این نکتهای است که به مسئولان مدرسه اجازه میدهد تا با توجه به تغییرات به وجود آمده و افزایش سطح اطلاعات دانشآموزان، آنها را برای اخذ اطلاعات جدید آماده نمایند(جلالی،1389: 33).
2-7.ضرورت هوشمندسازی مدارس
امروزه اطلاعات و دانش اساسیترین دانایی انسانها، جوامع و ملتها به شمار میآید. نیروی انسانی مهمترین عنصر اشاعه و گسترش فناوری است. یکی از مهمترین دستاوردهای توسعهی فناوری تحول در عرصهی آموزش و پرورش است. کلاسهای مجازی، مدارس مجازی، مدارس هوشمند و به طور کلی یادگیری الکترونیکی از ظرفیتها و قابلیتهای قابل اتکا برای توسعهی این مهارتها است (صالحی و کاشانی، 1386).
ورود به عصر اطلاعات و رواج فناوريهاي مبتني بر شبکههاي جهاني و رايانهها سبب پديد آمدن محيطهاي جديد يادگيري به شکل رسمي و غيررسمي شده است. پيدايش مدارس هوشمند به عنوان جزئي از سيستمهاي حمايتکنندهی آموزش رسمي براي يادگيرندگان محروم از تحصيل در كشورهاي پيشرفته نظير انگلستان و آمريكا از اوايل دههی 1960 فرصتهاي جديد يادگيري را فراهم کرده است. اين مدارس خدمات آموزشي اينترنتي غيردولتي را فارغ از محدوديتهاي زماني و مكاني براي كساني نظير دانشآموزان مدارس روستایی يا برونشهري كه به دلايلي نميتوانند در مدرسه حضور يابند، عرضه ميكنند و در پارهاي از موارد براي بازماندگان از تحصيل، برنامههاي آموزش انفرادي ارائه ميدهند (میلتون،543:2003).
از اين رو برنامهی مدارس هوشمند كشورهاي توسعهيافته، اينترنتي است كه به صورت غيرحضوري و بدون نياز به حضور فيزيكي معلم و دانشآموز و نيز سازمان سنتي مدرسه فرایند يادگيري را هدايت ميکند (زمانی و همکاران، 1389).
به كارگيری ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات، راهکارهای نوينی را در بهبود و توسعهی نظام آموزشی ارائه نموده كه استقرار مدارس هوشمند از نتايج آن است. طرح مدارس هوشمند كمک میكند تا با تغيير سنتهای قديمی با استفاده از فناوریهای نوين، به اهداف عالی آموزش و پرورش در راستای پژوهشمحوری دست يافت. مدرسهی هوشمند شامل اجزای در هم تنيدهای است كه به منظور برانگيختن حس كنجکاوی دانشآموزان و مشاركت فعال آنها طراحی شده تا با هماهنگ کردن تلاش دانشآموزان، معلمان و مديران، در محيطی جامع و تلفيقی، نسبت به برآورده نمودن تمامی نيازهای آموزشی افراد اقدام کند. مدرسهی هوشمند عبارت است از يک سازمان يادگيری كه با هدف آمادهسازی دانشآموزان به منظور زيستن در عصر دانايی، به طور سيستماتيک در فعاليتهای ياددهی- يادگيری و مديريت مدرسه، طراحی شده است. در اين مدارس با استفاده از يادگيری الکترونيکی به صورت حضوری و با حفظ فضای فيزيکی مدرسه، معلم و دانشآموز، با برخورداری از نظام آموزشی هوشمند و با رويکرد تلفيقی و جامع نسبت به ارائه خدمات آموزشی و پرورشی به دانشآموزان تلاش میشود (عبدالوهابی، 76:1390).
تحولات جدید در فناوری اطلاعات و ارتباطات، جوامع انسانی را به سمت جامعهی اطلاعاتی سوق داده و مسائلی مانند آموزش و تربیت متناسب با نیازهای زمان و جامعه بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. یکی از نهادهایی که به امر آموزش و تربیت نیروی انسانی میپردازد، آموزش و پرورش است که جمعیت زیادی در کشور را تحت پوشش قرار میدهد. آموزش و پرورش در عصر حاضر باید بتواند مهارتهای مورد نیاز جامعه را شناخته و متناسب با عصر جدید آموزش دهد و از طرف دیگر ابزارهای مورد نیاز آموزش را به کار گیرد و به اصلاح فرایند زمان خود متناسب با عصر اطلاعات بپردازد. توسعهی فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامههای آموزش و پرورش گامی مؤثر در تحول کیفی اهداف، برنامهها، روشها و شیوههای تدریس است. مدارس هوشمند گامی جدید در تطابق با عصر اطلاعات است و انقلابی را در فرایند یاددهی-یادگیری ایجاد میکند (صالحی ، 56:1386).
امروزه نياز به همگام شدن با تحولات و دستاوردهاي فناوري و علوم بشري يك نياز ضروري براي آموزش و پرورش است. پژوهشهاي كنوني نشان ميدهد كه استفاده از كامپيوتر ميتواند به درك دانشآموز از خود و جامعهپذيري وي كمك کند. به اين منظور حركت مدارس به سمت هوشمند شدن و بهرهگيري از فناوري اطلاعات و ارتباطات در نظام ياددهي- يادگيري و متعاقباً طرح و تدوين برنامههاي درسي پاسخگو براي دانشآموزان در چنين مدارسي، انگيزه يادگيري را در آنها افزايش ميدهد. (نیلی و همکاران، 1389).
2-8.فواید کلاس هوشمند
ارتقای سطح آموزش با استفاده بهینه دانشآموزان و معلمان از فنآوری اطلاعات و ارتباطات در فراگیری و تدریس درسها که این امر باعث کاهش زمان طراحی و جذابیت کار و لذت از یادگیری و ارتقای سطح آموزشی میشود. در کلاس هوشمند دانشآموز پژوهشگر و علاقمند به جستجوی دانش میشود و یاد میگیرد چگونه اطلاعات را بدست آورده و از اطلاعات بدست آمده چگونه استفاده کند و همچنین چگونه اطلاعات بدست آمده را با هم ترکیب و آن را نقد و بررسی کند. در ادامه به برخی از فواید مدارس هوشمند اشاره شده است. (صالحی،74:1386).
- افزایش نشاط در کلاس: کلاسهای سنتی خصوصاً برای دانشآموزان تنوع طلب امروزی ملالآور بود و لذا کند و کاو در اینترنت و استفاده از رایانه و امکانات جانبی جوشش و نشاط را در کلاس ایجاد میکند. (صالحی،74:1386).
- صرفه جوئی در وقت و انرژی: در روش سنتی معمولاً معلمان با آموزش یکنواخت و تکراری خود با استفاده از روش سخنرانی انرژی فراونی را صرف میکنند که مداومت آن ملالآور است. اما در روش هوشمند معلمان تنها حکم راهنما را در مسیر فراگیری دانشآموزان دارند و با ارائه راهکارهای پژوهشی و تحقیقاتی و معرفی منابع و مأخذ، دانشآموزان را هدایت و راهنمائی میکنند. در هزاره سوم هیچ شغلی و فعالیت اقتصادی فرهنگی و اجتماعی نیست که بدون نیاز به تسلط بر مهارتهای رایانهای قابل دسترسی باشد، لذا در مدرسه هوشمند دانشآموز برای ورود به چنین فضایی آماده میشود. (صالحی،74:1386).
- افزایش خلاقیت دانشآموز: یکی از عوامل پیشرفت علمی اقتصادی و فرهنگی در دنیای رقابتی امروز داشتن خلاقیت است که میتواند به تولید علم بیانجامد. در مدرسه هوشمند دانشآموز ناگزیر به جست و جوی علمی است و برای ارائه مطالب علمی در کلاس از امکانات متنوع رایانهای استفاده میکند. همین امر میتواند موجب افزایش خلاقیت دانشآموز شود. در مدرسه هوشمند دانشآموز وارد آزمایشگاه مجازی میشود که کوچکترین خطری برای او وجود ندارد و میتواند آزمایشهای مختلف را بر اساس آموختههای خود انجام دهد و نتایج جالب آن را مشاهده کند. در مدارس هوشمند این امکان وجود دارد که از طریق اینترنت و اینترانت با سایر مدارس دیگر در ارتباط بود(صالحی،74:1386).
2-9.ابزار مدرسه هوشمند
مدرسه هوشمند، مدرسه ای است که در آن نسلی توانمند در عرصه زندگی و توانا در خلق دانش تربیت می شوند و بستر های سخت افزاری و نرم افزاری لازم در راستای مکانیزه نمودن کلیه فعالیت های روزمره مدارس فراهم می شود.
با توجه به اهداف مدرسه هوشمند و با توجه به نوع جهتگیری آن در تربیت دانشآموزان، نیاز به تجهیزات و امکاناتی دارد که در مدارس سنتی به آن نیازی نیست. این تجهیزات شامل موارد زیر است:
تجهیزات سختافزاری و شبکه شامل:
a. سرور
b. رایانه شخصی به تعداد مورد نیاز
c. چاپگر و اسکنر
d. تجهیزات Active / Passive شبکه
e. پهنای باند متناسب برای شبکه WAN
نرمافزار شامل:
a. وب سایت
b. نرمافزارهای پایه
c. نرمافزارهای آموزشی چند رسانهای
d. نرمافزارهای ساخت محتوای دروس
e. نرمافزارهای کاربردی
f. نرمافزار اتوماسیون اداری
g. تجهیزات تامین برق اضطراری
برای ایجاد این نوع مدارس ابتدا باید یک برنامه دراز مدت را مدنظر داشت به عنوان مثال مدرسهای که امروز به نام هوشمند ایجاد میشود ممکن است حتی بیشتر از 10 سال طول بکشد تا ابزار خود را که شامل زیرساخت ارتباطی، محتوای مناسب، آموزش معلمین، تغییر روشهای آموزشی و فرهنگسازی والدین است، کامل کند(اسلامی،1383: 50).
2-10.ساختار مدرسه هوشمند
به عبارت دیگر ؛ مدرسه هوشمند مدرسه اى است كه با كمك فناوري هاى نوين در سيستمهاى آموزشى و ديجيتالى هوشمند، درصدد بهینه سازی و سرعت بخشى به فرآيند ياددهى، يادگيرى و همچنین بهبود مديريت به صورت كاملاً «نظام يافته» باشد تا دانش آموز قادر به پردازش، دسته بندى و استفاده بهينه از منابع فنى «دانش روز» با توجه به طيف گسترده آن براى كشف استعداد خود و بروز خلاقيت ها باشد.در طراحى يك مدرسه هوشمند بايد به چهار فاكتور تأثيرگذار توجه كرد(مجیدی،1380: 62):
- عوامل محيطى(فضا و طراحى مناسب مدرسه، كلاسها )
- عوامل اجرايى و يادگيرندگان (مديران، معلمان و دانش آموزان)
- عوامل سخت افزارى و شبكه (طراحى مهندسى وسايل ارتباطى شبكه و سخت افزارى)
- عوامل مهم نرم افزاری و ديجيتالی (سرویس های متنوع، محتوای دیجیتالی، سیستم های شبیه سازی )
فضاى فيزيكى يك مدرسه هوشمند بايد به يك زير ساخت ارتباطى قوى مجهز باشد تا بتواند به شكل مستمر نسبت به وضعيت هاى متغير محيط عكس العمل نشان داده و خود را با آنها وفق دهد.همچنين به همه اين اجازه را بدهد كه از منابع موجود به صورت مؤثرترى استفاده كنند و امنيت و آرامش آنها را افزايش دهد. ساختار مدرسۀ هوشمند دربردارنده محيطى پويا و مقرون به صرفه است بگونه ای که چهار عنصر اصلى «ساختار، سيستم ها، سرويس ها، مديريت» در آنها يكپارچه شده و بينشان رابطه منطقی و دائمی وجود دارد. این ساختار بر چهار رکن اصلی استوار است:
1) محيط ياددهي - يادگيري اين رکن چهار حوزه را تحت پوشش خود قرار مي دهد :
الف - برنامۀ درسي ب - روش تدريس ج - ارزیابی د - محتوا
2) مديريت منابع و فرآيندهاي مورد نياز محيط ياددهي - يادگيري را پشتيباني و حمايت مي كند.
3)مسئوليتهاي افراد و مهارتهاي مورد نياز در اين مدرسه نقش سنتی مدير، معلم، دانش آموز و والدين تغيير نموده و نقش ها بر اساس فناوری جدید تعریف می شوند.
4)فناوري نقش اساسی را در ايجاد محيط ياددهي - يادگيري، مديريت و سایر موارد ایفا می نماید.(نیکنامی،1387: 45)
2-11.پیشتازان ایجاد مدرسه هوشمند
کشور مالزی نخستین کشوری است که طرح راه اندازی مدارس هوشمند را به اجرا در آورده و قرار است تا سال 2020 تمامی مدارس این کشور به صورت هوشمند اداره شوند به طوریکه آموزش و پرورش این کشور، این طرح را به عنوان 20- 20اطلاق کرده است. مشخصات و قابليتهاي نرم افزار مدرسه هوشمند :
- طراحي هنري زيبا و مطابق استانداردهاي وب
- مطابقت با استانداردهای جهانی واستاندارد بودن تمامی صفحات
- سازگاری با موتورهای جستجوگر
- استفاده از قالب بندی برای صفحات Style Sheet
- تعريف سطوح دسترسي در بخشهاي ديناميك ،چه كسي (يا كساني) مجاز است اطلاعات را مشاهده كند؟ چه كسي (يا كساني) مجاز است اطلاعات را وارد كند؟ چه كسي (يا كساني) امكان تغيير اطلاعات و يا حذف دارد؟
- سازگاری اطلاعات با دیگر برنامه ها نظیر Word وExcel و...
- شمارشگر بازدید کننده (به تفکیک صفحه ) در تمامی صفحات
- اطلاعات دانشآموزان
- حضور و غياب (ثبت اطلاعات حضور و غياب و تأخير دانشآموزان و اطلاع رسانی خودکار به اوليا با ایجاد آرشیو)
- بخش ويژه اوليا دانشآموزان
- لينكهاي مرتبط
- افتخارات مدرسه(طوسی،1385: 16).
2-12.معلمین مدارس هوشمند
معلمين مدارس هوشمند الزامي به متخصص بودن در حوزه IT ندارند بلکه بايد بتوانند از سيستم اين مدرسه مطلع باشند و از امکانات آن خوب استفاده کنند. به عنوان مثال يک معلم اين نوع مدارس بايد خوب بداند که منابع در کجاها وجود دارند که وقتي دانشآموز سوالي مطرح کرد وي را به منابع مورد نظر راهنمايي کند.هدف آموزش و پرورش در هزاره سوم سوق دادن فضاي آموزشي به سمت آموزش کارآفريني است لذا بدون وجود اينترنت و دسترسي به ابزار فناوري اطلاعات و ارتباطات امکان رسيدن به اين هدف وجود ندارد لذا لازم است تمام معلمين عزيز و گرامي ما اينترنت را ابزار يادگيري خود و انتقال تجربيات خود به ديگران بدانند و کل جهان را خانوادهاي ببينند که ميتواند تجربيات خود را از هر کشوري به کشور ديگر انتقال دهد. وظيفه معلم در هزاره جديد آن است که آشنايي با اينترنت و زبان انگليسي را جزو برنامههاي کليدي و اساسي خود قرار دهد.توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات در حوزه آموزش و پرورش بايد به سمت مدرسه محوري هدايت شود زيرا در نهايت اين دانشآموزان هستند که ميبايد از طريق مدرسه خود به ساير نقاط و منابع اطلاعاتي در اطراف جهان وصل شوند بنابراين اگر مدرسه وب سايت مناسب داشته باشد و تمام درسها و تستها و ابزار کمک آموزشي نرمافزاري خود را بر روي آن قرار دهد که دانشآموزان بتوانند با ارتباط به وب سايت نياز اطلاعاتيشان را برطرف نمايند بهترين حالت خواهد بود. متاسفانه در بعضي مدارس ما کامپيوتر و امکان دسترسي به اينترنت هست ولي هزينهاي براي ايجاد يک وب سايت و توليد محتوا و به روزرساني آن وجود ندارد که اين يک چالش عمده است که بايد هر چه زودتر حل شود(نیکنامی،46:1387).
در کشور ما هنوز در حوزه توسعه آموزش و پرورش و حتي آموزشهاي عالي سياستگذاري مشخص و درستي صورت نگرفته است لذا اولين اقدام آن است که طبق سند راهبردي توسعه ICT در وزارت آموزش و پرورش، سياست و راهبرد مشخص شود در آن صورت ميتوان فهميد که چگونه مدرسهاي هوشمند ساخت تا از زير دبستان تا آموزش عالي از آن استفاده کنند. نبود چنين راهبردها و سياستهايي باعث شده تصميمات در اين حوزه وابسته به افرادي باشد که مسئوليت قطعي اين کار را دارند و با رفتن آنها و آمدن مسئول جديد همه کارها دوباره از اول تکرار ميشود.آموزش IT به صورت کلان و زبان انگليسي بايد جزو اولويتها و سياست کلان سيستم آموزشي کشور باشد با توجه به اين که زبان انگليسي يک زبان بينالمللي است و بسياري از مطالب موجود در اينترنت به زبان انگليسي است از طرف ديگر لزوم سوق يافتن به سمت آموزش الکترونيکي و مدارس هوشمند ما را ناچار ميسازد که اين دو مسئله را در سيستم آموزشي کشور قرار دهيم(طوسی،28:1387).
2-13.دانشآموزان مدارس هوشمند
اين مدارس دانشآموزان را به گونهاي تربيت ميکنند که پس از فارغالتحصيل شدن به راحتي بتوانند جذب محيطهاي کاري و صنايع نوين شوند.متاسفانه سيستم آموزشي بسياري از کشورهاي جهان در 50 سال گذشته تغييري نکرده است و عموما بر مبناي حضور فيزيکي دانشآموزان در محيط مدرسه و محدوديتهاي خاص آن متمرکز بوده است در حالي که مدارس هوشمند ميتوانند مدارس را به منازل منتقل کنند تا دانشآموز بتواند در ساعات غيرحضوري نيز که وقت مناسبي دارد فضاي آموزشي براي خود به وجود آورد. در مدارس سنتي محدوديتهاي بسياري به خصوص در زمينه دسترسي به اطلاعات وجود دارد زيرا دانشآموز فقط وابسته به کتابهاي محدود درسي و دانش چند معلمي است که با او سر و کار دارند از نظر فيزيکي نيز محيط مدرسه و کمبودهاي آموزشي ميتوانند محدوديتهاي ديگري براي آموزش سنتي باشد در حالي که در مدارس هوشمند بسياري از کمبودها از طريق شبکههاي مختلف دسترسي به اطلاعات رفع شده است. بايد يادآور شد که تفاوتهاي مدارس هوشمند و سنتي بسيار زياد است، در مدارس هوشمند معمولا محتواي درسي بر حسب توان دانشآموز برنامهريزي ميشود و در نتيجه در يک کلاس 40 نفره ممکن است 40 نوع فضاي آموزشي مهيا شود تا دانشآموزان داراي توانمندي بيشتر بتوانند از مطالب و امکانات بيشتر استفاده کنند و دانشآموزان ضعيفتر نيز در انتهاي کلاس نمانند. خودکارسازي سيستم آموزشي و رايگيري و ارزيابي وضعيت هر دانشآموز نيز از تفاوتهاي عمدهاي است که سيستمهاي مدارس هوشمند به راحتي آن را در درون خود دارند و همين طور ميتوان از طريق همين سيستمهاي خودکار نقش اوليا را در هدايت دانشآموزان افزايش داد.بنابراين وقتي نام مدرسه هوشمند را ميبريم از مدرسهاي صحبت ميکنيم که سيستم آن براي هر دانشآموز متفاوت است و نکته مهم اين است که در اين سيستم دانشآموز اصولا ياد ميگيرد که چگونه و بدون اتکاء به ديگران از مجموعه اطلاعات جهاني بهرهمند شود(طوسی،34:1387).
2-14.ابعاد فناوری در مدارس هوشمند
در مدرسه هوشمند به كمك فناوری های نوین سیستم های آموزشی دیجیتالی هوشمند در سرعت بخشی به فرآیند یاددهی، یادگیری و بهبود مدیریت به صورت كاملاً نظام یافته باشد تا انسان عصر اطلاعات قادر به پردازش و دسته بندی و استفاده بهینه از منابع فنی دانش روز با توجه به طیف گسترده آن برای كشف استعداد خود و بروز خلاقیت ها باشد(مشایخ،1389: 67). .
1- محيط ياددهي و يادگيري مبتني بر محتواي چندرسانه اي
يكي از اركان اصلي مدارس هوشمند استفاده از محتواي آموزشي چندرسانه اي در فرآيند ياددهي يادگيري است. با استفاده از محتواي چندرسانه اي امكان انتقال بهتر مفاهيم درسي به دانش آموزان فراهم مي شود. چرا كه در اين روش علاوه بر حس شنيداري دانش آموزان، حس بينايي آنها نيز به شدت درگير شده و براين اساس دانش آموزان مي توانند درك واقعي تري نسبت به مفاهيم درسي داشته با شند .همچنين انتقال مطالب از طريق احساس بصري باعث مي شود تا زمان ماندگاري مفاهيم افزايش يابد . در مدارس هوشمند، معلمان با استفاده از محتواي آموزشي چندرسانه اي سعي مي نمايند تا كيفيت فرآيند ياددهي و يادگيري را افزايش دهند. محتواي آموزشي مي تواند توسط معلم، دانش آموزان و يا توليدكنندگان حرفه اي توليد شده و در اختيار معلمان قرار گيرد.در مدارس هوشمند معلمان براي تدريس مطالب درسي و افزايش ميزان درك دانش آموزان از مطالب ارائه شده و تشويق ايشان به فراگيري دروس از اسلايدهاي آموزشي، نرم افزارهاي آموزشي، بازيهاي رايانه اي، انيميشن و ديگر محتواهاي چندرسانه اي در كلاسهاي درس بهره مي برند. در كنار اين سيستمها، معلمان ميتوانند از نرم افزارهاي آموزش الكترونيك نيز بهره گيري نمايند و محتواي چندرسانه اي ايجاد شده را بر روي بستر اينترنت براي استفاده دانش آموزان در محيط خارج از مدرسه نيز فراهم كنند. توليد محتواي چندرسانه اي در مدارس به كمك معلمان و دانش آموزان صورت مي پذيرد و در دوره هاي زماني مشخص مرور شده و مورد بازبيني قرار ميگيرد. محتواي آموزشي توليد شده در مدارس هوشمند ميتواند از طريق پورتالهاي الكترونيكي با مدارس ديگر نيز به اشتراك گذاشته شود و معلمان مدارس مختلف، دانش خود را با ديگران به اشتراك بگذارند.بدين روي يكي از جنبه هاي مدرسه هوشمند را ميتوان استفاده از فناوريهاي نوين به صورت گسترده براي تسهيل فرآيند يادگيري و ياددهي دانش آموزان عنوان نمود.شیوه وروش آموزشی مدارس هوشمند دیداری - شنیداری بوده و معلمین دروس مختلف آموزشی خود را به كمك رایانه توسط فیلم ، انیمیشن و.... وابزارهای چندرسانه ای ( بصری ، كلامی ، شنیداری وعملی) ارائه می نمایند تا زمینه رشد همه جانبه استعدادهای دانش آموزان را تدارك ببینند و با تلفیق، به جای استفاده ابزاری از فناوری ا طلاعات و یا ارائه واحد مستقل فناوری دركنار سایر واحدهای درسی، نسبت به كارآمد و اثر بخش نمودن نظام آموزشی اقدام می شود. به علاوه مدل های آموزشی مدارس هوشمند شركت فعالانه دانش آموزان را طلب می كند. دانش آموزانی می توانند ازاین رویكرد فایده ببرند كه دارای تفكر خلاق ونقادانه باشند وازسطح توانایی قابل قبولی برخوردارباشند. این مدارس جهت ایجاد محیط یاددهی، یادگیری و بهبود نظام مدیریتی مدرسه و تربیت دانش آموزان پژوهنده طراحی شده است. مدل مدرسه هوشمند به صورت محیط همكاری و رقابت هستند ومواد آموزشی و تمرینات جهت بسط این مهارت ها دردانش آموزان طراحی شده اند. به عبارت دیگر در این مدارس ازروش های اكتشافی حل مساله استفاده می شود.در مدارس پیشرو و هوشمند، مسائلی از قبیل افت تحصیلی، ترك تحصیل، گریز و بیزاری از مدرسه در بین دانش آموزان كمتر به چشم می آید(مشایخ،1389: 67).
2-زيرساخت توسعه يافته فناوري اطلاعات
مدارس هوشمند به مدارسي اطلاق ميگردد كه رايانه براي كليه دانش آموزان فراهم باشد و اين رايانه ها به كمك شبكه مركزي به يكديگر متصل شده باشند. علاوه بر شبكه، رايانه ها بايد متصل به شبكه بين المللي اينترنت نيزبوده تا امكان دسترسي دانش آموزان به مطالب جديد فراهم گردد. در مدارس هوشمند از آخرين فناوريهاي روز در زمينه آموزش دانش آموزان و مديريت مدرسه بهره گيري شده است و كلاسهاي درس مجهز به امكاناتي نظير دوربين، نمايشگرهاي تلويزيوني، ويدئو پروجكشن، تخته الكترونيكي و ديگر ابزارهاي كمك آموزشي مي باشند. در مدارس هوشمند فضاي خاصي به عنوان آزمايشگاه رايانه درنظر گرفته شده و دانش آموزان ميتوانند علاوه بر اوقات درسي، زمانهاي فراغت خود را نيز در اين مكان به جستجوي مطالب علمي بپردازند. در مدارس هوشمند شبكه بيسيم توسعه پيدا كرده و دانش آموزان ميتوانند از اين طريق و به كمك يك عدد رايانه قابل حمل (لپ تاپ) يا تلفن همراه از امكانات نرم افزاري مدرسه و شبكه اينترنت استفاده نمايند. بنابراين مدارس هوشمند به مدارسي اطلاق ميگردد كه زيرساختهاي لازم براي توسعه فناوري اطلاعات در مدرسه را به اندازه كافي و مناسب توسعه داده باشند و زمينه استفاده از اين تجهيزات و امكانات براي كليه دانش آموزان و معلمان در كليه مقاطع تحصيلي فراهم شده باشد و كارشناسان و مديران مدرسه نيز بتوانند به كمك اين زيرساختها، مدرسه را بهتر اداره كنند. در مدرسه هوشمند به جهت رشد همه جانبه، دانش آموزان در ابعاد فكری، عاطفی و انسانی ارتباطات اجتماعی بالایی دارند و به عنوان نیروی كار متفكر، دارای سواد رایانه ای در همه زمینه ها فعال و مشاركت جو می باشند. و دانش آموزان به عنوان فرد در خانواده - در مدرسه با همكلاسی های خود و مقاطع بالاتر یا پایین تر از خود و در اجتماع می توانند به عنوان فردی مفید و دارای اطلاعات روز و سواد رایانه ای می تواند ارتباط سالم برقرار نماید(نوئل،1386: 114).
3- مديريت مدرسه توسط سيستمهاي يكپارچه رايانه اي
امروزه سيستمهاي اطلاعاتي جزء جدانشدني مديريت و اداره كسب و كارها به شمار ميروند و هرگونه سازماني براي ثبت، پردازش و ذخيره اطلاعات خود از اين سيستم ها بهره گيري مي نمايد. براي اينكه سيستمهاي اطلاعاتي در كل سازمان بتوانند از كارآيي و اثربخشي مناسب برخوردار باشند، لازم است تا با يكديگر ارتباط داشته و داده هاي مشترك را مبادله نمايند. اين موضوع در مدارس نيز از اهميت ويژهاي برخوردار است. زيرا مدارس در يك نگاه اقتصادي ، به مديريت منابع مالي و نيروي انساني ميپردازند و تجهيزات و داراييهاي خود را نگهداري، تعمير و بروزرساني مينمايند. سومين عنصر از مدل مفهومي مدرسه هوشمند نيز به اين موضوع اختصاص دارد كه مدرسه هوشمند به مدارسي اطلاق مي گردد كه براي اداره مدرسه خود از سيستم هاي يكپارچه رايانه اي استفاده مي كنند. به كمك اين سيستمها داده هاي كليه فرايندهاي مدرسه ثبت و ذخيره ميگردد و ذينفعان مدرسه مانند معلمان، دانش آموزان، اولياء دانش آموزان، مديران مدرسه، كارشناسان و مديران سازمان آموزش و پرورش و ديگر نهادهاي وابسته بصورت به هنگام به كليه داده هاي مورد نياز دسترسي پيدا كرده و از ورود تكراري داده ها و خطاهاي اطلاعاتي جلوگيري به عمل ميآيد. در مدارس هوشمند، مديريت مدرسه بيشترين زمان خود را به برنامه ريزي بلندمدت و تعيين استراتژيهاي مدرسه اختصاص مي دهد و امور روزمره وقت كمتري از وي تلف مي كند. گزارشهاي مديريتي در مدارس هوشمند از دقت بالاتري برخوردار هستند زيرا به كمك سيستمهايي تهيه شده اند كه كليه تغييرات اطلاعاتي در مدرسه را ثبت مي كنند. كليه فرايندهاي مدرسه هوشمند از پشتيباني سيستمهاي رايانه اي برخوردار هستند و اتوماسيون فرآيندها (خودكارسازي) به صورت كامل در مدرسه پياده سازي شده است. كارشناسان و مديران مدرسه تنها وارد يك سيستم رايانهاي مي باشند و از طريق همين سيستم نيز مي توانند كليه فعاليت هاي روزانه خود را انجام دهند و داده هاي مورد نياز را بدست آورند(زمانی،1389: 33).
4- برخورداري از معلمان آموزش ديده در حوزه فناوري اطلاعات
بدون وجود آموزگاراني كه به قابليتهاي فناوري اطلاعات تسلط داشته باشند، نميتوان از اين ابزار در آموزش دانش آموزان و مديريت مدارس بهره گيري نمود. مدارس هوشمند، مدارسي به شمار ميروند كه كليه معلمان آنهادر دوره هاي آموزشي مربوطه مانند فناوری ارتباطات شركت نموده و مدارك مرتبط را دريافت كرده باشند. معلمان مدارس هوشمند بايد به صورت دوره اي در دوره هاي جديد شركت كنند و با جديدترين مفاهيم رايج در حوزه كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش آشنا شوند. معلمان بايد بتوانند محتواي چندرسانه اي و ديجيتالي دروس خود رامحيا كنند، دانش آموزان را در جريان روشهاي استفاده از رايانه براي توسعه مهارتهاي علمي خود در دروس مورد نظر قرار دهند، مشكلات دانش آموزان را به كمك ابزارهايي مانند پست الكترونيك يا اتاقهاي گفتگو دريافت كرده و به سرعت پاسخ دهند، وبسايتهاي مناسب در حوزه درس خود را به دانش آموزان معرفي كنند و از طريق اينترنت و شبكه هاي آموزشي با روشهاي نوين تدريس و مطالب جديد در حوزه تخصص خودآشنايي پيدا كنند. دانش معلمان مدارس هوشمند روز به روز در حال ارتقاء ميباشد و ميتوانند يافته هاي خود را در قالب و شكلي مناسب به دانش آموزان منتقل كنند. معلماني كه در زمينه فناوري اطلاعات آموزش نديده باشند، راغب به استفاده از ابزارهاي اين فناوري نيز نمي باشند و از اين رو انگيزه لازم را نيز در دانش آموزان براي حركت در اين مسير ايجاد نمي نمايند. بنابراين يكي از عناصرمهم در ايجاد مدارس هوشمند، معلمان آموزش ديده و مجرب در حوزه فناوري اطلاعات مي باشد(زمانی،1389: 34)..
5- ارتباط يكپارچه رايانه اي با مدارس ديگر
مدارس هوشمند با يكديگر در ارتباط بوده و معلمان و دانش آموزان اين نوع مدارس ميتوانند تجارب و دادههاي خود را با يكديگر و سازمانهاي ذينفع به صورت الكترونيكي مبادله نمايند. پلتفرم سيستمهاي مورد استفاده در مدرسه هوشمند به نحوي طراحي شده است كه ميتواند به راحتي با سيستمهاي ديگر هماهنگ شود و داده ها را تحت يك قالب استاندارد با يكديگر به اشتراك بگذارند. محتواي آموزشي، مشخصات دانش آموزان و معلمان، مستندات اداري و اطلاعات انظباطي و بهداشتي دانش آموزان از جمله داده هايي به شمار ميرود كه ميان مدارس هوشمند مبادله ميگردد تا از دوباره كاريها جلوگيري شود و ساختاري استاندارد براي توليد و مبادله داده ها ايجاد شود. عنصر پنجم از مدل مفهومي مدرسه هوشمند نيز به اين موضوع اختصاص دارد و نشان ميدهد كه يكي از مشخصات مدارس هوشمند، برخورداري از ساختار منعطف و استاندارد اطلاعاتي و ارتباط خودكار با مدارس ديگر ميباشد. ارتباط با مدارس ديگر ميتواند از طريق ارتباط دوجانبه، شبكه داخلي سازمان آموزش و پرورش يا شبكه بين المللي اينترنت صورت پذيرد و سيستمهاي اطلاعاتي در زمانهاي مورد نياز، داده هاي مشترك را براي يكديگر ارسال كنند. اين قابليت باعث مي شود تا هزينه هاي توسعه مدارس هوشمند به شدت كاهش يابد و در نتيجه سازمان آموزش و پرورش بتواند چرخه آموزشي دانش آموزان و محتواي دروس ارائه شده در مدارس را كنترل و مديريت نمايد(نوئل،2002: 114).
2-15.كاركردهاي عمده مدارس هوشمند
تا كيد بر مهارت هاي فكر كردن، تدريس ارزش ها، فراهم كردن محيط ياددهي و يادگيري تعاملي، فراهم كردن انواع شيوه هاي آموزشي براي استعدادهاي مختلف، آگاهي دادن به اولياء در مورد آنچه در مدرسه واقع شده است و فراهم كردن فرصت هاي همكاري افراد جامعه با مدرسه، از جمله راهبردها و خط مشي هاي مدارس هوشمند به شمار مي رود. (فربد،1389: 54).
در مدارس هوشمند، نقش مدير، معلم، دانش آموز و والدين تغيير خواهد كرد و با توانايي ها و دانش خود، نقش مو‡ثري در مدرسه خواهند داشت.ارتقاي مهارت ها، توانايي ها و قابليت هاي فردي دانش آموزان از طريق تحكم و فرمانبرداري امكان پذير نيست، بلكه تنها از طريق ارتباط تعاملي است كه مهارت ها تقويت مي شود. روي ديگر ارتباطات تعاملي ميان معلمان و دانش آموزان در محتوا و برنامه كتب درسي نمايان مي شود. در مدارس هوشمند، تمام دانش آموزان، مفاهيم آموزش را درك مي كنند تا مقصود از آموزش خود را بدانند. از وظايف و مسئوليت هاي خود در جامعه آگاه مي شوند. برنامه درسي در دانش آموزان، مهارت و نگرش نقادانه و خلاقيت مثبت ايجاد مي كند. به دانش آموزان كمك مي شود كه روابط بين موضوعات مختلف را درك كنند.محتواي كتب درسي بايد براساس نيازها، اطلاعات و مهارت هاي جامعه طبقه بندي شود، مي گويد: برنامه هاي درسي موجود بايد بازنگري و به روز شوند، به دانش آموزان نيز اجازه داده شود تا از برنامه درسي خود، فراتر گام بردارند. براي دستيابي به اين اهداف بايد پژوهش شود و سپس براساس يافته هاي پژوهش، دست به تغيير زد(فربد،1389: 54).
2-16.تئوری ومبانی نظری
توسعه وحل مشکلات سیستم ها برای طراحی سودمند می باشد0 شناخت دانش آموزان ونوجوانان که وارد مدرسه هوشمند می شوند از لحاظ حیطه های شناختی - عاطفی و روانی حرکتی ضروری است و فرایند یاددهی یادگیری به گونه ای باید طراحی شود که رشد همه جانبه ومتعادل دانش آموزان را درنظر بگیرد. برنامه درسی باید بطور گسترده ای نیازها و استعدادهای دانش آموزان مختلف را دربرگیرد. براساس تحقیق ارائه شده توسط آقای دیوید پرکینز از دانشگاه هاروارد که نقش اولیه را درطراحی وتوسعه مدارس هوشمند ایفا کرده دارای 8 اصل یاتئوری اساسی یادگیری می باشد که عبارتنداز :
1-مدرسه به عنوان سازمان یادگیری : مدرسه نه فقط برای دانش آموزان بلکه برای معلمان مدیران وحتی اولیای دانش آموزان نیز محیط یادگیری است و سازمان یادگیری مدارس هوشمند به نحوی است که دریک فرایند طبیعی از تعیین هدف ها ، محتوا ، ارزشیابی و نحوه نظارت برخود و خلق سیستم پویا کلیه اعضا مشارکت دارند. (پرکینز ،214:2001)
2- ارزشیابی یادگیری محور: ارزشیابی برمحور یادگیری است نه محصول وننتیجه کار به نحوی که دانش آموزان ومعلمان را دریک فرایند درگیرنموده ونتیجه ارزشیابی برمحور کیفیت وکاربرد آن برروی دانش آموزان قرارمی گیرد وآزمون ها دربهترین شرایط به عنوان ابزار ارزشیابی به کاربرده می شوند. (پرکینز ،214:2001)
- دانش زابیشی : درمدارس هوشمند با ارائه محتوای مناسب بیش ترین تاثیر را بررشد فکری وعملی دانش آموزان می گذاردو به جای مصرف اطلاعات ودانش توسط دانش آموزان به توانایی تولید دانایی نیزمجهزمی شوند. (پرکینز ،214:2001)
4- تاکید بردرک وشناخت اهداف : اهداف برنامه ها و فعالیت های مدارس هوشمند برای دانش آموزان قابل درک به نحوی که خروجی های مدارس براساس اهداف از پیش تعیین شده تنظیم می گردند وبه همین منظور دانش آموزان ازمشارکت وهمراهی بیش تر ومناسب تری درامر یادگیری برخوردار خواهند بود. (پرکینز ،214:2001)
5- تاکید برهوش اکتسابی : تحقیقات ومطالعات نشان می دهد که با آموزش روش های تفکر ، به ویژه روش های تلفیقی و روش های فعال تدریس دانش آموزان می توانند از هوش و قدرت تفکر بالاتری درامریادگیری برخوردارباشند. (پرکینز ،214:2001)
6- تاکید برتدریس مهارت وانتقال : از دیگر اصول یادگیری درمدارس هوشمند ، استفاده ا ز فنون وروش های تدریسی است که ضمن تقویت انگیزه آنان اوامر یادگیری شبیه سازی والگو گیری ازآن برای آن ها فراهم گردد واین امر موجب می شود که دانش آموزان نسبت به انتقال این مهارت به دیگران به طور خودکار ا قدام نمایند، این نکته درفرایند یادگیری نقش بسیار مفید وموثری را ایفا می کنند. (پرکینز ،214:2001)
7- یادگیری محصول تفکراست : آماده سازی دانش آموزان برای تفکر زمینه منطقی نمودن امور را برای آن ها فراهم می نماید. (پرکینز ،214:2001)
8- شمول همگانی : از دستاوردهای تفکر خلاق ودرک عمیق ازمسائل ، آماده نمودن دانش آموزان وحتی معلمان درحل مشکلات پیچیده وغامض آموزشی است ، درمدارس هوشمند دانش آموزان ومعلمان این علاقه را به راحتی بروز می دهند وبا تکیه برخلاقیت ونوآوری وارائه روش های جدیددرحل مشکلات اقدام می نمایند. (پرکینز ،214:2001)
باعنایت به شرایط یادگیری از دیدگاه گانیه دربحث مفاهیم محسوس ، شیوه آموزش دیداری - شنیداری وارائه موضوعات درسی و مطالب علمی بوسیله فیلم - انیمیشن و..... سریعتر یادگرفته می شود.همچنین برونرمعتقداست یادگیری بطور مکانیکی انجام نمی شود بلکه فراگیر فعالانه موضوعات راتجزیه وتحلیل می کند تا بتواند مسئله ای را کشف کند( یادگیری اکتشافی)وآزوبل معتقد است انسان درذهن خود از کودکی قالبی را شکل می دهد که آنرا ساخت شناخت می نامد، هرگاه موضوعات آموزشی با ساخت شناخت فراگیر هماهنگی داشته باشد فراگیر مطلب را یادمی گیرد این یادگیری معنی دار دربرابر یادگیری طوطی وار قرارمی گیرد. ( بلگروم،112:2001)
یادگیری درمدارس هوشمند به شکل سنتی وخواندن طوطی وار نیست بلکه یادگیری اکتشافی - معنی دار وشناختی مطرح است دیدگاه برنامه درسی مبتنی برمعنی دار بودن ومسوولیت پذیری فرد درجامعه است( بلگروم،2001).
2-17.نقش فناوری اطلاعات در مدارس هوشمند
پيشبرد كيفيت آموزش و پرورش يك نكته حساس است. ICT مي تواند كيفيت آموزش را از چندين راه تقويت كند: بوسيله افزايش انگيزه و ورود فراگيران به صحنه اشتغال، بوسيله تسهيل در كسب مهارتهاي پايه اي و ارتقا تربيت مربي. ICT همچنين ابزاري انتقال دهنده است كه وقتي بطور صحيح بكار برود، مي تواند ابتكار را در يك محيط دانش آموز محور ارتقا دهد. انگيزه براي فراگيري – ICT هايي از قبيل ويدئو، تلويزيون و نرم افزارهاي چند رسانه اي كه متن، صدا و تصاوير متحرك را ادغام كرده اند، مي توانند براي ايجاد مضموني معتبر و مبارزه جو كه دانش آموز را در فرايند آموزش دخالت مي دهد، بكار بروند. همچنين امواج متقابل و ارتباطي راديويي، افكت هاي صوتي، ترانه ها، نمايشنامه ها، نمايش هاي كمدي وديگر رسوم و سنتهاي اجرا، براي وادار كردن دانش آموزان به گوش دادن و درگير شدن آنها در ارايه دروس بكار ميروند.همينطور بهتر از هرنوع ICT , كامپيوترهاي شبكه اي با اتصال به اينترنت مي توانند انگيزه فراگيران را با ادغام توانگري رسانه ها و تعامل ديگرICT ها با ايجاد فرصت اتصال به جهان واقعي و مشاركت در وقايع جهان، افزايش دهند(میلتون،2003).
تسهيل فراگيري مهارتهاي پايه اي – انتقال مهارتهاي پايه اي و مفاهيمي كه زير بناي مهارتهاي فكري درجه بالاتر و خلاقيت هستند مي توانند بوسيله ICT بصورت شفاهي و عملي تسهيل شود . برنامه هاي آموزشي تلويزيون، ابزار تكرار و تقويت را براي تعليم الفبا، اعداد، رنگه، اشكال و ديگر مفاهيم پايه اي بكار مي برند. بيشتر كاربردهاي اوليه رايانه، براي تعليم آموزش، مبتني بر تسلط مهارتها، تقويت و تكرار محتوي درسي بود. ارتقا تربيت معلمان – ICT همچنين براي پيشبرد دسترسي به تربيت معلمان و كيفيت آن بكار رفته است. مثلا“ موسساتي مانند مركز تربيت معلم شبكه اي در كره جنوبي در حال بهره برداري از اينترنت براي ارايه فرصتهاي بهتر توسعه و پيشرفت تخصصي معلمان، به صورت ضمن خدمت است. اين مركز كه از طرف دولت تامين هزينه شده، درسال 1997 تاسيس شد. و دوره هاي آموزشي مبتني بر شبكه جهاني وب را براي معلمان مقاطع ابتدايي و راهنمايي ارايه مي كند. اين دوره ها شامل "كامپيوترها درجامع اطلاعاتي"، "اصلاح آموزشي" و "جامعه آينده و آموزش" هستند. دوره هاي اختصاصي online نيز همراه با بعضي از دوره هاي كنفرانسي رودرو برگزار مي كردد. در چين، آموزشهاي فراگير مبتني بر راديو وتلويزيون معلمان براي چندين سال است كه توسط دانشگاه مركزي راديو وتلويزيون هدايت مي شود. دانشگاه راديو و تلويزيون شانگهاي و خيلي دانشكده هاي راديو وتلويزيون ديگر اين كشور هم در اين كار سهيم هستند. در دانشگاه آزاد ملي ايندرا گاندي هند سيستم كنفرانس يكطرفه ديداري و دوطرفه شنيداري مبتني بر ماهواره در سال 1996 بوجود آمد كه بوسيله مطالب چاپي و ويديوئي ضبط شده ارايه مي گردد و910 معلم مقطع ابتدايي و كمك مربي از 200 موسسه محلي تربيت معلم را در ايالت كارناتاكا تعليم مي دهد. معلمان توسط گفتگوهاي متقابل توسط تلفن و فاكس با هم در تعامل هستند. دروس خصوصي الكترونيك براي ترفيع پايه فراگيران در دانشگاه تربوکا دو مدل دروس الكترونيك بكار رفته شده درآن عبارتند: دروس از طريق ليستهاي پست الكترونيكي و دروس از طريق ادغام پيامهاي ايميل و فاكس. درمورد دوم، مربيان پيامهاي پست الكترونيكي را به يك ورودي فاكس ارسال مي كنند كه توسط دانش آموزان بعنوان پيامهاي فاكس دريافت مي شود و سپس دانش آموزان با پيامهاي پست الكترونيكي به مربيان پاسخ مي دهند. مدلهاي فاكس بيشتر از مدل پست الكترونيكي قابل دستيابي است چون خدمات فاكس در اندونزي ارزانتر از اينترنت است و استفاده از آن مستلزم مهارت در كامپيوتر و پست الكترونيك نيست.اين دو مدل ابتدا“ بصورت يك مقطع دو ترمي آزمايش شد، و نتايج آن بيانگر, سطح مشاركت پايين درميان دانش آموز ومربي بود. يكي از دلايل آن عدم آشنايي و راحتي كاربرد فناوري و دليل ديگرآن سردرگمي اساسي بيشتر در مورد هدف مربيان بوده است. همچنن مربيان ادعا كردند كه دسترسي محدود به كامپيوتر، فقدان وقت و كمي مشاركت دانش آموزان، علاقه اوليه آنها را درمورد دروس الترونيكي بشدت كم كرده است . لذا با اينكه اينترنت و فاكس يك پتانسيل و نيروي بالقوه براي ارتقا پايه آموزش در دانشگاه توربوكا محسوب مي شود، ولي بايد مراحل عملي براي پيشبرد نسبت مربي به كامپيوتر، بالا بردن مهارتهاي كامپيوتري و پست الكترونيكي در ميان اعضاي هيئت علمي و دانش آموزان، ارتقا تلاشگرانه تر مدل دروس الكترونيكي، يا حداقل تشريك مساعي با موسسات خارجي براي ايجاد نقاط دستيابي بيشتر اينترنتي در سراسر اندونزي، انحام شود(اونگ،2010).
تحقيقات نشان داده كه كاربرد مناسب ICT مي تواند تغيير مكان را در مضمون و در فن آموزشي (پداگوژي) كه در قرن 21 در قلب اصلاحات آموزشي جاي دارند ,تسريع كند. آموزش پشتيباني شده ICT اگر بخوبي طراحي و اجرا شود مي تواند كسب دانش و مهارتهايي مورد نياز يادگيري مادام العمر دانش آموزان را، ارتقا دهد. ICT (خصوصا“ كامپيوتر و فناوري اينترنت) اگر بطور مناسب بكاربروند، بجاي اينكه فقط به معلمان و دانش آموزان اجازه دهند كه آنچه قبلا“ انجام مي دادند را بطور بهتري اجرا كنند، راههاي جديد تعليم وتربيت را فراهم مي كنند. اين راههاي جديد تعليم و تعلم بوسيله تئوري هاي آموزش تعليم گرايان و ايجاد يك انتقال از علم تربيت معلم محور به فن تربيت دانش آموز محور ايجاد شده است(اونگ،2010).
2-18.آموزش هوشمند در مدرسه هوشمند
مدرسه هوشمند مؤسسه آموزشي است كه درجهت فرايند ياددهي يادگيري وبهبود مديريت به صورت نظام يافته اي بازسازي شده تا كودكان را براي عصر اطلاعات آماده سازد.در مدارس فعلي، دانش آموزان به كلاس درس مي روند بدون اينكه از توانائيها واستعدادهاي فردي آنها درك درستي داشته باشيم. اگر ارزشيابي تشخيصي نيز انجام شود براي آن است كه دانش آموزان را در كلاسهاي مختلف بر حسب استعداد گروهبندي كنند تا در صد قبولي بيشتري داشته باشند.نقاط قوت و ضعف فردي دانش آموزان بطور كلي ناديده گرفته مي شود وسبك هاي مختلف آموزشي متناسب با نياز آنها فراهم نمي شود.اغلب معلمان آموزش را براي حد متوسط كلاس فراهم مي نمايند.فرايند كار در مدرسه هوشمند روش آموزش را تغيير مي دهد. تنوع دانش آموزان نه تنها عامل محدود كننده در تدريس نيست بلكه به عنوان يك نقطه قوت مورد توجه قرار مي گيرد. نيازها، استعدادها، تفاوتهاي فردي وسبك يادگيري دانش آموزان در ابتداي كار تشخيص داده مي شود تا معلمان را قادر به برنامه ريزي برنامه درسي اثر بخش بنمايد لذا يادگيري براي هر دانش آموز بهينه مي شود. مدرسه هوشمند متعهد است كه فرصتهاي آموزشي برابری را براي همه دانش آموزان با انواع استعدادها ونيازها فراهم كند. اين تعهد به همه افراد دست اندركار تعليم وتربيت مربوط مي شوداين افراد عبارتند از معلمان، مديران مدارس، كاركنان پشتيباني، اولياء ، جامعه . همه اين افراد بايد بتوانند وآماده كمك به دانش آموزان در مدارس هوشمند باشند.مهمترین رکن در مدرسه هوشمند تغییر در شیوه آموزش است - علاقمندان به هوشمند سازی مدارس باید توجه جدی به این رکن داشته باشند.مدرسه هوشمند واقعی مدرسه ای است که آموزش در آن هوشمند شده باشد - و نیاز کنونی جامعه آموزشی ما تغییر و حرکت به سوی هوشمند سازی آموزش و آموزش بر اساس نیازها و استعدادها است .برنامه درسي ويژگيهاي زير را دارد :
- معني دار بودن : يعني همه دانش آموزان مفاهيم آموزش را درك مي كنند تا مقصود از آموزش خود را بداند . (یادگارزاده،1386: 80)
- مسئوليت اجتماعي : يعني از وظائف و مسئوليتهاي خود در جامعه آگاه مي شوند و نسبت به مردم احساس مسؤليت كنند. (یادگارزاده،1386: 80)
- چند فرهنگي : به دانش آموزان مي آموزد كه به ديگر فرهنگ ها احترام بگذارد.
- بازخوردي : در دانش آموزان مهارت و نگرش نقادانه و خلاقيت مثبت ايجاد مي كند.
- همه جانبه بودن : برروي رشد همه ابعاد انساني تأكيد مي كند و به دانش آموز كمك مي كند كه روابط بين موضوعات مختلف را درك كند. (یادگارزاده،1386: 80)
- جهاني بودن : دانش آموزان را از مسائل جهاني مانند محيط زيست و اقتصاد در همه جنبه هاي زندگي آگاه كند. (یادگارزاده،1386: 80)
- عدم محدوديت : از نظر برنامه درسي محدود كننده نيست. (یادگارزاده،1386: 80)
- هدفداري : برنامه درسي تأكيد بر اهداف مهم و يا اساسي دارد. (یادگارزاده،1386: 80)
-تكنولوژيكي : برنامه درسي از تكنولوژي به عنوان يكي از وسائل انتقال دانش استفاده مي كند و به دانش آموزان نيز مهارت استفاده از تكنولوژي براي رفع نياز خود را مي آموزد(یادگارزاده،1386: 80).
2-19.مسئوليتها و مهارتهاي حرفه اي در مدارس هوشمند
1)مدير
مدیراين مدرسه در اداره مدرسه با اطلاعات و فرآيندهاي هماهنگي سركار دارد. اثر بخشي مديريت در مدرسه هوشمند از طريق استفاده از فناوري اطلاعات مي باشد. مدير مدرسه بايد تحت آموزش مداوم فناوري اطلاعات باشد تا در اداره تجهيزات و فناوري و روشها توانمند گردد. (محمودی،1387: 76)
• آموزشهاي مورد نياز:
- مهارتهاي اوليهIT ،word ، power point.
- نرم افزارهاي چند رسانه اي مرتبط با آموزش (محتواهاي درس)
- نرم افزارهاي آموزشي و كمك آموزشي درسي (اطلاعات اوليه)
- نرم افزارهاي ويژه مديريت (بانك هاي اطلاعاتي مرتبط)
- نرم افزارهاي اداري مانند (نرم افزارجامع مدرسه) (محمودی،1387: 76)
• نقش ها و مسئوليتها:
- تنظيم اهداف قابل حصول براي مدرسه با بررسي نيازهاي دانش آموزان،اولياء و مردم.
- برنامه ريزي براي ارتقاء دائمي مهارتهاي كاركنان اداري در زمينه كاربرد رايانه در امور اداري.
- برنامه ريزي راهبردي براي فعاليتهاي محوله به مدرسه. (محمودی،1387: 76)
- تبادل نظر با معلمان در مورد چگونگي بهبود شيوه هاي ياددهي - يادگيري در دنياي پر تحول امروزي(محمودی،1387: 76).
• مهارتها:
- بكارگيري و عملياتي كردن تئوريهاي مديريت.
- مهارتهاي خود رهبري، انگيزش، نوآوري، خلاقيت، كار گروهي.
- توانايي استفاده از فناوريهاي مربوط در اداره مدرسه.
- رهبري آموزشي.
- كاربرد نرم افزارهاي چند رسانه اي و مديريتي(محمودی،1387: 76).
2)معلمان
معلمان در مدرسه هوشمند نقش هدايتگر را دارا هستند. در اختيار قراردادن منابع و تشويق دانش آموزان و امر هدايت آموزش در مدرسه به عهده معلمان مي باشد و دانش آموز يادگيري را خواهد آموخت. مهارتها و آموزش دقيق و كارآمد معلمان عاملي مهم و نياز اساسي در مدرسه هوشمند مي باشد. (محمودی،1387: 44)
• آموزشهاي مورد نياز:
- مهارت IT،word ، power point.
- كاربرد فناوري در فرآيند ياددهي - يادگيري (برنامه درسي، روش تدريس، محتوا و ارزيابي
- نوآوري در فعاليتهاي ياددهي – يادگيري. (محمودی،1387: 44)
• نقشها و مسئوليتها:
- برنامه ريزي و تدارك امور تدريس.
- مديريت فناوري آموزشي.
- رسيدگي به وظايف تخصصي در محيط ياددهي – يادگيري.
- ارائه آموزش اثربخش. (محمودی،1387: 44)
• مهارتها:
- طراحي آموزش.
- فرآيند مديريت كلاس.
- ارزيابي يادگيري دانش آموز.
- انتخاب منابع متناسب با دانش آموز.
- استفاده مناسب از فناوري در امر آموزش(محمودی،1387: 44).
3)كاركنان اداري
كاركنان اداري مدرسه كه مسئوليت آنها شامل نگهداري پرونده هاي دانش آموزان، كاركنان (آموزشي و غيرآموزشي)، امور مالي، روابط عمومي مدرسه، انبار مدرسه و امور مربوط به رفاه دانش آموزان و كاركنان مي باشد.در مدرسه هوشمند اين وظايف به كمك فناوري انجام مي شود. كاركنان مدرسه بايد با نحوه اتوماسيون اداري آشنا باشند، در واقع آنها بايد با مهارتهاي اوليه IT،word ، excelو واژه پردازها و صفحه گسترده ها آشنا باشند. (محمودی،1387: 32)
• آموزشهاي مورد نياز:
- مهارتهاي پايه IT ،word، excel.
- نرم افزار هاي مديريتي. (محمودی،1387: 32)
• نقش ها و مسئوليت ها:
- امور مالي مدرسه.
- نگهداري پرونده دانش آموزان و كاركنان.
- اداره امور مربوط به رفاه دانش آموزان و كاركنان. (محمودی،1387: 32)
• مهارتها:
- مهارت در IT،word ، excel.
- كاربرد واژه پردازها.
- كاربرد نرم افزارهاي مديريتي. (محمودی،1387: 32)
4)اولياء دانش آموزان
والدين دانش آموزان نقش اساسي در دست يابي به اهداف مدرسه و رشد متوازن و كلي دانش آموزان ايفاء مي كنند. افزايش مشاركت والدين در فرآيندهاي آموزشي اين مدرسه از اولويتهاي مهم مي باشد. والدين مي توانند به عنوان منابع آموزشي تلقي مي شوند و اين مشاركت در فرآيند مادام العمر آنها نيز مفيد خواهد بود. (محمودی،1387: 45)
• راهبردها و خط مشي ها:
- برنامه كلي براي والدين دانش آموزان مدرسه
- رسانه ها ی چاپي - الكترونيكي
- نمايش و ارائه دستاوردها.
- برگزاري نشست هاي مستمر در مورد نقش والدين در فرآيند تربيت دانش آموز
- برگزاري دوره هاي IT براي اولياء (به صورت محدود)
- جلسه ماهانه و تشكيل گروههاي پشتيباني.
- اردوهاي IT در مدرسه.
- تابلوي اعلانات اولياء در سايت مدرسه.
- صفحه ويژه والدين در سايت مدرسه. (محمودی،1387: 45)
• نقشها و مسئوليتها:
- تامين نيازهاي آموزشي فرزند خود.
- پيگيري مراحل پيشرفت فرزند خود.
- راهنمايي، ايجاد انگيزش، مشاوره با فرزند خود.
- پشتيباني از فعاليتهاي مدرسه. (محمودی،1387: 45)
• مهارتها :
- توانايي استفاده از پايگاه اطلاعاتي مدرسه.
- آشنايي با فرآيندهاي آموزشي(محمودی،1387: 45).
2-20.فناوري مدارس هوشمند
• شبكه رايانه اي
شبكه اي از رايانه ها كه در آن بتوان منابع را به اشتراك گذاشت، يكي از اساسي ترين بخش هاي مدرسه هوشمند مي باشد. شبكه در يك مدرسه هوشمند بخش هاي مختلف مدرسه را تحت پوشش قرار مي دهد. اين بخشها شامل دفاتر مدير، كاركنان اداري، معلمين و كلاسهاي درس، كتابخانه و محل ورود و خروج دانش آموزان مي باشد.نظر به اهميت شبكه توجه به امنيت چنين شبكه اي مهم و حياتي است، امنيت شبكه چه در بعد محرمانه بودن و چه در بعد حفظ اطلاعات، بايد با توجه به استانداردهاي لازم تعريف گردد.
• محتواي الكترونيكي
محتواي الكترونيكي اصلي ترين بخش در آموزش الكترونيكي در يك مدرسه هوشمند مي باشد. يك محتواي الكترونيكي بايد از استاندارهاي مشخصي برخوردار باشد تا بتواند ارتباط با مخاطب را به خوبي برقرار نمايد. توليد محتواي الكترونيك از طريق معلم يا سازمان آموزش و پرورش انجام مي پذيرد، كه در هر دو صورت رعايت استانداردها لازم است.
• محيط ارتباطي بين اجزاء مدرسه هوشمند
مديريت آموزشي، ارزيابي هوشمند، محيطهاي گفتگوي دانش آموزان، معلم و مدير، ارتباط با والدين، نياز به يك بستر نرم افزاري دارد.اين بستر كه به صورت مدلهاي مجازي به كار گرفته مي شود كه براي مدرسه هوشمند با توجه به نيازها و شكل كار بايد به طور مستقل تعريف گردد(زاین،2004: 213).
آموزش و پرورش
تجهيز مدارس:آموزش و پرورش به منظور پيشبرد اهداف آموزشي از طريق الكترونيك، نياز دارد كه مدارس مجهز به فناوري داشته باشد، مدرسه هوشمند به عنوان يك مدرسه الكترونيك كامل بايد از تجهيزات رايانه، شبكه، نرم افزارهاي مورد نياز غني گردد تا بتواند به اهداف مورد نظر خود دست پيدا نمايد. (مورهد،1380: 54)
تهيه و استاندارد سازي محتوا:از وظايف آموزش و پرورش تهيه محتواي متناسب با اهداف و سياستهاي آموزشي كل كشور مي باشد. ايجاد استانداردهاي لازم در اين زمينه از اصولي ترين راهبردها است تا با ارائه اين استانداردها بتوان محتواهاي توليد شده در بخش خصوصي و دولتي را محك زد و از آن در مدرسه هوشمند استفاده نمود. (مورهد،1380: 54)
قوانين لازم براي مدارس هوشمند:در برخي از بخش هاي مدرسه هوشمند نياز به تغيير قوانين و اعمال سياستها ي جديد مي باشيم كه اين كار دشوار، بايد در طول زمان و با در نظر گرفتن شرايط فرهنگي كشور صورت پذيرد. از جمله بخش هايي كه در آن نياز به تغيير قوانين مي باشد:
الف)- بخش ارزيابي
ب)آموزش در بخش تربيت معلم
ج)- ساماندهي تجهيز مدارس
پشتيباني از مدارس هوشمند:با توجه به اينكه مدارس هوشمند در حال تغيير ساختار آموزش در كشور مي باشند. حمايت از اين طرح داراي اهميت ويژه اي است، پر واضح است كه استفاده ابزار توانمند فناوري در زمينه آموزش مي تواند قابليتها و استعدادهاي دانش آموزان را به منصه ظهور برساند. (مورهد،1380: 54)
ديدگاه برنامه درسي: معني دار بودن: همه دانش آموزان مفاهيم آموزش را درك مي كنند تا مقصود از آموزش خود را بدانند.مسئوليت اجتماعي: از وظايف و مسئوليتهاي خود در جامعه آگاه مي شوند، نسبت به مردم احساس مسئوليت مي كنند.باز خورد برنامه درسي: برنامه درسي بايد در دانش آموز مهارت و نگرش نقادانه و خلاقيت مثبت ايجاد كند(مورهد،1380: 54).
همه جانبه بودن: بر روي رشد همه ابعاد انساني تاكيد مي كند و به دانش آموزكمك مي كند كه روابط بين موضوعات مختلف را درك كند. (مورهد،1380: 54)
عدم محدوديت: برنامه درسي محدود كننده نيست. اولا" دائما" برنامه هاي موجود بازنگري مي شود. ثانيا" به دانش آموزان اجازه مي دهد از برنامه درسي خود فراتر گام بردارند. (مورهد،1380: 54)
هدفداري: برنامه درسي از فناوري به عنوان يكي از وسايل انتقال دانش استفاده مي كند و به دانش آموزان نيز مهارت استفاده از فناوري را براي رفع نياز خود را مي آموزد. (مورهد،1380: 54)
ب- روش تدريس
روش تدريس در اين مدرسه، دانش آموز محور خواهد بود.
اصول حاكم بر روش تدريس به شرح ذيل مي باشد:
*فراهم كردن تركيبي از روشهاي يادگيري براي اطمينان از رشد همه جانيه استعداد ها و قابليت هاي دانش آموز به منظور:
الف- تشويق يادگيري و ارتقاء خلاقيت.
ب- دانش آموز محوري فعاليتها و ارتقاء توانايي هاي فردي.
*فراهم نمودن انواع روشهاي آموزشي براي ارتقاء يادگيري.
*هدايت كلاس با روشهاي مختلف ياددهي – يادگيري.
با توجه به دانش آموز محور بودن مدرسه هوشمند نقش دانش آموز مهمتر مي باشد به صورتي كه:
*درتعيين اهداف آموزشي دانش آموز با راهنمايي معلم خود اهداف را شكل مي دهد.
*درتعيين وظايف آموزشي به پيشنهاد معلم وظايف توسط دانش آموز تعيين مي گردد.
*در انتخاب منابع دانش آموز منابع خود را در نظر مي گيرد و از معلم در مورد آنها نظر مي خواهد(زاین،6:2004).
ج - ارزيابي
ارزيابي در مدرسه به صورت هوشمند و در برخي دروس با توجه به نوع درس غير هوشمند مي باشد.
• حيطه ارزيابي در مدرسه هوشمند جامع مي باشد و علاوه بر ارزشيابي پاياني آمادگي و پيشرفت را نيز در بر مي گيرد و اين روش اطلاعات گوناگوني در مورد توانايي ها و نوع يادگيري دانش آموز ارائه مي دهد:
*ارزشيابي ورودي= سنجش سطح دانش و توانايي.
*ارزشيابي مستمر= اندازه گيري پيشرفت دانش آموز براي سنجش قوت ها و ضعف هاي موجود.
*ارزشيابي پاياني= با توجه به سيستم آموزشي حاضر اين ارزشيابي به صورت كتبي از ميزان يادگيري دانش آموز به عمل مي آيد.
*ارزيابي به شكلهاي مختلف طراحي مي شود: ارزيابي در كلاس، ارزيابي مدرسه اي ،ارزيابي متمركز.
*ارزيابي در كلاس: اين نوع ارزيابي در حين آموزش و پس از آموزش مي باشد.
*ارزيابي مدرسه اي: اين نوع ارزيابي در پايان هربخش درسي مي باشد.
*ارزيابي متمركز: اين نوع ارزيابي هر زمان كه دانش آموز اعلام آمادگي كند به صورت يك پروژه ارائه مي گردد(مجیدی،1380: 65).
2-21.یادگیری الکترونیکی در مدارس هوشمند
آموزش، ركن اصلي در توسعه پايدار هر كشور است و آموزش الكترونيكي، امروزه از جديدترين، مؤثرترين و مطمئنترين روشها در توسعه آموزشهاي فردي و سازماني است. سيستم نوين آموزش الكترونيكي فوايد و مزاياي منحصر به فردي را براي افراد، سازمانها و مراكز آموزشي به همراه دارد. در گذشته تمامي آموزشهاي كاركنان در شركتها و سازمانها به شيوه كلاسهاي حضوري برگزار ميگرديد كه در آن محوريت كلاس با مربي آموزش بود. با ظهور اينترنت، آموزش الكترونيكي باعث گسترش دامنه آموزش و باعث به اشتراك گذاشتن دانش و اطلاعات شد. مدتي است برخي كشورهاي جهان به تأسيس مدارس ابتدایی الكترونيكي يا مدارس ابتدایی هوشمند دست زدهاند. در مدارس ابتدایی هوشمند كامپيوتر در نحوه تدريس و ارزشيابي تأثير ميگذارد و برنامههاي درسي را تا حدودي تغيير ميدهد. ولي در عين حال كاركردهاي اجتماعي مدارس ابتدایی بر جاي خود باقي ميماند چون در روابط اجتماعي به دانشآموزان ياري ميرساند(دورين ، 2005).
در اين مدارس ابتدایی دانشآموزان ميتوانند با منابع علمي جهان و معلمان و بچههاي مدارس ابتدایی ديگر ارتباط برقرار كنند. مدرسه هوشمند مدرسهاي فيزيكي است و كنترل و مديريت آن، مبتني بر فناوري كامپيوتر و شبكه انجام ميگيرد و محتواي اكثر دروس آن الكترونيكي و سيستم ارزشيابي و نظارت آن هوشمند است. در چنين مدرسهاي يك دانشآموز هوشمند، با صرف وقت بر روي موضوعات به شكل مستمر، منابع و قابليتهاي اجرايي خود را توسعه و تغيير ميدهد و اين نكتهاي است كه به مسئولان مدرسه اجازه ميدهد تا با توجه به تغييرات به وجود آمده و افزايش سطح اطلاعات دانشآموزان، آنها را براي اخذ اطلاعات جديد آماده نمايند. هفت اصل كليدي در مدارس ابتدایی هوشمند عبارتند از:
1)دانش خلاق 2)استعداد يادگيري 3)توجه به فهم مطالب 4) آموختن با هدف تسلط و انتقال آن 5) ارزيابي آموختهها به شكل متمركز 6) غلبه بر مشكلات 7) مدرسه به عنوان يك سازمان آموزشي. در مدارس ابتدایی هوشمند كامپيوتر جايگزين تخته سياه و CD جاي دفتر مشق را ميگيرد. دانشآموزان ميتوانند از طريق اينترنت اطلاعات بسياري را درباره هر موضوع كه بخواهند بدست آورند. در اين سيستم معلم و شاگرد هر دو توليد محتواي الكترونيكي و درس را به صورت CD ارائه ميكنند. در اين مدارس ابتدایی آموزش منحصر به معلم نيست و دانشآموز نقش اساسي در آموختن مباحث علمي دارد. دبيران با استفاده از محتواي درسي الكترونيكي موجب تفهيم بهتر مطالب درس و صرفهجويي در وقت ميشوند و دانشآموزان هم اين فرصت را دارند كه توانايي و قابليتهاي خود را آشكار و به توليد محتوا بپردازند. در اين گونه مدارس ابتدایی كسب موفقيت دستيافتني است و ميزان آن به تلاش و پيگيري دانشآموزان و هدايت صحيح و جهت دار بستگي دارد. در اين روش روح پژوهش و جستوجوگري، جايگزين روحيه بيهدف دانشآموز خواهد شد. در اين روش ركن اصلي براي هرگونه تغيير، تغيير در فكر است و ابزار و امكانات تنها وسيلهاي براي جامه عمل پوشاندن به افكار هستند(روتع و اوستر ، 2007).
افزايش استفاده ازكامپيوتر در آموزش به يك نياز تبديل شده است. ما براي عقب نماندن از قافله جامعه جهاني كه به سرعت نقش رايانهها را در مشاغل گسترش ميدهد به سيستم آموزش متناسب اين عصر نيازمنديم. اما از اين موضوع نيز نبايد غافل باشيم كه استفاده از انواع نرمافزارها و محتواهاي آموزشي غيراستاندارد ميتواند لطمات جبرانناپذيري به آموزش وارد و يادگيرندگان را دچار سردرگمي كند. براي ايجاد مدرسه هوشمند و يا كلا ورود فناوري اطلاعات به مدارس ابتدایی وزارت آموزش و پرورش بايد به دنبال ايجاد بانكهاي اطلاعاتي قوي و هماهنگ باشد كه بتواند شبكه آموزشي قوي استاندارد را اتخاذ كند تا خدمات محتوايي و آموزشي را به راحتي در دسترس مدرسه قرار دهد. با اميد به اينكه مدارس ابتدایی هوشمند راهي باشد در جهت رشد فكري دانشآموزان اين مرز و بوم.يكي از بخش هاي سيستم هوشمند ، آموزش و يادگيري اينترنتي مي باشد كه از يك محيط داده و اطلاعات بسيار فراتر است . اين روش دانش آموزان را قادر مي سازد تا اينكه كشفيات خودشان در يك محيطي با داده ها و منابع قوي تر انجام دهند . يادگيري از طريق اينترنت همچنين به فراگيران اين اجازه را مي دهد كه بخشي از مطالعات فردي خودشان را با مجموعه اي از ابزارهايي كه ويژگي هاي محتوا را فعال مي سازند تعيين نمايند و همچنين به آنها اجازه مي دهد تا روشي را انتخاب نمايند تا آنها بسيار مؤثرتر و بهتر مطالب را ياد بگيرند .با آغاز عصر ارتباطات و هجوم فن آوري و رايانه ها به زندگي انسان ، بسياري از پديده ها از جمله روابط بين انسان ها و روابط كاري ، درسي و فكري ، در جهان تغيير كرد . در حال حاضر دامنه اين تغييرات به زندگي كودكان هم كشيده شده است (دورين ، 2005) . در سال هاي اخير مشخص شده است كه اينترنت سمت ، زمان و مكان آموزش را تغييرداده است . اينترنت آموزش را از هر مكاني و زماني امكان پذير و آسان كرده است (روتع و اوستر ، 2007)
فناوري اطلاعات و به ویژه اينترنت ، به عنوان بخشي از زندگي روزمره دانش آموزان پذيرفته شده و دسترسي به اينترنت امري عادي در كلاس هاي درس تبديل شده است (كيوبان ، 2001) .
امروزه با ظهور فناوري اطلاعات مبتني بر شبكه و اينترنت ، انقلاب جديدي در فرآيند تدريس و يادگيري ايجاد شده و ديگر رويه هاي سنتي انتقال دانش از طريق متن ، كاغذ ، تمرين و مانند آنها كمتر مي تواند توجه جواناني را كه در جهان اثبات شده از رسانه ها به سر مي برند ، به خود معطوف كند . فناوري اطلاعات و ارتباطي جديد (به ويژه اينترنت) قابليت مهيجي براي غلبه بر موانع فراگيري و دسترسي جغرافيايي دارند و بسياري از مؤسسه هاي آموزشي شتابانه دنبال استفاده از اين قابليت ها و امكامنات در فراگيري ، تدريس و تحقيق هستند (رضايي ،1388: 57) .
مؤسسه هاي آموزشي به دلايل زير از به كار گيري يادگيري الكترونيكي در فرآيند آموزش استقبال مي كنند :
-رشد فناوري اطلاعات : يادگيري الكترونيكي در حال تبديل شدن به يك ابزار آرماني براي آموزش و يادگيري است .
-اطلاعات غني : يادگيري الكترونيكي دستيابي است داده به دانشجويان به منابع اطلاعات غني در هر مكان و زماني را فراهم مي آورد .
-راهبرد يادگيري جايگزين : يادگيري الكترونيكي كه مي تواند به كساني كه قبلاً در حاشيه قرار گرفته بودند (مانند دانش آموزان معلول) امكان دسترسي و استفاده از فرآيند يادگيري را بدهد .
-يادگيري تركيبي : يادگيري الكترونيكي مي تواند برگزاري مكان هاي سنتي را با آزاد كردن منابع ارزشمند و گسترش ارائه آموزش به تعداد بيشتري از دانش آموزان سنتي ، تكميل نمايد (اسپندر ، 2001) .
اگرچه يادگيري الكترونيكي در كشورهاي توسعه يافته به طور فزاينده براي دستيابي به دانش آموزان سنتي و غير سنتي مورد پذيرش قرار گرفته ، اما هنوز در كشورهاي در حال توسعه ناشناخته است و به عنوان يك رهيافت آموزشي مورد استفاده قرار نمي گيرد . (آبدون ، تينوميا و راب ، 2007) . اين در حالي است كه يادگيري الكترونيكي امكانات فوق العاده اي در حل بسياري از مسائل و مشكلات نظام هاي آموزشي را حل نمايد .
به باور روكر و اندرسون شيوه هاي آموزشي مبتني بر وب بايد انعطاف پذيري شناختي را گسترش دهند و آنان درك كنند كه براي هر سؤال الزاماً يك جواب صحيح وجود ندارد . به عقيده آنها شيوه هاي آموزشي مبتني بر وب بايد بر مسأله محوري تأكيد كند . و فرصت هاي تعامل در شكل هاي مختلف را براي دانش آموزان ايجاد كند (سراجي ، 1386: 59) .
2-22.دلایل عدم شکل گیری مدارش هوشمند
فناوري اطلاعات و ارتباطات یکی از موضوعات بحث انگیز در دنیاي امروز است که بسیاري از جوانب زندگی از جمله نظامهاي آموزشی را در برگرفته است. در واقع نظام آموزشی هر کشور جهت همگام شدن با توسعه جهانی و رو به پیشرفت، باید بتواند علاوه بر هماهنگ کردن خود با تحولات جامعه امروزي، چشم اندازها و تغییرات آینده را پیش بینی و آنها را در جهت ایجاد تحولات مطلوب در آینده هدایت کند. در این راستا شاید بتوان طرح مدارس هوشمند را به عنوان مناسبترین الگو براي توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات در امر آموزش و پرورش توصیه نمود. مدارس هوشمند به آن گروه از واحدهاي آموزشی اطلاق میگردد که با استفاده از یادگیري الکترونیکی به صورت حضوري و با حفظ فضاي فیزیکی مدرسه، معلم، دانش آموز و با برخورداري از نظام آموزشی هوشمند و با رویکردي تلفیقی و جامع نسبت به ارائه خدمات آموزشی و پرورشی به دانش آموزان تلاش می کند(عبادی،54:1387).
از سوي دیگرمدارس هوشمند به دلیل برنامه هاي درسی انعطاف پذیر، امکان تدریس با شیوه هاي نوین، داشتن طیف وسیعی از برنامه ها وروش هاي آموزشی و محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز با در نظرگرفتن تفاوتهاي فردي و توجه بیشتر به نیازها، علائق واستعدادهاي دانش آموز میتوانند در جهت از بین بردن و یا کاهش شکاف آموزشی موثر و مفید باشند. در واقع هر دانش آموز بسته به استعداد خود می تواند آموزش ببیند و یا به عبارت دیگر سیستم آموزش نسبت به استعداد دانش آموزان متغیر است.(مشایخ،64:1380)
لذا مدارس هوشمند را میتوان یک سازمان یادگیرنده دانست. این سازمان در طول زمان تکامل یافته و به طور مستمر، کارکنان، منابع آموزشی وتوانایی هاي اجرایی خود را توسعه می دهد. این ویژگی به مدرسه امکان میدهد تا خود را با شرایط متغیر عصر حاضر سازگار نماید.علیرغم مزایاي غیر قابل انکار مدارس هوشمند در تحول نظام آموزشی، اجراي این طرح همواره با موانع و مشکلاتی روبه روبوده است. ناکافی بودن نیروي انسانی متخصص و آموزش دیده و کمبود منابع مالی و فیزیکی جهت تجهیز مدارس هوشمند به سیستمهاي رایانهاي و تجهیزات و ملزومات مورد نیاز این مدارس از مشکلات موجود در زمینه توسعه این مدارس میباشند. نتایج مطالعات دیگر حاکی از آن است که مسأله مهم تر ساختارهاي سازمانی موجود در نظامهاي آموزشی، فرهنگ و توانایی به کارگیري ازابزار و امکانات، شرایط محیطی و از همه مهم تر درك افکار عمومی از این پدیده است. به عنوان نمونه عملاً عدم وجود فرهنگ صحیح استفاده از فناوري اطلاعات در بین مردم و مسئولان و به ویژه معلمان و متولیان امر نظام آموزشی، موانعی جدي را بر سر راه اشاعه و توسعه مدارس هوشمند پدید آورده است (اصغری،27:1387).
برخی دیگر از پژوهش هاي انجام شده، ناکافی بودن تعداد رایانه، کمبود مهارت و دانش معلمان، مشکلات ادغام فناوري با آموزش و فرایند آن، فقدان کارکنان فنی و نظارتی، هزینه سنگین و کمبود امکانات سخت افزاري و نرم افزاري، کمبود نرم افزارهاي مربوطه در دستیابی به اینترنت، فقدان آموزش، کمبود وقت و فشار برنامه درس، دسترسی محدود، مشکل در سازگار شدن با نقش جدید آموزشی، کمبود منابع مالی در پیاده سازي فناوري اطلاعات در آموزش، کمبود نیروي انسانی آموزش دیده، شفاف نبودن اهداف در خصوص کاربرد رایانه در آموزش و پرورش، پایین بودن انگیزه به دلیل عدم ارائه آموزش کافی به معلمان و دانش آموزان، عدم آشنایی با زبان انگلیسی و نداشتن الگوي معتبر علمی را به عنوان موانع و چالشهاي توسعه مدارس هوشمند اشاره کرده اند(قاسم پور،38:1385).
2-23.پیشینه تحقیق
الف)تحقیقات خارجی
-تحقیقی توسط مینز و اولسن(1995) با عنوان" تاثیر مدارس هوشمند بر یادگیری دانش آموزان" انجام شده است.بر اساس تحقيقي كه روي دانش آموزان 4620 مدرسه در ايالات متحده آمريكا انجام شده ، بيشتر معلمين اين مدارس ابتدایی ، براي فراهم آوردن محيط هاي يادگيري واقعي كه به حل مشكلات و مسائل موجود در دنياي واقعي دانش آموزان مي پردازند از فن آوري استفاده مي كرده اند . در اين مدارس ابتدایی دانش آموزان در مقاطع زماني گوناگون به اجراي پروژه هايي كه كار با آنها نياز به آگاهي از چند موضوع درسي متفاوت داشت ، مي پرداختند . در اين كلاس ها نظام ارزشيابي دانش آموزان نيز تا حدي تغيير كرده بود ، به طوري كه آنان را بر اساس فعاليت هايشان ارزيابي مي كردند . استفاده از فن آوري اطلاعات و ارتباطات دانش آموزان را در جستجو ، گردآوري و تحليل اطلاعات و ارائه ي آنها به صورت كاري علمي توانا ساخت . اين نتايج نقش اساسي در حمايت از اين شيوه هاي آموزشي ايفا مي كند .
-تحقیقی توسط پرکینز وهمکارانش(1998) با عنوان "تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس هوشمند در دانشگاه هاروارد "انجام شده است. وی طرح مدارس ابتدایی هوشمند را به عنوان تجربه ای نوین در برنامه های آموزش و پرورش، با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات ارائه نمودند. این طرح به تدریج در چند مدرسه اجرا گشت و بعدها تا حدوددی توسعه یافت، به طوریکه امروزه برخی از کشورهای توسعه یافته در امر فناوری اطلاعات، همچون مالزی، از این مدارس ابتدایی جهت تربیت نیروی انسانی در برنامه های توسعه خود استفاده می کنند. در تعریف این نوع مدارس ابتدایی گفته شده اس که مدرسه هوشمند یک مدرسه و محیط آموزشی فیزیکی است که کنترل و مدیریت آن مبتنی بر فناوری رایانه و شبکه می باشد و محتوای اکثر دروس الکترونیکی و سیستم ارزشیابی و نظارت آن نیز هوشمند است ودر فرایند آموزش به تفاوت استعداد وتوانایی دانش آموز توجه می شود .
-تحقیقی توسط تامپسون (2007) از 3000 مدرسه در آمريكا پيرامون" ديدگاه دانش آموزان درباره فاوا در آموزش" ، نشان مي دهد كه دانش آموزان همه سطوح سني ، نسبت به شايستگي و كاربرد فاوا ، در آموزش ديدگاه هاي مثبتي دارند .
-در پژوهش كه توسط ايتو و همكاران (2008)با عنوان "استفاده از ابزارهای چند رسانه ای جدید در مدارس هوشمند از دانشگاه كاليفرنيا" بر روي 800 نوجوان دبيرستاني انجام شد و حدود 5000 ساعت به طول انجاميد . آنها به اين نتيجه رسيدند كه در حال حاضر شبكه هاي اجتماعي و سايت هاي ويدئويي ، بازي هاي آنلاين و ابزارهاي مكانيكي و تلفن هاي همراه ، به عنوان ابزارهاي ثابت در فرهنگ جوانان هستند ، جوانان امروزي در پي رسيدن به استقلال و هويت مستقل هستند و جهان ديجيتالي فرصت هاي جديدي را براي جوانان به وجود آورده تا با هنجارهاي اجتماعي درآمزيند و چيزهاي مورد علاقه خود را كشف كنند .
اونگ و همکاران (2010) در تحقیق دیگری به "بررسی تأثیر نسبی نگرش دانشآموزان در مورد دانش در مدارس عادی و هوشمند" پرداختند. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش ANOVA استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که نگرش دانشآموزان نسبت به دانش در مدارس عادی و هوشمند با یکدیگر تفاوت معناداری دارد .
-تحقیق اتوی(2011)تحت عنوان "بررسی نگرش معلمان و مدیران نسبت به فناوري اطلاعات در مدارس دخترانه و پسرانه عربستان صعودي"جنبه هاي مختلف فناوري اطلاعات در محیط مدرسه از جمله برنامه ریزي فناوري اطلاعات، فناوري اطلاعات در آموزش، دانش ومهارت معلمان و مدیران، فناوري اطلاعات در کار اداري و توسعه فناوري اطلاعات کارکنان را در نظر گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بیشتر معلمان و مدیران تأکید کردند که برنامه هاي فناوري اطلاعات باید درمدارس اجرا شود.آنها اظهار داشتند که توسعه فناوري اطلاعاتی کارکنان که به شدت براي بهبود دانش و مهارتهایشان مورد نیاز است. معلمان و مدیرانی که در بسیاري از برنامه هاي کاربردي مانند پاورپوینت و ابزارهاي نرم افزاري ضعیف عمل می کنند یا آنانی که نگرش منفی یا خنثی در مورد استفاده از فناوري اطلاعات در مدارس دارند به این خاطر است که دانش و مهارت لازم در مورد به کارگیري رایانه وفناوري هایی که آنها را قادر سازد آگاهانه تصمیم گیري کنند، ندارند.
-تحقیق حمزه(2012)تحت عنوان "فناوري اطلاعات و ارتباطات و تنوع در نگرش دانش آموزان نسبت به ابتکارهاي مدارس هوشمند" نشان میدهد که نگرش دانش آموزان نسبت به تغییرات کنونی در مدارس هوشمند بسیار مثبت است. آنان خواستار استفاده از فناوري در فرایند یادگیري خود هستند، بسیاري از دانش آموزان هفتگی61% ازرایانه استفاده می کنند. کاربرد وسیع فناوري اطلاعات وارتباطات در مدارس وضعیت اجتماعی خوبی را در مدارس منعکس میکند و یک مدرسه هوشمند بودن به عنوان یک مزیت شمرده می شود.
ب)تحقیقات داخلی
-تحقیق تسلسمی(1385)تحت عنوان" رابطه هوشمندی سازی مدارس و یادگیری دانش آموزان" نتیجه می گیرد در مدارس معمولی، طرح درس معلم شامل مجموعه ای از دستورالعمل ها، برنامه های درسی، سؤالات تمرینات اضافه، امتحانات کلاس و ... می شود. اما در مدارس چندرسانه ای علاوه بر این موارد، معلم از مواد آموزشی چندرسانه ای شامل فیلم، عکس، صدا، اسلاید و ... استفاده می کند تا کیفیت و ماندگاری آموزش را ارتقا بخشد.
در تحقیق صالحی و کاشانی (1386)، تحت عنوان" شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر در اجرای طرح مدارس هوشمند "به فعالیت پرداختند. جامعه آماری در این تحقیق کلیهی مدیران دبیرستانهای استان مازندران است. تعداد 265 نمونه در این پژوهش انتخاب شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که بسترسازی مناسب و خلق محیط متناسب با فناوری اطلاعاتی و ارتباطی و وجود برنامهریزی آموزشی متناسب با فناوری اطلاعات و ارتباطات و وجود امکانات و منابع مالی از مؤلفههای اصلی برای اجرای طرح مدارس هوشمند است .
-تحقیق زمانی(1386)تحت عنوان "رابطه مدارس هوشمند و یادگیری دانش آموزان ابتدایی" نتیجه می گیرد:دانش آموزان با تفكر مستقل و ابراز خلاقيت ،توانمندي خود را به كار مي گيرند و فضاي حاكم موجب به كارگيري توانمندي هاي مربيان ، معلمان و اوليا براي تقويت آموزش و پرورش مي گردد و بطور كلي محيط مدرسه مشوق يادگيري و باعث ايجاد انگيزه و رغبت در مجموعه مي شود.
-تحقیقی توسط نوروزي و همكاران (1387 )تحت عنوان "تاثیر فناوری اطلاعات بر یادگیری "انجام شد . در اين تحقيق تأكيد شده است كه روش هاي كاربرد فن آوري اطلاعات و ارتباطات در آموزش تنوع بسيار وسيعي دارد . اين تحقيق روش هاي شناسايي شده را در 230 گروه طبقه بندي مي كند .
-در تحقیقی حسین پور و همکارانش (1387) به" مقایسه وضعیت آموزشی و میزان یادگیری دانشآموزان در دبیرستانهای هوشمند و عادی تهران" پرداختند. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل دادهها از شیوهی ANOVA استفاده شده است. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین میزان یادگیری دانشآموزان در دبیرستانهای عادی و هوشمند وجود دارد.
-تحقیق یوسف زاده(1387) تحت عنوان "نقش فناوری های نوین در مدارس هوشمند" را مورد بررسی قرار داده است.دراین تحقیق نتیجه گرفته می شود که آموزش های چندرسانه ای در رشد همه جانبه دانش آموزان تاثیرگذار است.
-تحقیق توکلی(1388) تحت عنوان" مقایسه کیفیت آموزش در مدارس هوشمند وعادی "نتیجه می گیرد:در مدارس معمولي، طرح درس معلم شامل مجموعه اي از دستورالعمل ها، برنامه هاي درسي، سؤالات تمرينات اضافه، امتحانات کلاس و ... مي شود. اما در مدارس چندرسانه اي علاوه بر اين موارد، معلم از مواد آموزشي چندرسانه اي شامل فيلم، عکس، صدا، اسلايد و ... استفاده مي کند تا کيفيت و ماندگاري آموزش را ارتقا بخشد. اين قدم اول در راه حرکت به سمت مدارس هوشمند است.
-تحقیق کامران فرد(1389)با عنوان "رابطه مدارس هوشمند وکیفیت یادگیری دانش آموزان مقطع ابتدایی" را مورد بررسی قرار داده است.نتایج این تحقیق نشان می دهد مدارس هوشمند کیفیت یادگیری دانش آموزان در مقطع ابتدایی را ارتقاء داده است.
- زمانی و همکاران (1389) در تحقیقی به بررسي" نقاط قوت، ضعف، تهديدها وفرصتهاي پیشروی مدارس هوشمند" پرداختند. هدف ديگر این تحقیق مقايسه اين موارد در مدارس هوشمند دولتي با غيرانتفاعي است. نتايج به دست آمده نشان داد كه از نظر دانشآموزان و دبيران آنها ميانگين نقاط قوت، ضعف، تهديدها و فرصتها در مدارس دولتي و غير انتفاعي هوشمند از حد متوسط 3 بالاتر است و اين بيانگر اين نكته است كه با وجود نقاط قوت و فرصتها در اين مدارس ، نقاط ضعف و تهديدهايي نيز وجود دارد .
- -تحقیق عبدالوهابی و همکاران (1390)، تحت عنوان" بررسی آمادگی دبيرستانهای دخترانه اهواز" برای استقرار مدارس هوشمند و به امکانسنجی استقرار مدارس هوشمند از ديدگاه معلمان و مديران در چارچوب مؤلفههای نگرش، دانش، مهارت معلمان و مديران و منابع مالی، زيرساخت و تجهيزات، فرهنگ و عملکرد اداری مدرسه پرداخته اند .
نتایج تحقیق نشان داد در دیدگاه مدیران ومعلمان در ابعاد مالی ودانش تفاوت وجود دارد.
منابع فارسی
1-اسلامی،محسن(1383)،برنامه دسی در عصر فناوری شاطلاعات و ارتباطات (مجموعه مقالات )، نشر آییژ ،چاپ اول
2-بیتز نوئل ،بیتز جو، عطاران، محمد ، (1386). تلفیق فناوری با تدریس در کلاس ،مجله رشد مدرسه فردا ،شماره 1 ، دوره چهارم ، صفحه 8 – 10
3-حسینی نژاد، شعله، (1386).راههای دسترسی به اطلاعات علمی و آموزشی ،مجله ی رشد تکنولوژی اموزشی ، دوره ی23،شماره 19
4-جلالی علی اکبر وهمکاران (1389) .نقشه راه مدارس هوشمند تهران ، تهران ،انتشارات دانش آفرین5- توکلی، محمد (1388). مقایسه کیفیت آموزش در مدارس هوشمند وعادی.پایانامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز
6-توما ، ژان (1379) .مسائل جهانی آموزش وپرورش ، مترجم احمد آقازاده.تهران.نشر پیام
تافلر ،الوین. (1373). شوک آینده ، ترجمه حشمت الله کامرانی،تهران،نشر ثمین 7-
8- توما ، ژان.(1370). مسائل جهانی آموزش وپرورش ، مترجم احمد آقازاده،تهران،نشر انقلاب
9-تسلسمی.قاسم.(1385). تاثیر هوشمندی سازی مدارس بر یادگیری دانش آموزان.پایانامه کارشناسی ارشد.دانشگاه تربیت معلم یزد
10-زمانی،میلاد.(1386). تاثیر مدارس هوشمند در یادگیری دانش آموزان ابتدایی.پایانامه کارشناسی ارشد.دانشگاه تهران
11-زمانی، عشرت؛ قصابپور، بیتا؛ جبل عاملی، جلال. 1389. بررسي نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهديدهاي فراروي مدارس هوشمند، فصلنامه نوآوریهای آموزشی، شماره 36، سال نهم، 79-10
ساعتچی ، محمود، (1376) . روانشناسی کاربردی برای مدیران،تهران،ارسباران 12-
13-سلیمانی ، آمنه (1382) .شش اصل یادگیری در جوامع فناورانه(تکنولوژیک) ،تهران،نشرنسیم
14-سند راهبردي مدارس هوشمند، 1384، جهاد دانشگاهي صنعتي شريف.
15- ساعتچی ، محمود (1387) ، روانشناسی کاربردی برای مدیران .تهران .نشر علامه
16-صالحی، محمد؛ کاشانی، ندا. (1386). عوامل مؤثر در اجرای طرح مدارس هوشمند از دیدگاه مدیران دبیرستانهای استان مازندران، فصلنامه اندیشههای تازه در علوم تربیتی، سال دوم، شماره چهارم، 71-84.
17-طوسی ، محمد علی (1385) ، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش،شماره18
18-قاسمي نژاد، افسر،(1384). بررسي راهكارهاي عملي فعال سازي كارگا ههاي رايانه اي مدارس متوسطه ،پایان نامه کارشناسی ارشد،اصفهان
19-عبادی، رحيم. (1384). فناوری اطلاعات و آموزش و پرورش. تهران: مؤسسه توسعۀ فناوری آموزشی مدارس.
20-عطاران محمدو جعفری حاجتی امکلثوم ،(1387).ارزیابی طرح مدرسه هوشمند در دبیرستانهای تهران، رشد مدرسه فردا، شماره 3، دوره 4،ص 8 -11
21-عبدالوهابی، مرضیه؛ مهرعلیزاده، یداله؛ پارسا، عبداله. (1390). امکانسنجی استقرار مدارس هوشمند در دبیرستانهای دخترانه شهر اهواز، فصلنامه نوآوریهای آموزشی، شماره 43، سال یازدهم، 81-112.
22-محمودي، جعفر؛ (1387). بررسي چالشهاي توسعه مدارس هوشمند در کشور، نوآوريهاي آموزشي، شماره 27، 61-78.
23-مركز آمار فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش. 1390. شيوه نامه هوشمندسازی مدارس
24-مشایخ ، فریده (1389) . دیدگاههای نو در برنامه ریزی آموزشی،تهران،نشر نی
25-مورهد ،گریفین(1380) . رفتار سازمانی ،ترجمه الوانی ومعمار زاده، تهران،نشر آفتاب
26-محمودی جعفر، (1387) ، بررسی چالشهای توسعه مدارس هوشمند ،فصلنامه نو آوریهای آموزشی،شماره 27،سال هفتم ،1387 ،ص 61-78
27-نیکنامی ، مصطفی (1387) . نظارت وراهنمایی آموزشی،تهران،نشرثمین
28-نيلي، محمدرضا؛ نصر، (1389). الزامها و پیامدهای اجتماعی برنامه هاي درسي پاسخگو در آموزش عالي، مطالعة موردي دانشگاههای دولتی اصفهان، فصلنامة جامعهشناسي كاربردي، سال بيست و يكم، شمارة دوم.
29-کامران فرد،علی.(1389). تاثیرمدارس هوشمند برکیفیت یادگیری دانش آموزان مقطع ابتدایی.پایانامه کارشناسی ارشد.دانشگاه تهران
30-یوسف زاده،علی.(1387). نقش فناوری های نوین در مدارس هوشمند.پایانامه کارشناسی ارشد.دانشگاه همدان
31- یادگار زاده غلامرضا و پرند کوروش وبهرامی آرش ،(1386). فناوری اطلاعات و ارتباطات ابزاری برای توسعه آموزش و پرورش ، رشد تکنولوژی آموزشی ،شماره 1،ص 32-35
منابع لاتین
-1Hosseinpoor, L., Allahvirdiyani, K., Motallebi Nejad, A., Momeni rad, A., & Mohammdjami, H. (2011). Comparing educational self- concept & the rate of learning in the students of normal and smart high schools in Tehran, Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 3002–3004.
-2Ong, E-T., Foo, L-K., & Lee, S-M. (2010). Smart schooling and its impact on students’ attitudes towards science, World Conference on Innovations in Science and Technology Education, University of Tartu, Estonia.
-3Pelgrum W.J. (2001).Obstacles to the integration of ICT in Education: results form a world – wide Education assessment, Computers & Education, 2, 163-178.
-4Sang,guoyuan.valcke,martin. Student teachers thinking processes and ICT integration predictors of prospective teaching behaviors with educational technology ,2010,computers and education
-5Siew Ming, T., et al. (2010). Supporting Smart School Teachers’ Continuing Professional Development in and through ICT: A model for change. International Journal of Education and Development using Information and Communication Technology (IJEDICT), 6(3), 1-16
-6Millton, p. (2003). Trends in the integration of ICT and Learning in k- systems، Canadian Education Association: CA
-7Al-Oteawi SM. The perceptions of Administrators and Teachers in Utilizing Information Technology in Instruction, Administrative Work, Technology Planning and Staff Development in
-8Saudi Arabia [PhD thesis]. America: Ohio University; 2002.Chong Chee K, Horani Sh, Danial J. A Study on Use of ICT in Mathematic Teaching. Malaysian
-9Online Journal of Instructional Technology (MOJIT). 2005;2(3):43-51.
-10 Yaacob A, Mohd Nor N, Azman H. Implementation of The Malaysian Smart School: An Investigation of Teaching-Learning Practices And Teacher-Student Readiness. Internet Journal of E-language learning & Teaching. 2005;2(2):16-25.
-11Zain,Muhammad.z.m.atan,hanafi.idrus,rozhan.m,2004 the impact of information and communication technology (ICT) on the management practices of Malaysian smart schools, international journal of education development.
Abstract